Antwerpsch chronykje, in het welk zeer veele en elders te vergeefsch gezogte geschiedenissen sedert den jare 1500 tot het jaar 1574 zoo in die toen vermaarde koopstad als de andere steden van Nederland

[1554]

⁺ Anno 1554. den 8. ende den 9. July, doen monsterden t' Antwerpen alle de Wycken, maer den 11. der selver maent t' 's avonts van acht uren, waren die Borghers met de Schutters al in de wapenen, ende daer was groote beroerte van Muyterye. Op den 12. derselver, wasser een quaet spel berockt, want sy wouden sommighe Heeren doot slaen, ende principalyck Heer Jacop Doctor Maes, Pensionaris van de Stadt, ende Gillebert, Mainteur van de Brouweryen, dese stonden seer in den haet van de Gemeente om haer trotsicheyt wille, waerom sy bleven op 't Stathuys tot dat die haesticheyt van de Gemeynte over was, maer daer bleeff een van de Schutters doot, die de Heeren wilde beschermen, desen hiet Harman, den Weert in de Swane in de Cooperstraet, en was Coninck van den Ouden Voetboghe, en wirt geworpen met eenen steen in 't hoofft, dat hyer aff sterff in vier daghen, desen wirt seer beclaecht, ende begraven tot de Minnebroeders op 't Kerckhoff, ende van vier Coninghen der Schutters Gulden.

+ 1554.

[p. 51]

In 't selve jaer den 19. July, doen quamp ons Conincx⁺ Philips, Karolus Soone vuyt Spaignien over in Ingelant, daer hy troude Maria Coninginne van Ingelant, Dochter van Heyndrik den VIII.

Den 9. Augusti in 't selve jaer, is t'Antwerpen aengecomen van Berghen op Zoom, een Schip al van Biesen gemaeckt, ende een Peert daer in met eenen Man, ende die Riemen, den Mast, het Roer waren al van Biesen gemaeckt ende niet gepeckt.

In 't selve jaer den 4. February, doen vermoorde tot Antwerpen ten Huyse van den Choordecken, Heer Rogier de Taxis, een Hoogduytsche Vrouwe van Wees geboren, eenen Medecyn van Arrigoens, die dese Vrouwe al heymelyck op syn Camer gebrocht hadde des Donderdachs daer te voren; ende dese moort geschiede Sondachs 's morgens heel vroech, maer hy leeffde noch twee oft drie uren, eer hy daer aff sterff. Dynsdachs den 12. February, doen wert buyten op 't Galgevelt de Vrouwe verbrant, die den voorgenoemden Medecyn vermoort hadde, ende was een seer schoon Vrouwe.

Noch in 't selve jaer den 6. February, doen quamp tot Antwerpen in der Stadt tien Vendelen Duytsche Knechten, 's Vrydachs 's morgens ten seven uren, die gesonden waren van onsen Keysers weghen, oft Vrou Marie die Coninginne, daer Capiteyn aff was Lazarus Zwendel, die oorsake ende redene van 't senden van dese vileynige ende bloede Boeven Hoochduytsche Knechten, wilde men doen segghen dat was om seker commotie, die de Borghers van Antwerpen gemaeckt hadden teghen de Heeren van der Stadt, den 11. July anno 54. om Doctor Maes ende Ghillebert Schoenbeke wille, ter causen van de nieuwe Brouweryen in de nieuwe Stadt, maer het scheen dat het door versoeck van

+ 1554.

[p. 52]

⁺ onse Heeren te Hove alsoo gedaen wirdt, om dat de Crychslieden in de Stat laghen tot onse Lieven Heeren Hemelvaert toe.

Op den eersten April voor Paeschen, in dit selve jaer op eenen Maendach, wirden t' Antwerpen op de Merct vier Mans gericht, ende dry gegeesselt, die men woude segghen dat sy van de beroerte waren; van de gegeesselde wirdt eenen door syn tonghe gesteken met een heet yser, om valsche verraderye wille, ende den Procureur Generael van Brussel dede dese onthalsen. Maer Adriaen Primier, Doorwerder van 't Hoff, gaff den Beul Mr. Gilleyn het Sweert, maer eer sy alle gericht waren, gebeurden daer een groote ruchgelinghe onder het volck voor het Stathuys, daer men die justitie [deedt], want daer stonden by den Waghen twee Vaendelen Knechten om de justitie te bewaren, ende een haer lieden sloech eenen Borgher, om dat hy haer te naer stont, dit moyden hun alle de Borghers die daer waren, ende begosten een beroerte te maken, soo dat alle de Crychslieden vlieden, ende meynden al t' samen verraden te wesen, hier was ook present myn Heer den Cancelier, Heer van Wilder, &c. lihgende op 't Statshuys, op de groote Camer in de Venster aldaer, oock waren Heer Dierick van de Werve, binnen Beurgemeester, ende Heer Heyndrick van Berchem, buyten Borgemeester in dien tyt synde.

+ 1554.