Stukken maken

[p. 60]

Slaap

‘Slapen’ schijnt voor veel mensen meer problemen op te leveren dan ‘wakker-zijn’. Zo eenvoudig als slapen ook lijkt: het is vaak gecompliceerd!

De jeugd slaapt op rozen, maar volwassenen leggen zich vaak op doornen te rusten. Voor hen is die zogenaamde nachtrust een vagevuur.

‘Nooit meer slapen’ heet een roman van Willem Frederik Hermans.

Nooit meer slapen: dat is de mens niet gegeven. Maar minder slapen?

Misschien zouden we met minder slaap toe kunnen. Misschien hechten we teveel waarde aan slaap. Er zijn perioden in ons leven waarin we in plaats van méér, minder zouden moeten slapen, lijkt me.

Acht uur per nacht slaap: wie zal er in z'n algemeenheid op tegen zijn? Goed uitgerust te zijn: wie zal de waarde ervan ontkennen? Maar de vraag is of veel slapen altijd en in elke levensperiode wel zo gezond is en of het niet goed is op te staan zonder volledig uitgeslapen te zijn.

Misschien is het geestelijk gezonder. Misschien blijf je geestelijk fitter, ben je tot meer in staat, ben je creatiever als je een klein beetje slaap tekort komt.

's Morgens lang in bed blijven liggen maakt je trager. Je komt moeilijker op gang, je blijft geestelijk mat. Er zijn geen prikkels vanuit het lichaam naar je hersenen die je tot daden aanzetten

Zichzelf verwennen met veel slaap lijkt me niet bevorderlijk voor lichaam en geest.

Het verschijnsel ‘depressiviteit’ is in brede lagen van de bevolking in de belangstelling komen te staan sinds iemand van de koninklijke familie aan dit verschijnsel lijdende is.

[p. 61]

Wie is zélf nu en dan niet depressief?

Dank zij deze prinselijke depressie wordt er wat gemakkelijker over gepraat en gediscussieerd, ook in kringen waar tot nog toe het praten over depressies taboe was.

Depressieve toestanden zijn geen zaken waarover men zich moet schamen. Een leven zonder depressies is maar 'n oppervlakkig leven. Gelukkig hij die geestelijke dalen en hoogten kent, die soms diep in het dal zit, maar een andere keer weer op de hoogste toppen verblijft! Gelukkig hij die weet heeft van die afgrond in zijn ziel, want hij kent ook de steilten en de opgang.

Misschien, wie zal het zeggen, is een ‘gewone’ depressie te genezen door onder meer minder slaap. Misschien is het voor depressieve mensen nodig vroeg op te staan, als het ware in het holst van de nacht, zoals vroeger de boeren deden. Misschien is het verloren evenwicht te herstellen door een tekort aan slaap.

Slaaptekort als remedie. Maar een bewúst slaaptekort dat het aantal uren slaap beperkt houdt. Vroeg opstaan, met net dat tikkeltje tekort aan slaap dat je geest en je hersenen impulsen geeft: zou dat niet genezend op de geest kunnen werken?

Te kunnen slapen is een onwaardeerbare schat. Maar bewust mínder te slapen: misschien zit daar de genezing voor de depressieve mens.