Dialogus Creaturarum dat is Twispraec der creaturen
(2015)–Gheraert Leeu– Auteursrechtelijk beschermd
[Folio c7v]
| |
TOpasius Ga naar voetnoot71 is een costelike steen. in der naturen groen | hebbende nochtant in hoor dye verwen van allen | costeliken ghesteenten. Dese wort eerst gheuonden | in arabien. Van waer een topasius ghebrocht wort te roem | [5] ende wort in sinte peters kerck gheset in een gulden cruijs. | Daer hy seer scoon in blenckende was alsoe dat hy van allen | menschen seer garn wort ghesien Dese viel in becoringhe en- | de verdrietlickheyt segghende. Wat isset dat ic altoes in die | kerck bliuen moet ende vandaen nymmermeer en mach scey- | [10] den noch oeck niet vander werelt weten. Ick en mach aldus | niet wesen. mer ick wil ter werlt gaen. ende mitten waerli- | ken mensche mine recreaci ende ghenoechten maken ende oec | nochtant nae myt gode regneren inder ewicheyt. Hier nae | doe si ter werlt ghekeert was ende ghegaen van die heylighe | [15] stede wort hi beuanghen vanden ghenoechten des vleysches | ende der werlt alsoe dat hy hem gheenre sonden en ontsach te | doen Ende ten lesten wort hy gheuonden vanden wilden men | schen die sijn waerde niet en kenden ende wort onaerdeliken | ghehantiert ende verstroeijt. dat mens niet meer en vandt. | [20] Ende als hy aldus ten lesten ghebroken ende te niet ghecomen | was seyde hy mit groten rouwe. WIe Ga naar voetnoot72 hem seluen wt- | ter heyligher steden verwerpt. Recht ist dat hy alheel wort | verderft. Des ghelijcks behoeuen hem te wachten die ghees- | telike menschen van weder ter werelt te keren. Op dat hem | [25] des ghelijck oeck niet en gheboert. Want die quade begheer | ten verderuen dicwijl die gheestelike menschen ¶ Daer om | seyt augustinus. Ghelijck dat die liefte goods. een fonteyn | is van allen doechden ¶ Alsoe is die liefte der werlt oerspronc | alles quades. Soe wie god hebben wil dye versaeck dye | [30] werlt. op dat hem god si een salighe besittinghe. ¶ Bernar | dus. Dye volmaeckte knecht godes. die een heuet niet dan | cristum. Ende ist dat hy yet heeft sonder cristo soe en is hy | nyet volmaeckt.. ¶ Dye myt gheesteliken rijcdommen | | |
[Folio c8r]
| |
sijn begaeft die en sellen hem niet onderwinden vanden aert- | schen dynghen ¶ Men leest int vader leuen dat een broeder | vraechde enen ouden vader ende seyde ¶ Wat sal ick doen | want mijn ghedachten en laten my nyet een vre inder cellen | [5] sitten ¶ Die oude antwoorden keer weder kint in dijn celle | ende arbeyde mit dijnen handen. ende bidde god sonder op- | houden. ende sette dijn ghemoede in gode. op dat dy nije- | mant en bedryeghe wtter cellen te gaen. Ende vertelleden | hem een exempel. Hoe datter een ionghelinc inder werlt was | [10] die sijnen vader badt. dat hy monic mochte worden ende sijn | vader en woude dat nyet henghen ¶ Ten lesten wort hy oeck | van anderen goeden menschen sijn vrienden daer toegebrocht | dat hijt nauwelic consenteerde ¶ Doe ginck dye ionghe | wt ende ghinck in een cloester ende wort monick. ende vol- | [15] brocht alle dat werck des cloesters volcomeliken ende alle da | ghe te vasten ende twe daghen sonder spijse te wesen. Ende | dicwijl nyet meer dan eens in die weke te eten. Dit anmerc- | kede sijn abt. ende verwonderde hem des. ende benediede | god in sijn abstinencie ende arbeyt. Daer nae gheschiede dat | [20] die broeder sinen abt bad. dat hy hem oorlof woude gheuen | dat hy mochte gaen in die woestijn om alleen daer te wonen. | Ende die abt seyde hem. kint en wilt dat niet dencken want | du en moghes dien arbeyt niet verdraghen noch dye bekorin | ghe des viants noch sine loosheyt. ¶ Ende waert dat du al- | [25] daer bekoor t Ga naar voetnoot73 wordes. du en soudeste daer nyemant vynden. | dye dy troosten mochte. ende onderwisen vander tribulacie | des viants dye dy daer gheschieden soude Die broeder en lyet | niet of hem meer te bidden dat hi hem oorlof woude gheuen. | om in der enicheyt te gaen Ende doe die abt sach dat hijs niet | [30] houden en mocht. dede hi sine ghebet ende liet hem gaen Doe | seyde hy Ic bidde dy vader abba dat ghy mi een vanden broe | ders doen wilt dye myt my gaen wil. ende den wech wijsen | mach dien ick wanderen sal Ende die abt gaf hem twee broe- | ders van sijn cloester die mit hem ghinghen Ende doe si twee daghen | | |
