Chroniek der stad Weert van 1784 tot 1802

1797.

En alhier hebben de Paeters haer bons gekregen, een pampier, gemaekt door de Convensie voor haere levensmiddelen. En daervoor konden zy haere eygen goederen wederom koopen, maer zy moesten van elke hondert gulden geven vyf gulden aen de Republyk. En een bon was vyftien duysent gulden, en sy hebben die gekregen den 16 Januarius, maer daer is maer eenen paeter die sy aengenomen heeft. Desen zyn haer gepresenteert door een commissaris, die sprak tot haer: ‘Over 30 dagen kom ik weeder en want gy dan ter niet uyt en syt, dan sal ik u ter uyt jagen’. Aen de witte Nonnen zyn haere bons ook gepresenteert den selven dag, maer sy en hebben niets willen ontfangen, vooral eerst dat sy van de municipaliteyt onderteekent waeren. En doen sy onderteekent waeren, hebben er maer vier de bons aengenomen. Maer de bons der vrouwen kloosters waeren zoo veel niet in weerde als van de mans kloosters. Den commissaris die de bons gepresenteert heeft, die heeft zyn beclag gemaekt te Maestricht, als dat hem de kinders achtervolgt hadden. Den 20 dag was verscheenen, den welken was Sondag, maer Maendag komt eenen anderen commissaris met een 25 jagers te Weert en negen dragoenders. Hy komt naer de Paeters met anderen, en geeft nog uytstel tot Donderdag; en de Paeters maeken haer beclaeg als dat haer Hoogweerdig gestoolen was, en dat in de kapel van Porsionkelen door de glaesen geklommen is. En by de witte Nonnen was het ook gestoolen; maer het gaet door en de andere nagten zyn de vier mis-

[p. 407]

kelken ook gestoolen. Het zyn bekende dieven. Maer ook deze zaken waeren opgeschreeven; en dat niet opgeschreeven is dat moesten zy daer weg doen; on de klocken uit de torons waeren ook opgeschreeven, maer zy (de bekende dieven) doen de klock daer uyt (en ook by de witte Nonnen), en hangen de klock van den refter daer in.

Den 9 Februarius komt den commissaris met negen dragoenders, en zy blyven nog daer (by de Paeters) eeten den middag, en doen sy den middag gegeten hadden, doen moesten de Paeters byeen komen en den commissaris die sprak: ‘Gy moet hier uyt vertrecken’! Den Guardiaen die zeyde: ‘Door wat oorsaek’? Den commissaris die zey: ‘Door orden van de Convensie’. Hoe veel reden als den Guardiaen hem voor hield, hy sprak anders niet dan, door orden van de Convensie. En de dragoenders die trocken haer palassen en riepen: ‘En al maer ter uyt’! Zy stonden op de plaets, aen en tegen het siekhuys. En vyf dragoenders waeren en gongen agter haer; en dry staeken den pallas in de schei, tegen de kerk. En de andere twee die hielden die nog in de hand wes in de poort. En doen vielen alle de paeters op haere knieën met het volk. En den Guardiaen die gaf de benedictie. En de dragoenders die komen te lagchen en de paeters komen te weenen. En het volk en den commissaire en de dragoenders die blyven nog in het klooster en bewaeren hun goet dat zy opgeschreeven hadden. En des anderen daegs door het stoocken in het siekhuys quam de schou in brand; doen was daer veel oproer, en de kapiteyn die in de stad was, die kwam met eenen met ses man te peerde, als dat het volk hun daer geslagen. En hy sag soo bleek als de doodt en konde qualyck op zyn peerdt komen. En het beeldt dat stond boven de poordt dat stieten zy met een houdt daer uyt. Een beeld dat stondt op St. Franciscus autaer aat kapten zy in spot den kop af. En twee beelden die zetten zy op den kerkhof en geeven haer een stock in de hand, en zy zeyden: ‘Die moeten de wagt houden’!

