Bloemlezing uit de bundel Uyt-spanningen

[p. 122]

Op de Stilte in 't Swin^*

Sag ymand stiller weder?
De vlaggens hangen neder /²
Het seyl en doet geen boet /³
En al den voortgang comt ons van den tragen vloed.

Dat gaat so sagjens drijven /
't Schijnt dat wy ste-vast blijven /⁶
't Verwisselt nauwlijcx stand;⁷
Flus was 't Cassandria en nog is 't al Cadsand.⁸

't Schijnt dat het schip om hoog-ligt /⁹
Juyst nu my Sluys in 't oog-ligt!
En ick in hoop dus hang;
'T is lang / maar nu 'k verlang / nu is het eens so lang.

* Dit gedicht maakt deel uit van een tweede reeks Invallen op eene and're Reyse en Weder-reyse tusschen Sluys en Holland, vermoedelijk kort na de vorige ontstaan. Een van de stemmingrijkste verzen van Lodenstein. In de laatste strofe wordt het verlangen naar Sluis als een zielsverlangen aangeduid. ‘De woordjes 't zal en nog Niet, in een latijnse letter afstekend tegen de gotische letters van de rest, hebben een bepaalde functie in de tale Kanaäns maar toch, dit geschiedt zo onopvallend, met zo weinig nadruk op de allegorische ‘keer’ in het gedicht, dat het de liefdesbetuiging voor Sluis niet verzwakt, integendeel het verlangen naar Sluis ongeforceerd, als het ware vanzelfsprekend, op één lijn gesteld wordt met het verlangen naar gemeenschap met de Heer’ (J. van Ham, Lodenstein in Zeeland, p. 14).

2 vlaggens: waarschijnlijk een hollandisme, cf. C.B. van Haeringen Neerlandica, 's-Gravenhage 1949, p. 203-204.

3 en doet geen boet: brengt geen voordeel aan; boet: genezing, hulp, herstel; boet doen: baten; cf. WNT III, 194.

6 ste-vast: vast op de plaats.

7 stand: standplaats.

8 Flus: zojuist.
Cassandria: eigenlijk: Retranchement-Cassandria, dorp in Zeeuws-Vlaanderen, in het land van Cadzand, drie kwartier gaans van Sluis; cf. A.J. van der Aa, Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, III (1841), p. 29; (1847), p. 439.

9 om hoog-ligt: vast zit; cf. hierboven, p. 116.

[p. 123]

 

'T mag wel verlangen heten /

 

Want als ons siel de beten

15

Van 't Sal, en nog niet lijdt

 

Dan met verlangen / schijnt / verlangen wy den tijd.¹⁶

16 Het woordspel met de dubbele betekenis van verlangen = 1) wensen; 2) verlengen, ontleent L. waarschijnlijk aan het sonnet van Hooft ‘Geswinde grijsart...’, waarvan de laatste regels luiden: ‘Maer 't schijnt verlangen daer sijn naem af heeft gecreghen,/ Dat jck den Tijdt, die jck vercorten wil, verlang.’