Briefwisseling J. Greshoff - A.A.M. Stols

134. J. Greshoff aan A.A.M. Stols, 12 augustus 1924¹

[Arnhem] 12 Augustus 1924

Beste Sander,

Hij leeft nog, de oude Jan; al zou je het niet zeggen! Na mijn examentijd ben ik aldoor sukkelend.² Wat het is: nieren, maag of ingewanden? Het feit, het onaangename feit, bestáát, dat ik aldoor moe, apathisch, down en energieloos was. Ik begin iets op te kikkeren. Van deze opflikkering maak ik gebruik om je eenig leventeeken te zenden.

J.v.Kr. is [+ in] Rosendaal d.w.z. daar slaapt hij. Vrijdag is hij hier! 21 Aug. komt J.v. Nijlen in Arnhem en Zaterdag a.s. ga ik naar Bergen alwaar wij dan [+ met] alle oude vrienden ('De Haagsche School’!) bijeen zijn: P.N. van Eyck, A.R Holst, J.C. Blöm, H W J M Keuls, Jobs B. en ik!³ Aller gezelligst lijkt mij dat.

Hoe gaat het jou onder s Konings rok verborgen?⁴ En hoe gaat het met de booze driften, in verband nl met de algemeene gezondheidstoestand der Bredasche vrouwelijke jeugd?!

In mijn collectie vind ik deze rariteit in duplo. Ik veronderstel dat ik je er een genoegen mede doe, bied het boekje je aan en zend het hierbij.⁵

Ik heb van deze gelegenheid, nl dat half ziek thuis hangen, gebruik gemaakt om, met den fijnproever Keuchenius,⁶ die hier een weekje gelogeerd heeft, mijn poëzie te bezien en te verzamelen. (de nog nooit gebundelde gedichten n.l.) Ik heb er nu twee kleine (2 vel) boekjes van gemaakt:

Het Keerpunt voor To the happy Few.⁷

Schaduw voor Palladium.⁸

1 Geschreven op briefpapier van De Witte Mier, onder leiding van J. Greshoff, Burg. Weertsstraat 45, Arnhem. Uitgegeven door Boosten & Stols, St. Amorsplein 16, Maastricht.

2 Gegevens over Greshoffs gezondheidstoestand uit deze periode zijn niet achterhaald.

3 Allusie op de Haagse School in de schilderkunst die kort na 1870 geformeerd was. Tot deze groep behoorden onder anderen Johannes Bosboom, Jozef Israëls, de gebroeders Maris, Anton Mauve en H.W. Mesdag; na 1885 voegde zich een aantal jongere schilders bij de Haagse School, zoals Louis Apol, Floris Arntzenius, David Artz, Greshoffs familielid B.J. Blommers, W.B. Tholen en Willem de Zwart.
De door Greshoff opgesomde dichters worden in de literatuurgeschiedenis gerekend tot de ‘generatie van 1910’.

4 Stols verbleef op de School voor Verlofsofficieren in de Kloosterkazerne te Breda.

5 Er is niet achterhaald welk boekje Greshoff aan Stols zond.

6 Nadere gegevens over Greshoffs vriend Th.E.C. (Eugène) Keuchenius zijn niet achterhaald.

7 In de reeks To the Happy Few zou in oktober Greshoffs bundel Schaduw verschijnen. De drukkerskopij is niet bewaard gebleven, zodat niet is na te gaan hoe de de bundel oorspronkelijk was samengesteld. Uit de inhoud van Schaduw blijkt echter dat deze bundel, althans voor een groot deel, overeenkomt met de voorgenomen inhoud van de nooit verschenen bundel Rijmoefeningen. Mogelijk doelde Greshoff echter op de in februari 1925 als negende uitgave van Trajectum ad Mosam te verschijnen bundel Sparsa. De gedichten in deze onder leiding van Stols bij Boosten & Stols in een oplage van 100 exemplaren gedrukte bundel zijn in tegenstelling tot de gedichten in Schaduw geschreven in 1924. A.A.J. Stols tekende de titel voor de bundel.
Een bundel met de titel Het keerpunt, of Op een keerpunt zoals Greshoff de bundel later in augustus (br.137) zou noemen, is nooit verschenen.

