Gedichten
(1981)–Willem van Hildegaersberch–
Auteursrechtelijk beschermdGa naar margenoot+LXII. Van rechtighen rechters.Als die winter hene vaert,
Entie somer comt an hant,
Ende werct uter naturen aert,
Soe slyter menich sorghen bant.
5[regelnummer]
Vroechde wert dan wel becant,
Wanneer die somer hem verclaert,
Dat doet, hi brengt een duer ghewant
Mit menigher chierheit onghespaert.
Opten velde ende int wout
10[regelnummer]
Soe verfroyt hijt over al;
Die voghelen singhen, jonc ende out,Ga naar margenoot+
Opten berch ende inden dal;
Hoeneer dat comt der Meyen scal,
Soe driven si vroechde menichfout
15[regelnummer]
Mit luder stemmen sonder ghetal,
Elck verghet die winter cont.
Ghiericheit die is nu soe stranck,
Al wildic al die Meye prisen
Entaer toe al der voghelen sanc,
20[regelnummer]
Tghelt soud nochtau boven rysen.
Ic hoorde segghen enen wisen
Inder waerheit, sonder wanck:
| |
[pagina 120]
| |
Ga naar margenoot+Wye den penninc mit groten prisen
Gheven mach, die heeft den danck
25[regelnummer]
Vanden heren ende loff,
Die hier voermaels mindeu eer,
Soe dat si wort van machte groff.
Nu achtmeer langher min noch meer;
Die penninc ist waert voer elken heer,
30[regelnummer]
Eer die wort ghedreven off,
Dat sy moet varen sonder keer
Mit rouwe uut der heren hoff.
Dat is den armen zwaer te horen,
Datmen den penninc soe sere mint,
35[regelnummer]
Wanttet ghelt gheeftet hem verloren,
Wat recht dat hi hem onderwint;
Nochtan sijn sy int herte blint,
Die om myede recht versmoren,
Want Jhesus Christus, Marien kint,
40[regelnummer]
Die heeftet boven al vercoren.
Ende hi heeft elcman bevolen,
Dat hy dat recht alhier bewaert,
Dat hi sal rechten byder stolen
Ende van nyemant sijn vervaert.
45[regelnummer]
Die dan sijn recht al hier beswaert
Om anxt, om lieve, donct my dolen,
Off enigherhande myede gaert;
Want Gode en blijft gheen dinck verholen.
Om anxt, om lieve ende oeck om ghelt
50[regelnummer]
Soe tret die menighe buten pade,
Ende om nijt, die nye en wort ghevelt,
Sint Lucifer die hoochste grade
Rumen most om sijn misdade,
Ende menich mit hem onghetelt,
55[regelnummer]
Die nymmermeer en crighen ghenade,
Want sy mit hoveerde sijn verzelt.
Hoveerde was die eerste quale,
Die yeghens Gode wort ghedaen,
Daer Lucifer die hoochste zale
60[regelnummer]
Om rumen moste sonder waen.
Hier om sel ewelijcken staen
Hoveerde, nijt, dat wetic wale;
Want sy en mach nymmermeer vergaen
Die wijl wy sijn in desen dale.
65[regelnummer]
Die nu ter werlt rechters hieten
Die worden Lucifers gheselle;Ga naar margenoot+
Wanneer dat sy hem recht vermeten;
Doen sy onrecht, als ic u telle.
So volghen sy den pat der hellen,
70[regelnummer]
Dat moghen si te voren weten,
Ende dwalen vander hogher celle,
Al daer die rechter is gheseten,
Die elken man ghelike recht,
Daert niet om myede en is te doene.
75[regelnummer]
Is hi ridder ofte knecht,
Hi en kiest daer ghien baroene;
Die werken maken daer die zoene,
Want hi kent die waerheit slecht.
Daer mach die mate wesen coene,
80[regelnummer]
Die men hier om myede verplecht.
Myede is hem onbequaem,
Want hi heeft rijcheit boven al;
Oeck voert hi self den hoochsten naem,
Dye ye ghewart off wesen sal;
85[regelnummer]
Oeck en hoertmen gheen ghescal,
Dat hi siet op yemants vrame,
Om anxt, om lieve, dat weet ic wal,
Mar die misdadighe heeft die blame.
Hoe soude anxt die macht vercrighen,
90[regelnummer]
Datse in hem soude openbaren?
Hi is starc, men moet hem nyghen,
Ende sijn macht sel ewich waren.
Oeck en vreest hi ghene scharen,
Daer grote heren mede wyghen,
95[regelnummer]
Want hi mach spreken sonder sparen,
En gheenen man en derf hi zwighen.
