Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 8

2912. 1637 januari 1. Aan Willem de Groot¹⁵.

Misi, mi frater, ad te per Graswinckelium¹⁶ hinc abeuntem libros omnes a Mileterio¹⁷, novo ecclesiarum conciliatore et contra eum scriptos, in quibus Arminiani undique vapulant. Subjeci cogitationem, an non aliquid responsi e

15 Gedrukt Epist., p. 865. Betreffende het gedeelte vanaf: Ostendendum praecipue... vergelijke men dl. VII no. 2907, p. 616 n. 14.

16 Simon Graswinckel; zie over hem dl. VI, no. 2345, p. 329 n. 12.

17 Théophile Brachet de la Milletière (tegen 1596-1665), protestants theoloog. Voor de bedoelde werken zie no. 2907, p. 614 nn. 10, 14 en 15 (dl. VII), en no. 2965, p. 102 nn. 4 en 5.

[p. 3]

Batavis properari debeat. Nunc quaedam addo specialia mea annotata, quibus prout optimum arbitraberis, uti poteris.

Haec scribebam Calendis Ianuariis anni 1637. Eum et secuturos Deus tibi, uxori¹, liberisque², parentibus³, consanguineis, affinibus et amicis nostris felicem salutaremque donet.

Librum meum de Veritate Religionis Christianae⁴ transtulit in Anglia viri praenobilis D. Coventrii filius⁵.

Tui amantissimus ut debeo frater
H. Grotius.

1 Alida Graswinckel.

2 Johan, Jacob II, Maria, Alida, Anna, Titia, Françoise; Titia overleed op 17 januari 1637.

3 Jan de Groot en Aeltgen Borre van Overschie.

4 Hier kan bedoeld zijn de in 1632 te Londen verschenen vertaling: True Religion explained, And defended against the Archenemies thereof in these times. In six Bookes. Written in Latine by Hugo Grotius, and now done in English for the common good (Ter Meulen-Diermanse, no. 1015) van de hand van Christopher Davenport, die zich soms Franciscus Coventriensis noemde.

5 Grotius verwart Francis Coventry, zoon van de grootzegelbewaarder Thomas Coventry, met Christopher Davenport; vgl. VII no. 2907, p. 616 n. 13.

Lutetiae.

Ostendendum praecipue videtur voluntatem Dei seriam omnes salvandi et mortem a Christo pro omnibus toleratam esse ἀσύστατον cum voluntate absoluta non dandi plurimis media ad salutem omnino necessaria. Vanam esse distinctionem voluntatis praecepti et complacentiae in hoc negotio. Respondendum iis argumentis, quibus Camero⁶ postremo stabilire voluit omnimodam dependentiam voluntatis ab intellectu et vindicanda argumenta in contrariam partem allata. Video, quod dicit Mileterius de libertate hominis circa conversionem, non longe abire ab iis, quae dixerunt multi in Germania protestantes. Stultum effugium: impossibilitatem moralem - quamvis aliunde attractam - nihil dare excusationis. An non haec impossibilitas non sit physica, maxime in infantibus. Ostendendum ipsum Daillaeum⁷ ejusque socios eos esse, qui lectores decipiant verbis aliud sonantibus aliud significantibus Deoque idem tribuant.

6 John Cameron (1579?-1625 of 1626); zie over hem IV, p. 4 n. 5.

7 Jean Daillé, Frans protestants theoloog.