|
| |
| |
[R]
RAbat.
Subscus, regula: & Stria, sulcus, canaliculus. ang.
rabat.
| |
rabat van t'kaets-spel.
Sphaeristerij tectum interius. gal. rabat.
| |
Rabat. j. af-slagh.
Decessio siue remissio de summa.
| |
rabatten. j. af-korten.
Concedere partem pretij. & De summa detrahere, remittere de
summa.
| |
Rabaud, boeue.
Nequam, nebulo, tenebrio, vappa, flagrio, verbero, mastigia,
scelestus, impurus, flagitiosus, nefarius, improbus: & Scortator,
ganeo, lasciuus, impudicus, libidinosus, salax. Vulg Ribaldus, scortator
impurus, & Ribalda, meretrix siue scortum. ribaldo ital.
scelestus, improbus: ribauld: gal. & ribaude: ang. Adulter,
impudicus, scortator dicitur.
Vuyl rabaud, vuyl hoer-iaegher. In
Venerem putris: ita rei venereae intentus vt eneruetur, exhauriatur, &
assidua libidine resoluator.
| |
rabaud, truggheler.
Mendicus fallax, aeruscator: falsa mendicitate & malis artibus
quaestum captans: scurra.
| |
rabaud-appel. j. raepaud-appel.
rabauds boghe.
adag. Pandiculatio.
| |
rabauds boghe spannen.
adag Pandiculari: toto corpore extendi oscitando,
prae somno aut taedio.
| |
rabauds gast-huys.
Ptothodochium, ptochotrophium: hospitium mendicorum.
| |
rabauds kraussel, kamanterije.
Impetigo, scabies mendicorum.
| |
rabaudeken, vogheler.
vetus. fland. Balistae siue tormenti bellici genus, quod
iacula & lapides validè emittit atque eiaculatur: Sclopeti siue
bombardae genus roti: suffultum. Frossardus gallicè ribaudequin
vocat.
| |
rabauden.
Agere nebulonem: dolosè agere mendicum: aerustare: cibum
& pecunias impudenter & fraudulenter vndique colligere: & Scurrari,
scurram agere.
| |
rabauderije.
Nequitia: scirrilitas: impuritas, impudicitia lasciuia,
obscoenitas: iocus scurrilis & lasciuus: & Improbitas, nequitia,
scelus, flagitium, facinus. gal ribauldrie: it. ribaldaria. an.
ribaudry
| |
rabelster.
Mulier impudenter & dolosè mendicans
| |
Rabbelen.
Garrire, nugari, blaterare: praecipitare siue confundere
verba.
| |
Rabot
fland. Obex, obstaculum.
| |
rabot.
fland
. j. sluyse. Cataracta.
| |
rabot.
fland
. j. teghenheyd. Aduersitas.
| |
rabots.
Repugnans, resistens.
| |
| |
Racke.
vetus. Tormentum, fidiculae, equuleus. ang
racke.
| |
Racken.
sax. fris. Vile opus agere, purgare latrinas, plateas,
&c.
| |
racken.
Torquere, tendere: tormentis exprimere. ang. racke.
| |
rack-klooten.
Mala lignea: orbiculi volubiles, qui malum nauis circulo ambiunt,
vt eorum ope faciliùs vela attollantur.
| |
rack-seel.
sax
. j. rae-touwe. Anquina.
| |
racker.
sax. fris. hol. Lictor, tortor, lorarius, satelles,
carnifex, carnificis seruus: & Cerdo vile ac sordidum opus exercens,
cloacarius. ang. racker.
| |
racket.
Reticulum: instrumentum cordis intentum siue maculis, quibus pila
excipitur & expellitur Vulg rachettum. ger. raggetten: sax.
ragget: gal. raquette: ital. rachetta: hisp. raqueta: ang. racquet.
| |
Rackette. j. rockette.
Eruca.
| |
Rad.
Rota, orbita. ger. rad: gal. roue: ital. rota his
rueda.
| |
rad-braecken.
Rota torquere: comminuere membra rotâ: rotae tormento
excruciare: elidere crura, confringere membra rotis: excarnificare rota, in
rota: rotae pena afficere: rotę insertum conuellere noxium, &
paulatim radüs | |
| |
rotarum conuul sum lenta morte
perimere: rota torquere: crurifragio punire & perimere: incussu rotae crura
& caeteros artus diffringere: rotarum radiis incussis membra
diffringere: q.d. frangere rota, siue in rota. Vulg rotare.
| |
rad-maecker.
Carpentarius, rotificus.
| |
rad-naue.
Modiolus rotae.
| |
radt-naue, naue.
Modiolus rotae. ger. nab: sax. radenauel, naue.
| |
| |
rad-speecke.
Radius rotae.
| |
rad-sperre, span-koorde, rijder.
Sufflamen: instrumentum quod rotae iniicitur, ne in praeceps
feratur currus.
| |
rad-velghe.
Absis, curuatura rotae: & Modiolus rotae, totae medium,
germ. radfelgen: sax. radfelge.
| |
Rade, radde.
fris
. j. drade. Celer, rapidus. & Rapidè,
raptim, citò, celeriter. gal. rade.
| |
Radie, raye.
vetus. fland. Radius. gal. rayon: ita. raggio: hisp.
rayo.
| |
radien, raeyen.
fland Radiare.
| |
Radijs.
Raphanus, raphanis. Vulg radix. & radicula. ger.
rettich: gall. raue: ital. raphano: hisp. rauano: ang. radishe: radice autem:
ital. & rayz: hisp. radix dicitur.
| |
Rae, rha, rah.
sax. Antenna: lignum transuersum in malo, cui appenduntur
vela.
| |
rae-band.
sax. Struppus, strophus: funis quo remus ad scalmum
alligatur.
| |
rae-bendinghe.
sax. sicamb
. j. boy-ancker-touwe. Anchoralia,
vrgentes.
| |
rae-nocken.
sax. Cornua antennarum.
| |
rae port.
sax. Acrostolium: summitas nauis.
| |
rae-schip. j. raeseel.
rae-touwe, rack-seel.
Anquina: funis quo ad malum antenna adstringitur.
| |
Rae-seyl.
Acatium, artemon, maius nauis velum.
| |
Raeck.
Tactus, tactio, attractus, ictus.
| |
raeck, val, ghe-val.
Casus, euentus, fortuitus.
| |
Raeck-roeyen.
fland. Altercari, rixari, lites mouere.
| |
Raecke.
ger. sax. fris. sicamb
. j. ghe-hemelte. Palatum,
fauces.
| |
Raecke.
fland
. j. reke. Rastrum. & Rutabulum, sarculum.
ger. rache: gal. rasteau: ang. rake.
| |
raecken, reken.
Rastro corradere. gal. racler: ang. rake.
| |
raecken het vier. j. reken.
raeck-kuyl, raeck-dobbe.
Scrobiculus in quo ignis conseruatur.
| |
Raecken. j. ghe-raecken.
Tangere.
| |
raeck steen. j. toets-steen.
sicamb. Coticula.
| |
Raeckelen.
Sarculare, abradere. gal. racler: ang. rake.
| |
raeckelen het hoy.
Foenum rastellis eradere.
| |
raeckelen het vier.
Rutabulo proruere ignem.
| |
raeckel-stock. j. gloete.
Rutaculum. ang. rake.
| |
Raede.
hol. fris
. j. rade. Citò.
| |
Raed.
Consilium, mens, deliberatio. ger. rath: sax radt.
| |
raed. j. raeds-man.
Consiliarius.
| |
raed, raeds-heeren.
Senatus, ordo amplissimus: concilium, coetus consiliariorum.
| |
raed.
vetus. Thesaurus, facultates, diuitiae repositae.
| |
| |
| |
raed.
vetus. holl
. j veur-raed. Prouisio, penus, conditio
rei familiaris, adiumentum. Te raede houden. Conseruare in vsum.
| |
raed-ghe-raed.
sax. sicamb
. j. huys-raed. Supellex, vtensilia.
| |
raed-gheuer.
Consultor, qui alij consulit: assessor.
| |
raed-huys.
Buleuterium, curia, domus augusta, augustale, basilica,
praetorium, domus senatoria.
| |
raed-kamer.
Senaculum, curia, concilium.
| |
raed-loos.
Consilij expers.
| |
raed-saem, raed-saemigh.
Consultus, prudens: & Frugi, vtilis.
| |
raed-saemheyd.
Frugalitas.
| |
raed-saemen.
vetus. ger. sax. sicamb. Procurare.
| |
raeds-handel.
Actio, causa.
| |
raeds-heere.
Buleuta, consiliarius, consultor, senator, pater: senatorius,
senatorij ordinis, synedrus.
| |
raeds-heeren.
Senatores, patres, senatus, | |
| |
amplissimus ordo.
raeds-heeren sone. Patricius, senatoris filius.
| |
raeds lieden.
Consiliarij.
| |
raeds-pleghen.
Consultare.
| |
raeds-man.
Consiliarius, consultor: & Senator & Assessor.
| |
raed-slagh.
Consultatio, deliberatio, consilium.
| |
raed-slaen.
Consultare, deliberare, agitare consilia, communicare consilia,
communicare consilia inter se, inire consilium.
| |
raed-slaen, ghe-raden.
Coniectare.
| |
raed-schrijuer.
Amanuensis curiae. Vulg secretarius.
| |
| |
raedelick. j. be-raed-saem.
Frugi.
| |
raeden raed-gheuen.
Consilium dare, praebere, adferre: & Suadere, monere.
| |
raeden, be-raeden, raed-nemen.
Consulere aliquem, consilium petere ab aliquo.
| |
raeden. j. op-raeden.
Incitare.
| |
raeden. j. ghe-raeden.
Coniicere, coniectare, coniecturare, coniecturam facere,
diuinare.
| |
raeder, raed-gheuer.
Consultor, consiliarius, assessor, suasor.
| |
raeder, ghe-raeder.
Coniector.
| |
raedigh.
vetus, sicam
. j. be-raed-saem. Frugi.
| |
raedsel, ge-raedsel.
Aenigma, gryphus, quaestio perplexa, nodosa, intricata: scrupulus,
scrupus, coniectura. germ. raettersch: sax. radelse: ang. ridle.
| |
Raeghe. j. raghe.
Aranea.
| |
| |
Raey-braecken, raey-maecker. j. rad-braecken,
rad-maecker.
raeyéren.
vetus
. j. royéren. Extirpare, delere.
| |
raeyéren.
Sufflaminare. gal. enrayer.
| |
raeyeringhe.
Sufflamen. gal. enrayoir.
| |
Rael.
fland
. j. reel. Tenuis, exilis.
| |
Raem.
Tendendi, explicandi, & concludendi instrumentum: compages
palorum: pali siue vanni in quibus pannos distendit fullo. Vulg
extentorium.
| |
raem.
Margines tabulae: fulcrum quadratum tabulae.
| |
| |
raem van de venster.
Iugamenta fenestrae: fulcrum quadratum fenestrae.
| |
raemen.
Extendere, distendere, diducere, explanari, explicare: distendere
ad quatuor palos.
| |
raemen passen.
Conuenire, quadrare.
| |
raemen.
hol. Putare, opinari, iudicare.
| |
raemen.
vetus. holl. sicamb
. j. micken. Collimare, designare
oculis, considerare.
| |
raemen.
Deliberare, perpendere, mente supputare: & Consilia conferre,
statuere, constituere, concludere, perficere.
| |
raemen het vonnisse.
Sententiam formare.
| |
raemen nae iemands dood, be-derffenisse.
&c. Machinari mortem, interitum, necem, perniciem
alicuius.
| |
Raep.
Collectio, collectum, raptura.
| |
raepe.
Rapa, rapum. dicitur à
raeyen. i. colligere,
auferre, leuare: quòd rapae passim ex agris collectae, leuentur &
auferantur: qua etiam ratione quidam Latini rapam à rapiendo
dictam putant. ger. raeb, rub: gal. rabe, raue: ital. raua, rapa: ang
rape.
| |
raep-bucht.
fland
. j. raep-land. Rapina.
| |
raep-brood.
Panis siue libum ex rapi presso semine.
| |
raep-hoen. j. veld-hoen.
raep-kruyd.
Rapacia, orum.
| |
raep-land.
Rapina, napina.
| |
raep loof.
Rapacina, rapicia orum.
| |
raep-roede.
holl. leod
. j. xvi-voet.
| |
raep-smout.
Oleum rapacium, ex rapi semine expressum.
| |
raep-vincke.
Chloris: auicula raporum semina edens.
| |
raepaud, rabaud-appel.
Malum orthomasticum: mammarum effigie, raporum specie.
Adr. Iun.
| |
raepier.
fland
. j. raep-bucht. Rapina.
| |
raponcele.
Rapunculus: rapum siluestre. germ. rapuntzlin: gall.
raponce: ital. raponzolo: hisp. ruyponce.
| |
raepalie.
Popellus: sordes & faex vrbis: grex hominum parui valoris ex
confusa multitudine collectus: quisquiliae. gal. rapaille, raspaille: ang.
rascall.
| |
raepelinck.
Collecta, collectanea, orum: analecta.
| |
raepen.
Colligere, leuare, auferre.
| |
raepen ghe-noeghte.
Voluptatem capere, haurire: delectari.
| |
| |
| |
raepen sijn sinnekens
Colligere se: reficere se, dilapsum spiritum recipere,
animi dissipatas partes rursum in suum locum congerere.
| |
rapiaemus.
Miscellanea: turba miscellanea ex variarum rerum commistione
conflata & commista.
| |
| |
Raesen. j. rasen.
Furere.
| |
raes-maen-dagh.
sicamb
. j. ver-loren maen-dagh.
| |
Raete. j. rate.
Raetelen j. ratelen.
Raf, raffen.
Ligulae cubitales vel bicubitales ex ventre rhombi piscis.
| |
Rafter.
Materia trabis, lignum rude: & Sudes: & Tignus, tignum.
ang. raftere, raufter.
| |
Raghe ragh
hol. Aranea. gal. araigne. ital ragno, aragna: hisp.
arana.
| |
Ragie.
Rabies, furor: & Lasciuia, gesticulatio, gestus. gal. rage:
ang. rage.
| |
Rake, raken. j. raecke raecken.
Rakette. j. rokette.
Eruca.
| |
| |
rallen, rellen.
Blaterare, garrire, iocari, nugari, fabulari. gal. railler:
ang. autem raile. i. contumelias dicere
| |
Ramagie, ramaedsie.
Ramalia, orum: fasces ex virgultis & minutis ramis.
| |
Ram.
Aries. gal. picard. ram: ang. ramme.
| |
ram, storm-ram. j. rameye.
ram, ramme.
sax. Fistuca.
| |
| |
rameye, storm-ram.
Aries, testudo: testudo arietaria: machina arietaria: instar
capitis arietini: instar arietis retrocedens, vt vehementiùs feriat, qua
muri subruuntur.
| |
rameyen.
Arietare, crebro ariete pulsare.
| |
rameyen.
Vectibus munire.
| |
rammeken.
fland. brug
. j. roosteye.
| |
Rammelen.
Tumultuari, perstrepere, crepitare, murmurare. ang. rumble.
