| |
| |
| |
Lof-sangh ter eeren van het Heyligh Crvys.
O Lieffelijcken boom, o seer bemimbaer hout,
Versterckt mijn swack gemoedt, maeckt my in 't spreken stout,
Dat ick u selsaem deught, en heerlijckheydt verheuen,
Naer haere waerdigheydt, hier mach te kennen gheuen.
Voor u, o Heyligh Cruys, voor uwe groote macht,
Het blixemende vier; met all' de helsche cracht;
Sijn vluchtigh, en verschrickt; noch connen, door 't verswacken,
Gheensins haer ooghen slaen in u ghewijdde tacken.
Hier voortijdts ghy voorwaer seer ongheluckigh waert;
Seer grouwsaem, straf, en wreedt, seer schrickelijck van aerdt.
Een Herbergier des doodts, beroouer van het leuen:
Maer nu hebt ghy by u de Godtheydt hoogh-verheuen.
O Heyligh waerdigh hout, tot inden hemel claer
Steeckt ghy nu heerlijck 't hooft, gheworden wonderbaer,
Heel cierlijck, en heel schoon, door't ionstigh aene-raecken,
Van u treff'lijcke dracht. Den Schepper aller saecken,
Den eenighen Godts Soon, des Hemels grooten Heer,
Heeft u ghedraghen eerst, op sijne schouders teer,
En, in sijn steruens uer', ghy hem daer naer ghedraghen.
In u hadd' hy (soo 'tbleeck) sijn wterste behaghen:
De sorgh' van sulcken schat was u betrouwt in handt,
En ghy bewaerd' alleen sulck eenen dieren pandt.
O! seer gheluckigh Cruys; gheluckigh wel met reden,
Dat daer hebt aengheraeckt de Goddelijcke leden,
Besprenghelt met den dauw van sijn hooghwaerdigh bloedt.
Gheluckigh! in u heeft ghehanghen al ons goedt,
| |
| |
Al onse saligheydt: in u heeft hy doen enden,
Al onse swarigheydt, ons' qualen, ons' allenden.
Door u, tot beteringh' verwacht nu met gheduldt,
De sterffelijcke cranck; door u, vergheeft de schuldt,
Vergheet den ouden haet, den Vader Godt almachtigh.
Den Soon heeft onse saeck (beweeght door liefde crachtigh)
Ghewillighlijck aenvaerdt, en ons' misdaden groot
Verbeden, en versoent door sijne bitter doodt:
Ghy waert het bed'-huys schoon, daer hy in heeft ghebeden.
Voor ons heeft hy sijn self, den Vader om te vreden,
Gheoffert, en ghy waert den edelen Autaer.
Ghy hebt hem daer ghesien, in pijn, en lijden swaer,
Swert van 't gheronnen bloedt, bey tusschen doodt, en leuen:
Ten eynd', met groot ghesucht, den Gheest oock sien opgheuen
In sijnen Vaders handt. O! seer gheluckigh hout,
In u heeft (weest verheught) dien eenighen Phoenix oudt,
In liefde blaeckende, den ouderdom verlaten,
En heerlijck wtghedaen de sterflijckheydt verwaten,
Op dat hy wederom opstaend', in groene ieught,
De vlucht hernemen sou ten hemel-waerdt, met vreught,
Verselschapt met 't ghesanck van alderhande voghels,
Die hem omringhende, slaen blijdelijck haer vloghels.
O! seer gheluckigh hout, in u heeft sijne borst
Dien grooten Pelicaen gheopent, en den dorst
Van sijne ionghen bloot gansch met sijn bloedt verslaghen,
Heeft haer daer me ghevoedt, en voedt noch alle daghen.
O liefde! o goedtheydt groot! door ons quaedt steruen wy,
En hy, door sijne doodt, maeckt ons van steruen vry.
En door ootmoedigheydt, ghehoorsaem, en verduldigh,
Wischt onse schanden wt, daer hy in was ontschuldigh.
Daerom wy wt ons bedd' noit 'smorghens op en staen,
Noch 's auondts nimmermeer daer weder slapen gaen,
| |
| |
Oft wy en wapenen ons met u teecken crachtigh,
Ons voorhooft, en ons' borst te zeghenen ghedachtigh.
Gheen saeck beghinnen wy, niet doen wy, nerghens treckt
Ons hert toe, dan met u bescherminghe bedeckt.
En ghy door u trouw' hulp' beionstight ons beghinnen;
Ghy sijt ons toeverlaet, en troost, van hert, en sinnen.
Daer by, tot elck beroer, oft onversins gherucht,
By nachten, en by daegh', soo nemen wy de vlucht,
Met een verbaest ghemoedt, terstondt naer uwe wapen,
Waer op wy ons vertrouwt, al d'ydel vrees' vertrapen.
Hier om, u kusschende, op haer ghebooghde knien,
De groote Coninghen, u waerdigh' eere bie'n,
En, met ghesteent' verciert, schoon in het goudt beslaghen,
Als hunnen besten schat, aen haeren hals u draghen:
En gaen, met u gheleyd', in openbaeren noodt,
V teecken voerende in strijden, cleyn, en groot.
Ghy sijt nu meer bekent op de bewoonbaer aerde,
Dan oit den Arendt snel, van Roomen de vermaerde.
Met u, dien grooten Vorst, en wijdt-vermaerden Heldt,
Heeft slach gheleuert cloeck, en in 't besloten veldt
Ghestreden teghen all' de crachten vander hellen,
En in het diepste daer u teecken comen stellen,
Verlost sijn vrienden all', in duysternis gheleyt,
En haer met grooten roof ten hemel-waerdt gheleydt.
