De Amsterdamse boekhandel 1680-1725. Deel 3. Gegevens over de vervaardigers, hun internationale relaties en de uitgaven A-M

Hasebroek (Antony) 1654-1730, Geref.

Leven

Ged. Nieuwe Kerk 27-1-1654, begr. Westerkerk 23-3-1731 (2e kl.), zoon van Antony Haselbroek, kleermaker, en Stijntje Jans (Boekholt), ondertr. kerk 7-12-1674 Adriana Spançeerders, ged. Oude Kerk 1-11-1654, begr. Oude Kerk 2-6-1730 (3de kl.), dochter van Bruno Spanceerder, boekbinder, en Anna de Vette.

6-12-1674 huw. voorw. voor not. de Winter (N.A. 2371, 85).

7-11-1701 test. voor not. Meyer van Adriana Spanseerders, waarbij ze de huw. voorw. en een mutueel test. voor not. A. van Santen herroept en besluit tot gemeenschap, daar zij veel meer bezit dan haar echtgenoot en hem daarin wil laten delen (N.A. 5392, 665).

24-8-1729 test. voor not. van Aken van Adriana Spanseerders (N.A. 8104, 459).

5-6-23-8-1730 inv. nalatenschap voor not. Karreman (N.A. 7330, 133).

31-10-1730 en 3-4-1735 scheidingen voor not. Blok tussen Antony Hasebroek en zijn kleinkinderen en tussen de kleinkinderen onderling (N.A. 7122, 337 en 7131, 126).

Adressen

1698 Warmoesstraat (D.T.B. 529, 34), 7-11-1701 Warmoesstraat bij de Armsteeg; 28-4-1713 werd Antony Hasebroek voor f 2352. - eigenaar van een huis in de Warmoesstraat, het vierde benoorden de Heintje Hoeksteeg (verkoopster van de helft was Maria Sautijn, weduwe Joan Blaeu); de nakomelingen droegen de helft van dit huis op 23-5-1776 over voor f 3000. - (Kw. 4 F, 38 en 6 W, 105vo). Het echtpaar bewoonde dit huis tot de dood van de vrouw. Hij werd begraven van de Binnen Brouwersstraat, maar leed toen dan ook aan ‘mancquement van memorie, begrip en oordeel’ (R.A. 874, 157 13-7-1730).

Boekhandel

1674 bij zijn ondertrouw van beroep boekbinder, 23-11-1681 gildelid, 26-2-1688 poorter als boekverkoper, betaalt tot zijn dood toe jaarzang.

27-8-1716 werd hij tezamen met Jan van Cassel en Joannes Strander, boekbinder, ieder voor 1/3 eigenaar van het huis de Rozekrans op de Zeedijk tussen de Storm- en Waterpoortsteeg voor f 4000. -; op 6-10-1757 droegen de nakomelingen hun part voor f 400. - over aan Isaac Strander (Kw. 4 J, 367 en 6 B, 250).

1730 blijkt uit de inventaris, dat in het voorhuis nog winkel wordt gehouden, waar vooral kerkgoed en papier berust; bij de scheiding van dat jaar blijken boeken, papieren en segrijnleer f 379.2. - opgebracht te hebben. De gehele nalatenschap bedraagt f 29210.4½.-.

[p. 156]

Uitgeverij

Van 1686 tot zijn dood toe was Antony Hasebroek deelgenoot in de Bijbelcompagnie (Het Boek 1914, 281, zie ook bij Gijsbert de Groot) en gaf als zodanig ook Frans kerkgoed uit. De veronderstelling van Enschedé in zijn artikel in Het Boek, dat hij de drukker van de Compagnie was, is stellig niet juist. Hoewel hij in later jaren niet meer als deelgenoot in de acten wordt genoemd, had hij nog wel belangen bij de compagnie. Op de inventaris van 1730 staat genoteerd: ‘Antony Hasebroek in comp. met Hendrik Burgers, Isaac van der Putte, wed. Johannes van Heekeren, Cornelis Oterlijk, Jan Spanseerder en Philippus Losel over het drukken van bijbels f 8089. -’, bij de scheiding van 1735: ‘een portie in een compagnieschap met versceyde boekverkopers over het drukken van bijbels en testamenten op een druksolder f 7277.17.-’.

Voor de laatste maal vond ik zijn naam op de Biblia van 1728.

Afzonderlijke uitgaven van Antony Hasebroek vond ik vrijwel niet, slechts een uitgaaf van Thomas à Kempis, Navolging van 1716 en een uitgaaf van 1712 tezamen met Nicolaas ten Hoorn (E.).

Bijzonderheden

De vader van Antony heette oorspronkelijk Haselbroek en bij zijn ondertrouw noemde ook Antony zich zo. In later jaren wordt de naam nog dikwijls zo gespeld, echter nooit op de uitgaven.

Een dochter Cornelia trouwde in 1708 de boekverkoper Karel van Rijschoten, wiens familie ook bij de Bijbelcompagnie was betrokken (KS 631).

De graadboogmaker, boek- en kunstverkoper Jochem Hasebroek, die 30-3-1708 ondertrouwde en 16-1-1708 gildelid was geworden, was voor zover ik kon nagaan geen familie van Antony. Hij werd begr. Nieuwe Kerk 24-2-1756 (onverm.).