Antwerpsch chronykje, in het welk zeer veele en elders te vergeefsch gezogte geschiedenissen sedert den jare 1500 tot het jaar 1574 zoo in die toen vermaarde koopstad als de andere steden van Nederland

[1542]

Anno 1542. den 24. July, op Sint Jacops avont,⁺ is Marten van Rossem met eenen grooten hoep Boeren gecomen voor Antwerpen, op Sinte Willeboorts Velt nederslaende, ende lagender drie daghen en drie nachten ende eyschten de Stadt vuyt den naem van de Coninck van Vranckeryck, maer men gaff se gheen antwoorde. Binnen desen tyt, soo hebben sy gemalen op Sinte Willeboorts Velt, ende sy hebben het Vaenthien van Vranckeryck vuytgesteken, ende veel Kercken en Cloosteren affgebrant, ontrent Antwerpen, in de Kempen, en veel andere Plaetsen, gelyck te Walem, te Duffel, by Mechelen, ende veel Dorpen, Huysen ende Meulens verbrant, ende oock veel Cloosters gebrocken, gelyck de Satroysen, ter Nonnen 't Baghynhooff, Sinte Willeboorts Kercke wirt oock affgebrocken, want hy synen Legher in de Pothoeck hiel, ende ontrent de Kercke, ende doen hy vertrack, stack hy alle de Wintmolens in brant.

Item op den 25. July, doen quamp de Prince van Orangien, van Breda t' Antwerpen, met acht Ven-

+ 1542.

[p. 42]

delen⁺ Knechten, om de Stadt onderstant te doen, en vier hondert peerden, ende daer wyrt hy becans geschoffiert, ende gevanghen van de Boeven by Brachtschaten aen het Cappelleken, alsoo dat sy 't noch ontreden, maer van de Knechten wirter wat gevanghen, maer ontliepen meest in 't Coren ende Bosschen.

Op den 2. July t' Saterdachs, doen wiert t' Antwerpen op de groote Merckt een galge gericht, ende den 29. wirter daer twee aen gehangen, ende des 's nachts wierdense gevierendeelt, ende dat hooft, armen, beenen, wirden talcken poorten uytgesteken, om dat sy de Stat (soo men seyde) meynden te verraden.

Op den 2. Augusti, doen vertrack vuyt Antwerpen, 's morghens ten seven uren, den Hertoghe van Aerschot met den Prince van Oranien, den Graeff van Beuren, met seven hondert peerden naer Liere om de Boeven te slane, maer daer en geschieden anders niet; want men seyde dat te Liere laghen twaelff hondert peerden, dewelcke trocken te Duffel over, ende daer sonck haer geschut dat sy t' Hoochstraten haelden.

Dese voorschreven Verraders hadden by nachte tot Antwerpen de keetenen van de Borrenputten geknoopt, ende groote houte kisten in de Borrenputten geworpen, om dat sy veel poppen geleyt hadden aen de Huysen om de Stadt te verbranden.

Als doen begost men eerst buyten Antwerpen afftebrecken den Toren ende Kercke van Ste Willeboorts, gestaen voor den Pothoeck, om dat Marten van Rossem aldaer synen Legher gemaeckt hadde, hem daer mede beschansende; ende met de Stoffe begonst men aldaer eerst te fonderen ende maken het Blockhuys aen de Ryderpoorte, ende myn Heer Romback was doen Borgemeester, ende leyde den eersten Steen.

Item in 't selve jaer in Meert, soo wierden te Block-

+ 1542.

[p. 43]

huysen buyten de Royepoort ende in de Nieustat gegraven⁺ ende gemetselt.

Item in 't selve jaer ende maent, begonst men oock tot Antwerpen afftebreken de Kippdorpoorte, ende Ste. Jorispoorte; want het Maria Gouvernante alsoo belieffde.

+ 1542.