Nawoord bij de derde druk
De tekst is een nagenoeg ongewijzigde herdruk van de eerste editie: de vriend van mijn jeugd. Herinneringen aan H. Marsman (Den Haag 1954). De lijsten ‘Brieven Marsman-Lehning’ en ‘Verzen van 1917-1923’, die in de tweede druk (De Salamander, Amsterdam 1960) waren gesupprimeerd zijn hier weer in hun geheel opgenomen en aangevuld. De illustraties van de eerste editie die in de tweede druk ontbreken zijn voor een gedeelte weer opgenomen. In de Aantekeningen zijn tal van aanvullingen aangebracht, waarbij o.m. rekening is gehouden met aan Marsman gewijde studies, sinds 1954 verschenen, voorzover deze rechtstreeks verband houden met de voorafgaande tekst. Buitendien is gebruik gemaakt van correspondentie die mij bij de eerste druk niet ter beschikking stond. De titels en teksten van Marsman zijn cursief gedrukt; alle boektitels echter klein-kapitaal.
Een aantal aspecten van Marsmans verhouding tot en beïnvloeding door het expressionisme heb ik uitvoeriger behandeld in mijn essay marsman en het expressionisme (Den Haag 1959; herdrukt in de draad van ariadne, Amsterdam 1966).
Amsterdam, Mei 1975
A.L.