Den 10 Februarius naer den middag, zyn de witte Nonnen uytgejaegt en de geheele Maestraet was vol volk. Hier waeren vyf jaegers te peerd, die het volk van daer afhielen. Maer men sag het volk zoo zeer niet weenen, en de nonnen die weenden ook altemael niet. De kanonikken Regulieren hebben haer bons gekregen den 25 Februarius en zyn uytgejaegt den 20 Meert. Maer zoo haest als zy de bons gekregen hadden, hebben zy opgeladen het welk zy opgeschreven

[p. 408]

hadden, om dat het op verscheyden plaetsen na dien tydt gestolen was. En de Penitenten hebben ook haeren bons gekregen den 25 Februarius, maer daer en hebben geen aangenomen. En ook de heeren (Regulieren) en hebben ter geen aengenomen en werden haer goederen ook opgeladen des anders daegs doen zy de bons gekregen hadden. En zyn uytgejaegt den 20 Meert naer den middag en de heeren voor den middag. En de soldaeten die trocken van elk klooster negen gulden, en negen of tien Penitenten die vertrocken naer Oorschot byeen, in een huys. En die uytgejaegd werden die moesten naer dry daegen haer habyt uytlaeten en wereldlyk gekleed gaen⁽¹⁾.

Den 2 Februarius liet den generael Bonnepart een corps pausselyke troupen, die by de rivier Senio verschanst waeren attakeeren, maekte 1000 man gevangen en dreef de rest op de vlugt.

Den 5 dito ging de gewigtige vesting van Mantua, na eene belegering van 8 maenden, aen de Fransen over.

Den 5 Apriel is te Turyn eene aliantie gesloten tusschen de Fransen en den koning van Sardiniën.

Den 25 Meert is het Minnebroeders klooster te Maestricht verkogt voor een bon of 15000 gulden. En hier zyn zy bedrogen van den commissaris den welken hier de inwoonders belooft hadde, als dat hy zyn beste doen soude, opdat zy de kerk weder open zouden krygen; en zou gaen by eenen van zyn beste vrinden, als dat de inwoonders genegen waeren tot het klooster en dat hy daer veel van soude winnen.

Den 9 Februarius zyn onze Paeters Minderbroeders te Weert, door de Franssen uyt haer klooster gejaegt en de kerk geslooten.

Den 12 dito hebben de zelve, de beelden, schilderyen, zilveren kelken, miskleederen, misboeken, de heele biblioteek en alles wat zy hebben kunnen vinden, op karren geladen en op Maastricht gevaeren, en de 2 klocken; d'een was uyt het toorken en d'ander was het refter klocksken.

Den 2 Augustus, op den dag van Portionkelen, heeft den pastoor van onze parochie met zyn 2 capelaens de eerste Hoogmis in onze Paeters kerk gezongen. En onze Paeters hebben alle dagen Mis geleezen tot den 19 Septembris. Alsdan hebben zy verbot bekoomen

(1) Wat hier volgt, tot 1798, heeft de schrijver of dubbel of zonder chronologische volgorde opgeteekend.

[p. 409]

van Parys van de Conventie, om geen Mis te moogen leezen of moesten eenen eed zweeren. Maer de priesters en mogten zoo geenen eed zweeren door ordre van den Paus van Romen. Nu hebben wy het zilver uyt het Paeters klooster gekogt voor 3600 gulden met den orgel en biegtstoelen, bancken en alles wat aen het klooster noch was en behoorde.

Den 10 February zyn de witte nonnen gesupprimeert of uyt gejaegt en alles genoomen op form als boven van de Paeters.

Den 20 Meert zyn de canoneken Reguliers door de Fransen uyt hun clooster gejaegt, boeken, zilvere kelcken, remonstratie en genoempt Hoogweerdig, met al wat zy in het clooster hebben gevonden, met genoomen.