Den buyck rammelt. Crepant vel crepitant viscera: intestina latrant.
| |
rammelen, remmelen.
Lasciuire, catulire, salire, foeminas inire: efferari libidine,
& domo relicta vagari: dicitur proprie de felibus, cuniculis,
&c. vide
rammen.
| |
rammelen.
Vim masculam exerere. Ioan. Becan.
| |
rammeler, remmeler.
Lasciuus, petulans, petulcus instar arietis.
| |
rammeler, remmeler.
Cuniculus mas, cuniculus admissarius, emissarius, initor,
lasciuus: & Vir lasciuus.
| |
| |
rammelersse.
Lasciua puella.
| |
rammelinghe.
Tumultuatio, commotio, strepitus, murmur.
| |
rammelinghe in den buyck.
Tormina ventris, murmur ventris, rugitus intestinorum.
| |
rammen.
vetus. Salire, inire more arietum.
| |
rammoer, romoer.
Rumor, turba, tumultus, strepitus gal. rumeur: ital. romore:
ang. rumor
| |
| |
rammoer-meester.
Auctor turbarum, coryphaeus, Dauus Terentianus: ardelio: homo
inquietus.
| |
Ramp
Infortunium, malum, miseria.
| |
ramp-saeligh.
Infortunatus, infoelix, miser.
| |
| |
ramp-spoedigh.
Infaustus, infortunatus, miser.
| |
rampen, rampenéren.
vetus. fland. Dira imprecari: conuitiari.
| |
Ran, ranck, rene.
Exilis, tenuis, gracilis, gracilentus, iunceus. praetenuis
corpore. ger. ran.
| |
Rancke.
vet flan. Ramus tenuis & longè se extendens.
gal. branche: ang. braunche.
| |
rancke van den wijn-gaerd.
Palmes, sarmentum vitis.
| |
| |
rancke.
vetus
. j. rije. Ordo, series. gal. rang: ang.
ranck.
| |
rancke, rencke.
Flexus, flexio, sinuosus reflexus: & Flexus viarum, anfractus.
ger. ranck, renck: rinçon hisp. i. angulus.
| |
rancke.
Fallacia, astutia, versutia, ars, dolus.
| |
rancke.
Gestus, gesticulatio.
| |
rancken, rencken.
ger. sax. sicamb. Flectere, deflectere, declinare,
diuertere.
| |
rancken. j. recken.
Extendere.
| |
rancken, ranghen.
ger. sax. sicamb. Pandiculari: extendere brachia
relinqua- | |
| |
que membra, velut palmites. Becanus. germ.
rancken.
| |
ranck-braecken. j. rancken.
ranck-braeckinge.
Pandiculatio: membrorum distentio non voluntaria.
| |
Rancket. j. racket.
Reticulum.
| |
Ranckune, ranckure, ranckore, ranckeure.
fland. Odium, simultas. gal. rancune: ang. rancour,
ranceur.
| |
| |
rand, boord.
Margo, crepido, ora, lymbus.
| |
rand van den pot.
Labrum corona.
| |
rand van t'rad.
Absis, curuatura rotae.
| |
rands-wl. j. kerck-wl.
Asio, otus, noctua aurita, vlula flammeata: auis auribus
plumeis.
| |
Rand wt hebben. j. randen.
Randen.
Supersedere opere, omittere institutum opus: intermittere opus.
Randen
dicitur gallina cùm intermittit ponere ouum ad vnum
aut alterum diem.
| |
randen, randten.
flan. Delirare, ineptire, nugari, insanire.
| |
Randuynen.
Currere cum impetu: effuse vel profusè currere. gal.
randonner.
| |
Ranghen.
vetus
. j. rueren.
| |
Rangh-braecken. j. ranck-braecken, rancken.
Pandiculari.
| |
Rannen.
vetus. flandr
. j. runnen, rennen. Currere,
fluere.
| |
Ransoen.
Redemptio, luitio: & Lytrum, pretium redemptionis: quod
pro captiui corporis redemptura dependitur, pactum pro capite pretium. gal.
ranson ital. ransone: his. ranson: ang ransone, raunsone. Floandri quidam
simplici dictione
soen
dicunt.
| |
ransoenen.
Pretium redemptionis dare, redimere, pretio liberare.
| |
ransoeninghe.
Redemptio, luitio.
| |
ransoeneren.
Pretium redemptionis exigere imponere lytrum: concutere:
violenter pecunias exigere.
| |
Ranst, ranstigh.
campin
. j. garst. Rancidus gal. ranci: ital.
rancio, randico: his. rancio.
| |
Rap.
Rapidus, agilis, citus, celer.
| |
Rape, rapen. j. raepe, raepen.
Rapier.
Ensis. gal. rapier.
| |
rapier-gordel.
Baltheus, cingulum militare.
| |
Rappe. j. krappe.
Racemus, vua, Carptura, res decerpta.
| |
rappe, roosken van de wonde.
Crusta vulneris, crustula scabici, scabies incrustata, quae
plerumque decerpi solet. sax. raue.
| |
| |
rappigh.
Scabiosus, scaber.
| |
| |
Ras.
Sericum rasile: bombycina leuis. hisp. raso.
Vulg
rasum. ital. autem arazza, razzo:i. aulaeum peristroma.
| |
Ras in de zee.
Charybdis.
| |
Rasch, snel.
Rapidus, velox, citus, alacer, pernix, celer, praepes, citus.
rashe ang. Praeceps.
| |
rasch vander hand.
Promptus manu.
| |
rasch in den buyck.
Foriolus: cita aluo.
| |
rascheyd.
Velocitas, pernicitas, celeritas, alacritas.
| |
raschelick.
Velociter, celeriter, ocyus, rapidè, raptim. rashely,
ang. i. praecipitanter.
| |
raschen.
Festinare, properare.
| |
Raseel. j. raseyl, raseel-schip, rae-schip.
Phaselus. Ratis. gal. raseau dicitur.
| |
Raselen.
Somniare ineptias, furias.
| |
raeselinghe.
Somnium lymphaticum, furiosum.
| |
Rasen.
Furere, insanire, furore, agitari, saeuire. & Lasciuire.
gal. rager, enrager: ang. rage.
| |
rasen als de honden.
Rabire.
| |
rasende.
Furiosus, insanus, lymphatus, lymphaticus, furore correptus,
rabidus, rabiosus.
| |
raesende sieckte.
Phrenitis, phrenesis.
| |
raserije, verwoedheyd.
Furor, mania, rabies. gal. rage: ang. rage.
| |
rase-kop, raes-kop.
Furibundus, insanus, rabidus. & Lasciuus.
| |
raes-koppen.
Insanire. & Lasciuire.
| |
rasie. j. ragie.
Furor, lasciuia, &c.
| |
Raséren.
Radere, attondere: eradere, abolere, delere. ang. rase: raser
autem gal. i. tondere, attondere. ραίειν,
abolere, delere. Raséren een stad oft kasteel. Solo aequare
vrbem, arcem, moenia, turres: funditus delere: exscindere, excidere, demoliri:
ad viuum vsque radere: subuertere: euertere radicitus.
| |
| |
| |
Rasier
gal fland. Mensurae aridae genus. hisp. rasero.
| |
Rasijn, rosijn.
Racemus, vua, botrys: & vua passa, astaphis. ger. rosain
gal. raisin. ital. racemo: his. razimo: ang. rosijn, raisin
| |
rasijn-rood.
sax. sicamb. fris. Coccus bis tinctus.
| |
Raspe.
Radula, tvrocnestis: instrumentum quo res minutim atteruntur,
& raduntur in scobem. Vulg radula & raspa gal. rape, raspe:
ital. raspa, rasparuola.
| |
raspen.
Radere, distringere, disterere, atterere, scalpere. &
Disterere in scobem, friare: conterere in puluerem, comminuere tyrocnesti.
raspare ital. i. scalpere: raspar his. radere, atterere.
| |
Raste.
germ. sax sicamb. Pensum.
| |
raste. j. ruste, rouwe.
Quies, requies, relaxatio, remissio, otium.
ῤαστώνη.
| |
rasten. j. rusten.
Quiescere.
ῥαστωνευειν i.
otiari otium captare. ang. reste.
| |
rasten het bloed, bloed-rasten.
Suggillare.
| |
rastigh.
sax. sicamb. Quietus.
| |
Rastoen.
fland. brug. Libum ex tritici polline & ouis.
| |
Rate, honigh-rate.
Fauus. ger. rasse, rosse, honigrasse: gal rayon de
miel.
| |
rate.
vetus
. j. taecke. Pensum.
| |
ratel.
fland
. j. rate. Fauus.
| |
ratel.
Crotalum, crepitaculum, sistrum.
| |
ratel-goud. j. klater goud.
ratel-reep.
Crotalum.
| |
ratel-worm.
sicamb
. j. oor-worm.
| |
ratel-spaen.
fland. Crepitaculum, crotalum.
| |
ratele.
Crista Galli, filipendulae siue millefolij genus, allearia,
alectorolophus, pedicularis, fistularia herba, herba inutilis & pratis
noxia. sic. radel. i. zizania.
| |
ratelen.
Crotalum pulsare, crepitare, strepere.
| |
ratelen ende snateren.
Garrire.
| |
| |
rateler.
Rabula, garrulus, crotalus, traulus. ang. ratler.
| |
rateler, espen-boom.
Populus Lybica: arbor strepentibus tremulisque foliis. Vulg
tremulus. gal. tremble.
| |
Ratte.
Mus maior: Glis: Sorex. Vulg rattus. germ. ratz: sax.
rotte: gal. rat: hisp. raton: ang ratte.
| |
| |
ratten-kruyd.
Auripigmentum, arsenicum: venenum quo mures inficiuntur.
Vulg soricaria.
| |
| |
ratten-steertkens. j. kattekens.
Nucamenta, iuli. q.d. cauda muris, à
similitudine.
| |
Raue.
vetus. Retinaculum.
| |
Raue.
Coruus, corax. germ. rapp: ang. rauen. dicitur
raue
q.d.
rooue. à rapacitate: rauier gallis, & rauishe
ang. rapere, abripere dicitur. hinc adigium, hy steelt ghelijck
een raue. de homine rapace & furace.
| |
rauen-ghe-schrey.
Crocitus.
| |
rauen-kock.
Carnifex, tortor. q.d. coquus coruorum, coruis cadauera in
escam suppeditans.
| |
rauen-kost. j. galghen-aes.
rauen-swert.
Coracinus.
| |
rauen-verwe.
Color coracinus.
| |
rauen-voet. j. kraeyen-voet.
Coronopus.
| |
Rauelen, raueelen.
Aestuare, fluctuare, agitari: & Circumcursare, concursare:
Delirare, desipere, ineptire, insanire, furere. gal. reuer: ang.
raue.
| |
rauelen.
hol
. j. ver-werren. Intricare.
| |
rauelinghe, reuelinge.
Furor, delirium.
| |
Rauen ghelijck de vorschen.
Coaxare
| |
Rauelinghe.
Vortex, gurges.
| |
Rauot reuot.
Caterua siue turba nebulonum, conciliabulum flagitiosorum, sentina
sceleratorum: receptaculum nebulonum. & Lupanar. ang. riot. i.
luxus, luxuria, asotia.
| |
rauotten.
Tumultuari. & Luxuriari, popinari. ang riot.
| |
Rauw. j. rouw.
Rauweler.
Olla fictilis.
| |
R E
Rebbe.
fland
. j. ribbe. Costa.
| |
Recht.
Rectus, directus, aequus. germ. recht: ang. right.
| |
recht.
Rectum, verum, aequum, iustum.
| |
recht, rechtelick.
Rectè, aequè, iustè.
| |
recht, rechts.
Rectè, ritè, iustè.
| |
recht ouer eynde.
Erectus, perpendicularis.
| |
recht te passe komen.
Commodum, comnodè, oportunè venire.
| |
| |
| |
rechte strate.
Via ferens: via quae rectà aliquò ducit.
| |
recht-gheloouigh.
Orthodoxus.
| |
| |
recht-hoeckigh.
Rectangulus.
| |
recht-maetigh.
Aequilibris & Temperatus, moderatus, mediocris.
| |
recht-schaffen, recht-schaftigh, recht-schaepen.
Exactus, accuratus, perfectus, probus.
| |
recht-scheyd, rije. j. recht-snoer.
Regula
| |
recht-sinnigh.
Integer, sincerus animo, aequus.
| |
recht-sinnigheyd.
Integritas, sinceritas animi.
| |
recht-sinnighlick.
Integrè, sincerè, fideliter.
| |
recht-sinnighlick.
Integrè, sincerè, fideliter.
| |
recht-snoer.
Amussis, perpendiculum, norma, linea, regula, canon,
libella, funiculus quo diriguntur saxa aut ligna, vel quo signantur materiae
deasciandę aut in segmenta diuidendae.
| |
recht-sweer.
fland. holl. Patruelis, sobrinus, consobrinus, amitinus:
consanguineus, germanus.
| |
recht-veerdigh.
Iustus, aequus, integer.
| |
recht-veerdigheyd.
Iustitia, aequitas, iustum.
| |
recht-veerdighlick.
Iustè, aequè.
| |
rechte-voord.
holl. Euestigio, confestim.
| |
recht-wt. j. op-recht.
Sincerus, simplex & rectus.
| |
Recht.
Dexter. Rechte hand. Dextera vel dextra: dextra manus.
Rechts ende slincks. Ambidexter, aequimanus.
| |
Recht, ghe-rechtigheyd.
Rectum, iustum, aequum, fas, ius ęquitas, iustitia.
Iudicium, legitima disceptatio coram iudice. germ. recht: sax. richt: gal
raison. ital ragion: hisp raçon: ang. richt.
| |
recht doen
Iudicare, iudicium dare, ius administrare, iustitiam
reddere vel ministrare ferre sententiam pro tribunali, ius dicere, iustitiae
aequitatisque sacris operari, leges exercere, iustitiae sacra peragere. exsequi
iudicis officium.
| |
recht ende reden.
aequum & bonum, ius fasque.
| |
rechts-dagh, ghe-nacht-dagh.
Dies fastus, dies iudicialis, dies iuridicus, dies quo ius
dicitur.
| |
rechts ghe-bied.
Iurisdictio.
| |
recht-ghe-leerd.
Iurisperitus.
| |
recht-huys.
sicamb. Forum, praetorium.
| |
rechts-handel.
Dica, causa.
| |
recht-huys.
Praetorium, tribunal.
| |
recht-kamer.
Curia, concilium.
| |
recht-knecht, richt-knecht.
sax. sicamb. Apparitor, viator.
| |
recht-loos ende wet-loos.
Irregularis & infamis. vide
ver-waeten.
| |
rechts-plichtinghe.
Dica, causa, lis, actio iuridica.
| |
recht-spreucke.
Iurisdictio.
| |
recht-stoel, richt-stoel.
Tribunal.
| |
recht-stand.
Instantia iudicij, actio certo modo ac tempore instituta.
| |
recht-stad.
Locus iudicialis.
| |
recht-wijs.
Iurisperitus.
| |
recht-wijse.
Iure, ipso iure.
| |
recht-ver-standigh.
Iurisconsultus.
| |
rechtelick.
