Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

854. 1623 Oct. 21. Aan Jan de Groot¹.

Binis pariter literis respondebo, mi Pater, quas 5 et quas 20 Octobris dedisti. Pro utrisque gratias ago, maxime pro iis quae de Grammaio²

1 Gedrukt Epistolae p. 771.

2 Johan Baptista Gramaye (in den gedrukten tekst staat foutief Grammono) ambassadeur van den Duitschen Keizer. Wat Jan de Groot aan Hugo had medegedeeld kan men opmaken uit het postscriptum van den brief van Nicolaas van Reigersberch, n^o. 852:
Opschrift van de brieven van credentie. Reverendis, illustribus, generosis, magnificis, nobilibus, honorabilibus, prudentissimis nostris, et Imperii Sacri

[p. 312]

² nuntias. Memini

2 fidelibus, dilectis nostrarum Ditionum Belgicarum Ordininus et Statibus, coniunctim et divisim Geldriae et Hollandiae.
Antwoorde.
Dat de Staten Generael der Vereenychde Nederlanden in 't examineren van de stucken, aen den agent Valckenburch by de heer Grammay gelevert, niet en connen treden, sonder te misdoen aen de hoocheyt van de Landen, voor ende aleer deselve heere Grammay overlegge behoorlycke ende aennemelycke credentie van de Keyserlicke Ma^teyt, by de welcke blycke dat syne Keyserlicke Ma^teyt geen opperheyt en pretendere op de hoocheyt deser landen.
Deze antwoorde was belast mondelinge te doen, doch soo hy die by geschrifte wilde stellen, was geordonneert sulcx toe te laten. Valkenburg drouch de antwoorde.
Men seyt desen ambassadeur quam om te ondersoucken wat recht den Keyser heeft op Overijssel, rijcksteden, Utrecht ende de abdye van Reynsburch.

[p. 312]

induciarum tempore literas a Rudolpho Imp. ad Ordines Foederatos venisse. Quomodo inscriptae fuerint haud satis memini, rogo inquiras. Adversus ius Imperii in Geldriam, Traiectinam et Transisalanam vix est quod dicatur: ac vel ob id unum semper cavendum putavi, ne Maiestatis Hollandicae iura cum vicinis confunderentur. Forte hoc restabit effugium, ut dicantur populi isti a Germania habiti pro derelicto cum ab Hispanis male tractarentur.

In Vossii libro¹ quem transmisit frater summam diligentiam admiror: sed et illud quod nullum ab Heinsio encomium, et quod Cunaei mentio honorifica in libro non supra meritum, sed apud alios invidiosa. Meursium² si videris, rogo salutes et dicas omisisse me ad ipsum scribere, ne malum ei crearem satis suspecto apud rerum potentes: tum vero ut explores ecquid habeat quod ad Stobaeum pertineat. Siqua apud vos nova tributa indicuntur, velim id quoque intelligere. Non nescio grave nostris bellum esse. Sed apud hostes quoque perpetua est inopia ob pravam aerarii administrationem. Aliquid est quod sine noxa abiit nostris annus hic, tanto Hispanorum et Imperatoris apparatu. Hic in Gallia curatius quam antehac habetur aerarium, et spes est vere proximo aliquid pecuniae ad vos venturum. Protestantes hic a Rege benigne tractantur, data illis a Regio fisco pecunia alendis pastoribus. In Synodo Nationali quae Carentoni³ habita nunc est sine ullo examine probati sunt Canones iidem qui Dordrechti et Alesiae antehac. Sed vetuerat Rex aut Dordrechtanae aut Alesianae Synodi ullam fieri mentionem. Ita vocabulo mutato res manet. Interim neque Corvino Molinaeus⁴, neque Tileno⁵ quisquam respondet. Matrem, fratrem, sororem cum cognatis et amicis omnibus ex animo saluto. Lutetiae 21 Octobris 1623.

Rogo literae istae mittantur ad Nic. Reigersbergium. Si ubi divertat nescitis, mittite ad Iustum Brasserum, is curabit⁶.

Tibi obedientissimus filius
H. Grotius.

1 G.J. Vossius, De historicis Graecis libri quatuor, dat dit jaar bij Maire te Leiden uitkwam. Voorin een Latijnsch lofdicht van Petrus Cunaeus. Zie Petit, Bibliogr. Lijst p. 169 n^o. 13.

2 De Leidsche professor Johannes Meursius, over wien zie I, register. Als oud-gouverneur van de zonen van Oldenbarnevelt was hij bij de regeeringspartij verdacht. Zie ook Molhuysen, Bronnen Leidsche Universiteit II p. 127*.

3 Zie Le Vassor, Histoire II p. 570.

4 Over de polemieken tusschen Corvinus en Molinaeus zie n^o. 736.

5 Tilenus had tegen Milletière geschreven; zie p. 125 n. 2.

6 Zie p. 323 n. 4.