Transvaal,
Zuidafrikaanse Republiek, door de Engelsen vrij verklaard in 1852, doch in 1877 weer geannexeerd. In 1880 kwam de republiek in opstand o.l.v. Paul Kruger. In 1881 volgde de Overwinning der Boeren en in 1884 werd de republiek opnieuw onafhankelijk verklaard. Over de Nederlandse publieke opinie inzake Transvaal schrijft m. op 1 mei 1881 aan D.R. Mansholt:
‘De boeren in de Transvaal, flink vechtend voor hun onafhankelykheid (Voor zoo ver we goed geinformeerd zyn!) kyk, dáárvoor heeft men sympathie! Maar de Atjehers die sedert jaren 't zelfde doen, zyn oproerlingen! Wat my in de zaak der Transvaal 't meest getroffen heeft, is niet dat de Engelsen geklopt zyn... (ik heb altyd geweten dat burgers meer beteekenen dan soldaten met “krygskunde.”) maar de eerlykheid van 'n groot deel der engelse pers. Zoek eens zoo'n loyaliteit in Holland!’ (vw xxi, p. 278)