Repertorium van geschiedschrijvers in Nederland 1500-1800

29 Barueth, Johan

Breda, (ged.) 24 februari 1709 - Dordrecht, 29 augustus 1782

Barueth was een vermaard Orangistisch predikant, achtereenvolgens werkzaam in Hoogwoud (1732), Charlois (1736) en vanaf 1745 in Dordrecht. Hij had in Leiden niet alleen theologie gestudeerd, maar ook klassieke en oosterse talen. Op deze drie terreinen genoot hij een goede reputatie. Door zijn politieke overtuiging en zijn talent bevattelijk te preken had Barueth een wat populistische aanhang, terwijl hij het door zijn lastig karakter zichzelf en wat meer ontwikkelden moeilijk maakte. Hij liet een uitgebreid oeuvre aan gedrukte preken na en was voorts een gretig polemist.

a Historie van het stadhouderschap der heeren princen van Orange, hoognodig tot bewaring van de vryheid in den kerk- en burgerstaat. Dordrecht 1765 [317 pp.; 8^o].

[p. 24]

b Hollands en Zeelands jubel-jaar. Of tweehonderd-jarige gedagtenis der heuchelyke verlossing van het Spaansche jok en grondlegging van Neêrlands Republiek in het jaar MDLXXII onder het wys beleid van Willem den I, prins van Orange. Behelsende de historie der Watergeusen onder 's princen luitenant admiraals, inneming van den Briel den 1 april; opstand der Dordrechtsche en Rotterdamsche burgeryen; afval van Vlissingen en Veer, van Enkhuisen en Hoorn, van Zirkzee en Dordrecht, van Gorcom en andere Zuid- en Noord-Hollandsche steden; verrassing van Bergen in Henegouwen; belegering van Amsterdam; Parysche moord; de drie eerste vrye Staatsvergaderingen binnen Dordrecht en Haarlem: opregting der admiraliteiten, hoven van justitie, gecommitteerde raden; en andere gedenkwaardigste gebeurtenissen van dat wonderjaar. Alles uit echte bewysstukken der geloofwaardigste schryvers en later ontdekte oude handschriften. Dordrecht 1772 [305 pp.; 8^o], 1779; Amsterdam 1781.

De laatste ongewijzigde herdruk verscheen onder een iets andere titel: De grondlegging van Neêrlands Republiek beschreeven by gelegenheid van Hollands en Zeelands jubel-jaar ...

Literatuur

Van der Aa, II, 1, 147-151; BLGNP, III, 30-31; NNBW, II, 92-94; J.C. Breen, ‘Gereformeerde populaire historiografie in de 17e en 18e eeuw’, Tijdschrift voor geschiedenis, XXXVII (1922) 254-273, 372-382, ook in: J.A.L. Lancée, ed., Mythe en werkelijkheid (Utrecht, 1979) 43-67; I.L. Leeb, The ideological origins of the Batavian revolution. History and politics in the Dutch Republic 1747-1800 ('s-Gravenhage, 1973); S. Groenveld, Hooft als historieschrijver. Twee studies (Weesp, 1981); C. Huisman, Neerlands Israël. Het natiebesef der traditioneel-gereformeerden in de achttiende eeuw (Dordrecht, 1983).