Repertorium van geschiedschrijvers in Nederland 1500-1800

228 Historie van het leven en sterven van heer Johan van Oldenbarnevelt

De schrijver van dit werk is onbekend. De eerste druk werd bezorgd door R. de Carpentier (1620-1670). Zelf beschouwde deze de rechtsgeleerde Cornelis Bosch of Sylvius als de mogelijke auteur, maar daartoe bestaat geen enkele andere aanwijzing. Als auteur ziet men ook wel vermeld de Rotterdamse drukker van het werk: J. Naeranus. Deze had in 1648 voor De Carpentier diens vertaling van kardinaal Bentivoglio's Relatione delle Provincie Unite, de Verhaelboecken, gedrukt.

a Historie van het leven en sterven van heer Johan van Oldenbarnevelt, ridder, heere van den Tempel, Berckel, Rodenrijs. Gewesen advocaet van Hollandt, etc. Waerachtelijck beschreven door een liefhebber der waerheyt. [Rotterdam] 1648 [366 + 79 pp.; 4^o]; Op Loevesteyn [= Rotterdam] 1658; Amsterdam 1669 [616 pp.; 8^o]; Rotterdam 1670.

[p. 189]

De laatste twee drukken verschenen onder een andere titel en waren licht gewijzigd: Waerachtige historie van 't geslachte, geboorte, leven, bedrijf, gevangenisse, examinatie, bekentenisse, rechters, proceduren, brieven, laatste woorden, en doodt, van wijlen heer J. van Olden-barnevelt, ridder, heere van den Tempel, Berckel, Rodenrijs, advocaet en groot zegel bewaerder van Hollandt, etc. Neffens sijn remonstrantie aen hare Ed. Groot. Mog. als mede de sententien van Johan van Olden-barnevelt, Gillis van Ledenbergh, Hugo de Groot, en Rombout Hoogerbeets.
De uitgave van 1670 wordt genoemd ‘den tweeden druk verbetert, van groote fouten gezuivert, en vermeerdert met verscheide dingen en eenige schriften van Jan Franken, laatst wacht-meester tot Amersfoort, en in zijn jonkheid dienaar van zijn edelheid tot zijne dood, nooit te voren gedrukt’. Dit heet dus ‘tweede druk’ bij voorbijzien aan de 4^o-drukken van 1648 en 1658. Uit 1670 zijn ook nog exemplaren met vermelding van derde, vierde en vijfde druk, maar waarschijnlijk betreft het hier dezelfde oplage.

Literatuur

R. Fruin, ‘Over de historie van het leven en sterven van heer Johan van Oldenbarnevelt, beschreven door een liefhebber der waerheyt’, in: idem, Verspreide geschriften (10 dln.; 's-Gravenhage, 1900-1905) VII, 470-517; J. den Tex, Oldenbarnevelt (5 dln.; Haarlem/Groningen, 1960-1972) IV.