Gedichten
(1981)–Willem van Hildegaersberch–
Auteursrechtelijk beschermdGa naar margenoot+CXVIII. Opt voersien.Wat ic dichte of wat ic make,
Dat staet te straffen of te laken;
Wye die waerheit node horen,
Dien ist contrari voerden oren.
5[regelnummer]
Willen dichters segghen twaer
Daer die waerheit is contraer,
Soe wert hi thants een onweert gast.
Sel een dichter staen te last,
Om dat hi die waerheit seit,
10[regelnummer]
Daer oerbaer ende baet an leit,
Wat ghenoecht ist dan te dichten?
Ic mocht mijn woorden liever zwichten
Dan ic sprake dit of dat,
Daer mi die luden om worden hat.
15[regelnummer]
Tfolc ter werlt is ongelijc:
Dicht ic vanden hemelrijc,
Dat wy daer om souden poghen,
Dats hem duuster voorden oghen.
Die der werlt minnen zeer,
20[regelnummer]
Si volghen luttel wiser leer;Ga naar margenoot+
Si minnen die werlt wel voer God,
Want si doen der werlt ghebod.
Goods ghebot ende sijn begheren
Dat slaen si licht of half te scheren.
25[regelnummer]
Waer op sel ic dichten dan?
Der werlt en is gheen houden an,
Hoeveel schoonheit datse biet,
Ist huden wat, tis morghen niet.
Dat is dicke waer ghevonden
30[regelnummer]
By reden ende by oerkonden.
Wort een mensch ter werlt verheven,
Ende wil hi onredelyken leven
In groten wille ende in voerspoede,
Tsluut int leste al op armoede.
35[regelnummer]
Als ziel ende lichaem scheit van yen,
Soe ist een vreselijc ontsien
Hem die qualic heeft gheleeft.
Alsmen van allen reden gheeft,
Ende ymmer reden gheven moet,
40[regelnummer]
Soe waer weldoen dbeste goet.
| |
[pagina 248]
| |
Ga naar margenoot+Hier op soe set u wel te doen.
Wy en hebben anders gheen sysoen
Dan desen tijt daer wy in sien,
Die elcman hout van Gode te lyen.
45[regelnummer]
Hoe langhe datse duren sel,
Dat weet God ende nyemant el,
Wy en conre niet of weten:
Ander tijt is onghemeten,
Die na deser tijt sal comen,
50[regelnummer]
Sulc te schade, sulc te vromen.
Naden wercken, die si plien,
Soe moet hem rechten loon gheschien;
Want God die heeft die tijt verlient,
Om dat hi wil datmen hem dient.
55[regelnummer]
Die hem dan die soe laet ontgaen,
Hi en heb sijn dienst alsoe ghedaen,
Dat hi bedanct wert vanden waert,
Dien is schade ende anxt bescaert.
Alsmen tghelach sel gaen betalen,
60[regelnummer]
Nyemant en mach hem dan verhalen
Of verlanghen sinen tijt:
Die veel versuumt, des is hi quijt,
Hi mocht wel crighen goet berou.
Mar die die lenten enten bou
65[regelnummer]
Versuumet ende laetse glyden,
Opten oest is wanckel tyden.
Die dach wort cort, die nachten lanc,
Die zomer nemet sinen ganc.
Die veel sijn dinghen hont op tlest,
70[regelnummer]
Selden raemt hi talre best.
Die voerden winter hebben vaer,
Die sellen des somers nemen waer,
Alst weder schoon is ende guet,
Dat elc sijn coern te tyde indoet;
75[regelnummer]
Want die winter die is fel,
Die naden zomer comen sel,
Alsmen die wel heeft gheproeft.
Wanttie winter veel behoeft,
Meer dan ic u segghen mach,
80[regelnummer]
Soe selmen somers dach by dach
Daer jeghen winnen ende werven.
Also soudmen teghen tsterven
Reyden vast mit goeden werken,
Daer wair oirbaer in te merken.
85[regelnummer]
Wye hem selven sterflijc kent,
Die soect een ewich fondament.
Noch moechdi byden zomer proeven
Exempel, die wy wel behoeven
Tonthouden, wouden wy wel gheraken,Ga naar margenoot+
90[regelnummer]
Alst scheiden hier beghint te naken.
Sel die somer sijn ghepresen,
Tmoet ghetidich weder wesen.
Een dach goet weders ofte twye
En maecte goeden zomer nye.
95[regelnummer]
Willen wy ooc drie daghen of vier
Totter doecht ons stellen hier,
Corter of langher hoe dat sy,
Blijfwire niet ghedurich by
Ende weder gaen in sonden treden,
100[regelnummer]
Die tijt is te vergheefs gheleden;
Want si soecken toude pas,
Ende makent quader veel dant was.
