Manuscript in een jaszak gevonden. Kroniek van de bekering van Bodor Guíla Buitenlander

[p. 14]

Explicationnette

Commençons comme dans les romans-feuilletons du temps des diligences:

- Par un tiède après-midi où des nuages passaient que le vent poussait, chez cette célèbre mère Catherine qui décore depuis 1793, je crois, le très-renommé Mont-des-Martyrs, je fis la connaissance d'un jeune homme d'à peu près mon âge - j'ai vingt-deux ans - et qui se disait artiste ès belles-lettres, s'appelait Bodor Guila et était originaire de Betawi (Poulo-Djawa).

Mais finissons comme dans les oeuvres modernes et les discours de M. Alfred Jingle:

- Jeune homme - devenu idiot - dans sa poche trouvé manuscrit - conversion modernisme - docteur me l'a cédé - publié tel quel - assez curieux - avec portrait comme l'a vu Creixams - très intéressant - et certificat directeur asile - très aimable.

le trouveur.

[p. 15]

Verklarinkje

Laten we beginnen als in de romans-in-afleveringen uit de tijd van de dilligences:

- Op een lauwe namiddag, terwijl de wind de wolkengevaarten voortjoeg, maakte ik bij de roemruchte Mère Catherine die sinds ik meen 1793 de zeer befaamde Mont-des-Martyrs siert, kennis met een jongeman van ongeveer mijn leeftijd - ik ben tweeëntwintig jaar - die zichzelf kunstenaar in de schone letteren noemde, Bodor Guila heette en afkomstig was uit Betawi (Poulo-Djawa).

Maar laten we eindigen als in de moderne boeken en de redevoeringen van de heer Alfred Jingle:

- Jongeman - gek geworden - in zijn jaszak manuscript gevonden - bekering modernisme - als aan mij afgestaan - hoogst merkwaardig - als zodanig gepubliceerd - met portret naar het leven door Creixams - zeer belangwekkend - en verklaring van directeur inrichting - heel vriendelijk.

de vinder.

[p. 16]

Justification par le vieil Homère:

- Thestoride, beaucoup de choses sont obscures pour les hommes, mais rien, pour les hommes, n'est plus obscur que leur propre esprit.

(Epigrammes, V. Au Thestoride.)

Acte de foi de Bodor Guíla:

- Je sais que j'ai fait une quantité considérable de fautes, fautes de grammaire et de style, mais je les offre avec la même fierté qui m'a fait supprimer les signes de ponctuation et les majuscules. Je crois fermement qu'après le manque de forme, la présence de mes fautes constituera un charme de plus.

Synthèse:

Le fin Jean Cocteau: - Ce que le public te reproche, cultive-le, c'est toi!

Le cul de l'Echo: - Chic - moche - quoi?

Quand on me demande ce que je suis, je dis toujours: littérateur. Souvent, j'y ajoute: poète. Mais au fait, j'ai toujours menti. J'aurais dû dire: j'aimerais être littérateur et quelquefois il m'arrive d'écrire un vers et encore selon l'école ancienne, classique, disent les modernes qui seront classiques dans cinquante ans.

Je suis allé à Montmartre pour y chercher un extérieur; ainsi j'appelle une ambiance qui influe, car un bon extérieur doit aller vers l'intérieur. J'espère que je m'exprime encore sans extraordinarités mais j'ai lu hier soir une préface de Jean Cocteau et je crains d'être infecté. Et pour ne pas anticiper je préfèrerais ne pas l'être encore.

J'étais à Montmartre et je travaillais pour me mettre au courant des mouvements modernes. Mais je n'y comprenais rien. La plupart des artistes que je recontrais étaient fort

[p. 17]

Rechtvaardiging door de oude Homerus:

- Thestorides, veel zaken zijn duister voor de mensen, maar niets is voor de mensen duisterder dan hun eigen geest.

(Epigrammen, V. Aan Thestorides.)

Geloofbelijdenis van Bodor Guila

- Je weet dat ik een aanzienlijke hoeveelheid fouten heb gemaakt, taalfouten en stijlfouten, maar ik bied ze aan met dezelfde trots die me ertoe bracht leestekens en hoofdletters achterwege te laten. Ik ben er vast van overtuigd dat, nu de vorm ontbreekt, de aanwezigheid van mijn fouten een extra bekoorlijkheid vormt.

Synthese:

De fijnzinnige Jean Cocteau: Koester wat het publiek in je bespot - jijzelf bent dat!

Een verre Echo: - Chic - rot - wat?

Als ze me vragen wat ik ben, zeg ik altijd: literator. Vaak voeg ik er aan toe: dichter. Maar eigenlijk heb ik altijd gelogen. Ik had moeten zeggen: ik zou graag literator zijn, en soms gebeurt het wel eens dat ik een gedicht schrijf, en wel volgens de oude school, de ‘klassieke school’, zoals de modernen zeggen die over vijftig jaar klassiek zijn.

Ik ben naar Montmartre gegaan om een buitenkant te zoeken; zo noem ik een omgeving die je beïnvloedt, want een goede buitenkant loopt door tot in de binnenkant. Ik hoop dat ik me nog samenhangend uitdruk, want gisteravond heb ik een voorwoord van Jean Cocteau gelezen, en ik ben bang dat ik beïnvloed ben. En om niet vooruit te lopen zou ik dat liever nog niet willen zijn.

Ik was dus in Montmartre en deed mijn best om op de hoogte te raken van de moderne bewegingen. Maar ik be-

[p. 18]

modernes et me trouvaient douloureusement en retard. Je dépensais mes derniers sous à des livres modernes que je ne pouvais comprendre et j'en trouvais toujours plus à acheter que je ne comprendrais pas.

Un jour un homme qui avait vraiment un talent très spécial - mais je dois le désigner d'abord. Je le ferai par le lettre X qui figure dans son nom et n'est pourtant pas un X, mais je ne veux pas donner le nom complet car je ressens pour lui une sympathie marquée, je pourrais même dire que nous sommes amis, et je ne peux pas souffrir qu'on prononce mal le nom de quelqu'un qui a mon amitié.

(On prononce en général avec assez de soin les noms des enseignes.)

X me disait un jour, à la Place du Tertre, en me parlant d'un jeune littérateur qu'il connaissait fort bien:

- Il est un des plus grands entre les modernes. Il est très jeune, mais c'est un type doué.

Il ajoutait: - comme toi. Toi aussi, tu es jeune et doué, si tu pouvais rester assez longtemps avec nous, tu serais mort avant d'avoir trente ans.

- Sans blague! Tu en es sûr?

- Très sûr. Je t'ai étudié. Eh bien, je te dis, mon vieux, tu fabriqueras quelque chose et de très bien même, mais tu finiras avant que tu aies trente ans et avec la camisole de force.

Ce jour-là je me suis senti plus près des modernes que jamais auparavant. Un nouvel espoir se fixait en moi, - quelquepart.

J'allais à Montparnasse, je m'ennuyais à la Rotonde et je parlais l'anglais au Café du Dôme. A la Grande Chaumière je regardais une femme nue pliée en quatre et avec la peau très rose. Ensuite j'achetais un numéro de Montparnasse, cela me privait d'une tasse de café au lait. J'y trouvais avant tout une soi-disant poésie de Blaise Cendrars que j'ai comprise du commencement à la fin. Mais je la trouvais dégoûtante et

[p. 19]

greep er niets van. De meeste kunstenaars die ik tegenkwam waren erg modern en vonden mij een pijnlijk geval van achterlijkheid. Ik gaf mijn laatste centen uit aan moderne boeken waar ik niets van snapte, en ik vond er steeds meer om te kopen waar ik ook niets van zou snappen.

Op een dag zei een man die echt een heel speciale gave had - maar ik moet hem eerst even aanduiden. Dat zal ik dan doen met de letter X die in zijn naam voorkomt maar toch geen X is, maar ik wil niet zijn hele naam prijsgeven, want ik koester voor hem een diepe genegenheid. Ik kan zelfs wel zeggen dat we vrienden zijn, en ik zou niet kunnen hebben dat ze de naam van iemand die mijn vriendschap geniet verkeerd zouden uitspreken.

(Merknamen worden altijd zorgvuldig genoeg uitgesproken.)

X vertelde me op een dag op de Place du Tertre over een jonge literator die hij goed kende, en hij zei:

- Hij is een van de grootsten onder de modernen. Hij is nog erg jong, maar een begaafde vent.

Hij voegde eraan toe: - net als jij. Jij bent ook jong en begaafd, als je maar lang genoeg bij ons zou kunnen blijven zou je dood zijn vóór je dertigste.

- Geen geintje? Weet je 't zeker?

- Absoluut. Ik heb je bestudeerd. Laat mij je vertellen, jongen, dat jij wat in je mars hebt en niet zo weinig ook, maar vóór je dertigste eindig je in het dwangbuis.

Die dag voelde ik me dichter bij de modernen dan ooit tevoren. Een nieuwe hoop vestigde zich in me - ergens.

Ik ging naar Montparnasse, ik verveelde me in la Rotonde en ik sprak Engels in het Café du Dôme. In La Grande Chaumière keek ik naar een in vieren gevouwen naakte vrouw met een erg roze huid. Vervolgens kocht ik een nummer van Montparnasse, waarvoor ik mezelf een kop koffie ontzegde. Allereerst trof ik er een zogenaamd gedicht in aan van Blaise Cendrars, dat ik van begin tot eind heb begrepen. Maar ik

[p. 20]

heurtante comme de la mauvaise prose et point du tout originale. Cela traitait du ventre de madame sa mère lorsqu'il s'y trouvait encore et j'ai entendu parler à bord d'un steamer deux matelots avec beaucoup plus d'audace de ce même sujet. Leur langage était plus cru, plus osé et plus liquide et ils faisaient plus de trouvailles, car, Blaise Cendrars sait parfaitement comment était construit le ventre de sa mère, et les matelots n'en savaient que très peu de chose.

Sous cette poésie était imprimé une louange assez longue de l'auteur par certain Paul Husson, dont je n'avais jamais entendu parler, mais que j'inscrivis sur ma liste de personnes encore à connaître.

Pour être franc, j'étais très indigné de Blaise Cendrars. Mais je n'étais qu'un stupide garçonnet qui ne pouvait comprendre les modernes.