[Folio c8v]
| |
inder woestinen mit hem ghewandert hadden worden si moe | de van groter hetten ende ginghen legghen rusten op die aer | de Ende doe si een weynich inden slaep gherust waren quam | daer een aern ende sloechse mit sinen vloghelen an ende wecke- | [5] se ende vloech een stuck weges van hem ende bleef daer sitten | Ende als si ontwaeck ghe worden Ga naar voetnoot74 waren. saghen si den aern | ende seiden totten broeder Sich dijn enghel is hier stant op ende | volghe hem Doe hi dit sach stont hi op ende nam oorlof an die | twee broeders ende volghede den arn ende quam ter steeden | [10] daer die aern sat Doe vloech die aern noch een stuck weghes | voort ende ghinck weder sitten. Ende die broeder volghede | hem daer nae des ghelijc vloech die aern echter voort ende ghinc | weder sitten Ende dit duerde aldus drie vren lanc Daer nae doe | hi den aern aldus volghede vloech die aern ter rechter sijde | [15] des broeders die hem volghede ende en wort daer nae niet meer | ghesien Ende die broeder volghede haer darwarts daer si ghe | vloghen was Ende als hy daer ghecomen was vant hy daer | drie palm bomen ende een fonteyne mit water ende een spelunck | ende seide in hem seluen Sich dit is die steede die di god heeft | [20] bereydt. Daer ghinck hij wonen ende at van die vruchten der | bomen ende dranck water van die fonteyne. Ende bleef daer | ses iaer lanck ende sach gheen mensch dier tijt Op | een tijt daer nae quam die duuel op enen dach tot hem in ghe | likenissen eens ouden vaders hebbende een veruaerlic ansicht | [25] Alsoe dat dye broeder doe hy hem sach. seer veruaert wort. | ende viel ter aerden in sijn ghebet. ende stont doe op. ¶ Ende | die duuel seyde hem. Laet ons broeder anderwerf onse ghe- | bet doen. Ende doe si dat ghedaen hadden. ende op ghestaen | waren seyde die viant Hoe langhe ist gheleden liue broeder dat | [30] du hier ghewoent hebste Die broeder antwoorde Ic heb hier | ses iaren gheweest Doe seide hem die viant Siet ic heb di also | langhe ghehadt tot een buerman. ende ic en hebs niet ghewe- | ten voer dese tijt van vier daghen hyer te voren. dat du hier | ghewoent hebste. Ende ick heb een cloester nyet varde van | | |
[Folio d1r]
| |
v Ende het sijn nu elf iaeren dat ick nye wt mijn cloester en quam | dan huden indien dat ick vernomen heb dattu mi aldus nae wo | nes Dus heb ic in mi seluen ghedocht Ic moet gaen tot desen man | godes ende spreken mit hem van mijnre sielen salicheyt Dit seg | [5] ick daer om lieue broeder Om dat wij niet vorderen en moghen | aldus in onsen cellen te sitten ende dat lichaem ende dat waerdi- | ge bloet ons heren niet te ontfangen Daer om heb ic anxt dat wij van | gode vreemde worden mochten in dien dat wi ons vervreemden | van dat heylighe sacrament ons heren Daer om seg ick di broe | [10] der dat hier op drie milen nae een cloester is dat een priester heeft | Laet ons gaen alle sonnendaghes of ten twee weeken eens ende | ontfanghen dat heylighe sacrament des lichaems ons heren ende | weder keren tot onsen cellen Dese raet des bosen viants behaech | de den broeder seer wel Ende doe die sonnendach ghecomen was | [15] quam die duuel tot hem ende seydeCoemt laet wij gaen het is nu | tijt Dus ghinghen si te samen ende quamen ten clooster daer die | priester was Endeghinghen in die kerk ende gauen hem in hoer | ghebeden Doe die broeder op stont wt sinen ghebede ende omsien | de den anderen die hem daer ghebrocht had niet en vant. seyde | [20] hi in hem seluen waer meendi mach dese broeder wesen hi mach | licht ghegaen wesen om sijn gheuoech te doen. Ende als hi lan- | ghe ghewacht had ende hi niet en quam ghinck hi te lesten bu | ten die kerck ende socht hem. Ende als hi hem nerghent en vant | seyde hi totten broederen die daer woenden waer is die oude