Multatuli Encyclopedie

Kloos, Willem-,

1859-1938, Nederlands letterkundige, richtte in 1885 met Frederik van Eeden, Albert Verwey, Frank van der Goes en Willem Paap *De Nieuwe Gids op. In dit blad publiceerde hij verscheidene artikelen over m., waarin hij hem als grote voorganger van de Tachtigers bestempelde. Bijv. in de eerste jaargang van het tijdschrift (nr. 2,; fragment in vw xxiii, p. 504-505), waarin hij over ‘de reuzenfiguur van Douwes Dekker’ schrijft, ‘wiens woorden zestien jaren lang als een moker rondvlogen door ons literair en politiek en maatschappelijk leven, sarrend of dreigend, kneuzend of verpletterend, om dan terug te keeren in de hand des dondergods, die hem thans voor goed ter zijde schijnt te hebben gelegd. Multatuli (...) weet zelf niet wat een invloed de vrijheid van zijn oordeel en de scherpte van zijn kritiek hebben gehad, ook daar waar hij ze het minste verwacht: in het tot stand komen dezer voor alles artistieke en psychologische periode onzer literatuur.’.

Verder schreef hij in De Nieuwe Gids (jrg. 2, 1887) het artikel ‘In memoriam Multatuli... nu hij dood is’, en een bespreking van *Th. Swart Abrahamsz' Eduard Douwes Dekker (Multatuli). Eene ziektegeschiedenis (1888) onder de titel ‘Dr. Th. Swart Abrahamsz: Eduard Douwes Dekker’ (De Nieuwe Gids, jrg. 3, 1888, nr. 2, p. 468-474).

Na het overlijden van Mimi verscheen in De Nieuwe Gids van 1930 (p. 513) een ‘In memoriam’ van Kloos; in dichtvorm herinnert hij aan de wekelijkse schaakpartijen met haar ten huize van *W. Paap (opgenomen in Atte Jongstra, De Multatulianen, 1985, p. 192). *Frederik van Eeden beschrijft in zijn verslag van een bezoek aan m. in 1886 (De Amsterdammer van 21 februari 1920; vw xxiii, p. 595-600) diens kritiek op de Tachtigers Van Deyssel, Kloos en Verwey. m. sprak vol minachting over deze schrijvers, ‘die zich verschansen in hun verzen en boekenwaereld en maling hebben aan het gemeenschapsleeven, aan politiek of sociale bemoeying’, aldus vermeldt Van Eeden.