Alors j'ai fait la connaissance d'un littérateur qui écrivait des contes et aussi des poésies modernes. C'était un gentil garçon à barbe blonde, son prénom était Tristan. Il vivait pour un idéal assez grand, et sympathique. Je lui ai demandé l'explication de la poésie de Cendrars. Il la trouvait très belle et surtout très originale. Quand je lui disais que cela ne ressemblait point à ce que j'entendais par le mot ‘poésie’, il me raconta que mon éducation littéraire était en retard d'au moins cinquante ans. Et je crois qu'il était encore fort galant.

Il me faisait lire de ses vers que je regardais avec l'air d'un orang-outang qui doit soigner un nouveau-né. Le lendemain je m'efforçais d'écrire une poésie dans le même genre.

Donne-moi le dictionnaire:
donne-moi le jeu hagard des mots inattendus
qui se rangent dans une farandole
nouvelle.
Donne-moi le trentième mot du a:
abbatiale;

[p. 21]

vond het smakeloos en stuitend als slecht proza en absoluut niet origineel. Het ging over de buik van mevrouw zijn moeder toen hijzelf er nog in zat, en ik heb eens aan boord van een stoomschip twee matrozen aanmerkelijk stoutmoediger over datzelfde onderwerp horen praten. Hun taal was gewaagder, ruwer en vloeiender, en er zaten meer vondsten in, want Blaise Cendrars weet uitstekend hoe de buik van zijn moeder in elkaar zit en de matrozen wisten daar maar heel weinig van af.

Onder dat gedicht was een behoorlijk lange lofrede op de schrijver afgedrukt van een zekere Paul Husson, van wie ik nog nooit gehoord had, maar die ik op mijn lijstje van nog te leren kennen personen zette.

Eerlijk gezegd was ik erg verontwaardigd door Blaise Cendrars. Maar ik was dan ook maar een dom jongetje dat de modernen niet kon begrijpen.

Toen maakte ik kennis met een literator die sprookjes schreef en ook moderne gedichten. Het was een aardige jongen met een blonde baard en zijn voornaam was Tristan. Hij leefde voor een heel groot, sympathiek ideaal. Ik heb hem gevraagd dat gedicht van Cendrars uit te leggen. Hij vond het erg mooi en vooral erg origineel. Toen ik hem zei dat het helemaal niet leek op wat ik onder het woord ‘gedicht’ verstond, vertelde hij me dat mijn literaire ontwikkeling minstens vijftig jaar achterliep. En ik geloof dat hij zelfs nog beleefd wilde blijven.

Hij liet me wat van zijn eigen verzen lezen en ik bekeek ze met de blik van een orang-oetan die een zuigeling moet verzorgen. De volgende dag deed ik mijn best om net zo'n soort gedicht te schrijven.

Geef me het woordenboek:
geef me het wilde spel der onverwachte woorden
die zich rangschikken in een nieuwe
rondedans.
Geef me het dertigste woord van de a:
abdijkerk;

[p. 22]

 

et le cinquième mot du c:

 

cabane;

 

et le dernier mot du z:

 

zymologie;

 

et maintenant le premier mot du z:

 

zacinthe;

 

le dernier mot du r:

 

rythme;

 

au diable, au diable le rythme! -

 

donne-moi le vingtième mot compté en sens inverse du r:

 

runes;

 

idée mystique dans une mystique farandole!

 

J'ai passé le mot rustre, donne vite le mot rustre,

 

j'adore rustre,

 

et aussi rut et rutabaga,

 

et plein d'idées est rutacées.

 

Donne-moi le dernier mot,

 

pris sans faire attention, quelquepart:

 

compôte.

 

Compôte comme dernier accord,

 

accord guillotiné, sanglant:

 

compôte de cerises.

 

Abbatiale cabane zymologie zacinthe runes rustre rut

 

rutabaga rutacées compôte.

 

Comme scintillement d'étoiles fatiguées la mystique

 

farandole danse...

Le même jour nous nous rencontrions par hasard, tandis que j'avais sur moi le papier qui portait la poésie; je la lui ai fait lire. Il me corrigea une faute et me dit avec un doux sourire qu'il ne faisait pas mieux. Je lui dis avec un doux sourire que je la lui dédiais. Je la lui ai envoyée, soigneusement copiée, sur deux feuilles de bon papier. Il ne me l'a pas retournée. On peut trouver de plus sévères maîtres que Tristan.

[p. 23]

 

en het vijfde woord van de c:

 

cabaret;

 

en het laatste woord van de z:

 

zymologie;

 

en nu het eerste woord van de z:

 

zaad;

 

en het laatste woord van de r:

 

rythme;

 

naar de duivel met het rythme! -

 

geef me het twintigste woord van achteren van de r:

 

runen;

 

mystiek idee in een mystieke rondedans!

 

Ik heb het woord rund overgeslagen, geef gauw het woord

 

rund,

 

ik ben gek op rund,

 

en op rukken en rubber,

 

en hoe ideeënvol is rumbonen.

 

Geef me het laatste woord,

 

achteloos ergens uitgeplukt:

 

compôte.

 

Compôte als laatste accoord,

 

een bloedig, geguillotineerd accoord:

 

kersencompôte.

 

Abdijkerk cabaret zymologie zaad runen rund rukken rubber

 

rumbonen compôte.

 

Als een schittering van vermoeide sterren danst de

 

mystieke ronddans...

Diezelfde dag kwamen we elkaar toevallig tegen terwijl ik het papier met het gedicht erop bij me had; ik heb het hem laten lezen. Hij verbeterde een fout en zei met een mild glimlachje dat hij het niet beter zou doen. Ik zei hem met een mild glimlachje dat ik het aan hem opdroeg. Ik heb het hem opgestuurd, zorgvuldig overgeschreven op twee vellen mooi papier. Hij heeft ze me niet teruggestuurd. Je kunt je strengere leermeesters voorstellen dan Tristan.

[p. 24]

Quand je pense à lui, je vois à son côté un autre jeune homme, un tout jeune homme, avec un doux visage, un tout doux visage. De temps en temps ses bons yeux semblaient voir des mondes qui sombraient ou des armées de nuages en pleine bataille. Si on avait combiné son prénom avec celui de Cendrars on en aurait fait le nom illustre de Blaise Pascal. C'était lui que mon ami X avait nommé un des plus grands entre les modernes, et je suis certain qu'il ne l'aurait pas comparé avec moi mais avec Arthur Rimbaud s'il avait jamais pensé à ce dernier. Le jeune homme me trouvait sans doute bien peu intéressant et ne voulait jamais parler que très peu avec moi. J'ai donc accepté l'opinion de X sur lui sans investigation personnelle. Il est vrai que j'ai lu quelques-unes de ses poésies, mais c'était parfaitement normal que je ne les comprenais pas.

Ma foi, être compris par tout le monde, c'est livrer la preuve qu'on est banal. Etre compris par quelques-uns, c'est bientôt être compris par chacun. La meilleure garantie de n'être compris par aucun, c'est de ne pas se comprendre.

Puis: comprendre, - c'est le contraire de sentir. Or les gens de lettres (les vrais!), sont là pour louer tout ce qu'ils ne peuvent pas comprendre, puisqu'ils ne demandent qu'à sentir.

Hélas je ne peux sentir, sans comprendre. J'admets le grand talent du jeune littérateur, les yeux fermés.

Et les yeux fermés je lui ai fait cette tentative de poésie moderne que je lui dédie, le suppliant de ne pas comprendre. Seulement, j'ai des doutes. Car malgré tous mes efforts je me suis compris en l'écrivant.

La couleur de la Seine comme celle d'écureuils noyés,
entre minuit et minuit.
sur le Pont-Neuf, choyé par les amants des toiles,
je vois une longue ligne de moutons
accrochés à la balustrade, les queues dressées,
les dos collés par des couleurs criardes,

[p. 25]

Als ik aan hem denk, zie ik naast hem een andere jongeman, een hele jonge man met een zacht gezicht, een heel zacht gezicht. Zo nu en dan lijken zijn goede ogen verzonken werelden te zien, of wolkenlegers in hevige strijd gewikkeld. Als je zijn voornaam combineerde met die van Cendrars, dan kreeg je de roemrucht naam van Blaise Pascal. Hij was het die mijn vriend X een van de grootsten onder de modernen had genoemd, en ik weet zeker dat hij hem niet met mij maar met Arthur Rimbaud zou hebben vergeleken als hij even aan die laatste gedacht had. De jongeman vond mij ongetwijfeld weinig interessant en wilde maar heel weinig tegen mij zeggen. Ik heb de mening van X over hem maar overgenomen zonder persoonlijk een onderzoek in te stellen. Ik heb weliswaar een paar van zijn gedichten gelezen, maar het sprak vanzelf dat ik daar niets van begreep.

Geloof me: als iedereen je begrijpt bewijs je dat je platvloers bent. Als een paar mensen je begrijpen word je al gauw door iedereen begrepen. De beste garantie om nooit, door wie ook begrepen te worden, is jezelf niet te begrijpen.

Bovendien: begrijpen - dat is het tegenovergestelde van voelen. Vandaar dat de letterlievenden (de èchte!) er zijn om alles te prijzen wat ze niet kunnen begrijpen, omdat ze eisen dat er enkel gevoeld wordt.

Jammer genoeg kan ik niet voelen zonder te begrijpen. Ik erken blindelings dat de jonge literator een groot talent heeft.

En blindelings heb ik deze poging tot moderne poëzie gemaakt, die ik aan hem opdraag met de smeekbede er niets van te begrijpen. Ik heb alleen zo mijn twijfels. Want hoe ik ook mijn best deed, ik begreep mezelf toen ik het schreef.

De kleur van de Seine als van verdronken eekhoorns,
tussen middernacht en middernacht.
op de Pont-Neuf, vertroeteld door de lakenminnaars,
zie ik een lange rij schapen
opgehangen aan de leuning, de staarten gestrekt,
de ruggen beplakt met schreeuwende kleuren,

[p. 26]

 

comme des hommes-sandwich avec des pancartes-réclame

 

qui attaquent les yeux,

 

et vus de loin ils ressemblent à des hommes.

 

Et dans la Seine colorée par des ouïstitis noyés,

 

les moutons crachaient

 

des ronds,

 

de grands et de petits, et tous difformes.

