Briefwisseling J. Greshoff - A.A.M. Stols

338. J. Greshoff aan A.A.M. Stols, 28 december 1935¹

[Schaerbeek] 28-12-35

Beste Sander,

Heden Greets's brief en het pakketje ontvangen.² Hartelijk dank! Aty is weer beter. Jan is weer òp, maar nog bleek en mager.

Ik kreeg nu Hiegentlich³ en Larbaud;⁴ maar niet (à mon profond regret) Bourbon.⁵ Wil je dat niet nog even sturen?

Je hebt zeker een brief van Bob gekregen. Kan je niet eens komen praten. We willen met zijn drieën een reeks maken als wijlen Paladium[sic].⁶ Iets moois en aparts. Jij typograaf, ik textverzorger. Zoek eens een naam. We willen de boel eenvoudig, maar goed op pooten zetten. Vandaar dat een bespreking noodig is en verder diligentie, om spoedig te kunnen beginnen.

Verder had ik dr. B. de Vries gisteren bij mij. Hij is ass.[istent] Rijksmuseum.⁷ Volgens hem is er voor een reeks goede monografiën zéér zeker een publiek te vinden.⁸

Vermeer (Martin)⁹

Rembrand (Sm. Degener)¹⁰

Fabritius.¹¹

De Hoogh¹²

1 Geschreven op briefpapier met alleen adresaanduiding B^d.Aug.Reyers 130, Schaerbeek.

2 De brief van M.W. Stols-Kroesen is niet bewaard gebleven.

3 Het vochtige park.

4 Fermina Marquez.

5 De gedichtenbundel In extremis van Louis de Bourbon was in december verschenen bij A.A.M. Stols te Maastricht. De bundel was gedrukt bij Boosten & Stols.

6 Samen met M.B.B. Nijkerk had Greshoff het plan opgevat een op de bibliofiele reeks Palladium gelijkende serie op te zetten. Dit zou de reeks Ursa Minor worden. Stols zou de boeken uit deze reeks typografisch vormgeven en drukken, Greshoff zou verantwoordelijk zijn voor de keuze van de teksten en Nijkerk zorgde voor de financiën. Op 26 december had Nijkerk in die zin aan Stols een voorstel gedaan.

7 Mogelijk Ary Bob de Vries (geb. 1905). De Vries zou in 1939 bij J.M. Meulenhoff te Amsterdam Jan Vermeer van Delft publiceren in de Bibliotheek der Nederlandsche Kunst, die geredigeerd werd door W. Martin en A. Vermeylen.

8 Een dergelijke reeks zou pas in 1943 door Stols worden aangekondigd. In dat jaar zou hij een prospectus verspreiden voor de reeks Onbetreden Gebieden der Nederlandsche Kunstgeschiedenis. De reeks, uitgegeven onder auspiciën van het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie te Den Haag, stond onder redactie van J.G. van Gelder. Blijkens de prospectus zou de reeks ‘critische studies omvatten over de schilderkunst der primitieven, der renaissance en van het maniërisme, alsmede over vergeten meesters der 17de en 18de eeuw. De bundeling van verschenen essays en critieken over laat-19e en -20ste eeuwsche kunst zal tevens de problemen van het impressionisme, symbolisme en expressionisme bevatten. Zij zijn geschreven door onze jonge kunsthistorici en critici.’
Naast de Bibliotheek der Nederlandsche Kunst die bij J.M. Meulenhoff te Amsterdam onder redactie van W. Martin en A. Vermeylen verscheen, zou van het eind van de jaren dertig tot eind veertig door H.J.W. Becht te Amsterdam de Palet Serie, Een Reeks Monografieën over Hollandsche en Vlaamsche Schilders worden uitgegeven.

9 De kunsthistoricus Wilhelm Martin (1876-1954) was van 1909 tot 1945 directeur van het Mauritshuis. Vanaf 1907 tot 1943 was hij buitengewoon hoogleraar in de kunstgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit te Leiden, vanaf 1935 tevens directeur van het Prentenkabinet der Rijksuniversiteit. Martin had onder meer enkele studies over Jan Steen gepubliceerd, en publiceerde in de jaren 1935-1936 het tweedelige standaardwerk De Hollandsche schilderkunst in de zeventiende eeuw.
Een monografie over de zeventiende-eeuwse schilder Johannes Vermeer heeft Martin niet gepubliceerd.

10 De kunsthistoricus en letterkundige Frederik Schmidt Degener (1881-1941) was van 1921 tot 1941 hoofddirecteur van het Rijksmuseum. Voor zijn talloze publikaties over Rembrandt verleende de Universiteit van Amsterdam hem in 1932 een eredoctoraat. Geen van deze publikaties verscheen echter bij Stols. (Zie voor een overzicht van Schmidt Degeners publikaties over Rembrandt: W.M.C. Juynboll, Systematische bibliografie van geschriften van F. Schmidt-Degener, in Verzamelde studiën en essays van Dr. F. Schmidt-Degener (ed. A. van Schendel), dl.2, Amsterdam 1950, m.n. p. 183-186.)

11 Aan Carel Fabritius (1622-1654) zou door K.E. Schuurman in 1947 een beknopte monografie gewijd worden in de Palet Serie. (Zie n.8.)

12 Aan Pieter de Hoogh (1629-1684) zou door F. van Thienen een beknopte monografie gewijd worden in de Palet Serie. (Zie n.8.)

[p. 239]

Hals¹³

etc. ook enkele belangrijke minder bekenden.

Hij zou wel met Sjeu v Schendel zulk een reeks in elkaar kunnen zetten. Hij kent alle kunsthistorici persoonlijk en is zeer goed [+ met] alle.

Ga eens met hem en Sjeu op het Rijksmuseum praten; ze kunnen je dan meteen bij Smidt[lees:Schmidt] Degener brengen. Die heeft natuurlijk ook een kijk op de kansen. (Denk eens aan het overweldigende succes v/d Rembr. tent.)¹⁴

Laat eens gauw iets hooren.

Heel veel liefs van huis tot huis,

een hand van

Jan

Kom vóór je naar Parijs gaat hier!

13 Aan Frans Hals (1580-1666) zou door Th. Luns in 1948 een beknopte monografie gewijd worden in de Palet Serie. (Zie n.8.)

14 Van 13 juli tot en met 13 oktober was in het Rijksmuseum een Rembrandt-tentoonstelling ter herdenking van de plechtige opening van het Rijksmuseum op 13 juli 1885 te zien geweest. Schmidt Degener had de catalogus voor deze tentoonstelling ingeleid met het essay Rembrandt's tegenstrijdigheden.