Iudicialis, iudiciarius: & Iustus, rectus.
| |
rechtelicken.
Iure, legitimè, iustè, rectè. & Coram
iudice in iudicio.
| |
rechten.
Litigare: in foro iudiciali disceptare controuersias.
| |
Rechten.
Dirigere, erigere, corrigere.
| |
Rechten aen-rechten.
Struere, apparare.
| |
recht. j. ghe-recht. Ferculum.
recht-bancke, recht-tafel.
Abacus, repositorium: mensa vel tabula in qua aliquid deponitur:
mensa coquorum, in qua disci, fercula, & id genus alia exponuntur.
| |
Rechten, recht doen.
Iudicare, ferre iudicium, ius administrare, leges exercere,
iustitiae sacra peragere.
| |
rechten ende dinghen.
Agere lites, agere iure, litigare.
| |
rechten.
Damnatum capite multare, adhibere supplicium, mactare
supplicio.
| |
rechter.
Iudex, iuridicus.
| |
rechter-huys. j. recht-huys.
rechter stoel. j. recht-stoel.
Recke.
Pertica, vallus, longurius.
| |
recke, strecke.
Spatium, interuallum. & Ordo, striga.
| |
recken, strecken.
Tendere, extendere, expandere. ang reache, reiche.
| |
recken. j. rancken.
Pandiculari.
| |
| |
| |
recken. j. pijnighen.
Torquere.
| |
reck-bancke. j. pijn-bancke.
Fidiculae.
| |
Recksenen
vetus. Screare.
| |
recskeninghe.
vet. Phlegma.
| |
Redde. j. ridde.
vetus. Febris.
| |
Redde.
Vindicta, liberatio. germ. rette. ang. rodde
| |
redden.
sax fris. sicamb. Iuuare, liberare, seruare, redimere,
vindicare, asserere. ger. retten, erretten.
| |
redder.
Seruator. & Vindex. ger. retter.
| |
redder.
sax fris. Canis custos siue vindex leporis capti, ne ab
aliis canibus discerpatur.
| |
Reddigh, reddick.
germ. sax. sicamb
. j. radijs. Raphanus.
| |
Rede.
sax. sicamb
. j. waghe-span. Sufflamen
| |
Rede, reder.
ger. sax. sic. Cribrum.
| |
reden, rederen.
ger. sax. sicamb. Cribrare, incernere.
| |
Rede.
vetus
j. redde. Febris.
| |
Rede. j. reede.
Statio nauium.
| |
Rede, spraecke.
Sermo, verbum, dictio, oratio.
| |
red-selligh.
vetus. Eloquens.
| |
red-selligheyd.
vetus. Eloquentia.
| |
reden.
Loqui, fari, sermocinari, ratiocinari, disserere. Germani
superiores plerumque rede & reden: inferiores
redene &
redenen
dicunt. reade, ang. i. recitare, legere.
| |
Redene.
Ratio, causa: & Sermo, oratio.
| |
redenen.
Ratiocinari, verba facere, disserere, sermocinari, loqui,
fari.
| |
redenaer.
Rhetor, orator, causidicus.
| |
redenaer.
fland. brug. Quaestor.
| |
redenlick.
Rationalis, rationabilis, rationis capax, rationis compos, ratione
praeditus.
| |
redenlick.
Rationi consentaneus. & Aequus.
| |
redenlick, middel-maetigh.
Mediocris, satis magnus, iustus.
| |
redenlick, redenlicken.
Cum ratione: & Mediocriter.
| |
redenlickheyd.
Ratio, aequum, aequitas.
| |
Reder j. redenaer.
Orator.
| |
redinghe. j. redene.
Sermocinatio.
| |
Reduys. j. puye.
Suggestus, rostra.
| |
Ree. j. reede.
Statio nauium.
| |
| |
ree, wilde gheyte.
Caprea. sax. rhe.
| |
ree, ree-bock
Caprea, capreolus, dorcas. ger. reh, rech, reech: sax. rehbok:
ang. roo, robucke.
| |
ree-kalf.
Hinnulus, hinnulus cerui.
| |
Reecke, reecken. j. reke, reken.
Reede. j. redde, ridde.
Febris.
| |
Reed, ghe-reed.
Paratus, promptus: & Expeditus, celer. gal. rade: ang.
redy.
| |
reede.
Statio nauium portui propinqua, libera à maris tempestate.
gal. rade: ang. roden.
| |
reed-sand.
Fundum arenosum: arena imi fundi. ital. resta: hisp.
ristra.
| |
reeden, reyden.
Parare, praeparare, apparare.
| |
reeden de schepen.
Nauigia parare aut instruere. nauiculariam facere. sax.
reden, reeden.
| |
reeder.
Exercitor nauis, partiarius, ratiarius, qui ex rate quaestum
facit. sax. reder, reeder.
| |
reede-haeue.
vetus
. j. huys-raed. Supellex, mobilia.
| |
reed-schap.
Praeparatio, apparatio, apparatus: & Instrumentum: armamenta.
sax. reschop.
| |
Reel, rael.
Tenuis, exilis, gracilis. gal. grele, graile. &
Strigosus, exhaustus.
| |
| |
Reen reyn.
vetus. sax. fris. sicamb
. j. pael. Limes, terminus,
confinium.
| |
reen-boom.
vetus. Arbor terminalis, finalis. sax. reinbaum.
| |
reen-ghe-noot.
Vicinus, confinis siue affinis in agris: conterminus: limitaneus,
finitimus: vicinus.
| |
reen-steen.
sax. fris
. j. pael-steen. Lapis terminalis.
| |
reenen.
vetus. Conterminum esse. & Terminum constituere.
| |
Reen. j. reyn, reyner.
Rangifer, cerui genus: animal septentrionale, cornibus
ramosis.
| |
Reep.
Circulus orbis: circulus ligneus, orbis viminalis. ger. reiff
sax. rep, repe: ang. rope.
| |
reep, roop.
sax. fland. hol. sicamb. Funis, restis, funis iunceus,
spira: inuolutus funium circulus: tomex, torus: funis è lori
contortis.
| |
| |
reep-dansser.
Petauristes, petaurista.
| |
| |
| |
reep-slaegher.
Restio. germ sax. repsleger.
| |
reep-hout.
Vimina vietoria: ligna vieta circulis conficiendis idonea:
vitilia.
| |
reeper.
Ludere circulo ligneo.
| |
reeper.
vet
. j. reep-slagher. Restio. sax. reper.
| |
Reepen het vlas.
Confringere linum: vellere cannabim à sua festuca:
decorticare cannabim. q.d.
roopen.
| |
Reeren.
Boare, mugire. & Clamare instar cerui ceruam appetentis.
Vulg rancare. gal. reer.
| |
| |
reessem ajuyns.
Vua ceparum, restis ceparum, alliorum: alliorum vel ceparum capita
connexa: fasciculus vnionum vel ceparum.
| |
reesemen.
Conglobare, colligare.
| |
| |
Reete.
Instrumentum dentatum quo stringitur linum.
| |
reeten het vlas.
Stringere linum. & Praeparare linum, siue cannabim in
aquis. q.d.
reeden. vide
reten.
| |
Reeuw, reeuwssel.
Spuma lethalis.
| |
reeuw-sweet.
Sudor lethalis.
| |
reeuw-placke. j. dood-nepe.
reeuwen.
Cadauera curare: pollincere: & Curare peste infectos.
| |
reeuwer.
Pollinxtor: qui cadauera lauat, & vnguentis illinit: &
Parabolanus, parabolarius: qui peste infectos curat.
| |
reeuwsel.
Pollinctura: cadauerum vnctio & curatio: & Spuma
lethalis.
| |
Reeuwsch.
Coitu acer: dicitur de columbo admodum salace.
| |
Refe, ref.
germ. sax. sicamb
. j. kretse. Aerumna &
Clitellae.
| |
Refereyn, refreyn.
Prouerbium, deuerbium, adagium: & Versus, rhythmus, poema
rhythmicum: homoeoteleuton. Vulg refranium. gal. refrain: hisp.
refran. i. prouerbium adagium.
| |
refereynen, refreynen.
Referre versus: rhythmos siue prouerbia pronunciare.
| |
Refter.
Triclinium, conclaue, coenaculum commune. Vulg
refectorium.
| |
Regal.
Arsenicum, auripigmentum. & Aconitum. Vulg realgarum,
& risagallum. gal. reagal: ang. reagall.
| |
Regghe.
holl. fland
. j. reke, grietsel.
| |
regghe. j. egghe.
Occa, crates occatoria.
| |
regghen. j. egghen.
Occare.
| |
Reghe, rijghe.
Ordo series: versus, linea.
| |
Regel.
Regula, norma, canon, linea. ger. regel: gal. reigle: ital.
regola: hisp. regla: ang. rule.
| |
reghel, rijghel.
Regula, vectis.
| |
reghel-recht.
Directus & Directè.
| |
reghel-wijs.
Instar regulae siue lineae.
| |
regheléren.
Lineare, lineas ad regulam ducere, siue dirigere.
| |
regheléren.
Regere, gubernare, moderari. Vulg regulare
| |
regeléren sijn leuen.
Vitam suam dirigere ad normam rationis.
| |
reghelier
Canonicus. Vulg regularis.
| |
reghelinck.
Ordine siue serie decenti ex ordine, ordine continuo:
consequenter.
| |
Reghen.
Fluuia, imber. germ. raegen, regen: ang. rayne.
| |
reghen-back.
Cisterna, castellum, aquae pluuiae receptaculum.
| |
| |
reghen-boghe.
Iris, arquus, arcus caelestis, arcus pluuius, arcus imbrifer.
| |
reghen-gat.
Impluuium: & Plaga siue regio coeli pluuiosa.
| |
reghen-mantel.
Lacerna, penula.
| |
reghen-mol.
Stellio. animalculum quod pluuia tenui & rore
vescitur.
| |
| |
reghen-voghel. j. wind-vogel, weder-voghel.
Arquata.
| |
reghen-water.
Aqua pluuia, pluuialis, caelestis.
| |
reghen-wind. j. suyden-wind.
reghen-worm, aerd-worm, pier.
Lumbricus, intestinum terrae vermis tempestate pluuia procedens
è terrae latibulis
| |
reghenachtigh.
Pluuiosus, pluuius, pluialis, pluuiatilis, imbricus, imbrifer.
| |
reghenen.
Pluere. germ. raegnen, regnen: ang. rayne.
Het
regent. Pluit, imbres cadunt.
| |
| |
Reycke.
vetus. Rastellum.
| |
Reycken, recken.
Tendere, extendere. & Vergere.
| |
| |
| |
reycken, langhen.
Porrigere. ang. reache.
| |
reycken, raecken.
Attingere.
| |
Reyden. j. reeden.
Parare.
| |
Reye. j. ruye.
Aquęductus, fossa publica.
| |
Reye, rije.
Chorea celerior, chorea in longam seriem. & Chorus
saltantium.
| |
reyen.
Subsilire, subsultare, tripudiare.
| |
reyeren. j. rijeren.
Tremere.
| |
Reygher.
Ardea, auis Diomedea.
| |
Reyn. j. reyner.
Reyn.
vetus
. j. reen. Terminus.
| |
Reyn, reen.
Purus, putus, mundus, castus, continens.
| |
reyn-wt.
Prorsus, vacuus, omnino exhaustus.
| |
| |
reynigheyd, reynheyd.
Munditia, mundities: castitas, castimonia: pudicitia,
continentia.
| |
reynighen.
Purgare, depurgare, expurgare, mundare, emundare, februare, piare,
expiare.
| |
| |
reynlicke vrouwe.
Mulier munditiarum studiosa.
| |
reynlick, reynlicken.
Mundè, purè, putè, sincerè,
merè, nitidè, lautè, eleganter: & Castè,
continenter, pudicè.
| |
reyn-besien.
Spina infectoria: rhamni genus. ang. rheynberries.
| |
reyn-bloemen.
Chrysocome: stoechas citrina: amaranthus luteus: eliochryson,
chrysanthemum.
| |
reyn-weyde. j. reyn-wilghe.
reyn-wilghe. j. mond-hout.
Ligustrum.
| |
reyn-vaeren, reyn-vaer, worm-kruyd.
Tanaceti siue athanasiae species: offic. parthenium
mas.
| |
reyn-wt.
Planè exhaustus.
| |
Reynette. j. gheyten-baerd.
Barbicapra. gal. roynette.
| |
Reyn.
fland. sic
. j. reghen. Pluuia.
| |
reynen.
fland. sic
. j. reghenen. Pluere.
| |
Reyner, reyngher. j. reen.
Rangifer, raingus: cerui genus.
| |
Reys.
vetus. Aequus, planus.
| |
reys, effen grond.
Solum. gal. rez.
| |
reys ghe-slift.
Solo aequatus.
| |
Reyse.
Iter, profectio. & germ. Militia, expeditio.
| |
reyse. j. mael.
Vice, vicem. Een, twee, drij reysen. Semel, bis, ter.
d'eerste reyse. Prima vice.
| |
reysen.
Iter facere, iter carpere, tenere, habere: tendere, contendere,
proficisci, iter instituere, petere rura, castra, Romam, Latium: conferre vel
recipere se aliquò. & ger. Militare, facere stipendium.
| |
reys-baer.
Peruius, meabilis.
| |
| |
| |
reys-hoed.
Perasus, galerus.
| |
reys-kleed.
Vestis viatoria.
| |
reys-maele.
Pera viatoria.
| |
reys-mantel.
Pallium viatorium, lacerna, penula: pallium itinerarium.
| |
reyser.
Viator, peregrinator.
| |
reysigh, resigh.
sax. sicamb. holl. zel Procerus, longus.
| |
reysigh.
Itineri accinctus, expeditus.
| |
reysigh krieghs-volck
vetus Equites: copiae equestres.
| |
reysigh peerd.
vet ger. Equus bellator.
| |
reysigh.
Peruius. reysighe ende opene weghen. Viae apertae
& faciles.
| |
reysigher.
vetus. Viator, peregrinator.
| |
reysiger, resiger.
vet. Eques. & Desultor
| |
reysighers.
Equites, equitatus, celeres.
| |
Reyter, rijdter.
ger. sax. sicam. Cribrum, incerniculum. ang.
riddle.
| |
reyteren.
germ. sax. sicamb. Cribrare, incernere.
| |
Rekel.
Canis domesticus, villaticus, rusticus, pecuarius, canis
minimè generosus.
| |
rekel.
Homo auarus, Euclio.
| |
rekelachtigh.
Caninus: minimè generosus: auarus, minimè
liberalis.
| |
Reke.
vetus. Versus, linea.
| |
Reke, raecke.
Rastrum, sarculum. germ. raeche: ang. rake.
| |
reke, reecke, regghe.
fland. hol. fris
. j. grietsel. Pecten,
rastellum.
| |
reke.
Collectio, reparatio, instructio, dispositio, ordo, series.
| |
reken, raecken.
Colligere rastro, corradere. Verrere & radere humum. &
Gramen resectum colligere. & Sarculare. ang. rake.
| |
reken.
Reparare, reficere, instruere, aptare, adaptare.
| |
reken, reecken oft raecken het vier.
