Multatuli Encyclopedie

Scribe, Augustin E.-,

1791-1861, Frans toneelschrijver die ook in Nederland grote bekendheid genoot. Hij scheef (met hulp van vele assistenten) o.a. de toneelstukken Bertrand et Raton (1833), Le verre d'eau (1840) en Adrienne Lecouvreur (1849), de opera-libretto's La muette de Portici (1828), La Juive en Les Huguenots (1836) en romans zoals Manon Lescaut (1856).

m. klaagt in Idee 957 dat Nederland genoegen neemt met de stukken van Scribe en *Dumas fils: ‘We klagen over gebrek aan oorspronkelyke stukken, en willen maar niet inzien, dat die stukken wel komen zouden, als we maar niet zo onbarmhartig de oorspronkelykheid zelf hadden uitgeroeid’ (vw vi, p. 153).

Hij twijfelt aan de juistheid van de tekening van de toneelspeelster Adrienne Lecouvreur (1692-1730), de heldin in het naar haar vernoemde toneelstuk van Scribe en *Legouvé. In Idee 617, waarin m. spreekt over de weergave van gevoelens door de kunstenaar, lezen we:

‘Gesteld, dat in Scribe's stuk: “Adrienne Lecouvreur” de vrouw van dien naam met juistheid geschetst wordt - waaraan ik twyfel, want Scribe was 'n “schryver” en wel van de meest ambachtelyke soort - dan is in de rol het werkelyk leven der persoon gedistilleerd tot vyf akten adrianine. Mlle Lecouvreur zelf nu - de mens Adrienne - had onmogelyk jaren lang kunnen dragen, denken, voelen - alles weer tezamen: lyden, pati - wat reeds tamelyk drukkend is in de paar uren die de opvoering van 't stuk vordert. En zou men dit dan eisen van de toneelspeelster die daarin de hoofdrol vervult?’ (vw iv, p. 369)

Aan J.M. Haspels schrijft m. op 8 februari 1876 dat, wanneer Scribe in ‘'t Hollandsch’ geschreven zou hebben, geen van zijn stukken ‘genade vinden zou’, en hij voegt hier tussen haakjes aan toe: ‘Er zyn hemeltergende vodden by!’ (vw xviii, p. 252).