|
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
XXVI. [Surgam]
Surgam, & circuibo ciuitatem; per
vicos & plateas quaeram quem
diligit anima mea: quaesiui illum,
& non inueni.Cant. 3.
| |
TAndem, serò licet, meus est mihi cognitus error:
Si bene quaesissem, spouse, repertus eras.
Credideram placido somnos te carpere lecto,
Commodus, at video, non fuit ille torus.
Quid faciam? coeptae pergam dare membra quieti,
Et sine te somnus lumina nostra teget?
Ah, sine te, nequeam solito dare membra sopori,
Aut vllâ, sine te, sponse, quiete frui.
Non si somniferis inuitet lympha susurris,
Lympha cauernoso praecipitata iugo;
Aut nemorum blandis agitata cacumina ventis,
Multaq́, quae syluis garrula cantat auis.
Aut Heliconiadum, Parnassia turba, Dearum,
Aut pater auratae Delius ipse lyrae.
Nec tua discutiant mihi, Somne, papauera curas,
Humida nec virgâ tempora tacta tuâ.
Noxia nec vigilem quae sopijt herba Draconem,
Fistula quaeq́ oculos condidit, Arge, tuos.
Vix vbi composui luctantia lumina somno,
Rumpitur indomito coepta dolore quies.
Et nullam accipiunt oculiq́ aut pectora noctem,
Quin mihi, nox etiam creditur vna, decem!
| |
| |
Fingit & assiduè de te, mihi somnia Morpheus,
Nec fugis ex oculis flebilis vmbra meis.
Cur toties igitur somni mihi nocte petuntur,
Si mihi nulla venit, nocte, petita quies?
Eripiar stratis, mediamq́ vagata per vrbem,
Quò sors aut ratio me volet ire, ferar.
Et circumspiciens, nûm fortè quis angulus abdat,
Quaeram quem propriâ diligo plus animâ.
Quaeram porticibus, quaeram stabulisq́, casisq́,
Perq́ semel tritas ibo, redibo, vias.
Nec malè perspectae fallet specus vlla latebrae,
Nec quem transiero, circulus vllus erit.
Qualis odora canis vestigia pressa ferarum
Mersâ nare legens, lustra, rubosq́, subit:
Aut qualis siculas Ops errabunda per vrbes,
Aspicit an flores perdita Nata legat;
Ruraq́ piniferis vestigans auia tedis
Persephonen stygijs optat adire vadis.
Aut potiùs Solymis qualis vaga Magdala campis
(Cùm flebat Domini marmor inane sui)
Saxa peralta rudesq́ ruit furiata per agros
Qua dolor ancipitem qua rapiebat amor.
Omnibus vna locis aderat, comes omnibus vna,
Vna super Domini sunere multa rogans.
Attica sic viduo volucris gemit anxia nido,
Luctisonisq́ nemus personat omne modis:
Et circum, supràq́ volans, nunc ardua summo
Vertice, nunc imâ pendula fronde sedet;
Et raptam sobolem, raptoris & aucupis artes
Heu! consanguineo nunciat orba gregi.
| |
| |
Haud aliter cunctis lustraui compita vicis,
Non tamen est vllo praeda reperta loco.
Infames vici, loca detestanda plateae,
Decepto toties compita trita pede!
Amissum in thalamis, foris hîc reperire putabam,
Sed malè quaesitus, perditus vsque latet.
| |
| |
| |
Cant. 3.
Surgam, & circuibo ciuitatem; per vicos
& plateas quaeram quem diligit a-
nima mea: quaesiui illum, & non in-
ueni.
| |
Orig. homil. 10. in diuer.
EFfvndite lacrymas oculi mei, plo-
rate, & nolite deficere. Ambulate pe-
des mei, discurrite, & nolite quiescere. Heu!
heu! quò abijt gaudium meum? vbi latet a-
mor meus? vbi est dulcedo mea? cur dereli-
quisti me, salus mea? O dolores! ô angustię!
Intolerabiles angustiae sunt mihi vndique,
& quid eligam, ignoro. Quò me vertam? ad
quem ibo? à quo consilium petam? quem
percunctabor? quis mei misere bitur? quis me
consolabitur? quis indicabit mihi quem
diligit anima mea? Reuertere, dilecte mi! re-
uertere, dilecte votorum meorum! ô ama-
bilis! ô desiderabilis! redde mihi laetitiam sa-
lutaris praesentiae tuae.
| |
Orig. ibid.