Dit is proeflijc te vinden
By reden, die ic wil ontbinden.
105[regelnummer]
Die sinen meerren heeft verwrocht,
Twort daer nae ter soen ghebrocht
By help van vrienden of bi rade,
Soe worden vergheven die misdade,
Die hi te voren hadde ghedaen;
110[regelnummer]
Mar wil hire anderwerf toe gaen
Over zoen ende over recht,
Alsoe dicke machment nu ende echt
Setten so in avonturen,
Dattet comt tot groten bezuren.
115[regelnummer]
Die moghende hant dats die zake,
Als sy ymmer wil, sy crijcht wel wrake.
Al setwy dalen ende rysen
Alsoe te laken ende te prysen,
Waermen last op laste leecht,
120[regelnummer]
Dat wort een last die swaerlijc weecht.
Een sondich val die staet te laken:
Die wel te rysen can gheraken,
Dat is beter dan die al
Bleve in onmacht inden val;
125[regelnummer]
Doch staetet in groten zorghen,
Want wy en hebben ghenen morghen.
Die roeckeloes den tijt ontgaet,
Die comtet rysen al te laet,
Want ten mach hem niet gheschien.
130[regelnummer]
Hier om dicht ic op tvoersien,
Offer yemant mochte an keren,
Ende sonderlinghe die hoghe heren,
Die behoeven goeden raet,
Dat si in horen hoghen staet
135[regelnummer]
Leven wel in sulker maten,
Dat si ymmer den volke laten
| |
[pagina 249]
| |
Ga naar margenoot+Volcomen recht al hier gheschien.
Doen sijt wel, dat machmen sien,
Ofmen vereyschent wel bi vraghen.
140[regelnummer]
Wes verlies dat wy beclaghen,
My ontfarmt der heren meest,
Dat si so luttel sijn bevreest
Voer die helle ende voerden doot,
Alsoe wel betaemde hem blyscap groet
145[regelnummer]
Na deser tijt in ewichede.
Al hier en is gheen seker stede
Noch gheen eyghen toe te tyden.
Mit groter weelden gaen in lyden
Dat waer den heren onbetaem
150[regelnummer]
Na tghetunch van horen naem.
Souden si heren hieten hier,
Ende ghinder hebben ewich vier,
Dat waer een onghelijc ghelach.
Des mach elcman goet verdrach
155[regelnummer]
Hebben, wil hi twaer bekennen.
Trechte pat is goet te mennen,
Is die waghenaer niet blint.
Si sijn sotter dan een kint,
Die trechte pat wel moghen lyden,
160[regelnummer]
Ende wakender oghen gaen besyden;
Ende wye hier anders doen dan recht,
Die moeten ghinder wesen knecht,
Ja min dan knecht; mer verdreven
Uten eweliken leven.
165[regelnummer]
Dats een knecht van crancken love,
Diet alsoe verdient te hove,
Datmen ewelijc verdrijft.
Dander die behouden blijft,
Die heeft bet te danc ghedient:Ga naar margenoot+
170[regelnummer]
God die kent wel sinen vrient.
Die goede wercken hebben ghewrocht,
Die moghen leven ewelijc socht,
Ende gheen dinc en is hem hinder,
Weder meerre ofte minder;
175[regelnummer]
Want si worden soe gheloont,
Dats hem nyemant en becroont.
Die sulken oirbair moghen scaffen,
Ende des niet en doen als affen,
Si moghen billics hieten dwaes.
180[regelnummer]
Alle sondelijc solaes
Selmen schuwen ende miden,
In doechden moetmen wel verbliden,
Want die doecht is sonder sy
Claerlijc in hoer selven vry.
185[regelnummer]
Twaer onrecht, word hem schult ghegheven,
Die in doechden vrolic leven;
Want God heeft selve die doecht vercoren.
Ghi hoghe heren wel gheboren,
Of u themelrijc wel betaemt,
190[regelnummer]
Soe siet dat ghi te tyde raemt,
Dat ghi recht ende reden doet,
Ende laet dat nyet om enich goet,
Datmen u gheven mach of loven;
Wanttie rechter van hier boven
195[regelnummer]
Die wetet altemael ghesomt:
Wat ghi recht of wat ghi cromt,
Dats hem wel cond sonder vraghen.
Daer om soe weecht by sulke waghen,
Als ghi weder wilt ontfaen,
200[regelnummer]
Soe hebdi wiselijc ghedaen.
|
|