Limburgensia

33. H. Pijls, De Bokkenrijdersbende met de Doode hand. Sittard, drukkerij Missiehuis, 1924. (126 blz.)

Een wetenschappelijk werkje, dat slechts een deel behandelt van het bendewezen dat in de achttiende eeuw het tegenwoordige Zuid-Limburg teisterde. H. Pijls beschrijft in het bijzonder de bende, die, circa het jaar 1740, het land van Valkenburg en speciaal het Oostenrijksche gedeelte tot terrein harer nachtelijke operaties gekozen had en wier wandaden nog voortleven in de volksverhalen als over: Jonker het Gravelke, den Keukelaer van Hommert met zijn keukeltasch, over Geerlingske met de doode hand, den diefstal in het Straatje te Puth en de Vilders van Hoensbroek, enz. De schrijver dezer studie heeft inzage genomen van het zeer omvangrijke archief der

[p. 36]

Schepenbank en Heerlijkheid Schinnen. Hij belicht de misdaden der eerste bende, die hier omstreeks 1738 ontstond, de ‘bende met de doode hand’, zoo genoemd, omdat de adspirant-leden hun goddeloozen eed van trouw aflegden voor een altaar waarop o.a. een doode hand. Pijls laat aan de opsomming der euveldaden der roovers voorafgaan een korte uiteenzetting van de aanleidende oorzaak van het bendewezen en van de justitie dier dagen. De stuntelige plaatjes had men beter weg kunnen laten uit dit ernstige boekje.