 

Alors venait le petit Hercule,

 

qui n'avait pas encore étranglé les serpents,

 

mais déjà assez fort pour jeter le Pont-Neuf dans l'eau,

 

avec les moutons,

 

dans la Seine,

 

qui serait colorée par des moutons noyés.

 

Mais je voyais que le petit Hercule

 

regardait longuement les moutons

 

accrochés à la balustrade et crachant dans l'eau

 

avec leurs dos bariolés,

 

et le petit Hercule marchait vers un vieux mouton

 

qui semblait le grand-maître de tous,

 

comme un aéroplane enragé vers le squelette de la tour

 

Eiffel,

 

- point d'exclamation de la moderne poésie, -

 

le petit Hercule trapu

 

marchait droit vers le vieux mouton,

 

qui le long d'une barbe hirsute, rouge brique,

 

où les mouches s'étaient fourrées

 

comme des raisins dans un pain de Pâques,

 

salivait

 

dans l'eau.

 

Et le petit Hercule trapu

 

se plaçait à côté du vieux mouton,

 

parmi tous les autres moutons,

 

et collait son dos avec des couleurs criardes

 

et crachait

 

des ronds difformes dans l'eau.

[p. 27]

 

als sandwichmannen met reclameborden

 

die de ogen aanvallen,

 

en van veraf gezien lijken ze op mensen.

 

En in de Seine, gekleurd door verdronken aapjes,

 

spuugden de schapen

 

kringetjes,

 

grote en kleine en allemaal wanstaltig.

 

Toen kwam de kleine Hercules,

 

die de slangen nog niet gewurgd had,

 

maar al sterk genoeg was om de Pont-Neuf in het water te

 

gooien,

 

met de schapen,

 

in de Seine,

 

die gekleurd zou worden door verdronken schapen.

 

Maar ik zag dat de kleine Hercules

 

langdurig naar de schapen keek

 

die aan de leuning hingen en in het water spuugden

 

met hun bonte ruggen,

 

en de kleine Hercules liep op een oud schaap toe

 

dat de grootmeester van alle leek,

 

als een woedend vliegtuig dat zich op het geraamte van de

 

Eiffeltoren stort,

 

- uitroepteken van de moderne poëzie, -

 

de kleine, potige Hercules

 

liep recht op het oude schaap af,

 

dat langs zijn ruige, steenrode baard,

 

waarin vliegen zich hadden volgevreten

 

als rozijnen in een Paasbrood,

 

in het water

 

kwijlde.

 

En de kleine, potige Hercules

 

ging naast het oude schaap staan,

 

tussen al de andere schapen,

 

en beplakte zijn rug met schreeuwende kleuren

 

en spuugde

 

wanstaltige kringetjes in het water.

[p. 28]

Deux jours plus tard je quittais la Butte, après avoir craché moi-même, non pas dans la Seine, mais sur les pierres irrégulières de la Place du Tertre.

C'était un jour..., j'étais bien dégoûté de mon entourage ce jour-là, car j'avais trop pensé à une personne qui se trouvait en Italie. Une pipe trop courte me brûlait la langue. Je crachais et demandais à l'homme à côté de moi s'il cracherait aussi loin.

Il disait avec un petit sourire significatif:

- Je ne crache pas.

La pipe continuait de me brûler la langue; je crachais encore une fois. Alors il se leva.

-Si ça vous est égal, - me dit-il, - mettez vous à une autre table pour cracher. C'est très dégoûtant.

Cette fois-ci ce n'était plus la pipe qui me faisait cracher.

Alors il me quitta et s'en alla s'asseoir à une autre petite table. Je crachai quelque temps en solitude et ce soir-là à neuf heures je prenais le train pour Florence.

J'avais, dans le train, deux livres: Poètes d'aujourd'hui: l'orientation actuelle de la conscience lyrique, par Paul Neuhuys, et un fascicule d' Action.

Je les avais trouvés dans une librairie dont le directeur est un homme lettré et charmant. J'avais rencontré ce jour-là trois personnes qui ressemblaient à Napoléon: la première était une dame qui pratiquait l'amour sans droits réservés, la deuxième était l'homme qui n'aimait pas cracher, le libraire était la troisième. Il me trouvait toute une montagne de lecture moderne dont j'ignorais l'existence. La vie des lettres et des arts, l'Esprit Nouveau, Bauduin et son poème en trois plans, Céline Arnauld et Paul Dermée, et Juliette Roch et Marinetti, qu'il vantait fort. Et beaucoup encore que j'ai oublié. Mon Dieu je croyais connaître le terrain pourtant! Erreur - heureusement que j'ai le livre de Paul Neuhuys pour me guider. C'est un Belge, il a eu le temps d'observer; le jeune littérateur que j'aimerais voir comparé avec Arthur Rimbaud, l'a bien critiqué. Voilà enfin un homme qui

[p. 29]

Twee dagen later verliet ik de heuvel van Montmartre, na zelf ook gespuugd te hebben, niet in de Seine, maar op de hobbelige keien van de Place du Tertre.

Wat een dag... ik had die dag schoon genoeg van mijn omgeving want ik had teveel gedacht aan een persoon die in Italië zat. Een te kort pijpje schroeide mijn tong. Ik spuugde en vroeg aan de man naast me of hij net zo ver kon spugen.

Hij zei met een veelbetekenend glimlachje:

- Ik spuug niet.

De pijp schroeide nog steeds mijn tong; ik spuugde nog een keer. Toen stond hij op.

- Als 't u hetzelfde blijft - zei hij - wilt u dan aan een ander tafeltje gaan zitten spugen? Het is erg onsmakelijk.

Die keer was de pijp niet meer de reden dat ik spuugde.

Hij liep weg en ging aan een ander tafeltje zitten. Ik spuugde een paar keer in eenzaamheid en die avond om negen uur nam ik de trein naar Florence.

Ik had in de trein twee boeken bij me: Dichters van vandaag: de huidige oriëntatie en het lyrisch bewustzijn van Paul Neuhuys, en een aflevering van Action.

Ik had ze gevonden in en boekhandel die gedreven wordt door een geletterd en innemend man. Die dag had ik drie mensen ontmoet die op Napoleon leken: de eerste was een dame die de liefde bedreef zonder voorbehouden rechten, de tweede was de man die niet van spugen hield en de boekverkoper was de derde. Hij zocht een hele stapel boeken voor me bij elkaar waarvan ik het bestaan niet kende. Het leven der letteren en kunsten, De Nieuwe Geest, Bauduin en zijn gedicht op drie niveaus, Céline Arnauld en Paul Dermée, en Juliette Roch en Marinetti, van wie hij hoog opgaf. En nog meer, die ik vergeten ben. Grote God, en ik dacht nog wel dat ik er wat vanaf wist! Een vergissing - gelukkig dat ik nu het boek van Paul Neuhuys heb als gids. Hij is een Belg, hij heeft de tijd gehad om te observeren; de jonge literator die ik graag met Arthur Rimbaud vergeleken had gezien, had hem een goede kritiek gegeven. Eindelijk een man die het leek te begrijpen,

[p. 30]

semble comprendre, - il m'expliquera.

- Peut-être...

J'occupai un compartiment avec deux Italiens (des musiciens d'orchestre, je crois), qui se l'étaient habilement réservé. J'étais venu à temps pour me glisser dans l'association. La défense du compartiment. Ainsi nous n'avons pas dormi trop mal. Seulement, il y a toujours les odeurs et la musique.

Une demie-heure après-départ ils dormaient très en paix.

Mais une heure plus tard, nom de nom, ils dormaient tout-à-fait!

Je dormais délibérément.

A Aix-les-Bains, réveil. Maintenant les Poètes d'aujourd'hui.

Première leçon:

La poésie actuelle se plaît aux brèves notations et a rompu avec toute espèce de rhétorique. Rédiger signifie réduire.

Voilà quelque chose! Je suis heureux! Je puis donc être poète!

Rédiger est réduire. Je ne rédige plus. De brèves notations non rédigées: c'est écrire des télégrammes. Pourtant, on trouve des imbéciles qui rédigent leurs télégrammes; ils sont épiciers. Pour être poète, que ferais-je? J'écrirai de longs télégrammes, sentiments, idées, tout ce qui traverse mon coeur enfin - cet organe trop usé en littérature - et ma tête et mes oreilles et mes yeux et mon nez et mes molaires et mes intestins, - mais noté brièvement et sans rédiger.

Mais maintenant, puisque je passe pour littérateur, comment écrirai-je de la prose? J'ai trouvé. La prose, c'est mes télégrammes écrits l'un derrière l'autre. Mon papier sera noir.

[p. 31]

- hij zou het me uitleggen.

- Misschien...

Ik zat in een coupé met twee Italianen (orkestmusici, geloof ik) die de ruimte handig voor zichzelf hadden gereserveerd. Ik was net op tijd gekomen om me in het bondgenootschap in te dringen. De verdediging van de coupé. Vandaar dat we niet al te slecht hebben geslapen. Alleen waren er wel die luchtjes en die muziek.

Een half uur na het vertrek lagen ze vredig te slapen

Maar een uur later, sodeju, sliepen ze volledig!

Ik sliep vastberaden.

In Aix-les-Bains werd ik wakker. Nu de Dichters van vandaag.

Eerste les:

De poëzie van vandaag is gesteld op korte notities en heeft gebroken met elke vorm van rhetoriek. Formuleren betekent beperken.

Daar heb ik wat aan! Wat een bof! Ik kan dus best dichter zijn!

Formuleren is beperken. Ik formuleer niet meer. Korte, ongeformuleerde notities: telegrammen schrijven dus. Toch zijn er idioten die hun telegrammen formuleren, de krentenkakkers. Wat moet ik dus doen om dichter te zijn? Ik schrijf lange telegrammen, gevoelens, ideeën, kortom alles wat er opkomt in mijn hart - dat in de literatuur zeer misbruikte orgaan - en mijn hoofd en mijn oren en mijn ogen en mijn neus en mijn kiezen en mijn ingewanden - maar wel kort genoteerd en zonder formulering.

Maar nu ik voor literator doorga: hoe moet ik dan proza schrijven? Ik heb het gevonden. Proza, dat is: mijn telegrammen achter elkaar geschreven, telkens weer het ene na het andere, het ene na het andere. Mijn papier zal er zwart van zien.

