Walden in droom en daad

Walden-dagboek en notulen van Frederik van Eeden e.a. 1898-1903

[Hs. F] Vergadering van 28 Aug.

Aanwezig: Van Eeden, De Koe, Heller, Mina, Jo, Bouke, De Boer, Tromp, Aafjes.

Punt 1. Administratie der bakkerij. De bedoeling is, dat Heller alleen de bestellingen ontvangt en uitvoert, maar dat anders alle zaken in gemeen overleg geschieden en de bestellingen door De Boer ook hiervoor gebeuren.

Aan Zoomer zal worden geschreven, om wekelijks de rekening te voldoen.

Mina vraagt of zij zich nu met de administratie van het huishouden (kleine kas houden) zal belasten. Goedgevonden.

Punt 2. Voorziening in arbeidskrachten. Het blijkt dat er nog te veel werk is. In principe wordt aangenomen, dat er a.s. week nog een of twee loonarbeiders zullen worden gezocht, om door het werk heen te komen.

3. Zorg voor 't gereedschap. Ieder wordt op 't hart gedrukt, 's avonds voor het naar huis gaan het gereedschap, dien dag gebruikt - wáár dat het ook ligt - op te halen en weg te bergen op zijne plaats.

4. Verzending van 't brood. De kar is niet goed, waar de kist voor Amsterdam mee naar 't spoor wordt gebracht. Aan De Haan zal worden opgedragen de kleine kar hiervoor geschikt te maken en dat er nog een tweede hond bijkomt. Tromp vraagt of die hond dan bij hem mag logeeren. Goedgevonden. Men zal naar een hond uitkijken.

[p. 157]

Van Eeden leest een reclamebriefkaart voor, waarvan 1000 bij ‘Vrede’ zullen worden besteld en rondgestuurd.

5. Inmaak. De vrouwen hebben het met inmaak van boonen te druk; er staat nog een groote partij. Er zal zoo mogelijk naar eene vrouw [worden uitgezien].

6. De Koe spreekt over het feit, dat hem een grief van te weinig samen te werken wordt gemaakt. Tromp zegt, dat dit wel een algemeene grief is van degenen, die met De Koe moeten samen werken, dat 't hem nu op 't ogenblik niet mogelijk is, dit met feiten nader aan te toonen, maar dat hij gaarne nota neemt van De Koe's wensch, dat klachten en opmerkingen in dien zin tot hem worden gebracht in de vergadering, daar het geldt eene zaak van algemeen belang. Hij zal hier dus later waarschijnlijk wel op terugkomen.

7. Over het uur van vergaderen wordt door De Koe ook nog eene opmerking gemaakt. Deze worden zóómaar en door een persoon willekeurig uitgeschreven. Tromp wijst op het bepaalde in de vergadering van 9 Aug. 11.: vast Donderdagavond acht uur. Besloten wordt nu dit uur op half acht te bepalen voor vast. Wordt tusschentijds door iemand eene vergadering bijééngeroepen, dan bepaalt diegene zooveel mogelijk in overleg met de anderen en zoo tijdig mogelijk dag en uur dier vergadering.

Van Eeden meent dat - waar De Koe nu over samenwerking spreekt - de toon van De Koe hiervoor niet dienstig is. Het heeft meer den schijn van verwijten maken en persoonlijk gepikeerd zijn, dan ophelderingen vragen.

Bouke: Rypma.

Zoomer: P.J. Zoomer was winkelhouder van de Amsterdamse coöperatieve winkel, aangesloten bij de vereniging G.G.B., waaraan Walden brood leverde.

de kist voor Amsterdam: Vanaf 18 augustus werd er brood verzonden naar de Amsterdamse winkel. Het vervoer naar de hoofdstad gebeurde later in speciaal daartoe door de coöperatieve mandenmakers vervaardigde manden.

een tweede hond: Vroeger gebruikte men als trekdieren voor ventwagens veelal honden, die niet zo duur waren als paarden.

reclamebriefkaart: Er werd actieve reclamecampagne gevoerd voor de bakkerij, o.a. voor het sportbeschuit, vooral in De Pionier.

‘Vrede’: Deze drukkerij was door een aantal christen-anarchisten in 1897 rond het blad met die naam opgericht. Aanvankelijk werkte men in Haarlem, al spoedig daarna in Den Haag. In april 1902 werd alles

[p. 158]

overgeplaatst naar de kolonie in Blaricum. Aldaar werden in een eenvoudig houten gebouw zowel de drukkerij als de medewerkers (Lo van Mierop, L.P. Honnef, W. Kooijman, G.F. Lindeijer en enige tijd ook Felix Ortt) ondergebracht. Bij Vrede rolden De Pionier (orgaan van de vereniging G.G.B., vanaf 7 juni 1902) en het blad Vrede (orgaan van de Internationale Broederschap) van de pers; Felix Ortt redigeerde beide bladen, maar in 1903 nam Van Eeden na enige wrijving het redacteurschap van De Pionier over. Hij maakte er een weekblad van; de capaciteit van Vrede bleek toen niet meer voldoende. Hoewel het bedrijf in 1903 uitgebreid werd met een binderij, werkte men reeds dat jaar met een nadelig saldo. Tot overmaat van ramp werd tijdens de februari-staking de drukkerij door omwonenden in brand gestoken. De groep splitste zich n.a.v. ruzie (Vrede - De Samenwerking). De groep Vrede kwam tenslotte weer in Den Haag terecht, waar zij een noodlijdend bestaan leidde tot haar opheffing in 1906. Uit principe werd geen commercieel werk aangenomen.

de toon van De Koe: Twee dagen later (30 augustus) schreef Van Eeden in zijn Dagboek, dat De Koe weer lastiger werd. Daarentegen was hij erg blij met Van Hettinga Tromp, die hij kenmerkte als ‘een uitstekend mensch’.