Onze sporthelden. Deel 3

[p. 57]

Surinaamse vrouw met wereldprestaties:
Letitia Vriesde
Haar motto: ‘Nooit de uitdaging schuwen!’

Suriname heeft een aantal uitzonderlijke atleten voortgebracht. Het verdient aanbeveling om van dezen de buitengewone prestaties te roemen en de feiten voor het nageslacht te bewaren. In dit verband is het alleszins dienstig om even stil te staan bij Letitia Vriesde die zich geschaard heeft bij de Top 10 van de wereld en naar wie - vanwege haar bewonderenswaardige prestaties als Surinaamse - de Cultuurtuinlaan, waarlangs het André Kamperveenstadion, het SVB-hoofdkantoor en het trefpunt van het Surinaams Olympisch Comité staan, is vernoemd.

Weergaloos recordhouder

Letitia Vriesde is nationaal recordhouder op de 400 m, 800 m, 1000 m en 3000 m.

Zij is de eerste vrouwelijke atleet van Suriname die op het nummer 400 m gedoken is, onder de 54 seconden. Bovendien loopt zij de 3000 m in minder dan 10 minuten. Haar beste tijd op de 3000m (9.15.64) die zij overigens op 12 juni 1997 te Leiden liep, is goed voor een eerste plaats bij de 3000 m heren in Suriname.

Letitia loopt op de 3000 m alle heren eruit. Een grote prestatie. Op de Cacso spelen 1998 in Ponce Puerto Rico heeft Letitia furore gemaakt door met overmacht te zegevieren op de 800 m en de 1500 m.

Twee gouden medailles voor Suriname, voorwaar een indrukwekkende prestatie. Deze overwinning heeft des te meer glans vanwege het feit dat Letitia op de 800 m een games record heeft gevestigd met een tijd van 4.18.67. Letitia is Zuid-Amerikaans recordhouder en is na de legendarische Anna Fidelia Quirot de beste atleet van de Pan-Amerikaanse regio.

Hierna volgt de indrukwekkende recordlijst van Letitia Vriesde.

National Recordhouder
400 m	53.09	Kevelaar	04-08-1990
800 m	1:57.96	Hengelo	28-06-1992
1.000 m	2:32.25	Berlin	10-09-1991
1.500 m	4:05.67	Tokio	31-08-1991
3.000 m	9:15.64	Leiden	12-05-1991

[p. 58]

South-American Recordholder
800 m	1:57.96	Hengelo	28-06-1992
1.000 m	2:32.25	Berlijn	10-09-1991
1.500 m	4:05.67	Tokio	31-08-1991

1990
800 m	Silver Medallist	CAC Games Mexico City
1.500 m	Gold Medallist	CAC Games Mexico City
1.500 m	Gold Medallist	South American Games Lima

1991
800 m	finalist (4)	X Panam Games Havanna
1.500 m	Silver Medallist	X Panam Games Havanna
800 m	finalist (5)	III IAAF World Championships
1.500 m	finalist (9)	III IAAF World Championships

Progress
	1988	1989	1990	1991	1992
800 m	2:01.53	2:03.44	1:59.79	1:56.25	1:57.96
1.000 m			2:39.0	2:32.25
1.500 m		4:24.64	4:11.88	4:05.67
3.000 m			9:18.36	9:15.64

Internationaal heeft Letitia Vriesde daarom ruime aandacht en dwingt ze bewondering af. In de Pan-Amerikaanse regio, maar vooral in het Caribische gebied wordt vol lof gesproken over Letitia Vriesde. Nog nooit eerder in de geschiedenis van de atletieksport heeft een Surinaamse vrouw dergelijke prestaties geleverd. Tijdens de Panam Games te Havanna, Cuba 1991 liet Jorge Petinaud Martinez, een vooraanstaand sportjournalist, zich ontvallen:

‘If I had not seen, her battle from start to finish against U.S. gold medalist Alisa Hill and Canadian Sarah Howell, who finished to third, I would never have imagined that such a soft spoken young woman was capable of mobilizing so much courage and such an Iron clad will’.

[p. 59]

Haar ontwikkeling

Letitia Vriesde is geboren op 5 oktober 1964 in het district Coronie. Op de toenmalige Middelbare Handelschool (M.H.S. (1980)), blonk zij uit tijdens de lessen lichamelijke opvoeding, vanwege een meer dan gemiddeld loopvermogen. De leraar L.O., de heer W.O. Renfurm adviseerde haar om voor verdere ontplooiing van haar loopkwaliteit zich aan te sluiten bij een atletiekvereniging. Dit advies werd prompt opgevolgd door Letitia en zij kwam in 1980 onder de hoede van Ivan Fernald, trainer van de A.V. Yellow Birds. De doorbraak kwam voor Letitia Vriesde reeds in 1981 bij de junioren kampioenschappen, waarbij zij zegevierde op de 400 m (1.02.04 min.), de 1.500 m (6:04.05) en eveneens op de 3000 m.

In die dagen bezat Yellow Birds een sterk damesteam bestaande uit Judith Landsheuvel, Angelien Jurel, Leontine Issa, Vishitra Benschop en uiteraard......... Letitia Vriesde. Er werd bijzonder hard gewerkt en in goede harmonie werd er gestreden voor de felbegeerde prijzen. Reeds in oktober 1981 liep Letitia haar eerste Surinaamse record op de 1.500 m met een tijd van 5.11.27 minuten.

