Over de bibliotheek van Kees Fens
Uta Janssens-Fens
De bibliotheek van Kees Fens, zoals ze op de Keizersgracht 245 stond - verdeeld over twee verdiepingen -, telde ruim 7000 banden. Dat waren lang niet alle boeken die Fens ooit in zijn bezit had. Bij zijn verhuizing van Zandvoort naar Amsterdam in 1995 moest hij meer dan 1000 banden wegdoen, wegens plaatsgebrek in zijn nieuwe woning. Ook gaf Fens tijdens zijn jaren in Amsterdam - waar hij wekelijks bij boekhandel Athenaeum aan het Spui nieuwe boeken kocht - van tijd tot tijd boeken weg die hij gerecenseerd had en dacht te kunnen missen. De meeste kwamen terecht in het antiquariaat JOOT, om de hoek in de Hartenstraat. Daar belandde later ook een aanzienlijk deel van zijn collectie, de exemplaren die op de veiling van de bibliotheek bij Bubb Kuyper in Haarlem (mei 2010) geen koper hadden gevonden.
De bibliotheek op de Keizersgracht bevatte alles wat Fens voor zijn werk als literair criticus en hoogleraar Moderne Nederlandse letterkunde nodig had, maar het was niet alleen een vakbibliotheek. Behalve de Nederlandse en Nederlandstalige literatuur van België en Zuid-Afrika en studies daarover, stonden er ook titels uit de klassieke oudheid en uit de Engelse, Franse, Duitse, Italiaanse, Spaanse en Russische literatuur. Daarnaast had hij vele (meest Engelstalige) biografieën en egodocumenten. Het dichtst bij zijn bureau stond de sectie naslagwerken: woordenboeken, encyclopedieën en vele compendia van de Oxford University Press.
Een groot gedeelte van de bibliotheek betrof werken op het gebied van algemene ontwikkeling, cultuur en geschiedenis. Hier lagen de zwaartepunten op de middeleeuwen, de renaissance, de barok en het Europese christelijk erfgoed in het algemeen: kerk- en kloostergeschiedenissen, biografieën van keizers en pausen, heiligenlevens en een groot aantal kunstboeken. De schilderkunst van de renaissance tot de barok had zijn bijzondere interesse; hij miste zelden de internationale overzichtstentoonstellingen in de grote Europese musea. Ook de muziek uit diezelfde tijd was aanwezig, in een uitgebreide verzameling van klassieke lp's en cd's, die niet in de bibliotheekcatalogus zijn opgenomen maar wel bewaard zijn gebleven.
In de catalogus zijn de boeken alfabetisch gerangschikt, maar zo stonden ze natuurlijk niet op de planken. Zoals de foto's laten zien, waren de verschillende secties naar zwaartepunten geordend en daarbinnen deels chronologisch en deels volgens onderwerp verdeeld. Fens kende ieder boek in zijn bibliotheek, wist precies waar het stond en kon het bijna blindelings pakken wanneer hij het nodig had. Hij was in het bijzonder trots op zijn bijna volledige collectie moderne Nederlandstalige poëzie - de talloze smalle deeltjes die hij sinds de vijftiger jaren kocht zodra ze verschenen. Helaas kon deze kostbare collectie eerste drukken niet als geheel worden behouden en raakte ze verspreid bij de veiling.
Kees Fens deelde zijn enthousiasme voor taal en cultuur met de wereld. Deze catalogus is een eerbetoon aan een groot ambassadeur van het Nederlandse en Europese culturele erfgoed.
Auteursrechtelijk beschermd