Emblemata moralia

[fol. 32v]

[Helpt uwen vriendt uyt synen last,
Ghedencket, d'een hand d'ander wast]

Helpt uwen vriendt uyt synen last,
Ghedencket, d'een hand d'ander wast.

DE handen van den mensch om 'tlichaem te verstercken,
Veel meer als eenich lit gestadich syn int wercken,

Doch sy dan synde vuyl door 'tgeen wort aengetast,

Bey worden weder schoon als d'een hant d'ander wast:

Een voorbeelt vande trou gelijck twee goede vrinden,
Elkandren staende by, haer niet verlegen vinden,

Het sy in tegenspoet oft eenich ongeval,

Den eenen t'aller tijt den and'ren helpen sal.

Aimer reciproquement
Soulas & contentement.

PO ur assister le corps plus qu'aultre membre sont
Les mains, qui la plus part tousiours du travail font,
Lesquelles injectez par l'oeure port, ordure,
D'vn entrelavement se purgent du souillure,

Traict de fidelité: ainsi que deux amis

Qui simpatiquement d'vn coeur et dun advis

Se trouvent à tous temps, l'vn l'autre assistera,
Si que quelque malheur tant ne l'oppreßera.

[fol. 33r]

Mutua defensio tutissima.

⁺Een getrouwe vrient is een troost des levens, wie God vreest die krycht sulcken vrient: ende gelijck als hy is so sal oock zyn vrient sijn.

L'ami fidele est la medicine de la vie, et cil qui craint le Seigneur, le trouvera & son prochain sera de mesme luy.

+ Syrach. 6. Cap. 16. v

[fol. 33v]

Wtlegginghe.

HEt is een out spreeckwoordt, als d'een handt d'ander wast soo worden sy beyde schoon, also den eenen vrient den anderen helpende, soo gaet de vrientschap vast ende konnen beyde gheholpen worden. Derhalven seyt Syrach. Een ghetrouwe vrient is een stercke vasticheyt, ende is met geenen gelde noch goede te betalen. volgens dien seyt August in top. wel.

Amicitia melior est divitijs.

De vrientschap is beter als Rijcdom.

Ende in syn Ethica 4.

Amicus se debet habere ad amicum tanquam ad se ipsum, Quia amicus est alter ipse.

Een vrient moet met syn vrient handelen als met hem selven: want een vrient is des anders self: daer by seggende.

Tales erga amicos eße debemus, quales illos erga nos eße optamus.

Wy moeten by de vrienden doen ghelyck wy willen dat ons van haer gheschiede. want soo Cicero pro Plancio seyt.

Vetus est lex iuste vereque, amicitiae, vt idem amici semper velint, nec est aliud amicitiae certius vinculum, quam concensus & societas consiliorum & voluntatum.

Het is een oude wel gegronde Wet van de ware vrientschap, dat de vrienden altijdt eens willens syn, noch daer is gheen vaster bandt des vrientschaps als de saem-stemminghe ende ghesellicheyt van wil ende raet. Ende (so de wijse seggen) is de vrientschap de siele ende het leven des weerelts, veel nutter als het vier ende het water, sy is de Sonne, het steunsel ende 'tsout onses levens, want sonder de selve isser gheen vreucht, onderhout noch smaeck in't leven, ende alles is in duysternisse,

[fol. 34r]

geliick August de amie. seyt

Solem è mundo tollunt qui tollunt amicitiam.

Die de vrientschap wech nemen berooven de werelt vande Sonne. ja de vrientschap is alleen genoech om dese werelt te behoeden: want soo sy over al macht hadde soude men geen wetten hoeven, die maer ghestelt syn als de tweede middel, by ghebreecke van vrientschap, om door der selver macht de menschen te dwingen, tot het gene sy vrywillich door de Liefde behooren te doen, hier over seyt Aristoteles dat de goede wetgevers meer sorchs gedragen hebben over de vrientschap, als over de Iustitie daer byseggende, Diog. 5. Libro.

Amicus vna anima est in duobus Corporibus.

Een vrient is een siele in twee lichamen woonende:

Van dese vaste vrientschap hebben wy vele treffelijcke Voor-beelden. als van Achilla. Pijthias ende Damon. waer van seer treffelijck. I. V. Vondele in sijnen gulden winckel verhaelt, ende meer andere. onder alle van Damon ende Euridicus. welcker vrientschap ick voor desen vergeleken hebben by die van mynen mede-vader W.B. onder desen klinckert.

Damon viel onverhoets int duyster over boort,

Als hy met sijnen vrient t'Athenen soude varen,

Roepende elendichlijck, mits in de soute baren
Door't stoken vande wint, hy by na was versmoort:

Als nu Euridicus syns vriendts stem hadt ghehoort,

Ontspringende uyt den slaep, hem selfs niet socht te sparen,

Maer sprong hem naer in zee, om Damon te bewaren:
Volbracht oock syn opset, door hulpe van een koort.

O trouheyt ongehoort, wie kan doch wederleggen,

Dat geen so kosteliick juweel noch pant men vindt,

Als een oprecht gemoet van eenen trouwen vriendt.
Loop dan (na Chus) Peru en andere Landen, dreggen,

'Tgout Diamant, Corael, en 'tgene u wijders dient,

Ick blijf hier by Bartiens die 'tuwaerts is gesint.