Condere siue occultare ignem cineribus: obducere prunis cineres:
dispersos ignes in vnum redigere, colligere, & abstrudere.
| |
Rekenen.
Computare, reputare, suppu- | |
| |
tare, numerare, rationem
siue calculum subducere vel inire, inire numerum, ratiocinari. germ.
raechnen: ang. recken.
| |
| |
reken-berd.
Abacus, tabula calculatoria.
| |
reken-boeck.
Codex rationarius: liber siue tabula accepti & expensi:
codex.
| |
reken-kamer.
Ratiocinarium. Bud.
| |
reken-konste.
Scientia numeralis, arithmetica.
| |
reken-penninghen.
Calculi, abaculi.
| |
reken-schap.
Computatio, ratio.
| |
reken-tafel.
Mensa, trapeza abacus.
| |
rekenaer.
Calculator, supputator, ratiocinator.
| |
rekeninghe.
Computatio, ratio, rationes, subductio, calculus.
| |
rekeninghe ende be-wijs.
Dica, rationes & causae expensarum.
| |
rekeninghe doen.
Referre siue reddere rationem. Op rekeninghe ontfanghen.
Partem debiti non liquidi rationibus nondum subductis acceptam ferre.
| |
Rel.
fland. Strepitus: & Garrulitas.
| |
rellen, rallen.
Strepere, strepitum edere: & Garrire, blaterare: deliramenta
loqui. ger. railler: rele ang. i. titubare.
| |
rellen.
Legumina sub mola decorticare siue pinsere. Gesner.
| |
rel-muys.
Glis: mus maior, poma decorticans & nucleos exedens.
Gesner.
| |
Remelen.
holl
. j. reuen. Delirare, ineptire
| |
remelinghe.
Delirium, deliramentum, deliratio, mentis error.
| |
Remme.
sax. sicamb. Tabula siue tegmen costae nauis.
| |
Remmelen. j. rammelen.
Tumultuare, lasciuire, &c.
| |
Rempe.
sax. Modius nauticus, mensura nautica.
| |
Ren, rin, smack.
Rus coriaria.
| |
Ren, rene. j. ran.
Gracilis.
| |
Rencke. j. rancke.
Rencken.
ger. Flectere, deflectere.
| |
Rend.
fland
. j. rind. Bos.
| |
Renne.
Promptuarium, penarium, cella penaria.
| |
renne, voghel-renne.
fland. Cauea.
| |
renne van haesen oft konijnen.
Leporarium, cunicularium.
| |
Rennen.
Currere, cursare, cursitare, discursare: velocissimo equi cursu
ferri. germ. rennen: ang. runne.
| |
rennen met de lancien.
Incurrere lanceis aduersis.
| |
rennen. j. runnen.
Coagulare.
| |
ren-baene.
Curriculum, hippodromus.
| |
ren-plaetse.
Curriculum: catadromus, decursiorum. & Hippodromus, curriculum
equorum.
| |
ren-schip.
Actuariolum, actuarium, actuaria nauis.
| |
| |
renssel.
fland
. j. runssel. Coagulum.
| |
Renschen, rens-dack. j. rijnschen, rijns-dack.
Rente.
Reditus, vectigal, pensitatio annua: prouentus annuus, census.
Vulg renta, rendita. gal. rente: ital. rendita: hisp. renta: ang.
rent.
| |
rent-baer.
Vectigalis, censum siue annuos reditus & prouentus
adferens.
| |
rent-brief.
Literae constitutionis redituum.
| |
rent-gheld.
Pecunia calendario destinata: pecunia in calendarium conuersa:
numi occupati faciendis nominibus.
| |
rent-loos gheld. j. ligghende gheld.
rent-meester.
Quaestor aerarius, praefectus aerarij.
| |
rent-meester-schap.
Quaestura, praefectura aerarij.
| |
rentier.
Creditor redituum aut censuum: dominus redituum.
| |
Rentser.
sax. sicamb
. j. knap-sack. Mantica.
| |
Repe.
sax. sicamb
. j. reep Circulus.
| |
Repe.
Instrumentum ferreum, quo lini semen stringitur.
| |
repen.
Stringere semen lini.
| |
repen.
fris. Gesticulari, inquietum esse, & nimia inquiete
vestes terere. &c.
| |
Reppen.
vetus. Rapere, capere.
| |
reppen.
fris. Mouere: & festinare, expedire.
| |
| |
Rese, reuse.
Gigas: ingentis & monstrosae altitudinis homo, qui alto
corpore caeteris hominibus praestat, à verbo
rijsen, id
est, in altum surgere. Ioan. Becan.
| |
reselick, resigh, reysigh.
vetus. Procerus
| |
resigher, reysigher.
vetus. Eques.
| |
| |
| |
| |
Respeel.
fland. Nebulo, nequam.
| |
Respen.
holl
. j. ruspen, rispen. Ructare.
| |
Respijt.
Respirandi spatium.
| |
respijt.
Cessatio, relaxatio, moratoria prorogatio vel dilatio.
| |
Reste.
Residuum, reliquum, reliquiae. Vulg resta. gal. reste:
ital. resto: his. resta: angl. reste.
| |
resten, restéren.
Restare, superesse, residuum siue reliquum esse, manere, remanere.
gal. rester: ital. restare: hisp. restar.
| |
Rete, splete.
Rima, fissura, scissura, incisura, ruptura, pator.
| |
Rete.
Alueus nauigabilis. reta apud veteres Latinos J. Gorop.
Becan. Retas Gellius vocat, arbores & virgulta quae in ripis
fluminum eminent, & praetereuntes naues impediunt.
| |
reten. j. gruyten.
Retare, flumen à virgultis purgare.
| |
reten het vlas. j. reeten.
Retten.
ger
. j. redden. Liberare, seruare, tueri,
asserere.
| |
Reuck roke.
Odor, odoratus, odoratio: nidor, olfactus.
| |
reuck gheuen. j. riecken.
Halare, spirare, odorem emittere, odorem exhalare.
| |
reuck-werck. j. rieck-werck.
Incensum.
| |
| |
Reud, reud-hond, reudken.
Canis mas.
| |
| |
Reuen, reuelen.
hol. Delirare, errare, nutare animo, ineptire.
ῥεμβειν. gal resuer. & Coaxare
instar rauae.
| |
Reueninghe.
fland. Prouentus Principis, fiscus. ang. reuenevve.
Kamer van reueninghe. fland. Senatus qui de Principis dominio
siue patrimonio cognoscit. fortè à gallica dictione
reuenu. i. reditus, prouentus, vectigal
| |
Reulen, ruylen.
fris. sic. hol Commutare, permutare.
| |
Reum.
fland. j. snof. Rheuma. gal. rheume: ang.
rheume.
| |
reumatijck.
Vdus, vuidus, humidus. q.d. rheumaticus.
| |
reumatijcke plaetse.
Locus situ sentus.
| |
Reuot. j. rauot.
Reupen. j. roopen.
Reuse j. rese.
Gigas.
| |
Reusel. j. rosel.
Abdomen, adeps.
| |
Reutel. j. rotel.
Reuter. j. reyter.
Cribrum.
| |
Reuwaerd. j. rouwaerd.
Rexenen. j. recksenen.
Screare.
| |
R I
Ribbe.
Costa: crates pectoris. ger. rippe: ang. ribbe.
Lange
ribben. Costę verae, costae superiores septem. Corte ribben.
Costę nothę, mendosae, inferiores.
| |
ribbe, latte.
Tignus, tignum.
| |
ribben van t'schip.
Cinctus, subligaculum.
| |
ribben-laeghe.
Contignatio.
| |
ribbeken.
Tigillus, tigillum.
| |
ribbekens der blaederen.
Fibrae.
| |
Ribe, rube.
Rapum, rapulum.
| |
Richel. j. rijchel.
Repagulum.
| |
Richt. j. recht.
Ridde, rijde, ridtse, redte, ritte.
germ. sax. fris. sicamb. Febris, à tremore siue
horrore.
| |
Rid-meester, rit-meester.
Magister equitum. q.d.
rijd meester, à
rijden.
| |
ridder peerd ruyter.
q.d.
rijder. Eques.
| |
ridder, ridder-heer.
Princeps militaris, eques nobilis militarem ordinem
professus. Eques auratus, eques torquatus, eques ordinis, vir equestris ordinis
siue dignitatis.
| |
ridder slaen.
Equitem creare. Eques enim vel ab ipso Rege vel à Regis
in exercitu praefecto, flexis genibus, educto gladio leuiter in humero
percutitur: olim autem creato equiti ad ornamentum, praeter gladium, cingulum
& calcaria aurea accesserant: vnde Equites & Milites aurati
hodie vocantur. Guil. Camden.
Ge-slaghen ridder. Eques auratus:
sic teut. dictus, quòd creatur solemni ceremoniarum ritu,
perstricto leuiter nudo ense humero laeuo, Imperatoris aut Ducis manu, additis
verbis solenni more conceptis.
| |
ridder-spore.
Cuminum siluestre, flos calcaris, consolida regalis.
| |
ridder-spel. j. tornoy-spel.
ridderlick.
Militaris: & Bellicosus.
| |
ridderlicken.
Militariter, more militum.
| |
ridder-schap.
Militia: & Equestris ordo, dignitas equestris.
| |
| |
| |
Riecken.
Odorari, olfacere, odorem percipere, siue sentire. germ.
riecken: sax. ruken.
| |
| |
| |
riecken.
Olere, redolere, odorare, odorem reddere, odorem spirare,
fragrare: halare, nidere.
| |
rieck-werck, reuck-werck.
Suffimen, suffimentum, thymiama: incensum.
| |
riecker rieckerken, rueckerken, rieck-balleken,
rieck-appelken.
Pastillus, orbiculus, seruia, doramentum, olfactorium,
odoramen.
| |
| |
rieckerije.
Odoramentum, olfactorium.
| |
| |
rieckelick.
Odorifer, odorus.
| |
Rieffe, bij-scheute.
Palmes foraneus.
| |
rieffe, rieue. j. grietsel.
Rastellum, pecten.
| |
Rieghe. j. rijghel.
Riem, gord-riem.
Cingulum, corrigia, cinctus, zona: & Scutica, lorum: ger.
riemen: sax. reme.
| |
riem.
sax. sicamb. fris
. j. nestel. Ligula, ligula
adstrictoria
| |
riem-beslagher.
Zonarius, fibularius.
| |
| |
riem papiers.
Fascis chartaceus, quingentas chartas continens. Vulg
rimus, rismus. gal rame. Rimo, rimero his. congeries.
| |
riemen.
Cingere, incingere.
| |
Riem, roeper van t'schip.
Remus, tonsa. sax reme: gal. rame: ital. remo: hisp.
remo.
| |
riem-bladt.
Palmula, tonsa.
| |
Riemen. j. roeyen.
Remigare.
| |
riem-bancke. j. roeder-bancke.
Transtra
| |
riem gat int schip. j. roeyer-gat.
Columbar.
| |
riem trecker.
Remex. sax. remetrecker.
| |
| |
Ries.
vetus. Temerarius, inconsideratus, effraenus. ang.
rashe.
| |
riesheyd.
vetus. Temeritas.
| |
riesen.
vetus. Temere agere.
| |
Riester, rijster.
fland. Rulla.
| |
Riet
Arundo, canna, calamus. sax. reth: ang. reede. ger. ried
dicitur iuncus.
| |
riet-bosch.
Arundinetum, cannetum.
| |
riet dijck.
vetus. Arundinetum.
| |
riet-dodde. j. dodde
Typha.
| |
riet-gras.
Butonium: Vulg Iuncus canabinus, & Carex.
| |
riet-kolue. j. donse, dodde.
Typha.
| |
riet-meese.
Parus palustris.
| |
riet-mussche.
Schoeniclus, iunco, passer arundinacius: auicula iuncis &
arundinibus insidens.
| |
riet-peyre.
Pyrum signinum, pyrum testaceum.
| |
riet-pijpe.
Calamus, fistula, canna, harundo, cicuta, buxus.
| |
riet-pluyme.
Panicula, lanosa coma arundinum.
| |
riet-schore.
Arundinetum littoreum siue riparium.
| |
riet-sneppe.
Rusticula, rustica perdix: perdix cannitia, humidis &
palustribus locis gaudens.
| |
riet-spiere.
Bulbus arundinis.
| |
riet-vorsch.
Calamitha: driopeta: ranae minimè genus inter calamos
degens.
| |
Rieue, grietsel.
Rastellum, pecten.
| |
Rif.
fris. Riuus. rifken Riuulus.
| |
Rif, riffe. j. wt-steke.
Vadum, puluinus, lingula.
| |
Rif oft rift in nemen, in binden.
Carbasa substringere, vela contrahere: contractiores facere
velorum sinus: funiculos inferiore in veli sinu assutos constringere
| |
rif, rift.
Inuolucrum. Middel-rif, middel-rift. Diaphragma,
septum transuersum, disseptum.
| |
Rijchel, rijghel.
Regula, repagulum, pessulus, obex, subscus.
| |
rijchel in de schap-raede.
Loculamentum.
| |
Rijck.
Regnum, imperium. germ. reich: sax ryke: gal. regne, royaume:
ital regno, reame: his. reyno, reynado: ang. realme.
| |
rijcks-daler.
Nummus Ioachimicus: argenteus vncialis. q.d.
Imperialis.
| |
rijcks-dagh.
Comitia, orum: dies comitialis, conuentus imperialis.
| |
rijcks-dagh houden.
Habere comitia.
| |
rijcks-stad.
Ciuitas imperialis.
| |
Rijck.
Diues, dis, pecuniosus, opulentus, locuples, nummosus,
opimus, opiparus. Vulg richus germ. reych: gal riche: ital. ricco:
hisp. rico: ang. riche.
| |
rijck.
nominibus nonnullis iunctum, auget eorum
significationem. vt
Bot-rijck, blind-rijck, doof-rijck,
dul-rijck, sat-rijck.
| |
rijck-dom.
Diuitiae, opulentia, facultates, opes, fortunae, substantia.
| |
rijcken.
Ditare, opulentare, locupletare, collocupletare, diuitem facere.
& Di- | |
| |
tescere, ditari, locupletari, opulescere, rem facere,
diuitem fieri.
| |
rijckheyd.
Diuitiae, opulentiae.
| |
rijckelick.
Opulenter, opiparè, splendidè, sumptuosè,
pretiosè, amplè, affatim.
| |
rijckaerd.
Diues, opulentus: & Euclio diues: homo diues & auarus.
| |
| |
Rijden te peerde.
Equitare, vehi equo. ger reyten: ang. ride.
| |
rijden te waghen.
Vehi curru.
| |
rijden op het ijs.
Per lubricam glaciem ferri, percurrere glaciem: per glaciem
celeres diuaricare pedes.
| |
rijden op de tonghe.
adag. Diffamari: sinistra fama diuulgari.
| |
rijden.
adag. Agitari ira: In fermento iacere: irasci, commoueri
acribile, exagitari.
| |
rijden, be-rijden, be-springhen.
Salire, inire femellam.
| |
rijd-haemer. j. vuyst-haemer.
Cestra.
| |
rijd-meester, rid-meester. j. rit-meester.
