Het dagboek van dr. G.H.C. Hart

Woensdag 7 mei 1941

- - -⁶³⁹

Eden hield een zwakke, Lloyd George een défaitistische (maar knappe), Churchill een meesterlijke (maar vrij sombere) rede over den politieken toestand en over de hulpverleening aan Griekenland in de House of Commons⁶⁴⁰: de Regeering stelde zelve de motie van vertrouwen, die met 447 tegen 3 werd aangenomen. Toch is er meer ongerustheid en critiek over den gang van zaken dan ooit te voren, m.i. bepaaldelijk ongemotiveerd, al is er zeker geen reden tot groote opgewektheid.

Men zegt openlijk, dat Eden's reis naar de Near East een volkomen mislukking is geweest en zelfs van Churchill wordt gezegd, dat hij met zijn krachtige taal zijn tegenstanders wel tot zwijgen brengt, maar hen niet vermag te overtuigen, dat alles in orde is.

Welter en Van Kleffens hebben, tezamen met den Gouverneur-Generaal, voorgesteld zekere maatregelen tot uitruiling van Duitsche geinterneerden in Indië tegen terugzending naar Indië van gevangen Indische ambtenaren. Het kabinet wil er m.i. terecht niet aan⁶⁴¹.- - -

639 Aantekeningen weggelaten.

640 Tekst in James, Churchill. Complete speeches, VI, 6387-6399.

641 Op 21 april stelden Welter en Van Kleffens met instemming van Van Starkenborgh voor de Duitse geïnterneerden in Nederlands-Indië te laten vertrekken in ruil voor overkomst naar Nederlands-Indië van ‘Nederlanders, al of niet geïnterneerd, wier aanwezigheid hier in Indië van belang is...’. Zij waren zich bewust van de bezwaren van zo'n ruil, maar meenden, dat continuering van de internering in Nederlands-Indië niet begrepen zou worden en kritiek op de kroon en het kabinet zou kunnen veroorzaken. Na bespreking van dit voorstel in de ministerraad antwoordde Gerbrandy op 27 april, dat het kabinet het voorstel afwees, omdat 1 het plan geïnterpreteerd kon worden als toegeven aan Duitse pressie, 2 de Duitse autoriteiten steeds opnieuw Nederlanders zouden kunnen blijven interneren, 3 niet verwacht kon worden dat Groot-Brittannië aan de uitvoering zou willen meewerken, 4 de toestand in de Pacific niet gunstig was voor de uitvoering van dit plan en 5 de ruil in bezet Nederland misverstaan zou kunnen worden als bevoorrechting van hooggeplaatsten. Op verzoek van Welter en Van Kleffens om hernieuwde overweging van hun voorstel antwoordde Gerbrandy op 11 mei, dat de kwestie beter kon blijven rusten tot na terugkeer van de beide ministers in Londen. BZ, LA: Geheim Archief/DZ E I 18 (3).