Heu me! vbi eum quaeram, vbi eum inue-
niam? surgam certè, & circuibo omnia loca
quae potero; nondabo somnum oculis meis,
non dabo requiem pedibus meis, donec in-
ueniam illum, quem diligit anima mea.
| |
Sedens in lectulo, quaesiui, cùm adhuc in-
firma & inualida forem, & omnino minùs
| |
| |
idonea sequi sponsum quocum que ierit; se-
qui ad ardua & excelsa sublimitatis illius.
Incidi in multos, qui cognoscentes deside-
rium meum, dicebant mihi: Ecce hic est Chri-
stvs, ecce illic est; & neque hîc, neque illic e-
rat; & dixi, Surgam, & circuibo ciuitatem per vi-
cos & plateas, quaeram quem diligit anima mea.
Intuere vel nunc quia iacet, quae dicit sur-
gam.
Bern. ser. 7. in Cāt.
| |
Bern. ser. 76. in Cāt.
Adhuc vt paruula sapit; per vicos & pla-
teas quaerendum putauit, fruendi auida, sed
ignara mysterij. Iterum ergo frustrata repetit
dicens: Quaesiui eum, & non inueni. Non est, vt
ista suspicata est, in plateis, aut vicis; nisi for-
tè in illis, de quibus dicitur: Plateae tuae, Hie-
rusalem, sternentur auro mundo, & peromnes vi-
cos tuos alleluya cantabitur.
| |
Aug. manu. cap. 24.
Anima [enim] quae amat, ascendit fre-
quenter, & currit familiariter per plateas
coelestis Hierusalem, visitando Patriarchas
& Prophetas, salutando Apostolos, admi-
rando exercitus Martyrum, & Confessorum,
chorosq́ue Virginum speculando.
| |
Bern. ser. 76. in Cāt.
Ibi, ibi illum, qui quaeret, inueniet, & vi-
debit gloriam eius, non gloriam quasi vnius
ceterorum, sed planè gloriam, quasi vnige-
niti à patre. quid facies, ô sponsa! putas, po-
tes sequi eum illuc? aut te ingerere audes, vel
vales huic tam sancto arcano, tamq́; arcano
sanctuario, vt filium in patre, & patrem in-
| |
| |
tuearis in filio? non vtique; vbi est ille, tu non
potes venire modò venies autem postea.
Age tamen; sequere, quaere, nec te inaccessi-
bilis claritas, vel sublimitas à quaerendo de-
terreat, ab inueniendo desperare faciat. Si po-
tes credere, omnia possibilia sunt credenti.
Propè est, inquit, verbū in ore tuo, & in cor-
de tuo. Crede & inuenisti, nam credere, in-
uenisse est. Norunt fideles, habitare Chri-
stvm, per fidem, in cordibus suis. Quid
propius est? Quaere ergo secura, quaere deuo-
ta, bonus est Dominus animae quaerenti se.
Quaere votis, sequere actibus, fide inueni;
quid non inuenit fides? attingit inaccessa,
deprehendit ignota, comprehendit immen-
sa, apprehendit noussima; ipsam denique ae-
ternitatem suo illo vastissimo sinu quodam-
modo circumducit, fidenter dixerim: aetet-
nam, beatamq́ue Trinitatem, quam non in-
telligo, credo, & fide teneo, quod non capio
mente.
| |
Quid hoc desiderij est & ardoris, vt sur-
gens de nocte publicum non erubescat? per-
currat ciuitatem? percunctetur palàm & pas-
sim de dilecto, atque à vestigandis semitis e-
ius nullâ valeat ratione auerti? nullâ praepe-
diri difficultate, non tempestiuae retineri a-
more quietis, non sponsae verecundiâ, non
vel timore nocturno? Et tamen in his omni-
bus frustrata est vsque adhuc à desiderio suo.
| |
| |
Quare? quid sibi vult pertinax haec & diu-
turna fraudatio, taediorum nutrix, suspicio-
num fomes, impatientiae fax, nouerca amo-
ris, mater desperationis? si adhuc dissimula-
tio est, nimis est molesta. Esto, quod piè, vti-
literq́ue interim fuerit dissimulatum, donec
in solâ adhuc vocatione, seu reuocatione res
erat: nunc verò cùm requiritur, & ita requi-
ritur, quid iam conferre poterit dissimula-
tio? si de carnalibus sponsis, & pudendis a-
moribus quaestio est, sicut litteralis superfi-
cies praelusisse videtur, & si inter illos talia
contingere queant, mea non interest, ipsi vi-
derint.
