Brokstukken uit de Surinaamse dierenwereld

Nasutitermes surinamensis. (Holmgren).

Dit insect tast de huizen in de districten en vooral de cocoscultures (Cocos nucifera. L.) aan. Af en toe treden deze termieten ook op in Citrus-cultures (Citrus spec.) en veelal treft men ze aan op de ‘manjaboom’ (Mangifera indica. L.) ‘pomme de cytere’ (Spondias dulcis. Forst), ‘Goejaveboom’ (Psidium guyava. L.) e.a. bomen in bewoond gebied en in de bossen. De ‘NASUTITERMES SURINAMENSIS. Holmgren’ is over het algemeen een zeer veelvuldige verschijning. Het is bij uitnemenheid de termiet, die men het meest aantreft. De soldaten steken met hun neus vormig uitgroeisel in de huid van het menselijk en dierlijk lichaam, als ze gestoord worden of daarop terecht komen. De steek voelt zich aan, gelijk het bijten van mieren en van daar werd de ‘Nasutitermes surinamensis. Holmgren’ begiftigd met de naam MIRA-HOEDOELOSSO d.w.z. ‘mieren-houtluis’.

Als de soldaat wil steken, buigt hij zijn kop naar omlaag naar het voorwerp dat hij wil steken, en wel zo, dat het neus uitgroeisel in een schuine richting komt te staan, en drukt hem vervolgens in de huid.

De nesten zijn ovaal of bolvormig en hebben over het algemeen en donkerbruine kleur.

[p. 59]

De knobbeltjes structuur is echter van heel andere aard. Ze bestaat uit opeen-gedrongen zittende knobbeltjes van 3.00mm-10.00 mm. grote. Overwegend komen de knobbeltjes van 5.00 mm. voor, boven deze grote zijn de knobbeltjes minder aanwezig. Het uiterlijk van zulk een nest heeft op de ‘mopeboom’ (Spondias lutea L.) een ander uitzien. Na een bepaalde tijd wordt het nest begroeit door een soort mos, dat op deze boom voorkomt. Het nest ziet er dan uiterlijk ‘schorsachtig’ uit, door de mos begroeiing.

Soms zijn er ook afwijkingen in de knobbeltjes structuur; dit komt echter zeer sporadisch voor. Het nest heeft dan een meer ‘grijsachtig’ uiterlijk, en is over het algemeen oneven met enkele verspreidt liggende knobbeltjes. De nesten kunnen een doorsnede van 70 cm. bereiken.

De stevigheid van het nest staat gelijk aan die van ‘Nasutitermes guyanae Holmgren.