De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2

Tweede deel

Regelnummers proza verbergen

[p. 869]

837 Aen den H. Professor Caspar Barlaeus.

1 Mijn' Heere,

2 Bij dezen zejnd' ik eenen kermisgast, die, zoo men hem goede siere² 3 doet met spekken en droopen, mijns bedunkens niet onaengenaem³ 4 in vroolijk gezelschap zal gevonden worden: 't en zij U.E. 5 misschien eenighen van Moises wet genoodight heeft. Doch acht'⁵ 6 ik, dat de zaek des geenen last lijdt, alzoo ik, over acht daeghen,⁶ 7 ujt de H.H. vander Mijle, Hoonaert, en Rejghersbergh verstaen 8 heb, hoe zujr de kost gesaust van U.E. nae den mondt van Ben⁸ 9 Manasses, Uwer E is opgebroken. Mijn' ooghen, tot nocht toe,⁹ 10 hebben 'er niet aen geslikt, nocht aen 't bitter kooket, dat men¹⁰ 11 Uwer E, daertegen, heeft opgedischt: hoewel hun zeer verlangt nae 12 een proefken van 't een en 't ander. Maer de Haegsche heeren¹² 13 hebben hunne bekoomst, zonder raedzaem te vinden dat U E. zich 14 wijder vernedere om te boven te staen in zoo eenen strijdt: ubi¹⁴ 15 vincere inglorium, atteri sordidum est. De dingtaelen van 't plejt¹⁵ 16 tussen U.E. en den H. van Zujlekom zijn mij behandight. Voor 17 't afschrijven blijv' ik hooghlijk gehouden in U.E. zoon, die¹⁷ 18 danklijk gegroet zij, nevens U.E. ende bevolen in de zorghe Gods, 19 gelijk in haere gunste,

20 Mijn' Heere,

21 U.E.

22 Onderdaenste toegedaenste

23 dienaer

24 P C Hóóft.

22 In haeste van

23 den H.t. Mujden,

24 21 Sep. 1636.

Hooft stuurt een haas en springt van dat onderwerp onverwachts over op een theologische strijd tussen Barlaeus en een Deventers hoogleraar. - De verzenwisseling tussen Huygens en hem over zijn watervrees.

2 een haas (blijkens 838 r. 2).

3 spekken en droopen: larderen en bedruipen.

5 eenighen van Moises wet: de baas was volgens de Joodse spijswetten (Leviticus 11:6, Deuteronomium 14:7) onrein, evenals spek.

6 ‘dat de zaek des geenen last lijdt’: met deze woorden springt Hooft over naar de dienst die Barlaeus aan de voorganger van de Portugees-Israelietische gemeente te Amsterdam, Manasse ben Israel, bewezen had, o.a. door diens werk De creatione mundi van een lofdicht te voorzien (Poemata II 466). Vgl. 838 ‘allegorisch’.

8 deze ‘kost gesaust nae den mondt van Ben Manasses’ is Barlaeus zuur opgebroken: er was kritiek op, en er verscheen een bestrijding De Deo Synagogae door de Deventerse theol. prof. Nic. Vedelius. Barlaeus verdedigde zich in een geschriftje, gevolgd door een paar heftige epigrammen (J. Worp, Br. II 208 n. 7).

9 Mijn ooghen...geslikt: Ik heb het nog niet gelezen (‘geslikt’: met dit onzuivere beeld springt H. terug naar het uitgangspunt, het eten, r. 2 e.v.).

10 kooket: kooksel; men: Hooft wist blijkbaar de naam van de schrijver nog niet.

12 de Haeghsche heeren, in r. 7 genoemd.

14 Ubi vincere etc.: ‘waar zegevieren roemloos, een deuk oplopen vernederend is’. Tacitus, Agricola 9, 4 (et vincere inglorium et atteri sordidum arbitrabatur).

15 dingtalen: processtukken, nl. de strijdverzen over Barlaeus' watervrees.

17 gehouden in: dank verschuldigd aan; U.E. zoon: Caspar jun.

Minuut. UBA II C 11.515.