Christelijck vermaeck
(1645)–Anthony Jansen–
Auteursrechtvrijbestaende in verscheyden stichtelijcke rijmen en gesangen
[pagina 111]
| |
Tracht met een danckbre ziel hem synen lof te gheven,
Vermidtsje alle daegh sijn groote gunste siet:
Bemint hem grondelijck, hy is de Liefde waerdigh,
Want die een Opper-vooght, een Godt en hooghste Goedt,
Een Ziel-behoeder is, 't is billick datmen vaerdigh
Met neyginghs-ware daedt sijn Liefde vesten doet;
Hy is alleen het goedt, gheen goedt kan zijn ghevonden
In d'ondermaensche plaets, dat eenichsings volschaeckt,
En vry van vuyligheydt, besmetting, ramp of sonden,
Waer door'et waert sou zijn door Lieftocht groot gemaeckt.
Geen aerts selfstandig ding is goet 'zy God hen goet maect,
Maer Godt is dubbel goedt alleenich sonder yet,
Een goetheyt die den mens (God lievend') int gemoet raect,
Maer aerdtsche goetheydt is, ten aensien Gods, als niet.
Geen schepsel kan de ziel een vol vernoeghen langhen,
Om datse onvolmaeckt uyt nietigh stof bestaen,
| |
[pagina 112]
| |
En't goedt dat haer bestraelt, dat hebben sy ontfanghen,
Van 't Goedt daer alle goet uyt goetheyt komt van daen
Nu waer't een volle blijck van onwishafte reden,
Dat yemandt, die door dorst, van sterven leedt ghevaer,
Quam gretigh, veerdigh tot een eenich strael ghetreden,
En liet de volle bron, de Ziel-fonteyne daer.
Daer is gheen laeffenis uyt eenich ding te halen,
Ghelijck als Noachs Duyf,die met een snel ghefwin
Gingh over 't blaeuwe Meyr en uyt de Arcke dwalen,
Voor datse wederom daer quam ter plaetsen in.
De Ziel, ons waerdtste deel, verkrompen door 'et vallen,
Is we'er, door Iesu doodt, ter eerster standt ghebracht,
Vereeuwight, heerelijck, uytmuntent boven allen,
Godts Evenbeeldt ghelijck, verheven door sijn kracht.
Sal dees soo waerden ziel de saecke niet beminnen,
Die eyghen Waerheydt'self, die lieffelijcke Daedt?
| |
[pagina 113]
| |
Of sals'er gantsche Liefd' door schaduw' laten winnen?
't Waer haer te seer verkleynt, beneffens 't groote quaet.
Wy lieven meestendeel, om driederhande dinghen,
Om Schoonheyt, Machtigheyt, Om Wijsheyt of verstant:
Godt iss'et AL-in-al wat yemandt voort kan bringhen,
Hy is de Schoonheydt self, hy is de Rechterhandt,
Hy is de volle macht, hy is des Wijsheydts ader,
En die het al-te-mael in volle volheydt heeft:
Wy zijn ghenootsaeckt staegh tot hem, als tot een Vader,
Te bidden dat hy ons yets van sijn Wijsheydt gheeft:
Want daer het al-te-mail van her tot ons moet dalen,
Dat goet of Godlijck is, of nae volmaectheydt smaeckt:
Waer sullen wy het goedt dan anders konnen halen;
Als by de Goedtheydt self, die ons vergodlijckt maeckt?
O! salich dan die met sijn sinnen en ghedachten
Gheduerich sich bemoeyt om Godt het hoochste goedt,
| |
[pagina 114]
| |
Met een gheneychde ziel te minnen en te achten,
Nae Mins en eyschs waerdy: Gheluckick die dit doet!
Hy kan, nae mijn begrijp, gheen saligheydt verwerven,
Die Godt niet lief en heeft, of nimmer liefd' betoont:
Want Liefde werckt oock liefd', maer die de Liefde derven
De Duyvel, die gheen liefd' kan tot 't gheliefde draghen,
En die van alle hoop tot lieven is berooft,
Sal daerom eeuwichlijck de schrickelijcke slagen
Van Hel, en helsche pijn verkrijghen op sen hooft:
En wijl hy dit soo weet, soo leydt hy duysent listen,
Om ons, door sijn beleydt, te leyden van de baen;
Hy soeckt door slim bedroch, ontelbre snoode twisten
Te stroyen in de ziel om' haten aen te gaen.
Wanneer nu gheen verstand (dat laghen merckt) inwendig,
De ziele toesien leert, soo iss'et al bekaeyt.
| |
[pagina 115]
| |
Den mensch vervalt van Godt, en hy wordt seer elendigh:
Want waer gheen Liefde is, daer iss'et al verdraeyt.
