De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2

Tweede deel

Regelnummers proza verbergen

[p. 428]

581 Aen Heere Pieter Helman

1 Mijn Heere ende Neef,

2 Dat UE zich verwaerdight heeft; 't geen mijn huisvrouwe raekt, 3 zoo verre ter harte te trekken, als daerop met rechtsgeleerden te 4 raedspleghen, heeft ons hooghlijk verplicht, tot alle bewijs van 5 erkentenis. Ende dunkt ons, bij UE wel wijslijk voorgestelt en van 6 grooten gewichte te wezen, de inzicht van den onzekeren dujr des⁶ 7 menschelijken levens, voorneemelijk gemerkt zij, (als 't gode ge-⁷ 8 liefde haer voor Don Franc^o t' hemwaerts te roepen) bij 't beswaeren⁸ 9 van eenighen grondt des majoraets, zoude komen te verkorten⁹ 10 haere zuster Lucretia, naest gerechtight tot dat goedt. 'T welk zijnde¹⁰ 11 tegens betaemen en billijkheit, te meer om de dejrlijke fortujne¹¹ 12 derzelve, die zeker een' beter verdiende, zal ons gunste geschieden 13 dat UE van weghe mijner huisvrouwe, deze ontschulding den¹³ 14 Heere Don Franc^o vertoone, en zijne Ed. gedient zij die voor 15 wettigh aen te neemen. Ende indien 't geluk mij eenmaels zoo lief¹⁵ 16 kreegh, dat mijn gering vermoghen UE erghens te staede quaem, 17 zoud' ick mij sterk maeken, te doen blijken, hoe ongaerne aen¹⁷ 18 ijemant der geenen, die in UE gehouden zijn, toegeven zoude, in 19 dankbaerheit,

20 Mijn Heere ende Neeve

21 U E

22 Overgewonne dienaer, ende neef

23 P C Hóóft.

23 Vanden H.t.Mujden,

24 12 Julij. 1633.

Pieter Helman Ferdinandsz., zoon van Anna Hellemans, is de opvolger van Leonora's broer Carel in het eerste majoraat. Doordat hij voor Carel sterft, volgt zijn zoon Jan Helman op (1652). Pieter heeft dus t.a.v. het eerste majoraat dezelfde successeursbelangen als Leonora t.a.v. het tweede. Vandaar de goede raad en diensten waarvan ook deze brief (vgl. 300, 340, 341) weer blijk geeft. Het gaat er nu om, de bezitter van het tweede majoraat, Don Francisco Hellemans, erop te wijzen dat de rechten van zijn opvolgers geschaad worden als hij een hypotheek neemt op een tot het majoraat behorend stuk grond.

N.B. hier schrijft Hooft voor 't laatst ick.

6 of Pieter met zijn verwijzing naar de broosheid des levens iemand op het oog had, blijkt uit Hooft's antwoord niet. Die maakt er gebruik van om, naar gewoonte, aan zijn onfortuinlijke schoonzuster Lucretia te herinneren, die Leonora zou opvolgen als die bij de dood van Francisco al overleden zou zijn.

7 voornemelijk gemerkt zij: vooral omdat zij (Leonora, nl. als zij niet protesteerde tegen Don Francisco's bezwaring van majoraatsgoed).

8 beswaeren, nl. met een hypotheek.

9 verkorten: te kort doen, benadelen.

10 dat goedt: het majoraat.

11 dejrlijke fortujne: ongelukkig (financieel) lot.

13 deze ontschulding vertoone: het WNT geeft (ontschulding 1963) vrijpleiting, de poging daartoe en de aangevoerde gronden; de context vraagt eerder om de betekenis: pleidooi om iets na te laten.

15 wettigh: omdat majoraatsgoed onvervreemdbaar was.

17 hoe ongaerne enz.: de ondertekening is het onderwerp van de afscheidsformule.

Minuut. UBA II C 11.877.
Hs. f^o 2^r van ontv. brief. De laatste zin is onderstreept, gezien zijn gewoonte om geen hele volzinnen te onderstrepen, waarschijnlijk niet door Hooft.