[p. 32]

La poésie, c'est mes télégrammes coupés n'importe où. Arranger, c'est toujours rédiger. Coupés n'importe où et é-crits l'un sous l'autre. Mon papier aura beaucoup de blanc.

L'un sous l'autre? Quelle blague! C'est dire qu'on a séparé les télégrammes un par un. Je rectifie: 3½ sous 2 et 5 sous 1⅛ et 4¾ sous 191/27 et tous les autres cas possibles.

Je suis le
poète des télégrammes inac
hevés
- lairs
Coup d'aigui -
ou d'estoc qui travers -
l'espr
it travaille
écrire vite n'arrangez pas les pensées
ne sont pas arr - les sentim - que diable
tout bondit ou est coupé par les ch
ocs du tr
ain.

Ah, j'ai trouvé. Je suis content, heureux, malgré l'odeur épouvantable de l'ail. Après tout ce n'est pas si difficile que ça, le métier de poète. Suffit de laisser du blanc. Courir, ne pas avoir le temps, - puisque nous vivons dans des temps frénétiques. Un train, ça va. On veut écrire éclairs et le wagon donne un coup de pied contre votre main. On écrit: - lairs. Le poème a gagné en valeur. Qui comprendra? Qui dira que c'est rédigé?

La sténographie a devancé la poésie actuelle. Quel poète qu'un sténographe qui a de l'instinct!

A Modane, j'avais terminé la lecture du fascicule d'Action. Mal dormir donne mal à la tête, lire ensuite un numéro d'Action, c'est avoir deux têtes qui tournent, en sens inverse, avec

[p. 33]

Poëzie, dat is: mijn telegrammen op willekeurige plaatsen in stukken gehakt. Rangschikken is altijd formuleren. Willekeurig in stukken gehakt en onder elkaar geschreven. Mijn papier zal heel wat wit bevatten.

Het ene onder het andere? Wat een flauwekul! Of je de telegrammen van elkaar zou moeten scheiden! herstel dus: 3½ onder 2 en 5 onder 1⅛ en 4¾ onder 191/27 en alle andere mogelijkheden.

Ik ben de
dichter der onaf
gemaakte
-iksem
telegrammen
Speldepr-
of degenstoot die door-
de ge
est werkt
snel schrijven orden niet de gedachten
zijn niet geor- de gevoe- verdomme
alles springt of wordt verhakkeld door het sch
okken van de tr
ein.

Ah, ik heb het gevonden. Ik ben tevreden, blij, ondanks de verschrikkelijke knoflookstank. Eigenlijk is het allemaal zo moeilijk niet, dat dichterschap. Een kwestie van wit laten. Rennen, geen tijd hebben - omdat we in haastige tijden leven. Een trein, dat kan. Je wilt bliksem schrijven, en dan geeft de wagon een schop tegen je hand. En je schrijft - iksem. Het gedicht stijgt in waarde. Wie zal het begrijpen? Wie zal zeggen dat het geformuleerd is?

De stenografie is de huidige poëzie vooruit. Een stenograaf met instinct: wat een dichter!

In Modane had ik de aflevering van Action uit. Slecht slapen veroorzaakt hoofdpijn, daarna nog een nummer van Action lezen is of je twee hoofden hebt die in tegengestelde richting

[p. 34]

un bruit - peste, je ne puis m'exprimer davantage, voilà deux minutes que je cherche. Heureusement qu'il m'est permis de ne pas rédiger. Avec un bruit - que personne ne saura. Alors...

Après Modane j'ai cherché la guérison dans la lecture régulière d'un appétissant Arsène Lupin. Le gentleman-cambrioleur est un grand médecin.

Une impression de la nuit passée. Vers deux heures, lorsque je devais me diriger vers le cabinet, je passais un compartiment de première classe où se trouvaient deux bébés.

Tous deux criaient.

L'un disait: - Aaah, aah, aaah.

Et l'autre: - Eok, èok, èok.

Alors tous deux furent apaisés et l'un ne faisait plus rien que baver.

Mais l'autre disait encore: - Tjeh, tjeh, tjeh.

Et à la fin: - Tjjèèètt...

Je me suis arrêté devant la porte pour les écouter et j'ai oublié que je devais aller au cabinet. C'était incompréhensiblement beau.

C'était naïf, spontané, et vrai les expressions d'âme de ces purs bébés. J'ai senti surtout dans le deuxième un poète en état primitif.

Et puis Florence. Après une deuxième nuit dans le train, après avoir passé la mer, toujours m'éloignant plus du Sacré-Coeur et de Montmartre, comme Blaise Cendrars et la petite prostituée dans le Transsibérien. Mais moi, malheureux, je n'avais pas de Jeanne, ni de Nini, ni de Chichi, ni de Mado, ni de Dodo, ni de Dada, ni de Caca. Il y avait deux Italiens qui puaient l'ail.

Et puis Florence.
Et puis Florence.
Nom de     j'ai besoin     d'être lyrique.

puis Florence.

La deuxième fois     j'y suis:

[p. 35]

tollen met eén geluid - verdomme, ik kan me niet meer uitdrukken, ik zoek nu al twee minuten. Gelukkig is het mij toegestaan niet te formuleren. Met een geluid - dat niemand zal kennen. Vandaar...

Na Modane zocht ik genezing in de ordentelijke lezing van een smakelijke Arsène Lupin. De gentleman-inbreker is een groot geneesheer.

Een indruk van afgelopen nacht. Rond twee uur, toen ik op pad moest naar het toilet, liep ik langs een eersteklasse-coupé, waarin zich twee baby's bevonden.

Allebei huilden ze.

De ene zei: - Aaah, aah, aaah.

En de andere: - Eok, èok, èok.

Vervolgens werden beiden gesust en de een deed niets anders meer dan kwijlen.

Maar de andere zei nog: - Tjeh, tjeh, tjeh.

En tenslotte: - tjèèèt...

Ik bleef voor de deur naar ze staan luisteren en vergat dat ik naar het toilet moest. Het was onbegrijpelijk mooi.

Het was argeloos, spontaan en echt, de zielsuitdrukking van die reine baby's. Ik voelde vooral in de tweede een dichter in ongerepte staat.

En toen Florence. Na nog een nacht in de trein, na een stuk langs de zee, steeds verder weg van de Sacré-Coeur en Montmartre, zoals Blaise Cendrars en het hoertje in de Transsibérien. Maar ik, ongelukkige, ik had geen Jeanne, geen Nini, geen Chichi, geen Mado, geen Dodo, geen Dada en geen Caca. Twee Italianen waren er, die naar knoflook stonken.

En toen Florence.
En dan Florence.
Alle donders,     heb zin om lyrisch te     .
En dan Florence.
De tweede     dat ik er ben:

[p. 36]

 

souvenirs, souvenirs!

 

vais à la chasse aux     ,

 

dans toutes les rues

 

des souvenirs.

 

Emmanuele et Mariette.

 

Le gros     avec une mèche.

 

Une voiture.

 

on trouve de l'ice     soda.

 

Je suis sensible comme     peau rose d'un gosse     ,

 

sensible comme un nouveau-né

 

qu'     a écorché...

 

Les cochers dorment     soleil.

 

Comme il fait chaud.

 

Arno est vert.

 

Fratelli Coppini,     , chauve, chauve,

 

comme des moines     dans de longs vêtements.

 

Ponte     : bijoux.

 

Mariette avait un collier     cou

 

et une amie

 

dinde     des airs de paon.

 

Sasrifelli:

 

le sourire d'or     concierge

 

et le chasseur a     fiancée à Lyon.

 

Via Tornabuoni:

 

ai passé une boutique où     achetions presque

 

le portrait de

 

avec un chapeau sur sa     trop propre,

 

mais c'était     et trop cher,

 

et plus     ça n'y était plus.

 

Mariette!

 

Via Porta Rossa:

 

bar,

 

espresso;

 

je prenais toujours un     ,

 

mais aujourd'hui je connais un     mot,

 

je commande un capuccino.

 

avocat rêveur

[p. 37]

 

herinneringen,     !

 

Ik ga op jacht naar     herinneringen,

 

in alle straten

 

herinneringen,

 

Emmanuele en Mariette.

 

De dikke     met zijn lok.

 

Een wagen.

 

vind je ice cream soda.

 

ben zo gevoelig als de     huid van een blond jochie,

 

als een pasgeborene

 

die ze     hebben...

 

De koetsiers slapen in     zon.

 

Wat is het warm.

 

Arno is groen.

 

Fratelli Coppini,     , kaal, kaal,

 

als Florentijnse monniken     lange gewaden.

 

Ponte Vecchio: juweel.

 

had een halssnoer om

 

en     vriendin,

 

een kip zonder kop     een air als een pauw.

 

Sasrifelli:

 

de gouden glimlach van     concierge

 

en de piccolo heeft     verloofde in Lyon.

 

Via Tornabuoni:

 

ben langs een winkel gelopen     we bijna

 

het portret van     hadden gekocht

 

met een hoed     zijn te nette hoofd,

 

maar     was kapot en te duur

 

later was het er niet     .

 

Mariette!

 

Via Porta Rossa:

 

bar,

 

espresso;

 

ik nam altijd een     ,

 

maar vandaag ken ik een     woord,

 

ik bestel een capuccino.

 

dromerige advocaat,

[p. 38]

 

qui parlait beaucoup     son sommeil

 

sur la philosophie,

 

a appris le mot capuccino

 

m'a payé mon dîner

 

une bouteille de vin blanc     Torino

 

et le capuccino

 

et     avons dit du mal de     poésie moderne.

 

Via Monalda:

 

je     enrhumé et je me mouche,

 

pas dans le mouchoir de

 

mais dans mon propre mouchoir

 

la Bianca,

 

le nom est     mon carnet;

 

je ne comprends     au menu:

 

ventresca all' olio

 

stracottato con piselli

 

tortino di

 

polpettone

 

osso bucco

 

stufato di

 

ravioli al pollo

 

une tache     timbre

 

...con patate

 

...composta

 

Je     du macaroni

 

et quelque chose     bon,

 

le garçon raconte beaucoup,     ,

 

je reçois du gélatineux avec     radis.

 

Un couteau,

 

je coupe     livre de Hello

 

le premier     s'appelle Ludovic,

 

antipathique, antipathique,

 

mon couteau est sâle.

 

Mariette,     n'est pas ici,

 

elle déjeune     l'avocat rêveur.

