Het dagboek van dr. G.H.C. Hart

Maandag 30 september 1940

Een belangrijk - hopen wij! - telegram van den Gouverneur-Generaal is binnengekomen, weergevende een telegram van de jou bekende gezant te Istanboel, Visser (Karakoroem), waarin die mededeelt, dat hij van gezaghebbende Katholieke zijde heeft vernomen, dat Italië de oorlog wil beëindigen en heel moeilijk kan doorzetten. Duitschland doet alle moeite om zijn bondgenoot overeind te houden en heeft troepen in Noord-Afrika toegezegd, als Italië kan zorgen voor transport, hetgeen Italië zou hebben geweigerd²⁴⁵.

Dit bericht zou achtergrond kunnen geven aan andere berichten en aan de koortsachtige besprekingen in Berlijn tusschen de as-partners. Andere berichten van neutrale reizigers in Duitschland aan onzen Gezant te Bern²⁴⁶ houden in, dat men ook in Duitschland erg moedeloos zou zijn.

It sounds too good to be true, doch als het waar is, vrees ik, dat Enge-

245 Zie DBPN, I, no. 333.

246 J.J.B. Bosch van Rosenthal.

[p. 138]

land nog een tijdje moet doorzetten. Wij zijn echter zoo doordrenkt van ononderbroken slechte berichten al vijf maanden lang, dat wij geneigd zijn elk bouwen op een gunstig gerucht zelf te beschouwen als wenschdroom, als ‘wishful thinking’.

Veel luchtgevechten boven Londen: airraid warning en ‘all clear’ wisselen elkaar overdag zóó geregeld af, dat niemand meer weet, of we in of buiten een luchtaanval zijn; overdag gaan de meesten op Stratton House niet meer naar den schuilkelder, tenzij de bommen vlak om ons heen beginnen te vallen: de mensch went aan alles.

We hebben veel zorgen over de situatie in het Verre Oosten om Indië: de Japansche onderhandelaar, Minister Kobayashi, wil nu jaarlijks 3.750.000 ton olie hebben i.p.v. de normale 600.000. De U.S.A. hebben de olietoevoer naar Japan afgesneden door een embargo²⁴⁷, hetgeen Japan dwingt om ons te bewegen de noodzakelijke olie te leveren, maar Amerika weigert ons eenige garantie voor hulp te geven, als wij weigeren en er zou oorlog komen; uiterst moeilijke positie, die ons noopt geregeld te Washington en bij de Britsche Regeering, die ook erg halfslachtig optreedt, te ageeren.

Bovendien en om de maat vol te maken, difficulteert Washington nu bovendien met wapenleveringen aan Indië, voorgevend, dat alles thans naar Engeland moet, als meest bedreigde terrein²⁴⁸.

247 Vanaf 26 juli 1940 was voor de export van bepaalde olieproducten en schroot uit de Verenigde Staten een licentie vereist.

248 Zie DBPN, I, nos. 402 en 409.