Geld verdienen zal ik er nooit aan. Briefwisseling Ed. Hoornik en A.A.M. Stols, 1938-1954

[p. 147]

118 Ed. Hoornik aan A.A.M. Stols, 29 juli 1940

[Amsterdam,] 29-VII [19]40

Beste Sander,

De dood van Marsman,⁴²⁷ de tijd en persoonlijke moeilijkheden, hebben mij moe - bijna moedeloos - gemaakt; vandaar, dat ik je brief niet direct beantwoordde. Na vlagen van poëtische activiteit - die overigens niet in staat zijn het geloof in mijn talent te versterken - ben ik mismoediger dan ooit. Ik schreef een In Memoriam voor Marsman - je vindt het als laatste gedicht van den bundel, die ik je hierbij zend - het was een bevrijding, maar ze duurde niet langer dan een etmaal.⁴²⁸ Ik voel mezelf verminderen.

De September-aflevering van ‘Criterium’ wordt geheel aan Marsman gewijd. Als alle auteurs, die ik een uitnoodiging zond, antwoorden, kan het een goed nummer worden.⁴²⁹ Ik hoop vooral op een In Memoriam gedicht van Aafjes,⁴³⁰ de belangrijkste van de jongeren. De samenstelling van dit nummer houdt me een paar dagen bezig en ik doe dat ook met pleizier; maar eigenlijk houd ik niet van die Greshoff-kant in mij, voel ik me té veel een literair administrateur.

Ik vroeg Eric v.d. Steen om een nieuw exemplaar van zijn Helikon-bundel. De doorslag, die hij had, schijnt ternauwernood aan een bombardement te zijn ontsnapt, maar hij hoopt de copy dezer dagen terug te zien; ik stuur ze je dan direct door.⁴³¹

Den Brabander komt in September met een nieuwen bundel bij Van Kampen;⁴³² Van Hattum heeft sedert het uitbreken van den oorlog niet geschreven; mijn laatste producten vind je in den bundel ‘De erfgenaam’ die hierbij gaat met de gecorrigeerde proeven van ‘Tafelronde’. Nieuw werk voor een bundel van de zgn. ‘Amsterdamsche School’ kan ik je dus niet geven. Maar waarom zou je geen bloemlezing van ons drieën uitgeven, waarin van ieder de tien beste verzen worden opgenomen? Zeker, wat mijn afdeeling betreft, was ‘Drie op één Perron’ een mislukking. Denk er eens over na.

Tegen een herdruk van ‘Mattheus, Geboorte en andere gedichten’ is geen enkel bezwaar. Ik heb den bundel niet hier; er moeten nml. een of twee gedichten vervallen; ik zend je hierover vanavond wel een briefkaartje.

Geldnood noopte me tesamen met mej. W. Hora Adema een meisjesboek te schrijven, dat in September bij Veen's Uitgevers Mij uitkomt.⁴³³ In hoofdzaak schrijft juffr. Adema het; ik verbeter het hier en daar en geef wat ideetjes aan. De critiek zal me dit flodderwerk wel kwalijk nemen, maar dat dondert niet; ik zag geen andere oplossing.

Inmiddels zou je mij een groot pleizier doen, als je mij spoedig honorarium wilde zenden voor den nieuwen bundel en voor den herdruk van ‘Mattheus’. Over Helikon praten we in het najaar dan wel; laat tijdig weten of je de reeks voortzet.

Van Vasalis krijg ik uiterlijk October de copy voor de laatste aflevering van ‘Helikon’.

Zie, wat je doen kan

Hartelijke groeten

Je Eddie

427 H. Marsman kwam om toen de boot, waarmee hij van Bordeaux naar Engeland overstak, in de nacht van 20 op 21 juni 1940 werd getorpedeerd.

428 Hoorniks gedicht ‘Bij den dood van Marsman (I-IV)’ verscheen in Criterium 1 (1940) 7 (augustus), p. 353. Het gedicht verscheen enigszins gewijzigd in De erfgenaam (p. 39).

429 Het herdenkingsnummer naar aanleiding van de dood van Marsman verscheen onder de titel In memoriam H. Marsman, Criterium 1 (1940) 8-9 (september). Van deze aflevering werd ook een handelseditie vervaardigd.
Aan dit herdenkingsnummer leverden Bertus Aafjes, G. Achterberg, D.A.M. Binnendijk, Henri Bruning, Cola Debrot, Max Dendermonde, Lodewijk van Deyssel, Anthonie Donker, Pierre H. Dubois, Jan Engelman, G.H. 's-Gravesande, Han G. Hoekstra, Hoornik, Roel Houwink, W. Hussem, G. Kamphuis, C.J. Kelk, Halbo C. Kool, L.Th. Lehmann, A Marja, J.E. van der Meulen, P. Minderaa, Adriaan Morriën, M. Nijhoff, Wouter Paap, M.R. Radermacher Schorer, P.H. Ritter jr., A. Roland Holst, Eric van der Steen, Stols, Nes Tergast, E. den Tex, J.M.Ph. Uitman, S. Vestdijk, Hendrik de Vries, Theun de Vries, Victor E. van Vriesland en Constant van Wessem een bijdrage.

430 Van Bertus Aafjes werd het gedicht ‘Het rampjaar. In memoriam H. Marsman’ gepubliceerd in het Marsman-nummer van Criterium (p. 573); voorts droeg Aafjes het essay ‘Marsman en de dood’ (p. 584-587) bij.

431 Waarschijnlijk was dit slechts een gerucht want in Alkmaar, waar Eric van der Steen (pseud. van Dirk Zijlstra, 1907-1985) woonde, had geen bombardement plaatsgevonden.

432 Materieman. (Zien. 445.)

433 Het bedoelde boek van Ed. Hoornik en Wim Hora Adema was Joosje dat in 1940 verscheen bij L.J. Veen's Uitgeversmij. te Amsterdam.