Briefwisseling. Deel 1: 1608-1634

930. C. Barlaeus¹⁾.

Non evades, nobilissime Hugeni, sacro isto neutro. Cum enim silendi ac loquendi ambiguus, neutrum te facturum scribas, ego utrumque exigo, nempe ut nec sileas semper, nec rescribas semper. Pertinax tanti amici silentium aegerrime ferrem, et tabescerem propediem, tanquam destituta rore suo cicada. Si, ut semper rescribas, exigam, valde rerum tuarum viderer ignarus. Scio, nec te semper scribere posse, cum maxime vis, nec velle, cum potes. Sed quia utriusque feci mentionem, age utrumque libet conari, ut de utroque serium quid in medium afferam et joculare. Utrumque in multis laudabile est, in multis vituperabile. Cum officia nostra exigunt domini duo, utrique obedientiam suam probare, non est evangelicum. Cum virgines duae juveni adblandiuntur, utramque amare, utramque est odisse. Cum venator duos sectatur lepores, neutrum capit, quia captat utrumque. Cum uterque vitula dignus est et Damoetas et Menalcas, facile est Palaemoni arbitri partibus fungi. Cum quaeritur, an eloquentiae laudibus excellat Cicero, an prudentiae, respondebo, utriusque; an in poetarum ordine primas mereatur Homerus, an Virgilius, dicam, utrumque. Cum religionis Christianae res agitur inter gentes, peccant, qui utrumque faciunt, hoc est, qui circumcidunt et baptizant. Misera est Reipublicae facies, cum proceres utraque pestis adflat, ambitio et avaritia. In scholis male adolescentibus consulunt, qui utrumque Ramum²⁾ et Aristotelem conjungi suadent; nec enim opus limum bibere et nauteam, cum limpidissimi fontes suppetunt. Inter mercatores quidem utrumque faciunt, pecunias locant, et aliunde accipiunt. Illud, ut divites videantur, hoc, ut credas non esse divites. Illud eximium, cum Princeps est utrumque, βασιλεὺς ἀγαϧὸς, et ϰρατερὸς στρατηγός. Inter sceleratos, cum uterque alteri crimen imputat, palam est utrumque fecisse, inquit Quintilianus. Inter amicos bene se res habet, cum uterque utrique cordi est, ait Terentius³⁾. At male se res habet in certamine, vel bello, cum Entellus Daretem super utraque quassat tempora. Sed ut Socraticum philosophandi morem repetam. Annon apud Homerum Achilles et Ulysses utramque paginam faciunt? Annon apud eundem Vulcanus utroque pede claudicat? Annon exercitati sit militis utraque manu pugnare? Novi, inquit ille apud Homerum,

Clypeum dextra laevaque movere.

Annon timidi sit militis, utroque pede fugere, ut est apud Aristophanem; et ut de hostibus nostris quaeram, annon Algerios et Duynkerkanos, Afros inquam et Morinos, utrosque in praedonum gente ponis? In culina certe utrumque usui est, et sorbere et flare; in agris idem lignum utrumque est, pastori pedum, et agricolae mensura. ἈμΦότερον inquit Callimachus, ϰέντρον τε βοῶν ϰαὶ μέτρον ἀρούρης⁴⁾. In mensa utrumque malum, et graecari multum, et pergraecari. Vale, Hugeni clarissime. 18 Iun. 1634.

1) Het is niet bekend, waar het Hs. zich bevindt. De brief is uitgegeven in Barlaei Epistolae, blz. 516.

2) Pierre de la Ramée (1515-1572) heeft tegen de leer van Aristoleles geschreven.

3) Phormio, V, 3, vs. 17.

4) Het is een fragment; de regel staat afzonderlijk.