[H]ier dient nu wetenschap om wel te onderscheyden,
De deelen, het begrijp van Lieft', hoe ver sy gaet,
Hoe hoogh 'er palen gaen, hoe wijdt heur staven leyden,
En welck de waen behelst, en welck de ware daedt.
[E]en weynich tot berecht. Al wat wy oyt beginnen
Moet strecken tot dit wit, dat is, dat het gheschiedt
[O]m staegh door onse liefd' Godts weder-liefd' te winnen,
Te lieven dat hy lieft, te vlieden dat hy vliedt.
[G]odt lieft gheen ydle vreucht, als danssen ende springhen,
Of boosheydt, haet en nijdt, of geyle dartelheydt,
[G]heen twist, ghekijf, ghevloeck, of onbetaembre dinghen,
Of yets dat uyt de streeck van Iesu leeringh leydt.
[N]u leydt 'et hier dan aen, dat, als wy alles laten
Dat Godt niet lief en heeft, soo lieven wy den Heer,
| |
[pagina 116]
| |
Wanneer wy deuchde doen, en alle ondeucht haten,
Soo lieft den Heere ons, en wy den Heere we'er:
Dit is een vasten blijck van dat wy Liefde dragen
Tot Godt, de Liefde self, indien wy uyt'et padt
Van goddeloosheydt zijn, en staegh met yver jaghen
Nae Godt, en alle goedt, die alle goedt bevat.
Dit is een vast bewijs, als wy de sonden schouwen,
En vlieden alle quaedt, schoon ons het vlees bespot,
Dat wy uyt enckle Liefd' ons op den Heer betrouwen,
Schoon ons de Wereldt haet, en rekent dubbel sot.
Nu, dese Liefde moet ons soo om hooghe voeren,
Dat gheenderhande lust, die menich vaeck bekoort,
Ons van 'er vaste staet in't minste kan beroeren,
Al doetse all 'er mooy op't alderschoonste voort:
Want dit is rechte Liefd', die liever wenst te sterven,
Dan datse door'et soet dat Wellust heur beschaft,
| |
[pagina 117]
| |
Sou moeten treden af, en 't lief gheliefde derven,
En gaen daer 't heylloos volck elendigh wordt ghestraft.
Is oock geen rechte Liefd', die vreese voort doet spruyten
Wanneer wy Godt den Heer maer lieven om sijn goedt:
Het Vee, de Heydenen, en goddeloose Guyten
Beminnen wel de gheen die heur weldaden doet.
Maer Godt moet zijn gelieft om dat hy 't hoochste goet is,
Om dat hy Heylich is, Almachtich, vroom en recht,
Die aen een vrome Ziel een troost in sijn ghemoedt is,
Deur dien hy niet en doet dan goedt, en 't quaet beslecht.
Den Heer moet zijn ghelieft, als goet uyt goet, van harten,
Niet om het loon dat hy den vromen naemaels gheeft,
[N]iet lieven uyt een schrick, voor schrickelijcke smarten,
Die die hier nae gheniet, die Godt niet lief en heeft:
Dit is een kindtsen angst, die voor de roede vreesen,
Die wel met schrick en schroom van 't quade laten af,
| |
[pagina 118]
| |
Niet dat 'et uyt een Liefd' tot goedt-doen komt gheresen,
Maer slechts dat oorsaeck neemt uyt vreese van de straf.
Neen, dit's de Liefde niet die wy soo hooghe noemen,
Maer Liefde die tot Godt, om dat hy't Al is, streckt:
Dat is de heylbre Liefd', wiens eyghenschap wy roemen;
Een Liefde die het hart in liefde opwaerdts treckt.
De andre is maer waen, en kan niet langhe dueren,
Of immers niet volmaeckt is hare neyginghs tocht:
Maer dese is de daedt, en timmert hooghe mueren,
Van stijf en hechte grondt, tot boven in de locht.
Nu, Christelijcke Jeught, dit hadd' ick u te segghen,
Dit deed' de lust my doen, en liefde totte Deught;
Indien het u belieft, soo wilt 'et overlegghen,
't En kan gheen hinder doen aen u gheswinde Jeught.
Indien mijn goede wil en wensch u kan bevallen,
Indien mijn harts begheer u eenichsins behaeght,
| |
[pagina 119]
| |
Soo wensch ick datje staegh gheduericht onder allen,
De lieffelijcke Godt in uwe zielen draeght;
'k Wensch dat de lieve Godt u harten t'saem doet blaecken
In liefde tot 'et goedt, en sijn Ziel-voedend woordt,
Ten eynde ghy 'er in mooght totten top gheraecken,
En altijdt meer en meer gheduerigh treden voort.
Liever. |
|