Magister equitum, praefectus militiae.
| |
rijd-peerd.
Equus equitans, equus sub homine gradiens, equus ephippiarius.
| |
rijd-rock, wapen-rock.
Sagum, tunica equestris.
| |
rijd-schoenen.
sicamb
. j. schrick-schoenen. Talaria.
| |
rijd-schot. j. rijs-koorde, touter.
rijd-sweerd.
Verutum, veruina. Ad. Iun.
| |
rijdende worm.
Verminatio.
| |
| |
rijder.
Numus aureus equitis effigie.
| |
rijder.
Cuniculus mas, cuniculus admissarius.
| |
rijderen rijeren.
Tremere, trepidare, intremere, palpitare, horrere. sax.
reteren.
| |
rijderinghe.
Tremor, horror.
| |
rijdigh zijn.
Equire, coitum appetere: dicitur de equis.
| |
Rijdter. j. reyter.
Cribrum.
| |
Rije, rijghe.
Radius, linea, versus. & regula, norma, ordo, series, striga.
Vulg riga gal reng: ital. riga: ang rovve, raye, revve.
Op de
rije drincken. Bibere in ordinem: in orbem, ita vt nemo omittatur.
| |
rijer-rad-sperre.
Sufflamen, machina qua in descensu vel procursu nimio rota
retinetur.
| |
rijeren.
Sufflaminare, sufflamine comprimere siue retinere. gal.
enroyer.
| |
rijeren. j. rijderen.
Tremere.
| |
Rijf. j. rijue.
Rastrum, rastellum.
| |
Rijf.
Largus, copiosus, abundans.
| |
rijffelick.
Plena manu, ampliter, copiosè, liberaliter,
largè.
| |
Rijffel.
fland
. j. wrijuinghe. Rasura, scalptura.
| |
rijffel.
Sortitio, sortitus, us: plistobolinda.
| |
rijffelen.
fland
. j. wrijuen. Fricare, radere, scalpere,
terere.
| |
rijffelen.
Rapere. gal. rifler.
| |
rijffelen.
πλειστοβάλλειν:
ludere fritillo: sortiri tesseris: certare punctis talorum. gal.
rifler: ang. riffele.
| |
rijffel-beker, rijffel-trechter.
Pyrgus, orca, turricula.
| |
rijffen.
sax
. j. wrijuen.
| |
Rijghe. j. rije, reghel.
Regula, norma, ordo, series. Vulg riga.
| |
rijghen.
Fasciare, fascia aut ligamine nectere per ordinem, ordine nectere
& ligare.
| |
rijgh-band, rijgh-snoer.
Fascia, taenia, ligamen.
| |
rijgh-nestel.
Ligamen longum.
| |
rijgh-snoer, rijgh-band, rijgh-koorde.
Fascia, tenia, ligamen, lorum, loramentum.
| |
rijgh-sweerd.
Parazonium, gladius qui ad zonam accingitur.
| |
Rijghel. j. rijchel.
Rijm.
Pruina, pruina cana, matutini temporis gelu, ros concretus,
gelicidium, substillum. ger. reiff: ang. ryme.
| |
| |
rijmen, rijpen.
Pluere pruinam, gelicidium, substillum.
| |
Rijm, rijme.
Rhythmus, numerus, metrum, carmen homoeoteleuton, homoeoptoton:
finis versus cum altero concordans. Vulg rima. ger. reym: sax. rijm:
gal. rime: ital. rima: ang. ryme.
| |
rijmen.
Conuenire, quadrare, consonare, consonum esse: aptè
cadere, congruere.
| |
rijmen.
Componere rhythmos, siue versus similiter cadentes. Vulg
rimare.
| |
rijm-dichte.
Poëma, carmen, metrum, epigramma.
| |
| |
| |
rijm-dichter.
Poëta rhythmicus.
| |
Rijn-besie.
Spina infectoria: rhamnus catharticus. ang.
rheymberrie.
| |
rijn-wilghe. j. reyn-wilghe.
Ligustrum.
| |
rijn-bloeme. j. reyn-bloeme.
Rijn.
Rhenus. vide Nomenclat.
| |
rijns-schalie, rens-schalie.
hol. sicamb. Lamella, parua lamina, aut fragmentum laminae,
prope Rhenum flumen excisum.
| |
rijns-dack. j. schalien-dack.
Tectum scandulare, ex lamellis aut fragmentis laminarum.
| |
rijnsch.
Subacidus, acidulus.
| |
rijnschen.
Acidulum saporem referre.
| |
rijnschende smaeck.
Sapor acidulus: qualis est vini Rhenani.
| |
Rijp.
Maturus, maturatus, mitis, tempestiuus, mollis coctus. ger.
ryf: ang. rype.
| |
rijp brood.
Panis satis superque fermentatus.
| |
rijp ghe-sichte.
Frons nubila, matutina, obducta: supercilium seuerum:
vultus durus, austerus.
| |
| |
rijpe.
sax. sicamb. fris. holl
. j. rijm. Pruina.
| |
rijpen. j. rijmen.
Pruinam pluere.
| |
rijpen, rijp worden.
Maturescere, ematurescere, deuenire ad maturitatem, maturitatem
capere, maturare, maturum fieri, mitescere.
| |
| |
rijpheyd, rijpigheyd.
Maturitas.
| |
Rijs.
Oryza. Vulg risum. ger. reyss: gal. ris. ital. riso:
ang. rise.
| |
Rijs.
Virga, surculus. à
rijsen. i. surgere
| |
rijs.
Virgulta, sarmenta, ramalia: fasces virgarum siue lignorum
tenuiorum.
| |
rijs.
fland
. j. mutsaerd. Fascis.
| |
rijs-hout. j. rijs.
Virgulta.
| |
rijs-werck.
fland. Moles ex ramorum & virgultorum fascibus
fluctibus opposita.
| |
| |
rijsen, op-rijsen.
Surgere, exurgere, assurgere, scandere, oriri. Vulg
rissare. ital. rizzare: ang. arise, rise.
| |
rijsen, af-rijsen.
Labi, delabi, decidere, defluere, descendere.
| |
rijsen int singhen. j. klimmen.
Paeanem citare.
| |
rijsen. j. pissen.
rijsende hayr.
Defluus capillus.
| |
rijsende steen.
Calculus, lithiasis.
| |
rijs-koorde, rijs-koorden. j. toutere, touteren.
rijseren.
Virgulta, ramalia, sarmenta.
| |
rijsselen.
Strepere, strepitare, strepitum edere: strepitu quodam leui moueri
ut virgulae, frondes, stramina: submissum murmur edere, vt frondes.
| |
rijsseler.
Substramen, stramentum, stratum, cubile pecorum: torus, lectus
è stramento.
| |
Rijste aiuyns. j. reseme.
Restis ceparum.
| |
Rijster, reyster, ploegh-schuerder.
Rulla.
| |
Rijtsen.
sax sic.. j. terghen.
| |
Rijte, rete, splete.
Rima, fissura, ruptura. ger. ryss: ang. riste.
| |
rijte.
Canalis: & Locus humilis siue decliuis.
| |
rijten.
Findere, rumpere, scindere, diuellere, auellere, abstrahere:
lacerare. ρησσειν: ger. ryssen.
| |
rijten.
Rimas agere, findi, diffindi, hiare.
| |
rijten den visch.
sax. Exdorsuare piscem.
| |
Rijtelen.
fris. holl. Susurrare, summissè murmurare.
| |
Rijter. j. reyter.
Cribrum.
| |
| |
Rijue.
sax. sic
. j. raspe. Tyrocnestis, radula.
| |
rijue.
Rastrum, rastellum.
| |
rijue.
Hierotheca, feretrum.
| |
rijue-dragher. j. kas-boeue.
rijuen.
ger. sax. sicamb
. j. wrijuen. Radere, fricare,
terere.
| |
rijuen.
Rastello stipulam è pratis eradere, rastello corradere.
| |
Rillen.
sicamb. Aurem vellere.
| |
Rimpe, rimpel. j. rompel.
Ruga.
| |
Rimmelen. j. rammelen.
Rin, ren, smack.
Rus coriaria.
| |
Rinck. j. ringh.
Circulus, anulus.
| |
Rind, rund.
Bos. germ. rind: sax. rind.
Rind. propriè
dicitur bos in masculino genere.
| |
| |
rind-vleesch.
Caro bubula.
| |
Rinde.
sax. sic. Cortex, crusta. ger. rinden: ang.
rinde.
| |
rindsel j. runsel.
Coagulum.
| |
Ringh, ghe-ringh.
Leuis, facilis, celer, velox, citatus, ocyor, pernix, agilis:
& Facilè, expeditè, & Celeriter, velociter, ocyus ger.
ringh: ang. rynge.
| |
| |
| |
Ringh, rinck.
Annulus, lunula. ger. ring, fingerring: ang. rynge.
| |
ringh, rond perck.
Circulus, orbis.
| |
| |
ring van de deure.
Cornix, annulus quo pulsantur fores.
| |
ringh.
Circulus, caetus hominum in orbem collectus.
| |
| |
ringh-dans, ronden dans.
Orbis saltatorius.
| |
ringh-doosken, ringh-kistken.
Dactylotheca.
| |
ringh-duyue, ringhel duyue.
Palumbes, palumbus, palumba, columba torquata: palumbus
torquatus.
| |
ringh-kasse.
Pala anuli: largior turgidiorque anuli pars, cui gemma aut
symbolum inseritur.
| |
ringh-koller.
Lorica squamis, anulis, siue catenulis composita: thorax
squamatus: thorax hamis consertus, thorax trilix, bilix: lorica hamata: ex
catenis & anulis conserta: textilis innumero chalybum subtemine thorax.
| |
ringh-kraghe.
Lorica: colli tegmen anulis ferreis consertum.
| |
ringh-maecker.
Anularius faber.
| |
ringh-meerle.
Merula torquata.
| |
ringh mueren.
ger. sax. sic Moenia, muri.
| |
ringh vingher.
Digitus annularis.
| |
ringh-wijs.
Orbiculatim, circulatim.
| |
ringh-worm.
Impetigo, lichen.
| |
ringketten.
Anulo circundare, circumcludere.
| |
ringhelen.
Anulo circumdare. & Circumdare, circumcludere, conuoluere,
intorquere. & In gyrum vertere siue compellere: & Coercere, coarctare,
domare. & redigere in ordinem. & Exercere, cogere.
| |
ringhel-duyue. j. ringh-duyue.
ringhel meester.
Castigator, domitor: & Monitor, curator operis: qui opus
vrget, morasque cessatorum castigat: obseruator operariorum: acris exactor
operae.
| |
ringhen.
Annulo circundare: & Domare.
| |
ringhen.
ger. sax. sicam. Luctari, obluctari, colluctari.
| |
ringh plaetse.
Palaestra.
| |
| |
Ringheren.
ger. sax. Attenuare.
| |
Ringhen, ringkelen.
vetus. Sonare, pulsare, tinnire. ang. ringe.
| |
ringkel.
holl. fris. Nola, tintinnabulum, crotalum, crembalum:
crepitaculum.
| |
ringkel-royen, rinckel-roden.
Circumcursare, & personare concussis nolis, cocalis, crembalis
aut anulis: discurrere, saltare cum crotalis. dicitur &
klinck-ringhen.
| |
Rinne. j. renne.
Rinnen. j. rennen, runnen.
rinsel. j renssel, runssel.
Rinsch, rensch. j. rijnsch.
Subacidus.
| |
Rinsen.
fris
. j. hemmen.
| |
Rioole.
Riuus, riuulus, canalis, alueus, fossa, lira, sulcus. &
Cloaca.
| |
rioolen.
Liras siue sulcos fodere.
| |
Ripsen. j. rupsen.
Risch. j. rusch.
Cespes.
| |
Rispe. j. ruyse.
Millepeda.
| |
Riste van vlasch.
Manipulus lini.
| |
Rit, ritte.
ger sax. sicamb. Equitatus, turmae equitum: &
Expeditio
| |
rit meester, rid-meester, rijd-meester.
Pręfectus militum, tribunus militum, dux equitatus, magister
equitum, pręfectus equitum.
| |
ritsch, ritsigh.
holl. Catuliens, pruriens in venerem.
| |
| |
ritsche teue.
Canis catuliens. & Femina virosa, pruriens libidinosa.
| |
Ritse.
sicamb
. j. rete, splete. Rima, fissura. ger.
ryss.
| |
Ritse.
sicamb
. j. ridde. Febris.
| |
Ritsen.
Instigare, incitare, inducere, incendere. ger reitzen, ang.
reitzen.
| |
Ritsen.
Notare fundum & mensuram vasis.
| |
Riuier.
Riuus, flumen, fluuius, amnis. gal. riuier. ital. riuo, rio:
hisp. rio: ang. ryuer.
| |
riuierken.
Riuulus, amniculus, torrens.
| |
riuier-visch.
Piscis fluuialis vel fluuiatilis.
| |
riuier-water. j. vloed-water.
R O
Roaensch, koleur de roy.
Impluuiatus, fuligineus, ferrugineus, rubigineus: castaneus:
Mutinensis color. quem quia saepe Galliarum rex induit.
| |
| |
ideo à Gallis regius dictus. Ioan. Rauis. Text.
| |
roaensch, doncker-rood.
Fuluus, mustelinus. Vulg roanus. gal. roan: ital.
roano.
| |
Robbe, robbeken.
Cuniculus. ang. rabet.
| |
Roch.
Raia piscis. ger. roch: hisp. raia, roch: ang. ray.
| |
roch-steert.
Cauda aspera raiae.
| |
Rochel.
fland
. j. rotel.
| |
rochelen, ruchelen.
Rauca voce tussire, screare cum murmure, grunnire, murmillare:
frigidulos vdo singultus ore ciere.
| |
rocheler.
Homo screans & tussiens rauca voce.
| |
rochelinghe.
Turba, turbatio: & Murmur, grunnitus.
| |
rochel-merckt.
Turba, tumultus, murmur.
| |
Rochten, ruchten, roecken.
Curare.
| |
Rock, lijf-rock.
Tunica. ger. rock. ῥάκος. i pannus
crassus & vilis: & Vestis pannosa; saga.
| |
rockelingh, rockelin. j. koor-kleed, ouer-rock.
Amiculum linteum, amictus lineus, hypothicos: tunicella apud
Eccles. vulgò rochetum. gal. rochet: ital. rochetto: ang. rochet.
gal. roquet. i. supparus.
| |
Rock, spin-rock, wocke.
Colus. Vulg rocca. germ. rocken: ital. rocca: hisp.
rucca: ang rocke.
| |
rock.
Pensum: lanae linive manipulus colo aggestus, qui in fila
carpitur.
| |
rock.
vetus. Cumulus, aceruus, strues.
| |
rock hoys. j. tas hoys.
Meta foeni.
| |
Rocken.
Aptare colo pensum, colum lino siue lana vestire, stamina colo
circumuoluere, colum lana comere, pensum struere.
| |
Rocken, op-rocken.
Instigare
| |
rocken iet quaedts.
Moliri aliquid mali, machinari dolos: inceptare vel excitare
malum, fraudem, &c.
| |
rock-vincke, roer-vincke.