Bern. ser. 75. in Cāt.
| |
Hierō. epi. 22. ad Eustoch.
Nolo te sponsum quaerere per plateas,
nolo te circumire angulos ciuitatis, dicas, li-
cet: surgam & circuibo ciuitatem, & in foro, & in
plateis quaeram, quem dilexit anima mea; & inter-
toges; Num quem dilexit anima mea, vidistis? ne-
mo tibi respondere dignabitur: sponsus in
plateis non potest inueniri. Arcta & an-
gusta via est, quae ducit ad vitam. zeloty-
pus est Iesvs, non vult videri faciem tuam:
foris vagentur virgines stultae, tu intrinsecus
esto cum sponso.
| |
Ambr. lib. 3. de virg.
Non in foro, non in plateis Christvs
reperitur, non est Christvs circumfo-
raneus; Christvs enim pax; in foro, li-
tes: Christvs iustitia est; in foro iniqui-
tas: Christvs operator est; in foro ina-
| |
| |
ne otium: Christvs charitas est, in foro
obtrectatio: Christvs fides est, in foro
fraus atque perfidia, fugiamus ergo forum,
fugiamus plateas. Nec illa eum in foro & in
plate is potuit reperire, quae dixit: Exurgam,
ibo & circuibo in ciuitate, in foro, & in plateis, &
quaeram quem diligit anima mea; quaesiui eum, &
non inueni eum. Ne quaquam igitur ibi quae-
ramus Christvm, vbi inuenire non
possumus.
| |
Bern. ser. 84. in Cāt.
Non pedum passibus, sed desiderijs quae-
ritur Deus; & vbique non extundit deside-
rium sanctum, felix inuentio, sed extendit.
Numquid consummatio gaudij, desiderij
consumptio est? oleum magis est illi, nam
ipsum, flamma. Sic est; adimplebitur laetitia,
sed desiderij non erit finis; ac per hoc, nec
quaerendi: quid ni animet ad quaeren-
dum, experta clementiam, & persuasa de
pace?
| |
Guilb. Abb. ser. 45. in Cāt.
Attendite vehementiam & vim amoris.
Nec abesse dilectum sustinet, nec sufficit
praesenti; ibi, vota anhelata laborant; hîc ex-
hausta relinqui patiuntur. O felix amor,
qui continuâ quâdam vicissitudine, aut li-
quescit in ipso, aut quaerens, anhelat ad ip-
sum! quaesiui, & non inueni.
| |
Ego erraui, sicut ouis quae perierat, quae-
rens te exterius, quies interius; & multùm
laboraui quaerens te extra me, & tu habitas
| |
| |
in me, si tamen ego desiderem te. Circui-
ui vicos & plateas ciuitatis huius mundi, quae-
rens te, & non inueni, quia malè quaere-
bam foris, quod erat intus. Misi nuncios
meos, omnes sensus exteriores, vt quaere-
rem te; & non inueni, quia malè quaerebam.
Video enim, lux mea, Deus, qui illuminasti
me, quia malè te perillos quaerebam, quia
tu es intus, & tamen ipsi, vbi intraueris, nes-
ciuerunt. Serò te amaui pulcritudo tam
antiqua & tam noua, serò te amaui, & tu
intus eras, & ego foris, & ibi te quaerebam,
& in ista formosa quae fecisti, ego defor-
mis irruebam. Mecum eras, & tecum non
eram. Ea me tenebant longè à te, quae
esse non poterant, nisi in te. Circuibam e-
nim omnia, quaerens te, & propter omnia
derelinquens me. Interrogaui terram, si es-
set Deus meus, & dixit mihi, quod non; &
omnia quae in ea sunt, hoc idem confessa
sunt. Interrogaui mare & abyssos & rep-
tibilia quae in eis sunt, & responderunt, non
sumus Deus tuus: quaere super nos eum.
Interrogaui flabilem aërem, & inquit vni-
uersus aër, cum omnibus incolis suis: fal-
litur Anaximenes, non sum ego Deus tuus.
Interrogaui Coelum, Solem, lunam & stel-
las; neque nos sumus Deus tuus, inquiunt.
Interrogaui deinde mundi molem, Dic
mihi, si es Deus meus, an non? & res-
| |
| |
pondit voce forti, Non sum, inquit, ego,
sed per ipsum sum ego; quem quaeris in me,
ipse fecit me; suprà me quaere eum qui regit
me, qui fecit me.
Aug. solilo. cap. 31.
|
|
Auteursrechtvrij