Antwerpsch chronykje, in het welk zeer veele en elders te vergeefsch gezogte geschiedenissen sedert den jare 1500 tot het jaar 1574 zoo in die toen vermaarde koopstad als de andere steden van Nederland

[1518]

Anno 1518. doen die Hertoghe Carel in Spagnien⁺ geweest hadde ses maenden, doen wert hy gecroont Coninck van Spagnien in die Stadt van Valedolit, in de maent van Februario den 24. met grooter eeren.

In dit jaer doen quam Ferdinandus, ons Coninxs Carels Broeder vuyt Spagnien met veel schepen, ende arriveerde in Walcheren, ende track doen ierst te Gendt, daer hy eerlyck ontfanghen werdt, ende quam van daer tot Antwerpen, ende dit geschiede ontrent Sint Jans Misse in den Somer.

Item in dit selver jaer in Meerte, doen werdt tot Antwerpen eenen Schipper verwesen, ende doen hy buyten gericht soude wordden, doen sloech den beul den cnoop van den doeck, daer hy mede verbonden was, doen viel den doeck aff, doen sloech den beul noch eens ende floech die coorden aff, daer syn handen mede gebonden waren, ende schoot den man op ende liep te Berchem in 't Cappelleken; naer Heer Claes van Lieve Leyden op 't Hoff tot Berchem, daer hy sterff naer dry daghen, ende werdt begraven tot Berchem op 't Kerckhoff.

+ 1518.

[p. 10]

Item noch in dit jaer den 17. April op eenen Sondach, doen werdt t' Antwerpen een Jodinne Kersten gedaen, out synde twee en twintigh jaer.

Item noch in dit jaer van 1518. oock in den April, doen voer Dierick van Paesschen met een nieuw schip, de meeste dat oyt in Antwerpen geweest hadde, naer Jerusalem voor syn tweede reyse, met veel Pelgrims, ende oick goet, maer doen sy op het Heylich Landt quamen, wordden sy alle gevanghen van de Turcken, ende woudden seggen dat sy quamen om het Landt te bespien, maer geraeckten daer ten besten vuyt met groote costen, ende deden volcomelyck haer pelgrimagie, ende quamen weder over te Venegien, ende voorts te lande, naer Roomen, voorts nae Antwerpen, ende het schip quam met behoudender reysen in 't naervolgende jaer metten Capitein tot Antwerpen.

In dit jaer in den April, doen wasser eenen hoop Boeven, Geldersche, Vriesen, Cleefsche, ende vuyt desen Lande, geheeten den swerten Hoop: dese deden groote schade den Huysman, wandt sy en hadden geenen dienste, ende en pasten op niemanden, ende quamen in 't d'Landt van Cleve; ende die Hertoghe van Cleve schreef aen den Hertoghe van Geldre, oft syn knechten waren, maer hy seyde dat hy hem die knechten niet aen en track. Doen geboet die Hertoghe van Cleve al syn volck op, ende die Bisschop van Ceulen quam hem te gemoete ende te hulpe wel met acht hondert peerden, ende veele duysent te voete, alsoo datter al t' samen waren meer dan drie duysent peerden, dit vernemen die knechten van den Grave van Nassouwen, dat hy voor haer spreken woudde, sy soudden bloot vuyten Lande gaen, het werdt den knechten geconsenteert, maer het quam datter vier ofte vyf knechten voor vuyt ginghen met geweir, dit sinde vier ofte vyf

[p. 11]

boeren, begeirden sy der knechten geweir, d' welck sy niet over geven en woudden, soo sloegen sy tegen de boeren, dit sinde die Reysigers van den Grave van Nassouwen die Huwieren ende de Walen staken haer peerden met sporen, ende slogen den hoop, soo datter veel doot bleven, ende principael die voor Asperen geweest hadden, die werdden al gejusticeert daer men so crygen conste, wandt bedreven daer een leelycke moort.

In dit selve jaer van 18. in den May, doen werdt tot Antwerpen afgebroecken die Cammer Poorte.

In dit selver jaer den 22. Juny, doen quamen t' Antwerpen twee galeyen, ende noch wel dertich groote meerschepen van Venegien die groote coopmanschap over brochten.

In dit jaer den 8. Augustus, doen werdt t'Antwerpen afgebroken die Coepoorte op die Coebrugge.

In dit selver jaer doen was onser Liever Vrouwen Thoren volmaeckt by Janne Appelmans, doen werdt den iersten September het Cruys op den Thoren gestelt ende was ierste Kersten gedaen ende gesalft.

In de selve maent sterft die Patroon oft Capiteyn van die twee galeyen, ende werdt begraven te Predicaren, in den hoogen Choor met grooter solemniteyt.

In 't selver jaer in October, soo gebeurdet datter buyten Antwerpen, te Duerne, saten en dronken dry gebreurs, ende cregen woorden tegen den Weert, soo dat sy hem over doot sloegen, ende comende den Prochiaen om syn bichte te hoorne, dreychden sy hem daer by te leggen. Ten lesten werdden dese dry gebroeders gevanghen ende tot Antwerpen gebrocht, ende verwesen, doen werdt den outsten broeder ierste gerecht, ende den anderen daer naer, maer doen den joncxsten soudde sterven, doen wasser een bruyt toe gemaeckt

[p. 12]

die begeirden den joncxsten te hebben ten houwelyck, waer door dien sulcke gerucht quam onder 't volck, dat den beul dien niet en dorste rechten, ende daer waren scutters van elcker gulden, die mede vuyt reysen moesten als men hem rechten soude, alsoo dat den Schoutet vreesden voor eenigen oploop, alsoo beval hy den Scutters den misdadigen, ende brochten hem weder in der Stadt, ende die Scutters van den ouden voetboghen broechten hem op haer camer in haer nieuw huys op die merckt, ende meynden hem te laten gaen, maer die heeren namen hem weder, ende binnen vier ofte vyf dagen by nachte gerecht, in den Eeckhof by die Minnebroers, ende by syn twee breurs geset, buyten by d' oude galge.