8 De bundel Schaduw zou verschijnen in de reeks To the Happy Few. (Zie n.7.)
In de Palladium-reeks zou in 1924 de bundel De ceder verschijnen. De gedichten in De ceder zijn echter, blijkens het bewaard gebleven handschrift, tussen 26 en 31 augustus ontstaan.

[p. 96]

Claude Aveline, ca. 1924.

Omslag van de bundel Schaduw (1924).

Omslag van de bundel De ceder (1924).

Drukkerij Boosten & Stols, St. Amorsplein 16, Maastricht.

[p. 97]

Als jij tenminste daarmede accoord gaat en als jij je vrienden op mijn rijmsel wilt vergasten! Zoodra je schrijft stuur ik de complete persklare kopij.

Verder heb ik klaar voor Traj.[ectum] ad M.[osam] (als jij het tenminste hebben wilt) een boekje ± 5 vel

La Gloire de Jean Moréas.

bevattende een kleine inleiding van mij over J.M. en een bloemlezing uit alle gedichten op Moréas gemaakt van een 12 tal dichters. De kopy is bij de type-inrichting. Als het klaar is, stuur ik het geheel naar Charles Maurras en vraag hem om een avant-propos.⁹

Als ik dat krijg is de uitgave dubbel-safe!

Heb je het textboekje van Middelburg met de verzen van Boutens???¹⁰

Wij wel. Ik heb desnoods nog wel een ex. voor jou over. Hoe staat het met je bibliografie van Boutens?¹¹

Kom je niet eens weekeinden bij ons met of zonder sKonings rok??

Je bent altijd hartelijk welkom dat weet je.

Die arme Fons! Ik hoop dat ik gauw goede berichten van Clem over hem krijg.

Schrijf tusschen dienst en vrijage een woordje aan je getrouwe

Jan

9 De Franse dichter Jean Moréas (ps. van Ianis Papadiamantopoulos, 1856-1910) had aan de wieg van het symbolisme gestaan en behoorde later met onder meer Charles Maurras tot de zgn. École Romane, die invloed had op de dichters van de Nederlandse ‘generatie van 1910’. In 1925 zou Greshoff de bloemlezing La lyre française de l'École Romane à La Nouvelle Pléiade uitgeven bij Éditions De Waelburgh te Blaricum. Of zijn in deze brief aangekondigde inleiding op het werk van Moréas overeenkomt met wat hij in de inleiding op zijn bloemlezing uit 1925 te berde bracht, is niet meer na te gaan.
Moréas' La gloire is niet door Stols uitgegeven.

10 Bedoeld is Middelburg's overgang in 1574 van P.C. Boutens. Dit openluchtspel, waarvoor Boutens de reien had geschreven, was op 6 augustus ter viering van de driehonderdvijftigste herinneringsdag van Middelburgs overgang van Spaanse zijde naar die van Prins Willem opgevoerd. Bij de Electrische Boek- en Steendrukkerij G.W. den Boer te Middelburg was in juni een tekstboekje voor de leden van de meewerkende zangkoren uitgegeven met uitsluitend de reien en de muziek door F.E.A. Koeberg, en in juli de complete tekst van het openluchtspel, ditmaal zonder de muziek.

11 In De Witte Mier 2 (1925) 2 (15 februari), p. 90-96 zou het eerste gedeelte van de door Stols samengestelde Bibliographie van het werk van P.C. Boutens 1894-1925 worden gepubliceerd; de bibliografie werd vervolgd in De Witte Mier 2 (1925) 4 (15 april), p. 186-192 en in De Witte Mier 2 (1925) 9 (1 november), p. 432-436. In december 1925 zou van deze bibliografie door Boosten & Stols een afzonderlijke uitgave in een oplage van 230 exemplaren in de handel worden gebracht. In 1930 zou Boosten & Stols een eerste aanvulling over de periode december 1924 - februari 1930 uitgeven. Er zouden geen verdere aanvullingen meer verschijnen. Wel zou in het zevende deel van Boutens' Verzamelde werken (1953) een door Stols te zamen met G.H. 's-Gravesande samengestelde Bibliografie van P.C. Boutens [...] bevattende zijn tot juli 1953 in boekvorm of als plano-druk verschenen oorspronkelijke werken en vertalingen in het Nederlandsch worden opgenomen.