va | [25] der ghebleuen die mit mi in die kercke quam Doe antwoorden | si ende seyden Wij en hebben niemant ghesien dan di alleen Doe | bekende hi dattet die viant was ende seyde in hem seluen Sich | mit wat groter listen die duuel mi wt mijnre cellen ghebrocht | heeft. Nochtant en berouwet mi dat goede werck niet Ick wil | [30] dat heylighe waerdighe sacrament ontfanghen ende keren we | der in mijnre cellen Ende doe die missen wtwaren ende hi wech | woude gaen. hielt hem die abt des cloosters ende seyde. Ick en | laet di niet van my gaen. du en hebste eerst myt dye broeders | ghegheten. Ende nae dattet mael ghedaen was ende weder | | |
[Folio d1v]
| |
gaen woude tot sijnre cellen: quam die duuel weder tot hem | in een ghelikenisse van enen waerliken ionghelinck ende began | hem wel te besien vanden hoefden totten voeten ende seyde Hi | isset neen hi en isset niet Ende sach hem noch bet an also dat die | [5] broeder seyde tot wien siestu alsoe degher an Die duuel ant- | woorde En kennestu mi niet Mer doch het is so langhe gheleden | hoe soudeste mi moghen kennen Ick ben des mans soon die dijns | vaders buerman isEnde hiet dijn vader niet aldus ende dijn moe | der alsoe Ende en hietes du niet aldus Ende en sijn sijn knechten | [10] oec niet aldus ghenoemt Mer leyder dijn moeder ende dijn suster | sijn ouer drie iaren ghestoruen Ende dijn vader is nu corts ghe- | storuen ende heeft dy ghelaten erfnaem sijns groten goets segghen | de Wien mach ick mijn goet bet afterlaten dan mijnen soon dat | een heylich man is die die werlt ghelaten heeft ende gode gheuol | [15] ghet Hem soe laet ic al mijn goet Wie mach hier nu wesen onder | alle mijn vrienden ende buren die god ontsiet die vernemen mach | waer mijn soon is die hem segghen wil. dat hy come ende ghe | ue dit goet den armen voer mijn ziel Aldus sijn veel goeder man- | nen ghetoghen om v te soecken ende en hebben v niet connen vin | [20] Ende siet ick coem hier bi auenturen om een ander saec | die ick te doen hadde ende als god wil heb ic v hier gheuonden | En wilt daer om nyet merren mer coemt ende deelt dat goet | den armen ende volbrenghe den wille dijns vaders. Die broe | der antwoorden ende seyde. Ick en wil niet weder ter werlt | [25] keren Die duuel antwoorden hem Ist dattu niet en coems en | de dat goet verbijstert worde soe selstu voer gode daer of reden | moeten gheuen. Wat ist dat ick dy segghe. Ick rade dy dattu | coemste als een goet dispensier ende deelt den armen ende be- | hoeftighen. dijns vaders goet om uwer beyder zielen dattet | [30] niet onnutteliken vanden bouen Ga naar voetnoot75 ende quaden vrouwen ver- | daen en worde dat den armen ghelaten is wat laste ist datttu Ga naar voetnoot76 | comes ende does gheuen aelmissen naeden wille dijns vaders | voer zijn ziele. ende voer Ga naar voetnoot77 die ziele van dy. Ende dat ghedaen | hebbende. weder keres tot dijnre cellen. Nae dese ende deser | | |
[Folio d2r]
| |
gheliken veel raden heeft hy den broeder ter werlt ghebrocht | ende ghinc mit hem tot an die stat daer sijn vader woenden ende | sceyde doe weder van hem Die broeder ghynck in sijns vaders | huys meynende dat hi doot waer ende siet die vader quam hem | [5] te gemoete wtgaende wt sijn huys ende was leuendich Ende | hi en kennede sinen soon niet ende seyde tot hem wie bistu. | Die broeder wort van scaemten seer verstoort ende en mocht niet | spreken Ende die vader vraghede hem anderwerf. ende derdewerf | wie dat hi was Ten laetsten seyde hy Ick ben dijn soon Die vader | [10] seyde Waer om bistu wten clooster ghecomen Die broeder scaem | de hem die waerheyt te segghen ende seyde Die liefte van dy | heeft my weder doen comen want ick dy seer begheerden Hij | bleef daer in sijns vaders huys Ende nae corter tijt viel hi in | onsuuerheyt. Alsoe dat hi van sinen vader daer of veel slaghen | [15] ende lasten ontfinck. Mer die onsalighe verblint inder sonden en | dede gheen penitenci ende bleef inder werlt verloren Aldus en sal | gheen monick oec wt sijn clooster gaen soe wie oec hem dat radet | |
|