Ook in Nederland werd L. Vriesde in de bloemen gezet o.m. door Ambassadeur evert Azimullah

Deze Yellow Birds atlete ontwikkelde zich gestadig en behoorde in 1982 reeds tot de absolute top van Suriname. Dankzij de progressie en de vormvastheid die zij demonstreerde werd op voordracht van de S.A.B. in overleg met het S.O.C. Letitia geschikt bevonden voor deelname aan de Olympische spelen van Los Angeles (1984). De overige leden van de atletiekselectie waren: Edward Cruden, Tito Rodriquez.

Teleurstellingen

De eerste grote teleurstelling die deze als een raket opschietende atlete te verwerken kreeg, diende zich aan in het feit, dat zij toch afgewezen werd door een commissie o.l.v. de toenmalige regeringsleider Desi Bouterse. Letitia moest thuis blijven, uit God-weet-

[p. 60]

welke overwegingen. Maar op eigen kracht heeft zij zich uit dit dal gewerkt en vertrok zij in 1985 - de ontgoocheling nog ietwat meedragend B naar Nederland, waar zij de draad weer oppakte o.l.v. trainer Haico Scham (later Henk Kraayenhof). In 1992 grilleerde ze op de Nederlandse kampioenschappen en versloeg ze de favoriet Elly van Hulst zowel op de 3000m als de 5000m. Ook andere teleurstellingen zijn deze, gelukkig taaie, vrouw niet gespaard gebleven.

Zo heeft zij vanwege een nierbekkenontsteking moeten afzien van de Wereld Indoorkampioen-schappen 1992 in Canada; een aandoening die opname in het Ikazia Ziekenhuis noodzakelijk maakte. In 1993 en 1994 leek het gedaan met de atletiekloopbaan van Letitia Vriesde: een enkelblessure en hardnekkige privé-problemen deden de atlete zelfs ernstig overwegen een punt erachter te zetten. Maar... getrouw aan haar motto: ‘Nooit de uitdaging schuwen!’, Sprak ze zichzelf in ogenblikken van gedeprimeerdheid bestraffend toe en werd door die innerlijke monoloog weer helemaal helder en volkomen zichzelf: met zelfbewuste strijdlust en overwinningsdrang. En... ze maakte steeds een indrukwekkende comeback, zo zelfs dat ze met veel elan twee gouden plakken veroverde op de Cacso-spelen te Ponce Puerto Rico.

Veelzeggende koppen

De veelzeggende, in het oog vallende krantenkoppen boven verslagen van sportjournalisten getuigen onmiskenbaar van de enthousiaste bewondering waardoor zij werden aangegrepen bij het persoonlijk ervaren van de schitterende prestaties van de atlete uit het landje aan de noordkust van Zuid-Amerika.

Koppen als: ‘Kampioen van Surinaamse bloede schittert op wereldtop’ en/of ‘Letitia Vriesde runner-up wereldtop’, en/of ‘IAAF-wereldbeker: Vriesde wordt derde van de Amerikas’.

En zeer terecht. Immers, zij bevestigde haar wereldklasse door in de wereldkampioenschappen atletiek in Götenburg (Duitsland) als tweede te eindigen en daarmee beslag te leggen op de zilveren medaille. In het weekeinde van 12/13 september 1998 werden in Johannesburg (Zuid-Afrika) atletiekwedstrijden van de Internationale Amateurs Atletiek Federatie gehouden. Letitia Vriesde was er vertegenwoordigster van de Amerika's op de 800 m strijd, waaraan alle continen-

[p. 61]

ten, de kampioenen van Europa bij mannen en vrouwen en de U.S.A. deelnamen en zij was geselecteerd, omdat zij kortelings de gouden plak tijdens de in Maracaibo (Venezuela) gehouden XVIIIe Cacsospelen had gewonnen. Letitia eindigde in Johannesburg als derde.

Trots, waardering, stimulans

Het is evident, dat de totale Surinaamse gemeenschap oprecht en bijzonder trots is op Letitia Vriesde. Gehoopt wordt daarbij, dat haar inspanningen en navenant eclatante successen een stimulans zullen zijn voor Surinaamse sporters, besturen van sportorganisaties en de overheid om doelgericht en slagvaardig te werken aan de ontwikkeling van de topsport in ons land. De verdiensten van Letitia Vriesde op het gebied van de atletieksport voor onze nationale glorie zijn enorm. De overeenkomstige waardering/beloning zijdens de overheid is vooralsnog niet wat het wezen mag. Laten wij de waarde van een identificatie-object ter stimulering van vooral onze jonge atleten niet versmaden en dit idool ook de plaats geven die haar toekomt. Dit zijn wij met z'n allen verschuldigd aan de natie, aan onszelf en....... aan Letitia Vriesde.

[Een zus van] Letitia Vriesde ontvangt ter gelegenheid van de naar haar vernoemde Cultuurtuinlaan uit handen van President J. Wijdenbosch een prachtig aandenken.
Rechts: Dr. Paul Favery, voorzitter van s.v. Transvaal en lid comitee ‘Huldiging Vriesde’.