Walden in droom en daad

Walden-dagboek en notulen van Frederik van Eeden e.a. 1898-1903

[Hs. G] Vergadering van 11 Juni 1903.

Aanwezig: G. de Haer, Heller, De Haan, Van Eeden, W. de Haer, Aaltje B., Aafjes en Hoekstra.

Aanvraag van Hollman om in de Kolonie opgenomen te worden, om het groote huis voor pension in te richten. Daar Hollman Hotelhouder is geweest, lijkt het de persoon voor zoo iets en wordt besloten om hem eens over te laten komen om het een en ander te bespreken. Van Eeden is bezig om het bezwaar van Walden af te lossen, door Hipotheek op de bosgrond aan de weg te nemen en daar de schuld van Walden mee af te doen. Brief van Boer, Rotterdam, om vestiging op Walden, wordt met het oog op Hollman tot nader aangehouden. Aafjes deeld mede dat hij zondag over een week vertrekt.

Hollman:?

het groote huis: men had het plan opgevat het grote huis als apart bedrijf (naast bakkerij, tuinderij en hoenderpark) te laten functioneren, dus als pension met eigen inkomsten. In De Pionier van 20 juni werd een advertentie geplaatst voor een echtpaar of vrouw alleen, die de exploitatie van het grote huis op zich moest nemen, met eigen kasbeheer; via gelden van gasten of inwonende vrijgezellen diende het pension zichzelf te bedruipen. Natuurlijk bleef het geheel onder controle der gemeenschap. In De Pionier van 17 oktober verscheen een uitgebreid verslag over Walden, betreffende de maanden juli, augustus en september. De ontvangsten en uitgaven van het ‘Groote Huis’ bedroegen toen resp. ƒ 343, 46 en ƒ 294,07, hetgeen een winst van ƒ 49,39 betekende.

de bosgrond aan de weg: Dit perceel, eerder aangeduid als ‘de grond aan de overzijde van het groene wegje’ (11.IX.1902), stond geheel op naam van Van Eeden (O.-Walden). Het waren de 4 ha. bosgrond gelegen aan de Nieuwe 's-Gravenlandseweg, die hij in april 1898, met geleend geld van zijn moeder gekocht had van zijn ex-patiënt Dop. De prijs ervan bedroeg ƒ 1000,- per ha.

[p. 223]

In de brief, die hij op 5 juni aan zijn moeder schreef, opperde Van Eeden het plan hypotheek te nemen op dit stuk grond (om zodoende bedrijfskapitaal voor de Horstermeer te verkrijgen), maar hij kon dit niet eer hij Van Schendel afgelost had en daarom wilde hij voorlopig geld van zijn moeder lenen. Intussen stelde hij de Van Schendels (d.w.z. Bertha Zimmerman en haar man) voor hen in gedeelten af te betalen, maar op 3 juli moest hij zijn moeder meedelen dat ‘die schurken’ alles geweigerd hadden.

de schuld van Walden: Op 12 juli vroeg Van Eeden zijn moeder opnieuw om geld. Hij stelde toen voor bij haar een hypotheek van ƒ 3000,- te nemen op het land in de Horstermeer, zodat hij Van Schendel voorlopig kon laten lopen.

Eind 1903 verkocht hij toch een stuk van Walden (de bosgrond?) voor ƒ 6000,-. Het is niet bekend met welk geld hij de hypotheek van 1905 heeft afgelost. Waarschijnlijk werd hem een onderhandse hypotheek gegeven door Mej. Van Eeden (tante Mas, de halfzuster van zijn vader). Ook heeft zijn moeder hem geholpen. Betsy van Hoogstraten had toegezegd haar eigendomsrecht voor de helft van het oorspronkelijk bedrag (de helft van ƒ 15.000) af te staan. Grotendeels met het geld dat Van Eeden voor het verkochte stuk had gekregen, heeft hij haar toen uitgekocht. Toch was Walden nog niet uit de nood. Steeds weer heeft Van Eeden zich in de schulden moeten steken, todat de kolonie tenslotte in de herfst van 1907 werd geliquideerd.

Aafjes: Misschien had Aafjes' besluit iets te maken met de terugkomst van Heller, met wie hij immers niet goed kon opschieten. Ondanks zijn voornemen kwam De Pionier op 20 juni met de trotse mededeling, dat Walden vier bakkers rijk was: de gebroeders De Haer, Aafjes en de teruggekeerde Heller.

Het blijkt dat Aafjes niet vertrokken is, integendeel, hij bleef nog lange tijd op Walden: in maart 1905 bijvoorbeeld, maakten de bovengenoemde vier personen nog steeds deel uit van het bakkerspersoneel. De helft van de groep woonde toen al niet meer in de kolonie, maar verspreid in het dorp Bussum.