Auctor turbarum, primus motor.
| |
| |
Rockette.
Eruca. gal. roquette: it. ruchetta: ang. rockett.
| |
| |
| |
roden.
vetus
. j. rotteyen. Concursare, peruagari terras.
gal. roder.
| |
Roden. j. wt-roden, roeden.
Extirpare, eradicare. sax. roden, raeden. roote anglis
radix dicitur.
| |
Roebe.
fris
. j. raepe. Rapa, rapum.
| |
Roeck.
sax
. j. roock. Fumus.
| |
Roeck, roeck-voghel.
Cornix furua, frugiuora, frugilega, spermologus. auis à
fumo siue colore furuo dicta.
| |
roeck.
zeland. Delator, quadruplator, lictor, praetorianus
minister
| |
roeckoecken.
Cornicari, obstrepere, ineptè garrire: & Minarrire:
columbarum more vocem edere.
| |
Roecken.
sax. sicamb. Ructare. gal. router: ital.
rottare.
| |
Roeck.
Cura, attentio, consideratio. Roeck nemen op eenighe
saecke. Considerare rem aliquam, attendere.
| |
roecken, rochten, ruchten.
Curare, attendere, perpendere, considerare, aestimare. Hem en
roeckt niet wat hy seydt. Non curat, non attendit, non cogitat quid
dicat.
| |
roecke-loos.
Temerarius, inconsiderans, inconsideratus, praeceps.
| |
Roede, roeye.
Virga. ger. rutt: sax. rode: ang. rodde.
Roeden.
Virgae, flagella, scuticae: verbera, virgindemia.
| |
roede. j. manlickheyd.
Penis.
| |
roede, roed-stock.
Decempeda, virga qua mensores agros metiuntur, decem pedes
longa & Radius, virga geometrarum, qua linearum ductus indicant.
| |
roede.
Virga & sceptrum imperij, & iustitiae signum: &
Iurisdictio. Hinc
Roode roede. Quaesitor, quaestor,
latrumculator, praetor rerum capitalium, iudex rerum criminalium. qui
rubram virgam gerere solet, & sanguineam cruentamque poenam minatur.
Langhe roede. antvverp. Stator primarius: longam virgam gerens.
Korte roede. antvverp. Apparitor publicus, viator, stator,
rhabduchus: breuiorem virgam gerens.
| |
roed draegher.
Rhabdophorus, viator, apparitor, minister publicus, qui senatorum
mandata ad alios defert. huic autem virgas gestare moris est: sicut &
lictoribus Romanis suae erant virgae quibus fores pulsabant. Veteres etiam
virgis, baculis ac sceptris tam in sacris quàm profanis ritibus vsi
sunt.
| |
| |
| |
roed-meester. j. erf-scheyder.
roed-eerd, roey-peerd.
Equus sinister in curru: equus sinisterior.
| |
roed-stock. j. roede.
Decempeda.
| |
roede. j. riem.
Remus, tonsa, instrumentum quo nauis agitur. ger.
ruder.
| |
roeden oft roeyen den wijn.
Radio siue virga tentare dolij capacitatem.
| |
roeden, roden.
Extirpare, eradicare.
| |
roeden, roeyen, ruyen.
Iácere, proijcere, impellere.
| |
roeden oft roeyen het schip.
Remigare, subremigare, remum agere, remis incumbere, impellere
remum. germ. ruderen, rueyen: sax. roderen: gal. ramer: ital. remigare:
hisp. remar. ang rovve.
| |
roed-schip, roed-schuytwe, roey-schip, roey-schuyte. j.
barsie.
Nauis actuaria
| |
| |
roeder. j. roeyer.
Remex.
| |
roeder. j. roer.
Clauus, gubernaculum. ger. ruder sax roder: ang. rother,
roder.
| |
roeder, roeyer-knecht.
Remex. ger. ruderknecht: sax. roderknecht: ang. rovver.
| |
roeder-bancken, doften.
Iuga, remigum sedilia, transtra.
| |
roeder-gaeten int schip.
Columbaria: foramina in nauis lateribus, per quae remi
promicant.
| |
Roef, roeue, rof.
vet. Rapum. ger. rub: sax rof, roeue.
| |
Roef.
vetus. Contignatio, laquear, camera, testudo, culmen,
tectum. ang. roeff, roofe.
| |
roef van t'schip.
Puppis concameratio.
| |
roef, roefken. j. roof, roofken.
Crusta.
| |
Roeffel.
vetus
. j. schuppe. Ligo.
| |
Roeghen.
vetus
. j. wroeghen.
| |
Roeye, roeyen. j. roede, roeden.
Roem.
Gloria: Iactatio, iactantia, praesumptio, ostentatio,
gloriatio.
| |
roem-gierigh.
Auidus gloriae, laudis.
| |
roem-saem. j. be-roemigh.
Gloriosus.
| |
roem-weerdigh.
Inclytus, gloriosus.
| |
| |
roemen, be-roemen.
Iactare, iactitare, gloriari, ostentare, praedicare de se.
| |
Roenen, ruenen.
ger. sax. sicamb. Susurrare, insurrare, in aurem
dicere.
| |
Roep.
Clamor, rumor, fama.
| |
roep.
fland
. j. lose. Tessera: symbolum bellicum.
| |
roepen.
Vocare, clamare, clamorem edere, edere voces, tollere vocem,
clamitare. ger. ruffen.
| |
| |
roeper-strote.
Trachea, arteria pulmonis, fistula spiritalis, aspera arteria.
| |
Roer.
ger. sax. sicamb. Arundo, canna, calamus, fistula, tubus,
canalis.
| |
roer. j. sengh-roer.
Fistula igniuoma, sclopus.
| |
roer-pijpe.
Tubus, tubulus.
| |
roer.
vetus. sax. Apoplexia.
| |
roer.
ger. sax. sicam
. j. buyck-loop. Lienteria.
| |
| |
roer-domp, roer-trompe.
sax. Ardea stellaris: sic dicta, quòd inter
arundines degat, & tubae sonum reddat classicumque vulgò
butorius.
| |
roer-kruyd. j. menisoen-kruyd.
Gnaphalium.
| |
roer. j. roeder.
Clauus, gubernaculum nauis, à
roeren. i.
mouere: claui enim motu frequenti varioque nauis dirigitur.
| |
roer-loos schip.
Nauis clauo siue gubernaculo carens.
| |
roere, be-roerte.
Motus, commotio. Al in roere stellen. Perturbare,
interturbare omnia.
| |
roere, ruere.
Esca accipitrum, falconum aliarumque eius generis auium: esca de
viua aue, quae accipitri offertur & a venatore mouetur, vt accipiter ex
motu eam, viuere animaduertens ad eam descendat: à
toeren.
i. mouere. Gesner.
| |
roeren, rueren.
Tangere, mouere: & Agitare.
| |
| |
roerlicke oft roerende goeden.
Res mobiles, bona mobilia
| |
roer-spaen. j. roer-stock.
Spatha.
| |
roer-stichter.
Auctor, structor, machinator turbarum, fax seditionis.
| |
roer-stock.
Spatha, rudicula, ligula, lingula.
| |
| |
roer-vincke, rock-vincke.
Auctor turbarum, homo inquies, homo inquietus: turbator. &
Vitilitigator, rabula.
| |
Roest.
flan
. j. hinnen-kot. Gallinarium: sedile auium,
pertica gallinaria. q.d.
ruste. ang. rovvste.
| |
roesten.
fland. In pertica gallinaria quiescere, sedere, sidere:
de auibus dicitur
| |
| |
q.d.
rusten. i quiescere,
iacere, cubare. ang. rovvste.
| |
| |
Roest.
Rubigo, aerugo, ferrugo. germ. rost: sax. rust: sicamb. rost:
gal. rouil ang. rost.
| |
roest roestigh roest-achtigh.
Rubiginosus, ferruginosus, aeruginosus: & Rudis, praeceps,
inconsideratus.
| |
roesten.
Rubiginem contrahere, aeruginem trahere, obducere rubiginem,
rubigine obduci, rubiginari.
| |
Roet.
sax. sicamb. fland
. j. soet. Fuligo. ger
russ.
| |
Roetaerd.
Pica glandaria: pica varia, picae garrulae genus: graculus
quibusdam dicitur.
| |
roetaerden.
Garrire instar graculi: obstrepere, inania profundere verba.
| |
Roetse, rootse.
Rupes: petra siue mons praeruptus. gal. roche, rocher: ang.
rocke.
| |
| |
Roeuwe, rouwe, ruwe.
Quies. ger. ruhe
| |
roeuwen, rouwen, ruwen.
Quiescere, interquiescere, vacare ab opere. germ. ruhen: sax.
rovven.
| |
roeu-waerd. j. rou-waerd.
roeuwigh.
Quietus, tranquillus, placidus.
| |
Roffe.
sax
. j. roeue. Rapum.
| |
Roffiaen, ruffiaen.
Leno, productor, stupri arbiter, aquariolus. Vulg
ruffianus. gal. rufien: ital. ruffiano: hisp. rofian: ang. ruffian.
| |
Roffioele.
Artocreas. ital. reffioli.
| |
Roghe, rogher.
Ouum piscis, oua piscium seminarum. Vulg polygranum.
ang. rouges.
| |
Rogghe.
Secale: frumentum secaliceum. & Siligo, triticum siligineum,
triticum hybernum. germ. rocken: ang. reye.
| |
rogghen-brood.
Panis secalicius, panis è secali, panis ater, panis
acerosus, gregarius.
| |
rogghen bloeme. j. koren-bloeme.
Cyanus.
| |
Royen, roeden, ruyen.
Iácere.
| |
Royéren, rayéren.
Delere, expungere, euertere, diruere, excindere, demoliri. gal.
rayer: hisp. raer.
| |
royér-meester.
vet. Magister siue praefectus rationum publicarum.
| |
Rokelen het vier.
fland
. j. raeckelen.
| |
rokel-stock.
fland
. j. raeckel-stock. Rutabulum. ang.
cole-rake.
| |
Rokette, rakette.
Eruca. gal. roquette: ital. rucherta: ang. rocat.
| |
| |
| |
rol, katerol.
Trochlea, rechanus.
| |
| |
rol, rol-block, welle.
Voluolus, cylindrus.
| |
rol.
Codicillus, chartae complicatae, siue conuolutae: volumen. &
Catalogus, elenchus propriorum nominum, album. & Catalogus causarum.
Vulg rocula. germ. rodel, rodele: gal. roule: ang. rolle.
| |
rol.
Personae inscriptio. Sijnen rol spelen. Personam suam
agere, partes suas agere.
| |
rollen.
Voluere, rotare, volutare, versare: gal. rouler: ang.
rolle.
| |
rol-baene.
Spaeristerium: & Via vehicularis
| |
rol-block, welle.
Voluolus.
| |
rol-bedde, rol-koetse.
Sponda volubilis, grabatus.
| |
rollen.
Aurigare, currum regere: vecturam facere.
| |
rol-noten van het berdeken, tuck-noten
Deuoluere nuces per tabulam: ludendi species, cùm
dispositis in seriem nucibus per tabulam decliuem voluitur nux, quae si
tangat quam oportet, vincit qui misit. Ouid. Per tabula cliuum labi iubet
alter, & optat, Tangat vt è multis quaelibet vna suam.
| |
rol-steen.
Cylindrus: lapis teres & oblongus quo complanatur area.
| |
rol-stock.
Radius. gal. rouleau.
| |
rol-waeghen.
Plaustrum voluens, plaustrum volubile. Petorritum, vehiculum
meritorium, expeditum. sax. rulvvaghe.
| |
rollener.
Auriga, expeditus. germ. roller: gal. roullier.
| |
Rombout. j. puyst-bijter.
Mordella.
| |
Romme, rom-block. j. ronge.
Trabale.
| |
Rommele, rommeler.
Homo robustè celeriterque se mouens. Becan.
| |
| |
rommelen, rammelen.
Strepere, insonare, murmurare, crepitare, turbare. & Grassari.
ang. rumble: ital. rombo. i. fragor, strepitus, bombus. Rommelen
(inquit Becanus) Robustè & celeriter | |
| |
sursum
deorsum, vltro citroque se mouere.
| |
| |
Rommoer. j rammoer.
Rumor.
| |
Romp, tremel van de meulen.
Infundibulum. sax. rump.
| |
Rompe.
sax. fris. sicamb. holl
. j. beuck. Truncus corporis,
truncum corpus: corpus cui praefectum est caput & Thorax: & Indusium
sine collari.
| |
rompe.
vetus. Cortex. & Ruga.
| |
rompe.
Nux myristica vilior, cassa, inanis.
| |
| |
rompelen, rimpelen, rompen.
Rugare, corrugare.
| |
Roncken.
Rhonchissare, stertere, dormiendo ronchos emittere: proflare
pectore somnum. & Crepare, crepitare, perstrepere,
ῥογχάζειν,
ῥεγχειν. gal. ronfler: ital. ronfare:
his. roncar.
| |
ronckinghe.
Rhonchus, sonus stertentium.
| |
Rond.
Rotundus, orbiculatus, orbicularis, sphaericus, cyclicus:
globosus. ger. rund: gal. rond: ital. rotunde: hisp. redondo: ang. rond,
round.
| |
| |
| |
ronden dans.
Orbis saltatorius, chorea circularis.
| |
ronden dagh.
Dies ciuilis: qui viginti quatuor horas complet.
| |
rond iaer.
Annus vertens, annus solaris. quum sol expleto per omnia signa
circuitu, ad id vnde digressus fuerat, redijt. quod fit ferè 365. diebus
& quadrante.
| |
| |
rond saed.
Legumen minus, semen brassicarum, raporum, &c.
q.d. semen rotundum.
| |
rond-om.
Circum, circumcirca, vndique, ab omni parte.
| |
rond-om be-legghen oft be-stormen.
Corona vrbem inuadere: circumfuso vndique exercitu inferre
signa.
| |
rond-om draeyen.
Torquere in orbem, circumuoluere.
| |
rond-om draeghen.
Circumferre, circumportare.
| |
rond om drincken.
Bibere in orbem, in ordinem circumpotare.
| |
rond-om gaen.
Circuire, ambire, ire in orbem.
| |
rond-wt.
Planè, prorsum, omnino,
παντελῶς.
| |
rond-wt.
Planiloquus, sincerus: & Planè sincerè.
| |
rond-wt segghen.
Eloqui planè & sincerè: rotundè dicere,
Cicero.
| |
ronde.
Rotunditas, circulus, orbis.
| |
ronde des wereldts.
Orbis terrarum: totus vniuersae terrae globus.
| |
ronde, bol.
Sphaera, globus, orbis.
| |
ronde van glas.
Orbis vitreus.
| |
ronde, rond-wachte.
Circuitio militaris: & Circuitores, circitores, nyctostrategi:
Circitores, vigiles, vigiliarum recognitores. Vulg ronda. gal. ronde:
ital. ronda: his. ronda.
| |
| |
rondasse.
Clypeus rotundus, orbis cauus, scutum: parma.
| |
rondassier.
Parmularius, parmatus, clypeatus, scutatus.
| |
rondeel, rond perck.