Ghy, waerdigh teecken eel, in Heerlijckheydt besonder,
Ghinght voor de blijde schaer; ghetuygh, en claer verconder
Van soo verheuen daedt. Op onse torens hoogh.
Op onser kercken tsop, in aller menschen oogh',
Verheffen wy u oock: de torens, kercken, daecken,
Alom sijn wel bewaert, ond'r u behoedigh waecken.
En in ons steruens uer', als wy van ieder-een
Verlaten sijn, alsdan staet ghy ons by alleen.
| |
| |
Soo langh den pols ons slaet, en doen wy niet dan wenschen
Naer u omhelsinghe. Oock niet alleen de menschen,
Die leuendigh noch sijn, beschermt ghy: maer, die doodt,
En langh begrauen sijn, hier in der aerden schoodt.
Wat wonder is het dan; dat wy u hooghlijck eeren?
De kinderen oock selfs, tot uwen Lofs vermeeren,
Met vele Maeghden schoon, die vlichten u, met vreught,
Groen cranssen, schoon ghebloemt: verhalend' uwe deught,
En singhend' uwen lof, u blijdelijck vercieren,
En, met eerwaerdigheydt, sy uwen Feest-dach vieren.
De menschen stichten u alom veel Kercken schoon,
En veel Autaeren rijck, daer ghy op staet ten toon,
Met licht, en soeten reuck, van wieroock, en van bloemen:
Oock eenen blijden dach, naer uwen naem, sy noemen.
Schier Goddelijcke eer' de wereldt u betoont:
Gheensins om dat in u verstandt, oft Godtheydt woont:
Maer sy doen dat aen hem, wiens medelijdigh steruen
V waerdigheydt, en eer', en lof heeft doen be-eruen.
En daerenbouen noch, wanneer dien laetsten dach
De wereldt stelt in vier, met wterste gheclach,
Sult ghy u inde locht claer-blinckend' openbaeren,
En met een selsaem licht de wereldt gansch verclaeren.
De goede sult ghy sijn een groote vreught, en troost:
Maer de verdoemde quaedt, de sondaers alderboost',
Een groote vrees', en schrick; die wenschen, met verseeren,
Dat den gheleden tijdt noch eens moecht wederkeeren:
Beclaghen (maer te laet) haer sonden menighfout.
Ghy waert dat costelijck, en dat gheneesbaer hout,
Het welck de bitterheydt des waters, door 't aenraecken,
Verkeerd' in soetigheydt, soo ieder-een mocht smaecken.
Ghy sijt dat hout, waer in 't gansch menschelijck gheslacht,
Met al 't ghedierste stom, eens heeft ontgaen de cracht
| |
| |
Des waters, doen den vloedt all' d'ander nam het leuen.
Waert ghy dat hout oock niet, dat waerdigh hout verheuen,
Daer die metalen slangh' op was gherecht om hoogh,
In't midden van het veldt? Op u hadd' ieder d'oogh';
Naer u was elcks ghesicht ghekeert, met groot verlanghen:
Daer door ghenasen sy den heeten beet der slanghen.
'tGansch menschelijck gheslacht was van de helsche slangh'
Ghebeten tot der doodt; waer door 't benauwt, seer langh'
Gheroepen heeft om hulp': ghy, waerdigh hout ghepresen,
Omvanghende de slangh', hebt ons gheheel ghenesen,
En wederom ghestelt in onsen ouden staet.
Wy waeren inden poel, wy, en ons gansche saedt,
En inden helschen vloedt, by nae versmacht, besweken:
Ghy treckt ons, ionstigh wt. Ghy keert de bitter beken
Gheheel in soetigheydt: en eyndelingh, in vreught
Ons' tranen ghy verkeert, door uwe selsaem deught.
Ick groet' u, seker Hulp, en saligheydt der menschen:
ick groet' u, vaste Hop', van't alderhooghste wenschen:
ick groet' u, trouw' gheleyd', tot d'onghevalschte rust'.
Door u soo is den torn des Vaders nu gheblust:
Door u staet nu voor elck de poort' des Hemels open.
En euen, als de doodt was eertijdts ingheslopen,
Ter wereldt, door dien boom, soo is het leuen nu
Aen 'tmenschelijck gheslacht ghegheuen weer door u.
Gunt ons, dat wy door u, dees ydel' aerdtsche saecken
Gheheel vergetende, in 't Godlijck licht gheraecken,
En, u omhelsende, wt ganscher herten-grondt,
Cloeckmoedigh tot den strijdt bereydt sijn t'aller stondt.
Maer want het ieghelijck hier niet en is ghegheuen,
Op een soo heyligh bedd' te eynden 'tdroeuigh leuen;
En sijnen Coninck groot daer in te volghen naer:
Ghelijck 't de kinderkens, die sieck sijn, valt te swaer
| |
| |
In haer lichaemkens teer den bitt'ren dranck te ghieten:
Waer door de voesters selfs hem drincken: doch ghenieten,
Door't suyghen van het melck, de kinderkens sijn cracht.
Alsoo laet vlieten oock, in ons beweeght ghedacht,
Wt 't Goddelijck lichaem van den ghestoruen Heere,
Den wt-ghestorten druck, die noyt van ons en keere,
Maer, medelijdigh, bliju' altijdt ons ghemoedt,
Met liefd', en danckbaerheydt, van 'tmildt weldadigh goedt:
En dat de bitterheydt ons niet en wederhoude:
Maer dat sy ons ghenes', versterck', en ons' vercoude,
Vervrosen herten cranck verlicht', in soete vreught,
Nu, end' in eeuwigheydt: op dat de cracht, en deught,
Van sijne bitter doodt, ons' sielen mach bestralen,
Die, willigh, met sijn bloedt, men sach ons' schuldt betalen.
|
|