Letterkundig woordenboek voor Noord en Zuid

[Henriëtte Roland Holst-Van der Schalk]

Roland Holst-Van der Schalk, Henriëtte -, geb. 1869 te Noordwijk; zij begon met Sonnetten en Verzen in terzinen geschreven, 1895, individualistisch werk. Na haar overgang tot de S.D.A.P. de bundel De Nieuwe geboort, 1903, en Opwaartsche wegen, 1907. Nadat ze weer uit de S.D.A.P. getreden was De Vrouw in het Woud, 1912; de titel ontleend aan de Commoedia divina van Dante; de bundel opgedragen

Aan de makkers onverloren
Waarmee ik streed;
Aan de toekomst ongeboren
Waarvoor ik leed.

Zij werd eerst Communist. Het Feest der Gedachtenis, 1915, enz. Drama's in verzen: De Opstandelingen, 1910; Thomas More, 1912, enz. In proza een Leven van Rousseau, 1912, en De Held en de Schare, de strijd van Garibaldi voor Italië, 1920. Op sociologisch gebied: Kapitaal en Arbeid in de 19e eeuw, 1902; Gesch. v.d. Proletarischen Klassenstrijd, 1909. Zij was redactrice van De Nieuwe Tijd. Over letteren: Socialisme en Litteratuur, 1899; De Voorwaarden tot hernieuwing der dramatische Kunst, 1924; Over Leven en Schoonheid, 1925; Leo Tolstoï, 1930; Guido Gezelle, 1931; Herman Gorter, 1934; Poëzie en Maatschappelijke Vernieuwing, 1940; Wordingen, een cyclus van liefde en vertrouwen, 1949.

Over wijsbegeerte: De Philosophie van Dietzgen. Ook in het Communisme vond Mw. Roland Holst tenslotte geen bevrediging; zij is gekomen tot een ethisch en religieus socialisme buiten het verband der partijen. Voor de opvoering als massa-toneel schreef zij Kinderen van dezen tijd, 1930; Wij willen niet, 1931; De Moeders, 1932.

In 1896 was zij getrouwd met prof. R.N. Roland Holst, schilder en prozaschrijver.

Van zich zelf getuigde zij al vroeg:

Ik werd geboren met een aard die sterk
Vanzelf gaat naar de kern van alle zaken.

De Zielegang van Mw. Roland Holst, levensbeeld van de R.K. schrijver Bernard Verhoeven, 1925; 2e druk 1939. Ook Dr. K.F. Proost schreef een boek over haar levensgang, 1937. Verder Dr. J.P. v. Praag: H. Roland Holst, werk en wezen. 1946. Meia Kaas-Albarda Inleiding tot de poëzie van H.R. Holst.

Margaretha Maria Ariëns schreef over haar Jeugdwerk een proefschrift; 1943.

Dr. K.H. Miskotte gaf in zijn Messiaansch verlangen, 1941, een studie over haar lyrisch werk. Zij werd ere-doctor bij haar 80ste jaardag.

G. Stuiveling stelde een bloemlezing uit haar werk samen (1951). Met bibliografie.