Circulus.
| |
rondeel.
Magis, idis. Vulg rondellum. ger. runde: gal.
rondeau.
| |
rondeel.
Propugnaculum rotundum.
| |
rondeel.
Orbis rhythmicus, rhythmus orbicularis, consectarium
rhythmicum: carmen rhythmicum orbiculatum: cuius primus
versus idem in medio & fine, tanquam in orbem siue circulum
redit.
| |
rondelle.
Parma, scutum minus. Vulg rondella. ger. rondel: gal.
rondello: ital. rotella, rodella.
| |
ronden.
Rotundare, circinare, globare.
| |
ronden, ronde doen by nachte.
Vigilias nocte circumire: coerrare: nocte vicatim oberrare cum
comitatu: lustrare vrbem: fraxare. Festus. his. rondar.
| |
rond-huys. j. wacht-huys.
Statio.
| |
Rondse.
Rota praeli, funis torculus.
| |
Ronghe, romme, rom-block.
Trabale, fulcrum siue sustentaculum duarum currus
extremitatum.
| |
Ronnen. j. runnen.
Manare.
| |
| |
ronselen. j. runselen.
Irrugare.
| |
Ronselen.
flan
. j. mangelen. Permutare.
| |
ronseler. j. mangheler.
Roock.
Fumus. germ. rauch sax. rock: ang. reike.
| |
roock, keen-roock, swertsel.
Fuligo.
| |
| |
roock-gat.
Spiramentum, spiraculum, | |
| |
infumibulum, capnodoche:
naris fumatia.
| |
roock-vat.
Acerra, thuribulum.
| |
roock-werck.
Thymiama: suffimentum, suffitus.
| |
roock-verwigh.
Impluuiatus.
| |
roocken.
Fumare. & Infumare, ad fumum siccare.
| |
roocken het vleesch.
Exsiccare & durare carnes fumo.
| |
roockachtigh, roockigh.
Fumosus, fumifer.
| |
Rood.
Ruber, rubeus, rubens, roseus: & Miniatus, miniatulus, minio
tinctus. germ. rot: sax. rodt: gal. rouge: ital. rosso: ang. redde,
reade.
| |
rood.
adag. Improbus, malus, fallax, dolosus. Crine ruber
inter vitiosos numeratur à Martiale: Crine ruber, niger ore, breuis
pede, lumine laesus, Rem magnam praestas Zoile si bonus es. Qui corporis colore
admodum ruffi sunt,
πανουργοι & astuti
iudicantur, à similitudine vulpium. Aristot. in
physiognom.
| |
rood-ionck, rood-hond, rood-ioock, rood-vonck.
Papulae, papulae rubentes: boa, sudamina, feruidae eruptiones,
rubidae cutis aspredines.
| |
rood melisoen. j. menisoen.
Dysenteria.
| |
roode.
Stomachi appendix. & Echinus, bouis ventriculus: à
rubedine dictus: dicitur & huyue, menigh-voude, boeck. Adr
Iun.
| |
roode.
Omasum, echini siue ventriculi pars. sax rode.
| |
rood-baerd.
Aenobarbus, ahenobarbus.
| |
rood-schaere, rood scherre.
Tomus piscis aselli tenuitor aelli piscis ventri & abdomini
praesecta portio. sax. rodtschar.
| |
roode aerde.
Rubrica, rubrica fabrilis.
| |
roode roede.
Latrunculator. vide
roede.
| |
roode zee.
Mare rubrum, mare erythraeum. Germani quidam
superiores,
roer-zee & roer-meer
apellant. i. mare
arundinosum siue carectosum, iuxta Hebraeorum etymon: vocatur enim
Haebraeis Suph, velut rubrum seu caricosum.
| |
rooden buyck, rooden deur-ganck.
vetus
j. rood melisoen. Dysenteria.
| |
rooden haerinck, rood-haerinck.
vet. fland
. j. bocks-horinck. Halec infumatum.
Vulg ruburnus. q.d. halec rubrum, subrussum. ang. redde
herring. vide sore.
| |
rood-bol, rood-hoofd.
Rufus, cui rufum est capillitium.
| |
rood-borstken, rood kropken.
Rubecula: auis à rubicundo pectore dicta.
| |
rood-gieter.
sax. sicamb
. j. gheel-gieter. Fusor
aeramentarius.
| |
rood-schaede.
ger. sax. sic
. j. rood melisoen
.
| |
rood-smid.
Faber aeramentarius.
| |
rood-steen.
sax. sicamb
. j. roodtel-steen.
| |
rood-steertken.
Phoenicurus, rubicilla, erithacus: auiculae genus rubra cauda.
| |
rood-verwer.
Flammearius: qui flammeo colore vestes tingit.
| |
rood-verwigh.
Rubicundus.
| |
rood-vonck. j. rood-ionck.
rood-walsch.
Lingua fictitia mendicorum, nebulonum, erronum &
impostorum. q.d. ruber barbarismus. vt interpretatur Conrard.
Gesnerus. vide
rood.
| |
rood was.
Cera miniatula, minio tincta
| |
rooden.
Rubere, rubescere. & Rubefacere.
| |
rood-achtigh.
Rubicundus, rubidus, subrubricundus.
| |
| |
roodset. j. rooset.
Rubriceta.
| |
roodte. j. mee.
Rubia, erythodanum. ger. rote: sax. rode: ital. rubbia: his.
rubia.
| |
roodtel-steen.
Rubrica fabrilis.
| |
Roof.
Rapina, praeda, spolium, manubiae, exuuiae. ger. raub: sax.
rof: hisp. robo.
| |
roof van t'schaep. j. vlies.
Vellus.
| |
roof, roofken. j. rappe van de wonde.
Crusta, crustula vulneris, vlceris, &c. crusta qua
onducitur vulnus: eschara.
| |
roof gaerens
Spira filacea.
| |
roof-gheld.
Pecunia manubialis.
| |
roof-gierigh.
Rapax, auidus praedae.
| |
roof-goed.
Praeda, spolium.
| |
| |
roof-kuyl.
Spoliarium, spelunca praedonum.
| |
| |
roof schip.
Nauis praedatoria, piratica, myoparo piraticus, myoparo.
| |
roof voghel.
Auis prędatrix, ales praedo: auis rapax, rapto viuens: vt
aquila, accipiter: &c.
| |
roof-achtigh.
Rapax, auidus praedae.
| |
rooffen. j. roouen.
Rapere.
| |
Room.
fland. hol
. j. saene. Flos, cremor, adeps, pinguedo
lactis: lac integrum. | |
| |
Becano dicitur. ger. ramen,
milchraum.
| |
Roomenije.
Vinum Hispaniense. Vulg romania.
| |
Roomer.
Scyphus, cyathus, calix, vas potorium.
| |
roomerken.
Modiolus, paruum vasculum potorium.
| |
roomerken drancks.
Acetabulum, oxybaphum, cyathus vnus & dimidius.
| |
Roop.
hol. fris. ang
. j. reep. Funis, spira. ang.
rope.
| |
| |
roopen, ruepen, ruppen.
Trahere, vellere, carpere, vellicare.
| |
roopen, reupen.
Reffare segetem, in lege Salica Francorum. i. vellere.
| |
Roose.
Rosa. ger. rosen: sax. rose: gal. rose: ital. rosa: hisp. rosa:
ang. rose
Onder de roose. Sub rosa dictum aut factum dicitur,
quod silentij fide stipulata inter lepidos sodales fit aut dicitur: vnde passim
in caenaculis rosa lacunaribus supra mensae verticem affixa conspicitur, quo
quisque sit memor silentij: qui quidem mos inde receptus est, quòd rosa
Veneri sit dicata, &. Est Rosa flos Veneris, cuius quò furta
laterent, Harpocrati matris dona dicauit amor. Inde rosam mensis hospes
suspendit amicis, conuiuae ut sub ea dicta tacenda sciant.
| |
roose, sint Antonis vier.
Erysipelas, sacer ignis, rubor cum inflammatione ac dolore.
Vulg rosa, & gutta rosea siue rosacea dicitur, à
roseo rubore.
| |
roose. j. bergh-rood.
Sandyx
| |
roose, solder van de luyte.
Magas, magadium: orbiculus instar rosae, per quem sonus
redditur.
| |
roose vanden breydel.
Vulg Saliuarium.
| |
roosen-botte, roosen-knoppe.
Calyx, alabastrus: rosae globus nondum explicitus & totus
patens, sed conuiuens.
| |
roosen-gaerd.
Rosarium, rosetum.
| |
roosen-hoed.
Sertum rosaceum.
| |
roosen-honigh.
Rhodomeli.
| |
roosen-knoppe. j. roosen-botte.
roosen krans.
Sertum rosaceum: corona siue corolla precatoria. Vulg
rosarium, coronula rosacea.
| |
roosen maend.
vetus. Iunius. q.d. mensis rosarum: quo rosae
prodeunt seque aperiunt.
| |
roosen-nobel.
Rosatus aureus: nobilis rosatus: stater aureus.
| |
| |
roosen-water.
Aqua rosacea: liquor rosaceus, stillatitius rosarum liquor.
| |
roosen-wijn.
Rhodites: vinum rosaceum.
| |
roosen-wortel.
Rhodia riza, rhodia siue rosea radix.
| |
roosenier.
Rosarium, rosetum.
| |
roosel, roesel.
sicamb. Cerasum.
| |
rooséren.
Rosis & sertis redimiri.
| |
rooset, roosetsel.
Rubriceta, purpurissum. Vulg rosetum.
| |
roosetten, roosetselen.
Purpurissare, purpurisso inficere.
| |
roosier.
Rosarium, rosetum.
| |
Roost.
Assum, frictum, rostum: caro tosta.
| |
roosten.
Torrere, torrefacere, affare, adurere, frigere. gal rostir:
ital. arostire: ang. roste.
| |
roost-panne. j. braed-panne.
roosteye, roosteyken.
Panis escharites, panis super craticula tostus: & Ofella,
frustulum carnis tostum.
| |
rooster.
Cratis ferrea, craticula. ger. rost: sax. roeste.
| |
Roote, rooten. j. rotte, rotten.
Rootse, rotse, roots-steen.
Rupes, scopulus, saxum, praeruptum & inaccessum saxum: petra,
cautes mons saxeus, rupes è mari eminens. gal. roche, rocher: ital.
roccia: hisp roca ang rocke.
| |
| |
Rooue. j. roof.
Praeda, &c.
| |
roouen.
Rapere, praedari, depraedari, diripere, praedam facere, praedam
agere, latrocinari, grassari. Vulg robare. gal. rauir, desrober:
ital. rubare, rapire: hisp. robar: ang. robbe.
| |
roouen den voghel.
Detrahere auem nido. Virgil.
| |
roouer.
Raptor, praedo, praedator, direptor, depeculator, expilator,
spoliator, grassator, latro.
| |
roouerije, roof.
Rapina, furtum: & Spoliatio, direptio, grassatio,
latrocinatio.
| |
Ros, rosch.
Russus, russeus, rusceus, rutus. Vulg rossus. gal roux:
it. rosso: his. roxo.
| |
rosachtigh.
Rufulus, subrufus.
| |
ros-not. j oker-not.
Nux iuglans maior.
| |
ros-pruyme.
Prunum cerinum, cereum.
| |
rossaerd.
Homo rufus, rubidus.
| |
| |
| |
| |
Ros.
ger. sax. sicamb Equus, caballus. ger. ross. vet. gal.
roussin: ital. ronzino, rossone: hisp. ronsin: ang. horse.
| |
ros-baere.
Vehiculum cameratum, arcera, lectica, gestatorium.
| |
ros-baer-draegher.
Lecticarius.
| |
ros beyaerd.
Equus beyardus, equus quatuor filiorum Haymonis, tempore Caroli
Magni: de quo ridiculae feruntur fabula. quibusdam
ros baeyaerd.
q.d. equus badius siue balius dicitur. gall. rouge
bayart.
| |
ros-domp.
fris
. j. roer-domp. Ardea stellaris.
| |
| |
| |
ros-kam.
Hippocomus, hippoplanus: & Stabularius.
| |
ros-kammen.
Strigile equos pectere: pectine iumentorum sordes distringere:
strigile perfricare: & Agere hippocomum siue hippoplanum.
| |
ros-molen.
Mola asinaria, mola machinaria, mola equaria: quam iumenta
versant.
| |
ros-tuyscher.
Mango equorum, hippocomus, hippoplanus.
| |
rossen. j. rijden.
Equitare.
| |
rossijde, rossiede.
vetus. fland
. j. ros. Equus.
| |
| |
Rosel, reusel. j. russel, liese.
Aruina.
| |
rosel-maend.
vetus. October.
| |
Rosijn. j. rasin.
Vuae passae.
| |
Rosmarijn.
Ros marinus, libanotis coronaria, herba salutaris. ger. ross
marin: gal. rosmarin: it. rosmarino: hisp. romero: ang. rosmari.
| |
Roste.
fland
. j. ros, rosch. Russus.
| |
Rot, rotheyd.
Putredo, marcor, caries.
| |
rot, ver-rot.
Putris, putridus, putrefactus, marcidus. ital. corroto: ang.
rotten, corrupt.
| |
rotte, rootte.
Fossa in qua linum maceratur, piscina. Columel.
| |
rotten, ver-rotten.
Putrere, putrescere, exputrescere, corrumpi. ang,
rotte.
| |
rotten oft rootten het vlasch.
Macerare linum, vt cortex computrescat. ghe-rot vlasch.
Linum fluuiatum.
| |
| |
Rotte
rectiùs
roodte. Rubia.
| |
Rotte.
holl. fris
. j. ratte. Mus maior.
| |
Rot.
Turma, manipulus, contubernium militum: decuria: globus hominum,
grex hominum
ger. rott: gal route.
| |
Rot.
germ. sax. Haeresis, secta, factio.
| |
rot-gans.
Anser minor, sterilis.
| |
rot-ghesel.
Contubernalis, commanipulo, manipularis.
| |
rot-meester.
Dux militum, ductor ordinum.
| |
rot-meester, tiende-man.
Decanus, decurio, manipuli preses, magister manipularis.
| |
rot-wijse.
Manipulatim, per manipulos.
| |
rote.
Ordo, series: classis: & Coetus, coitio, sodalitium. gal
route.
Rote houden iemanden. Comitari: addere se socium alicui.
| |
rotten.
Coire in vnum, coire inter se, congregari, colligi in
contubernia.
| |
rottinghe, rotterije.
Coitio, conuenticulum, tumultus.
| |
Rotel.
Grunnitus, murmillum, murmur quale moribundi edunt: murmur raucum,
ac reciprocus sonus moribundi. Vulg rantacus.
| |
rotel.
fland
. j raetel. Crepitaculum.
| |
rotel.
Proboscis, rostrum elephanti. ger. russel.
| |
rotelen.
Grunnire, murmurare, murmillare.
| |
rotelen.
Mouere aut quatere cumsonitu, crepitare.
| |
rotel-spaen.
fland. Crepitaculum.
| |
Roten het vlasch. j. rotten.
Rotse. j. rootse.
Rupes.
| |
Rotsen, rutsen.
Prolabi, proserpere. & Currere.
| |
rotsen, rossen.
