Repertorium van geschiedschrijvers in Nederland 1500-1800

425 Schelling, Pieter van der

Rotterdam, 23 juli 1691 - Rotterdam, (begr.) 4 mei 1750

Na het Remonstrants Seminarium te Amsterdam bezocht te hebben werd Van der Schelling in 1713 predikant te Gorinchem en daarna in Gouda. In 1725 nam hij ontslag. Al sinds 1721 studeerde hij namelijk in Leiden rechten. Hij huwde een dochter van C. van Alkemade*, die hij sindsdien hielp bij het verzamelen van gegevens en het samenstellen van diverse werken.

a Hollands tiend-regt, of verhandeling van het regt tot de tienden, toekomende aan de graafelykheid, en de heerelykheden van Holland, en Westvriesland: waar in ook het begin, de oorsprong, en voortgang van het tiendregt der heidenen, joden en kristenen in 't algemeen, als ook dat der Vereenigde, en Oostenrykse Nederlanden in 't byzonder, en teffens vele oudheden, den staat, volks gesteltenisse, regerings wyze, en geschiedenissen van oud Batavie, den oorsprong des graafschaps, en der heerelyk, van Holland en Westvriesland, en 's lands domeinen en leenregt betreffende, worden nagespeurd, en opgehelderd ... 2 dln. Rotterdam 1727 [611 + 386 pp.; 8^o].

b Beschryving van de stad Briele, en den lande van Voorn, behelzende, I. De beschryving zelf, van de stad Briele, en den lande van Voorn, enz. II. De historie, genealogie en successie van de heeren, en vrouwen van Voorn, burggraven, en burggravinnen van Zeeland. III. De politike regering ... IV. De privilegien, octroyen, ... Rotterdam 1729 [376 + 306 pp.; f^o] - Nijhoff/Van Hattum, 2.

In samenwerking met C. van Alkemade (zie: 9, f).

c Nederlands displegtigheden, vertoonende de plegtige gebruiken aan den dis, in het houden van maaltyden, en het drinken der gezondheden, onder de oude Batavieren, en vorsten, graaven, edelen, en andere ingezetenen der Nederlanden, weleer gebruikelyk,

[p. 367]

nevens de oorsprongk dezer gewoontens, en der zelver overeenkomst met die van andere volken. 3 dln. Rotterdam 1732-1735 [562 + 555 + 612 pp.; 8^o].

In samenwerking met C. van Alkemade (zie: 9, g).

d De oorsprong, 't begin, de voortgang, en 't einde van het geregtelyk kampen, mitsgaders van de duëllen, in: C. van Alkemade, Behandeling van 't kamp-regt; d'aaloude en opperste regts-vorderinge voor den Hove van Holland, onder de eerste graaven. De derde druk, meer dan de helft vermeerderd ... Rotterdam 1740, 399-490 [8^o] (zie: 9, b).

e Histori van het notarisschap. Behelzende den oorsprong, 't begin, en den voortgang van het notarisschap, kancellierschap, sekretarisschap, griffierschap, klerkschap, enz. byzonder in de Nederlanden, enz. Mitsgaders de Engelsche praktyk ... Rotterdam 1745 [745 pp.; 8^o].

f Katwyksche, Rynsburgsche, en andere Nederlandsche oudheden, uit egte en meest al ongedrukte bescheiden te zamen gesteld en beschreeven..., in: A. Pars, Catti aborigines Batavorum. Dat is: de Katten de voorouders der Batavieren, ofte de twee Katwijken, aan See en aan den Rijn ... Leiden/Amsterdam 1745, 405-604 [8^o] - Nijhoff/Van Hattum, 241 (zie: 375, b).

g De aloude vryheid, staatsregeering, en wetten der Batavieren; vergeleeken met die van laater tyden. Vertoonende I. De Batavieren, als een vry volk, onder hunne eige overheden, en wetten. II. Hollands krygshoofden, en graaven, aangesteld door 's lands Staaten, en niet door koningen der Franken. III. Holland geen wettig leen van het Fransche, nog Duitsche ryk geweest zynde, nog van het bisdom van Utrecht. IV. Hollands Staaten, vertogen, plakaaten, historischryvers, Dousa*, de Groot*, Merula*, Vossius*, Scriverius*, V. Leeuwen*, Matthaeus*, Van Alkemade*, enz. nevens het algemeen gevoelen, verdeedigd tegen de beschuldigingen van mr. G. van Loon*. V. De Histori van Kolyn, als eerste ontdekt, en verklaard door K. van Alkemade, dog sedert zeer gebrekkelyk uitgegeeven. VI. Mitsgaders Hollands tiendregt, enz. Rotterdam 1746 [679 pp.; 8^o].

Literatuur

Van der Aa, XVII, 257-260; NNBW, V, 682-683; G.D.J. Schotel, Leven, gedrukte werken en handschriften van Cornelis van Alkemade en Pieter van der Schelling (Breda, 1833); M.J. van Lieburg, ‘Reinier de Graaf (1647-1717) en de Rijmkroniek van Klaas Kolijn’, Documentatieblad werkgroep achttiende eeuw, no. XXXVII (1977) 4-24; E.O.G. Haitsma Mulier, ‘“Hoofsche papegaaien” of “redelyke schepsels”: Geschiedschrijvers en politiek in de Republiek in de eerste helft van de achttiende eeuw’, Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden, CII (1987) 450-475.