| |
| |
[pagina XXVII]
[p. XXVII] | |
Op het leven
Van den zeer opregten en godvrugtigen Joannes Luiken,
En te gelyk ook zin- en konstryken poeet en etzer.
De Waereld blaast haar schelle Lof-trompetten,
Bouwd graf op graf, voor zulke, van Albast,
Die 't léven voor hun land en vryheid zetten,
En leggen 't af, gewillig als een last,
Op 't eeren-bedd': (gelyk men plag te spréken)
Op dat dien roem van Stéde-winste en Land,
In 't Ná-zaad ook mogt zulk een lust ontstéken
Tot Helden-werk, voor de Uitterlyken stand.
Word dat met grond gedaan? wie zal't mispryzen,
Dat wy nu elk, een ruim zoo dapp'ren held,
Hier tragten aan, en ook daar op te wyzen?
Een Held, die hier zig zelfs heeft met geweld,
| |
[pagina XXVIII]
[p. XXVIII] | |
Kloek aangetast, en zégen-ryk verwonnen.
Die nog in bloey en kragten van zyn Jeugd,
In 't hert geraakt, man-moedig heeft begonnen,
En met de borst viel teffens op de deugd:
Met vleesch nog bloed nooit hier in ging te ráde,
Maar walgde van zyn voorig wan-bedryf.
Zulx hy 'et all' in 's herten grond versmáde,
Ja gansch versmeet, wat eer zoo digt en styf
Hem aankleefde, en te wonderlyk behaagde.
't Oud Makkerschap, dat hy te volgen plag,
Verliet hy, en zyn ernstig wézen jaagde
Dat wegh, zoo als een Uil vlugt voor den dag.
All' die van God, van Jesus, van verzáken,
Van de enge poort, van 't smalle en eenig spoor.
Ten Hémel, meest uit ondervinding spráken,
Daar stond zyn hert met ópen ooren voor.
By vróme kost hy met vermaak verkeeren,
Daar 's Hémels ligt een wéder-glans uit gaf:
En dus door daad en woord hem konden leeren,
Den ouden Mensch weg delven in het graf.
Zyn lévens loop in 't rymeloos beschréven,
Zegt ons al iets van tot wat hoogte hy klam,
| |
| |
In 't bóven-Maansche en Góde lévend léven;
In Néderigheid, hoe na by 't weêrloos Lam.
En wis de penn' liep hier des waarheids pálen
Heel niet verby, nog heeft te breed geweid.
Ja zy verzweeg, dat ze heel wel mogt verhálen,
En dat ze ligt veel nutter hadd' gezeid.
Edog de lof klinkt nog genoeg van Luiken,
Zyn deugden zyn by veel al wel bekend:
Al scheen hy meest in stilte weg te duiken,
Haar glans brak uit, met die van zyn talént.
Dat schoon talént! en 't welk hy niet in de aarde
Begráven heeft, maar lei 't op woeker aan,
Des tuigen zyn gedigten, die in waarde
Nog eeuwen lang, by vróme zullen staan.
Gedigten, daar een geur en geest, van kragten,
(Het Pinxter-vuur al iets gelyk) in leeft:
Op vlammende uit een Welle van gedagten,
Die haare sprong uit de eeuwige oorsprong heeft:
Ziel-roerig, zoete en korte en klaare léssen,
Daar knibbel-zugt vast uitgebannen bleef,
Zin-beelden, die ter wáre deugde pressen:
| |
| |
Dat was de stoff waar van hy etste en schreef.
Daar van was 't hert hem vol, en daar van vloeide
De mond hem ook staâg over, als hy sprak.
Dat vuur, waar af de geest van binnen gloeide,
Trok ligt na stoff', die daar van ligt ontstak.
Gelyk bemind gelyk. Dat 's 't oude zeggen.
Hy dan leefde ook wel allermeest in God.
Van 't aardsch, (dat hy hadde onder voeten leggen)
Trok hy alleen maar lyfs behoeft-genot:
Dat hem zyn Kluis voor 't vallen onderstutte.
Gaf 's Heeren gunste iets meer: zyn hoogste wensch
Was, dat zulx maar ten eersten viel ten nutte
Van zyn' in-nood-verlégen, éven-mensch.
Zie zulk een Held, is eerst een held te noemen,
Die door 't Geloof zig zelven óverwon.
Daar mag m' in God en zyn genáde op roemen!
Die 't werk in hem, gelyk hy dat begon,
Steef met zyn geest: alzoo dat hy 't volvoerde,
En bragt 'er dus de ziel af, als een buit.
Wes hem de geest in 't minste niet ontroerde,
Op de aanspraak van de Dood, of haar besluit.
| |
| |
Ontroeren? neen: heel anders was 't gelégen
Met dézen Held, en Christen Campioen.
Voor dit gewest, zoo aakelyk aller-wégen,
Zag hy een land, een lugt, een heugg'lyk groen,
Hem ópen gaan, zoo ruim, zoo óverschoone
Zoo opgevuld van schatten, heil en vreugd,
Zag hy die Kroon, die onverwelkbre Kroone,
Hem uit gená vergund, op zuivere deugd.
Of hy al zeer benaauwt lag, onder 't sloopen
Van 't Leemen-huis, dat heerlyk voor-gezigt,
En voor-smaak, door een vast geloove en hópen
Gaf ruimte; en heeft zyn smerten zeer verligt.
Hy zag met lust zyn teene-kouwtje bréken:
Nadien hy, t'wyl hy dus gevangen zat,
't Land, waar na hy zoo veel hadde uitgekéken,
Moest missen, met die Goude- en Paerle-stad.
Zyn geest liet zig bly van God héne leiden:
Te meer, vermits hy liever ging als niet.
Ja hadd' (waar 't Zang-tuig klaar geweest) gescheiden
Met galmen van een vrólyk Zwánen-lied.
| |
[pagina XXXII]
[p. XXXII] | |
Wat kon hy ook zig anders dan verblyden?
Die vast al zag het uurtje náderen, om
In zégen-praal ten Hémel in te ryden,
Zynde opgewagt van all' dat Geestendom.
Daar Jesus zelfs, gelyk als met verlangen
Van verre hem zag, en blydelyk te moet':
En ook gereed met de armen eens te omvangen,
Te kussen, tot een eeuwig wel-kom-groet.
O Held! o Heil! wie kan 't geluk begrooten,
Waar toe gy (uit gená) gesteigerd, zit?
Die't Hémels heir, tot méde-vreugd-genooten,
Nu hebt, en blinkt ook daar in 't eeuwig wit.
O Heil! o Held! o Luiken! Luiken! Luiken!
Die trouw uw poosje op schildwagt hebt gestaan:
En 's waerelds list, en strikken, netten, fuiken,
Zoo wyslyk en gelukkig zyt ontgaan.
Wat Helden-aard kan u te regt beschouwen,
En branden niet met een van Jalouzy?
Die hadd' ze plaats, waar in ze plaats mogt houwen,
't Was hier, daar ze al zoo noodig is als vry.
| |
[pagina XXXIII]
[p. XXXIII] | |
Wat edel hert zal 't eer niet alles wágen,
Als iemand zien, van een beweeglykheid,
En hem gelyk, dien schoonen prys weg-drágen;
Die zoo wel hem als andren was bereid?
Dien prys te zien, en zelfs te moeten derven!
Slegts door verzuim! Og! wie zou liever niet
Veel duizendmaal tien duizend dooden sterven,
En 't all' versmaân wat hem de waereld bied?
Al eer hy zig liet van die Kroon berooven.
O! die, wien ze ooit in de oogen helder straald,
En aan 't geley zig óver geeft, van bóven,
Leeft veil in vreugd, wie ook hier droevig dwaald.
Wie dan zal zig nog meer aan 't aardsch vergápen?
En schoppen 't niet al willig met de voet?
Om Luiken trouw te volgen in zyn wápen,
En oorlogs veld, om 't eeuwig Hémels goed.
Gewis niet een van die wel by zyn zinnen,
God vast gelooft, en Jesus in zyn woord.
Te groot is 't heil! de gunste ons Heilands winnen,
Met all' 't geluk dat by dien zégen hoord:
| |
[pagina XXXIV]
[p. XXXIV] | |
Wy dan, die zoo verhelderd zyn van oogen,
En zulk een báke en kenbaar voorbeeld zien;
Wat past ons bet, als vlyt- en tydig poogen,
Met Luiken 't al-gemeen verderf te ontvliên?
Met Luiken ons aan Jesus heel te géven,
En aan zyn ligte en lieve last en Jok.
Met Luiken na die schoone Kroon te stréven,
Waar na zyn herte en ziel geduurig trok.
Wat past ons bet? Wat is 'er van die zoetheid,
Zelfs hier voor ons, en námaals van die vrugt?
Als liefde en vrede? en voor-smaak van Gods goedheid,
Volmaakt'lyk dan te wagten in die lugt?
Voor-zéker niets. Niets dan zoo zeer te wenschen,
Geen voorwerp meer alle onze liefde waard.
Wy nu, voor slot, als wyze en regte menschen,
Betoonen hier ook Luikens Helden-aard!
Want de Overwinnaar past eerst maar den naam van édel:
En heeft met hem de Kroon te wagten op den schédel.
Cornelis van Eeke.
|
|