Equitare.
| |
Rotteyen.
Concursare, peruagari terras. gal. roder.
| |
| |
| |
Rouw, roud.
Rudis, austerus, asper, scaber, durus: insuauis gustu, visu,
tactu, vel alio sensu. germ. ruch: sax. rho: gal. rude: ital. ruuido: ang.
roughe; rugged.
| |
rouw, straf.
Crudelis, austerus, rigidus, inclemens, atrox
| |
rouw on vol-maeckt, on-ge wrocht.
Rudis, imperfectus, impolitus, infectus, non laboratus. ger.
rouvv: gal. rude: ang. rude.
| |
rouw-wercken.
Asciare, erasciare, rudi modo dolare.
| |
| |
| |
rouw.
Immaturus, crudus. ang. ravve.
| |
rouw-smid.
Faber rudioris & durioris ferri siue materiae.
| |
rouw-hayrigh, rouw van hayr.
Hispidus, pilosus, hirsutus, horridus, hirtus, sentus,
viliosus.
| |
| |
rouw-poote, rouw-voetighe duyue.
Columbus plumipes.
| |
rouw-wercker. j. rouw-smid.
rouwagie, ruychte.
Rudetum. & Aspretum. & Tesqua: nemorosa tesqua: ager
hispidus & incultus.
| |
rouwigheyd.
Aspredo, asperitas, scabrities.
| |
rouwighlick, rouwelick.
Asperè, durè, edurè.
| |
rouwen, rouden, op kaerden het laecken.
Polire rudem pannum, interpolare pannum, pectine pannos
rudes confricare, & in villos attollere.
| |
Rouwe.
Luctus, poenitentia, dolor.
| |
rouwe, lijck-rouwe.
Funus, pompa funebris.
| |
rouw be drijuen.
Plangere, lugere.
| |
rouw draeghen.
Lugere, pullatum incedere.
| |
rouw-draeghende.
Pullatus, atratus.
| |
rouw-hertigh.
Moestus, lugens.
| |
rouw-kleed.
Vestis pulla, lugubris, vestimentum funebre, amiculum nigellum,
toga atra.
| |
rouw-kappruyn.
Cucullus lugubris, humerale pullum: epomis.
| |
rouw-koop.
Pretium siue mulcta rescissae emptionis.
| |
rou-koop gheuen.
Rescindere emptionem certo pretio.
| |
rouw-steller. j. lijck-meester.
rouwen.
Lugete, poenitere, dolere.
| |
rouwenisse. j. rouw.
Luctus.
| |
rouwigh.
Moestus, lugens, poenitens.
| |
| |
rouwen. j. roeuwen.
Quiescere.
| |
rou-waerd, roewaerd, rewaerd.
vetus. flandr. Dioecetes. Gubernator prouinciae,
praefectus, legatus. q.d.
roeuw-waerder, siue
roeuwe-waerder. i. custos, conseruator, assertor, vindex quietis.
Rouard gallis dicitur latrunculator: pource qu'il faict mettre les
malfacteurs en la rouë: quòd maleficos in rotas tolli
iubeat.
| |
rouwaerd-schap.
Dioecesis, prouincia.
| |
Rouwaensch. j. roaensch.
R V
Rube, rueue.
germ. sax. sicamb
. j. rape. Rapum.
| |
Ruchelen, rochelen.
Grunnire. & Rudere. & Murmurare.
| |
| |
Rucht, ghe-rucht.
Fama, tumultus.
| |
| |
Ruchten. j. roecken.
Curare.
| |
| |
rucken.
Trahere, detrahere, vellere, auellere, rapere. & Mouere.
| |
ruck-aersen.
Ceuere, clunagitare, clunes mouere.
| |
Rudder.
vetus
. j. ruyter.
| |
| |
Ruecke-loos. j. roecke-loos.
Ruecken j. riecken.
Olfacere.
| |
Ruen, ruenen.
vetus
j. ruyn ruynen.
| |
Ruepe, roope, ruype, roepe.
fris. hol. sic. Eruca: vermis olerum folia abrodens.
ger. raup: sax. ruepe: ital. ruga: hisp. oruga.
| |
ruepen-schijter.
sax. sicamb
. j. mey-voghel, pepel. Papilio.
| |
ruepen, roopen, ruppen.
Vellere, carpere, trahere.
| |
Ruepsene. j. rupsene.
Ruem j. reum.
Rueren. j. roeren.
Mouere.
| |
| |
Ruet.
Seuum, sebum, sepum. gal. suif: ang. suet.
| |
rueten keersse.
Sebacea candela.
| |
rueten, be-rueten.
Sebare, separe, seuare.
| |
ruetachtigh.
Seuosus, vnctuosus instar seui.
| |
ruetsel, russel.
Axungia, pinguedo vel sebum porci, aruina.
| |
Russiaen. j. rossiaen.
Rugghe.
Dorsum, tergum: & Refugium. ger. rucken: ang.
ridge.
Te rugghe. Retro, retrorsum.
| |
rug-been.
Spina dorsi. ang. ridge bone.
| |
rug-decksel, rug-kleed.
Dorsuale, stratum, instratum quod equi dorso
insternitur.
| |
| |
rug-graet been.
Spondylus: nodus seu vertebra spinae.
| |
rug-graet-knokels.
Spondyli, verticuli, vertebrae, nodi spinae.
| |
rug-graet-merch.
Spinalis medulla.
| |
| |
| |
rug-pijpe.
Tubus. fistula, qua spinalis medulla decurrit. q.d. fistula
dorsi
| |
| |
rugghelen.
Tergiuersari, retroire, retrogredi, retrocedere, cessim ire.
q.d. tergum versus ire.
| |
rugghelinck.
Supinus, resupinus. & Retrorsus, retrorsum, cessim.
| |
rugghelinck om worpen.
Supinare in terga.
| |
Ruych, ruygh, ruydigh.
Rudis, horridus. sax. ruch, rho.
| |
ruychte.
Tesqua: difficilia & inculta loca: locus hispidus spinis,
herbis aut fruticibus.
| |
Ruycken.
holl. sicamb
. j. riecken.
| |
Ruyd.
holl. sicamb. Scabies. ger. raud: gal. rogne: ital.
rogna.
| |
ruyd.
Rudis. ger. raud: sax. ruch: gal. rude: ang. rude.
| |
ruydigh.
Rudis: pilosus, villosus: & Scabiosus. ger. rudig: gal.
rongneux.
| |
Ruydigheyd.
Scabies, scabrities.
| |
ruydschen.
Scabere, fricare, confricare, terrere, atterere.
| |
ruye.
Riuus, aquaeductus. profluens, flumen: & Fossa publica.
gal. ru, reu: ital. riuo, rio: hisp. rio.
| |
Ruyen, roeyen.
Ruere, iácere, impellere. gal. ruer: hisp.
arrojar.
| |
ruyen, reyen.
Choreas ducere.
| |
Ruyffel.
Ruga. ang. ryuel.
| |
ruyffelen.
Rugare, striare. ang. riule, ruffle.
| |
Ruyffelen.
Terere, verrere.
| |
Ruygh. j. ruydigh.
Ruylen.
hol
. j reulen.
| |
Ruym.
Amplus, spatiosus, latus, laxus, vacuus. germ. raum: sax.
rhum.
| |
ruym des schips.
Aluus nauis.
| |
ruym huys.
Domus laxa, magna, ampla, lata. Ruym woonen. Habitare
laxè.
| |
ruyme.
vetus
. j. ruymte. Locus, spatium. ang
rovvme.
| |
ruymen.
Ampliare, dilatare.
| |
ruymen.
Vacuare, euacuare, vacuum reddere. & Relinquere.
| |
ruymen.
Cedere, loco mouere, amouere.
| |
ruymen.
Vertere solum, cedere foro
| |
ruymen.
Frondare, collucare, interputare, interlucare, amputare ramos
superuacuos.
| |
ruymen.
Extricare agrum siluestrem.
| |
ruymelinck.
Fasces ramorum & frondium superuacaneorum, ramalia.
| |
ruym-stock. j. kretser.
Rutrum.
| |
ruymte.
Spatium, laxitas, locus, locus vacuus. ang. rovvme.
| |
Ruyn.
Cantherius, equus castratus, spado.
| |
ruynen.
Castrare, euirare, emasculare.
| |
Ruynen, oor-ruynen.
holl. Susurrare, in aurem mussitare.
| |
ruyner, oor-ruyner.
Susurro.
| |
Ruype. j. ruepe.
Eruca, campe.
| |
Ruysch. j. ghe-ruysch.
Strepitus, bombus.
| |
ruyschen.
Bombilare, bombum emittere: & Detonare, increpare,
strepere, perstrepere: fragorem edere. & Fremere. susurrare. & Impetum
facere, impetere, irruere, grassari. germ. rauschen: sax. ruschen: ang.
rushe.
| |
| |
ruysch-pijpe, sack, pijpe.
Tibia vtricularis.
| |
ruysch-pijper.
Vtricularius, ascaules.
| |
| |
Ruyssche, ruysse.
Nassa viminibus contexta, excipula: & Autiarium: & Cors,
cortis. & Alueus apum. germ. reusche: gal. ruche.
| |
Ruysschen.
rectiùs.
ruydschen. Scabere, terere,
fricare.
| |
Ruysselen. j. rijsselen.
Strepere, perstrepere
| |
Ruysse. j. blije.
Alburnus.
| |
| |
Ruysmuysen.
Strepere, perstrepere.
| |
Ruyspen. j. ruspen.
Ructare.
| |
ruysperen.
Screare, exscreare. ger. rusperen.
| |
Ruyte, wijn-ruyte.
Ruta. herba dicta à
ruyten. i. euellere,
eruere. sicut quidam Latine dictam putant ab eruendo: quòd
maximè eruatur propter mulciplicem eius vsum. ger. rauten: sax. rude:
gal. rue: ital. ruta: hisp. ruda: ang. reue, rue.
| |
Ruyte.
Tessera, tessella, rhombus.
| |
ruyte van t'ghelas.
Tessella vitrea, quadra vitrea, rhombus, figura quadrata.
| |
ruyte int kaert-spel.
Rhombulus.
| |
ruyt wijse.
Tessellatim, cancellatim.
| |
ruyten.
Euellere, eruere, runcare, eruncare, sarculare. & Destruere,
vastare. ger. reuten.
| |
ruyten ende roouen.
Praedari, populari, | |
| |
grassari. vastare. expilare,
diripere.
| |
ruyten.
fland Garrire more auium, modulari.
| |
Ruyter.
Miles. Vulg ruterus. ῥυτὴρ.
defensor dicitur. ger. reuter: ritter.
| |
| |
ruyter.
louan
. j. molenaer. Scarabeus cineraceus.
| |
ruyter.
Homo scitus, bellus.
| |
ruyters peerd.
Bellator equus.
| |
ruyter-schap.
Militia, res militaris.
| |
ruyters kruyd.
Stratiores, militaris aizoides: sedum aquatile.
| |
ruyterije.
Militia: & Equitatus, equites, turmae equitum: copiae
equestres.
| |
ruyterlick.
Militaris: & Militariter: more militum. & Strenuè:
& Liberaliter.
| |
| |
ruytersche blancke. j. elf-penninck.
Ruytinck.
Lamina gladij.
| |
ruytinck.
Machaera gladius longus ab altera tantùm parte acutus.
| |
ruytinck. j. op-ruytel, klobber-saen.
Ruyuen.
Caluescere, caluefieri.
| |
ruyuen.
Remittere pennas vel pilos, relinquere sua sponte pilos vel
plumas: mutare plumas vel pilos: amittere plumas: vernare. sax.
ruden.
| |
ruyuinghe.
Defluuium crinium, pilorum, pennarum, plumarum: vernatio.
| |
Rumatijck. j. reumatijck.
Rumoer. j. rammoer.
Rumor, turba.
| |
Rund, runde. j. rind, rinde.
Runen.
Mussare, mussitare.
| |
Runnen, rennen, rinnen.
Currere: & Manare: & Coagulare, densare. fris. runnen:
ang. runne.
| |
runsel rensel, rinsel.
Coagulum. ang. runnet.
| |
Runse, runtse, runtsele.
vetus. Ruga. germ. runtzle: sax. runtzel.
| |
runsen, runtsen, runtselen.
vetus. Corrugare germ. runtzlen.
| |
Ruepe. j. ruepe, ruppe.
Eruca.
| |
rupen-schijter.
sax. sicamb. Papilio.
| |
ruppen, ruepen.
Carpere, vellere, trahere
| |
rupse-rupsene, ruepsene.
Millepeda, centipeda, hirsuta: vermis terrae pilosus, multis
pedibus arcuatim repens, herbas carpens atque depascens, ex erucarum genere.
arabicè riapse: germ. raupen.
| |
rupse, gorpse.
Ructus. ger. reupss.
| |
rupsen, gorpsen, ruysemen.
Ructare, eructare. ger. reupsen: gal. rousper, roupper.
| |
| |
Rusch.
vetus. sax. Villosus.
| |
rusch-doeck.
vetus. Pannus villosus.
| |
rusch-dijck.
sax. sicamb. Arundinetum, iuncetum.
| |
rusch.
sax. fris
. j. biense. Iuncus. ang. rushe.
| |
rusch-kleed.
Incerniculum iunceum siue linteum.
| |
rusche. j. ruysche.
Nassa.
| |
Ruspelen. j. tuysperen.
Screare.
| |
Ruspen. j. respen, ruysen.
Russel.
germ
. j. rotel. Ptoboscis.
| |
Russel, rosel, russel-smeer, rosel-smere.
sax. sicamb. fris. holl. Aruina, abdomen.
| |
Ruste, raste.
Quies, requies, quietudo, tranquillitas, securitas. germ. rast:
ang. rest.
| |
rusten.
Quiescere, conquiescere, requiescere, frui quiete, carpere
quietem, dare corpus quieti: cessare, otiari, feriari. & Dormire.
| |
rust-boom.
ger. sax. Vlmus: arbor cui vitis alligata innititur.
Virg. semiputata tibi frondosa vitis in vlmoest.
| |
rust-dagh. j. stille-vrij-dagh.
Dies parasceues.
| |
| |
| |
rustelick, ghe-rustelick.
Quietus: & Quietè.
| |
rustigh, ghe-rust.
Quietus, placidus, tranquillus.
| |
rustigh leuen.
Quietè & liberè viuere, securè, suauiter,
tranquillè.
| |
Rusten, toe-rusten.
Parare, apparare, instruere, ornare, accingere, armare, armis
instruere.
| |
rustigh.
Paratus, promptus, ornatus, scitus, bellus, venustus: &
Liberalis, ingenuus.
| |
rustighlick.
Ornatè, bellè, venustè: & Liberaliter,
ingenuè.
| |
rustinghe.
Apparatus, instructus, us: praeparatio.
| |
rustinghe, harnasch.
Armatura, arma, instrumenta: apparatus bellicus.
| |
rustinghe van t'schip.
Armamenta.
| |
| |
| |
| |
rutsen. j. rotsen, slibberen.
Labi, prolabi.
| |
Ruwaerd. j. rouwaerd.
Gubernator, &c.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd