De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 12. Brieven 1658-1801

1713 Aan Jacques Toussain
Bazel, 16 mei 1526

Erasmus van Rotterdam groet Jacques Toussain

Het is, zeergeleerde Toussain, een belangrijke taak voor iemand om goed nieuws over te brengen. Daarom ben ik Nicolaus Episcopius, een heel vriendelijke jongeman, buitengewoon dankbaar, omdat hij in zijn brief^1. jouw kennis van beide talen, die bijna zo groot is als die van Budé, ter sprake brengt alsmede je oprechte belangstelling en sympathie voor mijn studies - voor wat zij waard zijn. In deze tijden kan men veel mensen gelukwensen met hun geleerdheid, terwijl men daarentegen oprechtheid niet bij iedereen in dezelfde mate vaststelt. In elk geval mis ik haar soms bij Longueil,^2. hoewel ik zijn geleerdheid en talenten altijd enorm bewonderd en zonder kwade bedoelingen bezongen heb. Maar wat de reden van zijn ergernis over mij ook geweest moge zijn, ik betreur het dat deze man voortijdig aan de verfraaiing en bevordering van de humaniora is ontnomen. Alsof er in de wereld een tekort aan partijen bestaat, is een nieuwe partij van Ciceronianen weer tot leven gekomen, natuurlijk om Budé en Erasmus uit de lijst van geleerden te verwijderen en hun werken de mensen uit handen te slaan. Ook als ik toegeef dat Cicero voor zijn taalgebruik de grootste lof verdient, vind ik het toch belachelijk je hele leven niets anders te doen dan alleen Cicero na te volgen. Trouwens ook degenen die alleen maar Cicero het lezen waard vinden, zijn geen Ciceronianen.

1. De brief is niet bewaard gebleven.

2. Zie brief 1675, noot 8.

[p. 127]

Toen Lefèvre d' Étaples op reis hier voorbijkwam, liet hij mij versteld staan met het bericht dat Budé, sieraad van Frankrijk en favoriet van de geleerden, ons door het noodlot is ontvallen. Dat dit gerucht vals is leid ik af uit het feit dat Nicolaus Episcopius in zijn brief aan mij^3. hem ter sprake brengt, maar zijn dood niet noemt.

Ik hoop dat deze brief, hoe kort en onzorgvuldig ook geschreven, het bewijsstuk is van het begin van een vriendschap die nooit zal ophouden. Want op dit ogenblik kan ik niet uitgebreider en op een andere manier schrijven. Breng mijn groeten over aan Brie, Bérault, François Dubois, Cyprianus^4. en Bade. Ik stuur je mijn vertaling van het begin van Galenus, die volledig in het Grieks bij de drukkerij van Aldus^5. is verschenen. Wil je de teksten vergelijken en beoordelen of ik de juiste conjecturen heb aangebracht? Want de tekst moest in elk geval verbeterd worden; ik heb nog nooit zo'n corrupte tekst gezien. Het ga je goed.

Bazel, 16 mei 1526

3. De brief is niet bewaard gebleven.

4. De Venetiaanse humanist Cyprianus Taleus.

5. Aldus Manutius; zie brief 1698.