 

Palazzo Pitti:

 

et portraits;

[p. 39]

 

die veel praatte     zijn slaap

 

over filosofie,

 

heeft     het woord capuccino geleerd

 

en     diner betaald

 

en een fles     wijn uit Torino

 

en de

 

en we hebben kwaad gesproken     de moderne poëzie.

 

via Monalda:

 

word verkouden en snuit mijn

 

maar niet in de zakdoek     Mariette

 

maar in mijn eigen

 

Trattoria la Bianca

 

de naam     in mijn boekje;

 

ik begrijp     van het menu:

 

ventresca all'

 

storione stracottato con piselli

 

toritino     carciofi

 

polpettone

 

osso bucco

 

stufato     manzo

 

ravioli al pollo

 

een

 

...con patate

 

...composta

 

Ik vraag     macaroni

 

en iets lekkers,

 

de     vertelt veel, veel,

 

ik krijg     kleverigs met radijs.

 

Een mes,

 

snijd een boek van Hello     ,

 

het eerste sprookje heet Ludovic,

 

, antipathiek,

 

maar mijn mes is     .

 

Mariette die is hier niet,

 

luncht met de dromerige advocaat.

 

Pitti:

 

tentoonstelling en portretten;

[p. 40]

 

j'adore le portrait     Gordigiani

 

mais Mariette le trouve un     Fantin-Latour.

 

Encore un capuccino

 

mais     est un grand,

 

un capucin,

 

cruches grandes comme l'armée

 

Partout des inscriptions:

 

Mort aux     !

 

Et WI PIPI est vive     peuple.

 

Et maintenant le coiffeur:

 

barbe est comme un chardon,

 

j'ai le premier tirage     un favori.

 

Via Valfonda:

 

il     rase avec une tendresse infinie:

 

?

 

Du tout du tout.

 

Va     ,

 

Et puis la guerre,

 

artillerie     les Alpes,

 

et aqua di     ,

 

nous traduisons ensemble:

 

eau de     ,

 

Et maintenant un chapeau de

 

Via Strozzi:

 

un chapeau de     d'Italie,

 

quinze lires,

 

j’     l'air d'un bookmaker.

 

l'Arno:

 

souvenirs, souvenirs!

 

Je     aller à Montelupo

 

et à     Miniato

 

et à une chartreuse     j'ai oubliée

 

mais où     y an un puits et     grille et des roses

 

et     dinde dans l'herbe.

 

A     Miniato il pleuvait sur nous,

 

était énervée;

 

il pleut, il     , bergère

[p. 41]

 

ik     het portret van Gordigiani

 

maar     vind het een slechte Fantin-Latour.

 

een capuccino

 

maar dit is     grote,

 

een capucijn,

 

twee koppen     groot als het Duitse leger.

 

opschriften:

 

Dood aan de fascisten!

 

WI PIPI is leve het     .

 

En nu de kapper:

 

Mijn     lijkt wel een distel,

 

en     begint iets van bakkebaarden te     .

 

Via Valfonda:

 

hij scheert me     oneindige tederheid:

 

Male?

 

O nee,     nee.

 

Va bene.

 

En dan     oorlog,

 

artillerie in de Alpen,

 

aqua di Firenze,

 

wij vertalen     :

 

water van Florence.

 

En nu     strohoed.

 

Via Strozzi:

 

een Italiaanse     ,

 

vijftien lire,

 

ik zie eruit     een bookmaker.

 

Weer de Arno:

 

;herinneringen!

 

Ik wil naar Montelupo

 

naar San Miniato

 

en naar     karthuizerklooster dat ik vergeten ben

 

waar ze een put hebben     een hek en rozen

 

en     kalkoen in het gras.

 

In     Miniato hadden we regen,

 

Mariette     zich op;

 

het regent, regent,

[p. 42]

 

et brigadier, vous avez     .

 

Mariette, elle est belle comme     fée,

 

une fée de printemps     du songe d'une nuit     été,

 

- à bas la primavera     Botticelli! -

 

sa robe représente l'

 

et ses lèvres la jeune     :

 

elle est belle comme une     ,

 

ou comme un conte de     .

En Italie j'étais heureux. Pendant quatre jours j'étais trop heureux pour écrire une ligne. La pire situation est d'être trop actif pour le rêve et trop faible pour l'action. Je suis revenu à Montmartre, enviant les vaches qui broutaient. A Montmartre j'ai trouvé ce manuscrit dans ma poche. Comme il est rédigé toujours; quand donc aurai-je la liberté? Etudions les grands libres, il y a toujours le guide de Neuhuys dont la lecture m'a été coupée par le bonheur. J'en ai si peu profité. Pardon, si je suis toujours compréhensible. C'est, je le sens, un manque de tact et de talent.^*

* plus tard. C'est en relisant ceci que j'ai cru devoir faire tout de même un effort. Voilà pourquoi de ma précédente poésie florentine j'ai fait sauter chaque sixième mot, me réhabilitant ainsi devant mes lecteurs! Napoléon fit fusiller parfois un rebelle sur dix, j'ai expulsé un rebelle sur six: rebelles trop logiques contre ma jeune audace! Mais devant ceux qui préfèrent toujours les vieux chemins, je jette ici, d'un geste méprisant, le troupeau consterné des mots superflus:
nom et que je souvenirs Victor homme ici cream la blond on au l' chauve florentins Vecchio au avec albergo du une j' nous d'Annunzio tête déchiré tard pauvre caffe caffelatte un nouveau un dans m' et et de nous la deviens mais Mariette Trattoria dans rien storione carciofi manzo de demande de beaucoup des un conte mais elle avec exposition de mauvais celui-ci deux allemande fascistes le ma et d' me male bene dans Firenzo Florence paille paille ai encore veux San que il une la San Mariette pleut raison une ou d' de automne vie fée fée

[p. 43]

 

en brigadier, u hebt gelijk.

 

is zo mooi als een     ,

 

een lentefee of een uit     midzomernachtsdroom,

 

- weg met de primavera     Botticelli! -

 

haar jurk symboliseert de

 

en haar lippen het jonge     :

 

Mariette is zo mooi als     sprookjesfee,

 

of als een sprookje.

In Italië was ik gelukkig. Vier dagen lang was ik te gelukkig om een regel te kunnen schrijven. De ergste toestand is als je te actief bent om te dromen en te zwak om iets te doen. Ik ben teruggegaan naar Montmartre, jaloers op alle grazende koeien. In Montmartre vond ik dit manuscript in mijn zak. Wat is het toch nog steeds geformuleerd; wanneer zou ik nu ooit de vrijheid smaken? Laat ik de grote vrijen eens bestuderen, ik heb tenslotte nog steeds de gids van Neuhuys, waarvan de lezing door het geluk werd onderbroken. Ik heb er zo weinig gebruik van gemaakt. Neem me niet kwalijk als ik nog steeds te volgen ben. Ik voel het, het is een kwestie van gebrek aan tact en aan talent.^*

* later. Terwijl ik dit doorlas bedacht ik dat ik toch eens een poging zou moeten wagen. Vandaar dat ik uit mijn voorgaande Florentijnse vers elk zesde woord heb weggelaten, om me zo tegenover mijn lezers te rehabiliteren. Napoleon liet soms één op de tien opstandelingen neerschieten, ik heb één op de zes opstandelingen eruitgegooid: de te logische opstandeling tegen mijn jeugdige overmoed! Maar degenen die nog steeds de voorkeur geven aan de platgetreden paden, werp ik hier, met een minachtend gebaar, de onthutste kudde overbodige woorden voor de voeten:
ik doen keer herinneringen de Victor man Hier Ik rosé gevoelig gevild de De kaal in Mariette een met Albergo de een ik waar d' Annunzio op het en Arme caffé-caffelatte nieuw Een in me mijn witte capuccino over ik neus van zakdoek staat, niets olio di di stempelvlek om ober iets ik open antipathiek vuil zij Palazzo aanbid Nog een zo Overal En volk baard er verschijnen met o de en gezamenlijk een strohoed als herinneringen en een maar en de San wond herderinnetje Mariette sprookjesfee een van herfst leven een

[p. 44]

Quand donc, Muse Moderne, arroseras-tu mon manuscrit d'incompréhensibilité?

A Montmartre, dans ma petite chambre rue Tholozé, je reprends ma lecture des Poètes d'aujourd'hui et le travail de mon manuscrit.

Deuxième leçon: Guillaume Apollinaire.

Avant de lire je me demande ce que je sais de lui. Il est mort; à la guerre si je ne me trompe. Il doit être chef d'école. Le libraire qui ressemblait à Napoléon disait que Marinetti avait plus de talent, non, il employait le mot génie. Je connais un portrait de lui par Henri Rousseau où il paraît un parvenu chinois. J'ai lu un livre intitulé Les trois don Juan par Guillaume Apollinaire, cela m'a excessivement ennuyé, mais c'est peut-être d'un autre Guillaume Apollinaire. J'ai voulu acheter un bouquin qui est bien de lui, Le poète assassiné, mais c'était une édition épuisée et horriblement chère. Il paraît que dans ce bouquin on parle de queue de vache quand on veut dire ma petite chérie. C'est rudement subtil. J'ai encore vu quelque part une poésie signée Guillaume Apollinaire, qui s'étalait sur une page en forme de pluie tombante. Ce n'était pas de la littérature en peinture (les modernes ont horreur de ça!), c'était du dessin en littérature, mais en collaboration avec un typographe habile. Un ami fit la remarque qu'il aurait voulu encore la signature en parapluie.

C'est tout.

C'est peu.

Illuminez-moi.

Deuxième leçon: Guillaume Apollinaire est l'organisateur de l'esprit nouveau: ‘C'est aux poètes à décider, écrit-il, s'ils ne veulent point entrer dans l'esprit nouveau, hors duquel il ne reste d'ouvertes que trois portes: celle des pastiches, celle de la satire et celle de la lamentation, aussi sublime soit-elle’.

[p. 45]

Wanneer, o Moderne Muze, zult ge mijn manuscript besprenkelen met onbegrijpelijkheid?

Op Montmartre, in mijn kamertje aan de Rue Tholozé, hervatte ik de lezing van de Dichters van vandaag en het werk aan mijn manuscript.

Tweede les: Guillaume Apollinaire.