Oeck soe en sel hi nyemant minnen,
Daer hi sijn recht off darf verkeren.
Elck moet daer hem selven kinnen,
100[regelnummer]
Die goede wercken sel hi eren,
Want hi is boven allen heren,
Sijn macht en can ghen man versinnen.
Soe wye dat volghet sijnre leren,
Die mach hemelrijc ghewinnen.
105[regelnummer]
Soe wye voer hem te rechte coomt,
Die moet al daer der waer heit ghyen;
Soe wye dat schaet ofte vroemt,
In hem en mach gheen nijt gheschien;
Want hi en sel daer nyemant sien,
| |
[pagina 121]
| |
110[regelnummer]
Ga naar margenoot+Die boven hem yet wort ghenoemt.
Soe wye hier onrecht voirwaert tyen,
Die heeft hem selven eer verdoemt.
Hoe soude hi enich dinck benyden,
Want al sijn wesen is oetmoet?
115[regelnummer]
Hy en sach noyt in ghenen syden
Enen mensch ter werlt soe goet,
Die lyken hem in namen stoet
Off boven hem tot enighen tyden.
Hier om siet wat recht ghi doet,
120[regelnummer]
Alsulken oerdel moeti liden.
Nu, ghi rechters, jonc ende ont,
Waer op wildi u myeden laten?
Al brocht ghise daer soe menichfont,
Sy en comt u daer tot ghenen baten;
125[regelnummer]
Men volcht daer nader rechter straten,
Men kiester sulver nochte gout;
Mar wyen hi vint in karitaten,
Die neemt hi selve in sijn behont.
Die u bevolen heeft dat zwaert,
130[regelnummer]
Hi en siet op nyemants danck.
Waer om sydi dan vervaert,
Als ghi sit op uwen banc?
Want ghi moet gaen den selven ganck,
Naden rechten, al onghespaert,
135[regelnummer]
Dat doet, sijn recht is sonder dwanck,
Dat nyemants danck noch myede en gaert.
Als ghi om myede recht verkeert,
Dat is der derder punten yen,
Daer ghi u ziele mede bezeert;
140[regelnummer]
Nochtan doet ghijt al ghemien.
Hier op en acht hi groot noch clyen,
Die van nyemant en is verheert,
Mer an die wercken wil hijt sien,
Die hi selve heeft gheleert.
145[regelnummer]
Dat vierde punt dat is die nijt,
Daer Goods recht om wert versmaet
Mitten menighen inder tijt,
Om dat hi den ghenen haet
Die voer hem te rechte staet,
150[regelnummer]
Al daer hi node yeghens strijt,
Soe soect hi enen nauwen raet,
Aldaer sijn recht mede wert ontwijt.Ga naar margenoot+
Dit en doet hi niet, diet al wel weet,
Ende gheen dinck en blijft verborghen,
155[regelnummer]
Ende alle recht na rechten sceet:
Dair mach onrecht wel voer sorghen;
Want wy en hebben ghenen morghen,
Die doot die is ons al ghereet:
Waer op wildi den ghenen torghen,
160[regelnummer]
Die voer u te rechte steet?
Dit donct hem groot wonder wesen,
Die dit bispel heeft visiert,
Hoe ghi des rechters waent ghenesen,
Die alle recht nae recht hantiert,
165[regelnummer]
Ende nyet om myede en verghiert,
Als ghi dicwijl hebt horen lesen,
Noch om nyemants danck en viert,
Hi en recht na recht dien off desen.
Tis wel wonder boven wonder,
170[regelnummer]
Dat ghi dit niet en hebt voer oghen,
Dat God doer u enen swaren vlonder
Droech ende pine woude doghen.
Hoe mach u herte dus verdroghen,
Dat ghi elkerlijck bysonder
175[regelnummer]
Om miede tonrecht wilt verhoghen,
Ende recht wilt helpen duwen onder?
Want ghi moet sterven ende varen,
Ende des en wert u gheen verdrach,
Bedenct u wel in allen scharen:
180[regelnummer]
Is yemant quijt in dit ghelach,
Wanneer dat comt die lesten dach,
Soe moet die waerheit openbaren,
Want die gheen diet al vermach,
Die en wil sijn recht dan niet beswaren.
185[regelnummer]
Nu siet, ghi rechters allegader,
Dit bispel heeft u Willem ghedicht.
Uwer gheen en wese verrader,
Soe moechdi cryghen ewich licht
Ende bescouwen Goods aensicht,
190[regelnummer]
Die van nyemant en is versmader;
Soe vlyen van u die bose wycht,
Als ghi coemt voerden hemelschen vader.
|
|