Repertorium van geschiedschrijvers in Nederland 1500-1800

330 Meerman, heer van Dalem en Vuren, Johan

's-Gravenhage, 1 november 1753 - 's-Gravenhage, 19 augustus 1815

Johan Meerman kreeg een voortreffelijke opleiding, eerst thuis en op de Latijnse school van Rotterdam, vervolgens aan de universiteiten van Leipzig en Göttingen. Tenslotte studeerde hij sedert 1771 te Leiden. De studie werd afgesloten met een promotie tot doctor in de beide rechten in 1774. Hij ondernam vele reizen, waarvan hij ook beschrijvingen publiceerde. Tussen 1787 en 1795 maakte hij deel uit van het Leidse stadsbestuur. Meerman was van 1806-1810 directeurgeneraal van kunsten en wetenschappen. In die functie was hij belast met de zorg voor de Koninklijke Bibliotheek en de Koninklijke Musea, die hij door een alert aankoopbeleid wist te verrijken. Tijdens de periode van de inlijving bij Frankrijk was hij nog senator, wat een herhaald verblijf in Parijs met zich meebracht. Naast zijn historisch werk publiceerde Meerman juridische geschriften en een vertaling van Klopstocks Messias.

a De solutione vinculi, quod olim fuit inter S.R. Imperium et foederati Belgii respublicas. Lugduni Batavorum 1774 [126 pp.; 4^o].

b Geschiedenis van graaf Willem van Holland, roomsch koning. 5 dln. 's-Gravenhage 1783-1797 [406 + 403 + 464 + 430 + 424 pp.; 8^o].

Geschichte des Grafen Wilhelm von Holland, römischen Königs. 2 Bde. Leipzig 1787-1788. Alleen de vertaling van de toen verschenen delen 1 en 2.

c Discours qui a remporté le prix de l'Académie Royale des inscriptions et belleslettres, de Paris sur la question proposée en 1782: comparer ensemble la ligue des Achéens 280 ans avant J.C., celle des Suisses en 1307 de l'ere chrétienne, et la ligue des Provinces-Unies en 1579; développer les causes, l'origine, la nature et l'objet de ces associations politiques. 's-Gravenhage 1784 [54 pp.; 4^o].

d Parallelon rerumpublicarum liber tertius: de moribus ingenioque populorum Atheniensium, Romanorum, Batavorum. Vergelijking der gemeene-besten door Hugo de Groot. Derde boek: over de zeden en den inborst der Athenienseren, Romeinen en Hollanderen. Uit een echt handschrift uitgegeeven, in 't Nederduitsch vertaald, en met

[p. 282]

aanmerkingen opgehelderd door mr. Johan Meerman, heer van Dalem en Vuren. 4 dln. Haarlem 1801-1803 [410 + 524 + 567 + 154 pp.; 8^o] (zie: 192, g).

Over goede trouw en onbetrouwbaarheid (De fide et perfidia). 's-Gravenhage 1945.

Een afzonderlijke uitgave van hoofdstuk zes.

e Verhaal van het beleg en de verovering van Leyden door hertog Jan van Beijeren, in 1420, in: Verhandelingen van de Maatschappij der Nederlandsche letterkunde, I (1806) 1-503 [8^o].

De eigenlijke tekst beslaat 159 pp., de rest wordt gevormd door bijlagen.

f Josia, Antoninus Pius en Hendrik IV met elkander vergeleeken. 's-Gravenhage 1807 [126 pp.; 8^o].

Literatuur

Van der Aa, XII, 2, 496-503; NNBW, IV, 956-958; A.Th. van Deursen, ‘Wijsgerige geschiedschrijving in Nederland’, Serta historica, I (1967) 77-98, ook in: J.A.L. Lancée, ed., Mythe en werkelijkheid (Utrecht, 1979) 103-120.