Alvorens te gaan lezen vraag ik me af wat ik van hem weet. Hij is gestorven, in de oorlog als ik me niet vergis. Hij moet de leider van de school zijn. De boekverkoper die op Napoleon leek zei dat Marinetti meer talent had, nee, hij gebruikte het woord genie. Ik ken een portret van hem door Henri Rousseau, waarop hij op een Chinese parvenu lijkt. Ik heb een boek van Guillaume Apollinaire gelezen dat Les trois Don Juan heette en het verveelde me mateloos, maar dat was misschien een andere Guillaume Apollinaire. Ik heb een boek willen kopen dat wel degelijk van hem was, Le poète assassiné, maar dat was alleen nog antiquarisch te koop en verschrikkelijk duur. Het schijnt dat er in dat boek koeie-staart gezegd wordt als iemand mijn schatje bedoelt. Dat is donders subtiel. Ik heb ook nog eens ergens een gedicht van Guillaume Apollinaire gezien dat op de pagina was afgedrukt in de vorm van een regenbui. Het ging niet om literaire schilderkunst (de modernen verafschuwen dat!), het was een tekening in literatuur, maar in samenwerking met een handige typograaf. Een vriend merkte op dat hij de naam eronder graag in de vorm van een paraplu had gezien.

Dat is alles.

Het is weinig.

Geef mij opheldering.

Tweede les: Guillaume Apollinaire is de organisator van de Nieuwe Geest: ‘Het is aan de dichters om te beslissen’, zo schrijft hij, ‘of ze helemaal niet willen delen in die Nieuwe Geest, waarbuiten nog slechts drie deuren openstaan: die van de pastiche, die van de satire en die van de klaagzang, hoe verheven ook.’

[p. 46]

C'est écrasant pour moi. Le mot pastiches me brûle, je suis trop bête pour la satire et pas assez sublime pour la lamentation.

Mais voici un brin d'espoir! - Son oeuvre n'est pas une tentative, c'est un résultat. Avec lui, nous changeons notre ancienne habitude de penser. - J'abandonne la mauvaise route. Je quitte saint Aloyse et j'élève mes prières vers Apollinaire. Que son oeuvre ait comme résultat mes pauvres tentatives! Puisqu'il a le don de changer chez les autres leur ancienne habitude de penser, tout n'est pas encore perdu. Et les efforts des indignes sont les plus dignes efforts!

Voici Alcools qu'on m'a prêté.

Point de virgules, point de points. Pas un signe de ponctuation. Qui a trouvé cela? Que sais-je? et qu'importe? Il n'y a qu'à remercier. Je peux sauver les apparences de mes écrits vieillots. Merci, cher maître... Ah! pardon! Merci cher maître pour la leçon tout ira bien j'espère je ferai de mon mieux pourquoi faut-il garder des choses superflues dans la prose cher maître c'est inutile je chasse les points et les virgules de ma prose comme de ma poésie

Mais pourquoi avez-vous gardé si souvent la rime cher maître la rime après Walt Whitman c'est un peu fort Walt Whitman après tout comme on lui doit beaucoup quand on est moderne si j'étais grand poète vous remarquez que je chasse aussi bien les majuscules qui sont parfaitement inutiles j'écrirai avant tout une poésie à la gloire de Walt Whitman pardon les habitudes sont si fortes de walt whitman une chose comme ceci et ayez pitié si je manque de talent cher maître vous voyez que la bonne volonté y est

vienne le délire attendez ça je peux employer ça dans la poésie vienne le délire des grands subconscients qui bégayent ou hurlent mais ne peuvent s'exprimer.

[p. 47]

Vernietigend voor mij. Het woord pastiche staat me tegen, ik ben te dom voor satire en niet verheven genoeg voor de klaagzang.

Maar er is een sprankje hoop! - Zijn werk is geen poging maar een resultaat. Met hem veranderen wij onze vroegere gewoonte om te denken. - Ik verlaat het slechte pad. Ik verzaak aan Sint Aloysius en richt mijn gebeden tot Apollinaire. Dat zijn oeuvre mijn armzalige pogingen tot resultaat moge hebben! Als hij de gave heeft bij anderen de vroegere gewoonte om te denken te veranderen, dan is alles nog niet verloren. En de pogingen van de onwaardigen zijn de meest waardevolle pogingen!

Hier hebben we Alcools, dat ik geleend heb.

Geen komma's, geen punten. Niet een leesteken. Wie heeft dat bedacht? Weet ik veel? en wat doet het ertoe? Ik kan hem alleen maar dankbaar zijn. Ik kan het uiterlijk van mijn oude krabbels redden. Dank, goede meester... O, pardon! Dank goede meester voor deze les alles zal nu goed gaan hoop ik ik zal mijn best doen waarom zouden we overbodigheden in het proza handhaven goede meester dat is nutteloos ik gooi de punten en komma's mijn proza en poëzie uit

Maar waarom hebt u zo vaak het rijm gehandhaafd goede meester rijmen na Walt Whitman dat gaat toch wat ver tenslotte heb je aan Walt Whitman heel wat te danken als je modern bent als ik een groot dichter was zou u zien dat ik ook de hoofdletters eruit zou gooien want die zijn volledig nutteloos ik zal allereerst een gedicht schrijven ter ere van Walt Whitman pardon de macht der gewoonte van walt whitman iets als dit en heb medelijden als ik gebrek aan talent heb goede meester u ziet dat ik in ieder geval van goede wil ben

kome het delirium wacht even dat kan ik gebruiken in het gedicht kome het delirium van de grote onderbewusten die stotteren of brullen maar zich niet kunnen uitdrukken

[p. 48]

 

vienne le délire

 

il y est hourra hourra hourra

 

viennent les grands mots et les mots gros

 

et les mots hauts

 

hourra hourra hourra

 

éternité cosmogénie insubmersibilité

 

éclectisme bifurcation dualisme ésoterie

 

prosopopée réciprocation orthopédie cacophonie

 

oxydabilité et circumnavigation

 

je suis un grand poète

 

je viens de me découvrir

 

à partir d'aujourd'hui je suis un grand poète

 

ceci est mon premier poème

 

j'appartiens aux modernes

 

mais je n'appartiens pas aux modernes

 

j'appartiens à moi-même

 

 

 

je suis un poète vive la poésie

 

un homme s'est levé de l'autre côté de l'eau mouvante

 

il s'appelait walt whitman

 

il était blanc entre beaucoup de noirs

 

il était un grand poète

 

peut-être était-il plus grand poète que moi peut-être suis je

 

plus grand poète que lui personne ne pourra le dire

 

aussi cela n'importe il était poète-nu je suis poète-nu

 

nous sommes tous les deux poète-nu pour cela nous

 

n'avons rien à faire l'un avec l'autre

 

nous sommes tous les deux grand poète

 

il était grand poète

 

et je suis grand poète

 

 

 

hourra hourra hourra

 

vive la poésie

 

vive walt whitman

 

vive la poésie de walt whitman

[p. 49]

 

kome het delirium

 

het is er hoera hoera hoera

 

kome de grote woorden en de dikke woorden

 

en de hoge woorden

 

hoera hoera hoera

 

eeuwigheid wereldgeest onzinkbaarheid

 

eclectisme splitsing dualisme esoteriek

 

prosopopeia wederkerigheid orthopedie kakofonie

 

oxydeerbaarheid en wereldomzeiling

 

ik ben een groot dichter

 

ik heb mezelf net ontdekt

 

vanaf vandaag ben ik een groot dichter

 

dit is mijn eerste gedicht

 

ik behoor tot de modernen

 

maar ik behoor niet aan de modernen

 

ik behoor aan mezelf

 

 

 

ik ben een dichter leve de poëzie

 

er is een man opgestaan aan de overkant van het woelige

 

water

 

hij heette walt whitman

 

hij was blank tussen heel veel zwarten

 

hij was een groot dichter

 

misschien was hij een groter dichter dan ik misschien ben

 

ik een groter dichter dan hij niemand kan het zeggen

 

en het doet er ook niet toe hij was naaktdichter ik ben

 

naaktdichter wij zijn allebei naaktdichter daarom hebben

 

wij niets met elkaar te maken

 

we zijn allebei grote dichters

 

hij was een groot dichter

 

en ik ben een groot dichter

 

 

 

hoera hoera hoera

 

leve de poëzie

 

leve walt whitman

 

leve de poëzie van walt whitman

[p. 50]

 

un homme s'est levé de l'autre côté de l'eau bleue mou-

 

vante

 

il était le poète d'une poésie nouvelle

 

il était prophète barde et poète

 

il était plus incompréhensible que les prophètes bibliques

 

je sais cela

 

j'ai lu les prophètes bibliques et de ceux que je n'ai pas

 

lu j'ai entendu parler

 

je prends la bible et je cherche les noms des prophètes

 

j'ai lu esaïe ou j'ai entendu parler de lui

 

j'ai lu jérémie ou j'ai entendu parler de lui

 

j'ai lu ézéchiel ou j'ai entendu parler de lui

 

j'ai lu daniel ou j'ai entendu parler de lui

 

j'ai lu osée ou j'ai entendu parler de lui

 

j'ai lu joël ou j'ai entendu parler de lui

 

j'ai lu amos ou j'ai entendu parler de lui

 

j'ai lu abdias ou j'ai entendu parler de lui

 

j'ai lu jonas ou j'ai entendu parler de lui

 

j'ai lu michée ou j'ai entendu parler de lui

 

j'ai lu nahum ou j'ai entendu parler de lui

 

j'ai lu habacuc ou j'ai entendu parler de lui

 

j'ai lu sophonie ou j'ai entendu parler de lui

 

j'ai lu aggée ou j'ai entendu parler de lui

 

j'ai lu zacharie ou j'ai entendu parler de lui

 

j'ai lu malachie ou j'ai entendu parler de lui

 

 

 

je n'en ai pas compris un

 

je n'ai pas compris esaïe et pas compris jérémie

 

et pas compris ézéchiel et pas compris daniel

 

et pas compris osée et pas compris joël et pas

 

compris amos et pas compris abdias et pas

 

compris jonas et pas compris michée et pas

 

compris nahum et pas compris habacuc et pas

 

compris sophonie et pas compris aggée et

 

pas compris zacharie et pas compris malachie

[p. 51]

