Briefwisseling. Deel 2: 1634-1639

1492. C. Barlaeus¹⁾. (L.B.)

Qui circa focos oberrant magiri, quoties intumescere vident pulticulam, frigidam affundere solent, ut ebulliens liquor subsidat. Idem mihi faciendum, clarissime Hugeni. Observasse mihi videor ex literis tuis ad amplissimum Wickefortium datis²⁾, commotam tibi nonnihil illam corporis partem, cui leonis particulam Jovem apposuisse, canit Horatius, idque ob diuturnius meum silentium; quare affundam et ego frigidam, ut desaevias. Placatur donis Jupiter ipse datis; placaberis et tu, mi Hugeni, licet a fulminibus tuis minus mihi metuam, quam a Jovis Panomphaei. Corrasi, quam potui celerrime, epigrammata quaedam et versiculos, quos non ita pridem lusi. Illi de turdo ante triduum nati. Videris delectari commentis meis, licet a tuis acuminibus longe recedant. Tua epigrammata in angulos desinunt acutos, mea in obtusos. Quam illud lepidum et petulanti splene dignum, Non tribus illa locis, quatuor aegra fuit³⁾. Risi pene ad rupturam, uti et cum illud de pistillo et pastillo legerem⁴⁾. Omnino silentio involvi oportet hoc remedij genus, ne

Omnis in hos medicos aegra puella ruat⁴⁾.

Illud observo, non multum te, eo quo es loco, ab hoste tibi metuere, ut qui serenissimas voces et festivioris genij ac summae securitatis testes profaris. Nescio qui fiat, ut ingenium humanum in isto argumento felicius se explicet et disertiores omnes simul et ingeniosiores [faciat]⁵⁾, cum de Aphrodisijs loquimur. Credo τὸ λογιϰὸν et τὸ ἐπιϑυμητιϰὸν tacite συμφωνɛῖν, et vehementer illa afficere rationis sedem, quae vehementius amamus. Unde colligere solent philosophi, unam esse numero animam in homine, non tres reapse diversas, ut vult Zabarella⁶⁾. Vindicias vexati epigrammatis non ausus fui tibi mittere, ne aures tuas placidissimas offenderem inamoeno strepitu. Doleo, cum respondendi mihi necessitatem impositam viderem, ob calumniae momentum, et quorundam credulitatem; alias potuissem levem accusationem a sacro vespertilione profectam contemnere. Iniuriam mihi fecit et verba carminis, praeterquam quod mutaverit, iniquissimis interpretationibus detorsit. Autor Vedelius est, sanctae theologiae apud Daventrienses professor⁷⁾. Hoc postmodum rescivi. Mitto libellum ipsius anonymi. Lege, si vacat, et cerebrum tanti theologi mirare. Ego, qui uno carmine me ulcisci non potui, etiam hoc scripsi:

Quisquis es, infamis scriptor sine mente libelli⁸⁾, caet.

Vale, nobilissime, clarissime et amicissime Hugeni, et me tam crede istarum haeresium inimicum, quam sum amicus Deo, Christo, bonis omnibus et tibi⁹⁾.

Consiliarium Brederodij¹⁰⁾ meis verbis saluta.

1) Uitgegeven in Barlaei Epistolae, blz. 684.

2) N^o. 1479.

3) Dit is vs. 2 van Huygens' gedicht Ad ..... I. Myropem ..... cum superius epigramma misisset (vgl. Gedichten, III, blz. 22); het werd den 18^den Oct. geschreven.

4) T.a.p., vs. 3 en vs. 14.

4) T.a.p., vs. 3 en vs. 14.

5) Niet in het Hs.

6) Giacomo Zabarella (1532-1589) was van 1564 tot zijn dood professor te Padua, zijne geboortestad.

7) Barlaeus had zich moeite gegeven voor Menasse Ben-Israël, voorganger der Portugeesch-Israëlietische gemeente te Amsterdam, en diens werk, De creatione mundi (1635), van een lofdicht voorzien (vgl. Poem., II, blz. 466). Daarover was hij heftig aangevallen door Nicolaus Vedelius, een Duitscher, die een tijd lang te Genève predikant was geweest en van 1630 tot 1639 prof. in de theologie was te Deventer, in het werkje De Deo Synagogae (1636). Barlaeus verdedigde zich in een geschrift en met een paar heftige epigrammen, die daarachter gedrukt zijn. (Vgl. Oud-Holland, 1888, blz. 91, vlgg.)

8) Het 10-regelige versje is afgedrukt t.a.p.

9) Zonder plaats, datum en jaar.

10) Nl. Jacob van der Burgh.