 

er is een man opgestaan aan de overkant van het blauwe

 

woelige water

 

hij was de dichter van een nieuwe poëzie

 

hij was profeet bard en dichter

 

hij was onbegrijpelijker dan de bijbelprofeten dat weet ik

 

ik heb de bijbelprofeten gelezen en over degenen die ik niet

 

heb gelezen heb ik gehoord

 

ik pak de bijbel en zoek de namen der profeten

 

ik heb jesaja gelezen of ik heb over hem gehoord

 

ik heb jeremia gelezen of ik heb over hem gehoord

 

ik heb ezechiël gelezen of ik heb over hem gehoord

 

ik heb daniël gelezen of ik heb over hem gehoord

 

ik heb hosea gelezen of ik heb over hem gehoord

 

ik heb joël gelezen of ik heb over hem gehoord

 

ik heb amos gelezen of ik heb over hem gehoord

 

ik heb obadja gelezen of ik heb over hem gehoord

 

ik heb jona gelezen of ik heb over hem gehoord

 

ik heb micha gelezen of ik heb over hem gehoord

 

ik heb nahum gelezen of ik heb over hem gehoord

 

ik heb habakuk gelezen of ik heb over hem gehoord

 

ik heb zefanja gelezen of ik heb over hem gehoord

 

ik heb haggaï gelezen of ik heb over hem gehoord

 

ik heb zacharia gelezen of ik heb over hem gehoord

 

ik heb maleachi gelezen of ik heb over hem gehoord

 

 

 

ik heb er niet een van begrepen

 

ik heb jesaja niet begrepen en jeremia niet begrepen

 

en ezechiël niet begrepen en daniël niet begrepen

 

en hosea niet begrepen en joël niet begrepen en

 

amos niet begrepen en obadja niet begrepen en jona niet

 

begrepen en micha niet begrepen en nahum niet begre-

 

pen en habakuk niet begrepen en zefanja niet begrepen

 

en haggaï niet begrepen en zacharia niet begrepen en

 

maleachi niet begrepen

[p. 52]

 

mais esaï s'est compris lui-même

 

mais jérémie s'est compris lui-même

 

mais ézéchiel s'est compris lui-même

 

mais daniel s'est compris lui-même

 

mais osée s'est compris lui-même

 

mais joël s'est compris lui-même

 

mais amos s'est compris lui-même

 

mais abdias s'est compris lui-même

 

mais jonas s'est compris lui-même

 

mais michée s'est compris lui-même

 

mais nahum s'est compris lui-même

 

mais habacuc s'est compris lui-même

 

mais sophonie s'est compris lui-même

 

mais aggée s'est compris lui-même

 

mais zacharie s'est compris lui-même

 

et malachie s'est compris lui-même

 

 

 

je n'ai pas compris walt whitman

 

d'autres ne l'ont pas compris

 

et walt whitman ne s'est pas compris

 

 

 

un chant de gloire pour walt whitman

 

la première fois je me suis approché de lui comme d'un

 

grand-prêtre

 

j'entrais dans le premier chant en dansant avec un joyeux

 

visage

 

le deuxième chant me trouvait avec une ride entre les

 

sourcils

 

au troisième et quatrième chant mon visage était contracté

 

toute une montagne de sable me tombait sur la cervelle

 

alors j'ai juré

 

 

 

la seconde fois je me suis approché de lui avec méfiance

 

comme un garçon d'un chien qui l'a déjà happé

 

mais je voulais devenir bons amis

 

ma main allait vers ses poèmes comme les doigts du

 

garçon vers les dents du chien

[p. 53]

 

maar jesaja heeft zichzelf begrepen

 

maar jeremia heeft zichzelf begrepen

 

maar ezechiël heeft zichzelf begrepen

 

maar daniël heeft zichzelf begrepen

 

maar hosea heeft zichzelf begrepen

 

maar joël heeft zichzelf begrepen

 

maar amos heeft zichzelf begrepen

 

maar obadja heeft zichzelf begrepen

 

maar jona heeft zichzelf begrepen

 

maar micha heeft zichzelf begrepen

 

maar nahum heeft zichzelf begrepen

 

maar habakuk heeft zichzelf begrepen

 

maar zefanja heeft zichzelf begrepen

 

maar haggaï heeft zichzelf begrepen

 

maar zacharia heeft zichzelf begrepen

 

maar maleachi heeft zichzelf begrepen

 

 

 

ik heb walt whitman niet begrepen

 

anderen hebben hem niet begrepen

 

en walt whitman heeft zichzelf niet begrepen

 

 

 

een gezang ter ere van walt whitman

 

de eerste maal dat ik hem naderde zoals men een

 

hogepriester nadert

 

trad ik de eerste zang binnen, al dansend met verheugd

 

gelaat

 

de tweede zang trof mij aan met een rimpel tussen de

 

wenkbrauwen

 

bij de derde en vierde zang was mijn gelaat geheel

 

vertrokken een hele berg zand werd over mijn brein

 

uitgestort en ik vloekte

 

 

 

de tweede maal naderde ik hem met argwaan, gelijk een

 

jongen de hond nadert die hem al eens gebeten heeft

 

maar ik wilde goede vrienden worden

 

mijn hand strekte zich naar zijn verzen uit als de vingers

 

van de jongen naar de tanden van de hond

[p. 54]

 

je m'étais chargé d'une lourde tâche et je faisais atten-

 

tion d'être confortablement assis

 

mes yeux commencent à glisser

 

mais les lignes sont rudes

 

les lignes sont rudes comme une voie de funiculaire

 

et pas comme les rails bien huilés d'un tramway

 

je ne pouvais avancer

 

alors j'ai juré de nouveau

 

 

 

la troisième fois j'ai bondi vers lui comme un caméléon

 

vers un insecte

 

j'ai voulu l'avaler d'un trait

 

hélas

 

je n'ai pas compris

 

et j'ai crié

 

j'ai dit merde tu es fou

 

ou je suis fou

 

 

 

je suis un poète je veux écrire des poésies

 

je ne veux pas être compris car walt whitman est poète

 

et incompréhensible comme les prophètes bibliques et je

 

ne veux pas être incompréhensible comme les prophètes

 

bibliques car être incompréhensible comme eux c'est de

 

la merde

 

je veux être plus incompréhensible

 

je veux être plus obscur que l'apocalypse de saint jean

 

et plus annoté que le cantique des cantiques

 

je suis un grand poète-nu

 

la poésie-nue est incompréhensible comme toutes les fem-

 

mes habillées

 

hourra hourra hourra

 

vive ma poésie

 

walt whitman a laissé la vieille poésie de côté il a chassé

 

la rime et chassé la raison et chassé le mètre et chassé

 

la musique et du rythme il ne s'est guère soucié

 

alors il a accouché d'une nouvelle poésie

 

après lui d'autres ont accouché d'une nouvelle poésie

[p. 55]

 

ik had een zware taak op me genomen en ik had ervoor

 

gezorgd dat ik gemakkelijk zat

 

mijn ogen beginnen te glijden

 

maar de regels zijn ruw

 

de regels zijn ruw als de rails van een kabelbaan en niets als

 

de goed geoliede rails van een tram

 

ik kwam niet vooruit

 

en weer vloekte ik

 

 

 

de derde maal sprong ik op hem als een kameleon op een

 

insect

 

ik wilde hem in één hap verslinden

 

helaas

 

ik heb het niet begrepen

 

en ik heb gehuild

 

ik zei verdomme jij bent gek

 

of ik ben gek

 

 

 

ik ben een dichter ik wil gedichten schrijven

 

ik wil niet begrepen worden want walt whitman is dichter

 

en onbegrijpelijk als de bijbelprofeten en ik wil niet

 

onbegrijpelijk zijn als de bijbelprofeten want

 

onbegrijpelijk zijn als zij stelt geen barst voor

 

 

 

ik wil onbegrijpelijker zijn

 

ik wil duisterder zijn dan de openbaring van johannes en

 

geannoteerder dan het hooglied

 

ik ben een groot naaktdichter

 

de naaktpoëzie is onbegrijpelijk zoals alle geklede vrouwen

 

hoera hoera hoera

 

leve mijn poëzie

 

walt whitman heeft de oude poëzie links laten liggen hij

 

heeft het rijm eruitgegooid en de logica eruitgegooid en

 

het metrum eruitgegooid en de muziek eruitgegooid en

 

om het ritme heeft hij zich nauwelijks bekommerd

 

en toen baarde hij een nieuwe poëzie

 

na hem hebben anderen een nieuwe poëzie gebaard

[p. 56]

 

aujourd'hui je vais accoucher d'une nouvelle poésie

 

ceci est ma poésie je l'ai fait tout à fait seul

 

qui lit ma poésie lit seulement moi

 

vive vive ma poésie

 

j'ai pris la vieille poésie et je l'ai maltraitée

 

j'ai donné des coups de pied à la raison j'ai mordu la rime

 

j'ai pincé le mètre et sur toute musique j'ai pissé et chié

 

et avec le rythme je me suis essuyé le cul

 

je ferai mes poèmes sans effort

 

j'oserai tout dire

 

qui lit mes poèmes lit seulement moi qui me lit ne me comprendra pas

 

je dirai ces salauds ne me comprennent pas ils n'ont pas

 

de cerveaux mais des limaces dans teurs têtes

 

car je serai sûr qu'ils ne me comprendront pas

 

car je sais que je serai capable d'écrire des poèmes

 

que je ne comprendrai pas moi-même

 

ce que je dis je dis

 

ce que je ne pense pas je ne pense pas

 

je déteste penser

 

on pensait dans les temps de charlemagne

 

je suis de mon temps

 

je m'occupe de mon temps comme de mon porte-monnaie

 

je suis un grand poète-nu ceci est ma poésie

 

ceci est ma grande poésie-nue

 

hourra hourra hourra

j'ai lu alcools j'ai trop compris le pasticheur en retard qui dort toujours en moi a été trop content de temps en temps je me méfie de vous cher maître

je passe à un autre je passe les calligrammes trop difficiles à trouver je vous remercie pour vos leçons cher maître mais vous ne m'avez pas appris assez

je passe à André Salmon pardon à andré salmon qui a écrit prikaz très facile à trouver pour le prix d'un franc c'est pas cher portrait compris mâchoire en avant et peindre qui vient

[p. 57]

 

vandaag zal ik een nieuwe poëzie baren dit is mijn poëzie

 

en ik heb haar helemaal alleen gemaakt

 

wie mijn poëzie leest leest enkel mij

 

leve leve mijn poëzie

 

ik heb de oude poëzie genomen en haar mishandeld

 

ik heb de logica geschopt en ik heb het rijm gebeten en ik

 

heb het metrum geknepen en op alle muziek heb ik

 

gepist en gescheten en met het ritme heb ik mijn reet

 

afgeveegd

 

ik zal mijn gedichten zonder inspanning maken

 

ik zal alles durven zeggen

 

wie mijn gedichten leest leest enkel mij en wie me niet leest

 

zal me niet begrijpen

 

ik zal die klootzakken die me niet begrijpen vertellen dat ze

 

geen hersens maar slakken in hun hoofd hebben

 

want ik zal zeker weten dat ze me niet zullen begrijpen

 

want ik weet dat ik in staat zal zijn gedichten te schrijven

 

die ik zelf niet zal begrijpen

 

wat ik zeg zeg ik

 

wat ik niet denk denk ik niet ik verafschuw denken

 

in de tijd van karei de grote dachten ze

 

ik ben van mijn eigen tijd

 

ik hou me bezig met mijn eigen tijd net als met mijn eigen

 

portemonnee

 

ik ben een groot naaktdichter dit is mijn poëzie

 

dit is mijn grote naaktpoëzie

 

hoera hoera hoera

ik heb alcools gelezen ik heb teveel begrepen de achtergebleven pastichemaker die nog altijd in mij sluimert is van tijd tot tijd tevreden geweest ik wantrouw u goede meester

ik stap over op een ander ik ga voorbij aan de calligrammes die te moeilijk te vinden zijn ik dank u voor uw lessen goede meester maar u hebt me niet genoeg geleerd

ik ga over tot André Salmon pardon tot andré salmon die prikaz heeft geschreven heel gemakkelijk te vinden voor één frank dat is niet duur portret met kin vooruit inbegrepen en

[p. 58]

d'être édité par la sirène et que j'ai lu et le manuscrit trouvé dans un chapeau qui est trop cher et qui me fait regretter que je n'ai trouvé mon manuscrit que dans ma poche

mais non en vérité ça ne marche pas

c'est rudement joli prikaz ça a enflammé la couverture de mon lit mais écoutez c'est déroutant un poème comme ça il y a là-dedans une poussière de ponctuation de quoi remplir le panthéon quand on vient de flanquer tous les points et virgules à la porte c'est affolant puis la rime au diable salmon c'est pas cher un franc pour prikaz mais je n'aime pas payer les tentations même un franc or trente-six millions de wagons de cochons comme jurait pivolo si je ne marchais pas d'un pas assez ferme déjà dans la route nouvelle je serais retombé dans mes mauvaises habitudes j'offre trente sous à l'ombre de lénine mais qu'on me fiche la paix

pour max jacob des vers

j'ai lu de lui tout ce que j'ai pu trouver cinématoma le roi de béotie le phanérogame le cornet à dés le laboratoire central la défense de tartufe et quelques lettres c'est que je le connais qu'il a des yeux impayables et un pli sur le nez

j'ai étudié pour comprendre ces yeux impayables et ce pli sur le nez le personnage de septime fébur dans le roman sans histoire et grosse de détails la négresse du sacré-coeur où les vérités ne sont considérées des vérités qu'après qu'on les ait roulées du sacré-coeur à la seine et on s'arrête au bord l'eau ayant la qualité de nettoyer

je ne les y ai pas retrouvés

j'ai vu assez souvent max jacob chez la mère catherine sans savoir que c'était max jacob puis tout d'un coup j'ai su par charley et j'étais très honteux de ne connaître de toute son oeuvre que le titre d'un roman je lui demandais ce qu'il faudrait lire il me conseillait cinématoma

j'aime mieux la défense de tartufe

[p. 59]

peindre dat net verschenen is bij la sirène en dat ik gelezen heb en le manuscrit trouvé dans un chapeau dat te duur is en waardoor ik ben gaan betreuren dat ik mijn manuscript maar gewoon in mijn zak heb gevonden

maar nee eerlijk gezegd is het niks

ontzettend leuk hoor prikaz mijn beddesprei ligt er nog dubbel van maar hoor eens zo'n gedicht is verwarrend er hangt zo'n stofwolk van interpunctie over dat je er het panthéon mee kunt vullen als je alle punten en komma's eruit gegooid hebt het is vreselijk en dan dat rijm weg met salmon een frank voor prikaz is niet veel maar ik hou er niet van voor mijn beproevingen te betalen al is het maar een frank wel zesendertig miljoen wagons zwijnen zoals pivolo vloekte als ik niet de nieuwe weg al met zeer vaste tred was ingeslagen zou ik weer in mijn slechte gewoonten vervallen ik offer dertig sous aan de schim van lenin maar laat me met rust

voor max jacob verzen

ik heb alles van hem gelezen wat ik vinden kon cinématoma le roi de béotie le phanérogame le cornet à dés le laboratoire central la défense de tartufe en een paar brieven het is dat ik hem ken en dat hij onbetaalbare ogen heeft en een rimpel boven zijn neus

om die onbetaalbare ogen en die rimpel boven zijn neus te begrijpen heb ik de figuur van septime fébur bestudeerd in de roman zonder verhaal en vol details la négresse du sacré-coeur waarin waarheden pas als waarheden beschouwd worden als men ze van de sacré-coeur naar de seine heeft gerold en aan de oever is blijven staan omdat dat water een reinigende werking heeft

ik heb ze er niet in teruggevonden

ik heb max jacob vaak gezien bij mère catherine zonder te weten dat hij max jacob was en toen opeens hoorde ik het van charley en ik schaamde me diep dat ik van zijn hele oeuvre alleen maar de titel van een roman kende ik vroeg hem wat ik moest lezen hij raadde me cinématoma aan

ik hou meer van la défense de tartufe

[p. 60]

j'aime mieux le max jacob présent et prêchant de la défense que le max jacob ventriloque de cinématoma mais la chanson de bon mirlifa m'a ravi

j'ai tâché de faire une pareille chose j'ai eu ce culot mais il y a la rime c'est très difficile pour un étranger mais je suis sûr que max jacob sera complaisant car il n'est pas comme déclare monsieur neuhuys le père de la jeune poésie j'ai horreur des omissions qui témoignent d'un manque de respect max jacob est le saint père de la jeune poésie

il est le complaisant saint père qui a la bonté sous son gilet et le je m'enfichisme derrière son pince-nez il se fichera de moi avec la plus douce complaisance je lui offre mes vers quand même je les dois à deux parties deux minuscules parties de son multiforme lui car m'a expliqué monsieur neuhuys son oeuvre est un indicateur inépuisable de genres inusités

j'ai fait de mon mieux pour comprendre et plus souvent je n'ai pas compris mais souvent j'ai ri et c'est pas peu je ne trouve jamais le chemin dans les indicateurs et monsieur neuhuys me permet de l'appeler un auteur difficile ceci à lui^*

tata     saint pierre tata saint pierre
dieu     a renié le bon
ça     il fut cloué pour ça ça
pieu     fut cloué à un

babah babah babah

pierre     pourquoi ce bon saint
clair     ne voyait-il plus

* plus tard. J'ai appris que de toute façon la rime régulière a perdu de sa valeur rythmique. L'oreille est fatiguée pour l'avoir trop entendue. J'ai donc, dans mon hymne à Saint-Pierre, mis la rime avant chaque vers. Que ceux qui veulent replacer la rime le fassent par un effort personel qui: 1^o les rendra responsables de cette dangereuse manie; 2^o leur donnera peut-être l'illusion d'une rime rédimée.

[p. 61]

ik hou meer van de aanwezige en prekende max jacob van de défense dan van de buiksprekende max jacob van cinématoma maar la chanson de bon mirlifa vond ik verrukkelijk

ik heb geprobeerd ook zoiets te maken zo brutaal ben ik wel maar er zit rijm in en dat is erg moeilijk voor een buitenlander maar ik weet zeker dat max jacob genadig zal zijn want hij is niet zoals meneer neuhuys beweert de vader van de jonge poëzie ik heb een hekel aan onvolledigheden die getuigen van gebrek aan eerbied max jacob is de heilige vader van de jonge poëzie

hij is de genadige heilige vader die onder zijn vest volzit met goedheid en achter zijn knijpbril met lamaarwaaien hij laat mij vast heel genadiglijk waaien ik draag mijn verzen toch aan hem op ik heb ze te danken aan twee delen twee minuscule deeltjes van zijn veelzijdige persoon want zoals meneer neuhuys me uitlegde is zijn oeuvre een onuitputtelijke gids voor ongebruikelijke genres

ik heb mijn best gedaan om te begrijpen en vaker heb ik het niet begrepen maar vaak heb ik gelachen en dat is niet niks in gidsen kan ik nooit de weg vinden en van meneer neuhuys mag ik hem een moeilijk auteur noemen dit is voor hem^*

jaja     sint piet jaja sint piet
verzaakt     die heeft de heer
dra     daarom werd hij gespijkerd
staak     gespijkerd aan een

nouja nouja nouja

piet     die goede sinter
niet     zag het zo helder

* later ik heb gehoord dat hoe dan ook het regelmatige rijm zijn ritmische waarde heeft verloren. Het oor is moe omdat het dat teveel gehoord heeft. Ik heb dus in mijn lofzang aan Sint Pieter het rijm vóór elke versregel gezet. Laat degenen die het rijm weer terug willen hebben dat zelf maar doen, zodat ze 1. zelf verantwoordelijk zijn voor die gevaarlijke manie; 2. misschien de illusie krijgen het rijm vrijgekocht te hebben.

[p. 62]

cocorico     le coq chantait
corico     chantait cocori
pas     mais il dit non je connais
coco     c'est un drôle de
flo     fla flori
pierre     on a cloué le bon saint
toc     tic tic tic tic toc toc toc
l'air     avec ses pattes en
médoc     donne un verre de
pierre     le bon saint pierre le bon saint
larron     est mort comme un
don     lon lari
débonnaire     il avait l'air si
bon     il avait l'air si
jambon     il aimait le
renié     s'il n'avait jamais
pipipépère     pépépipi
arrivé     c'était pas
tirelé     tin
clé     saint pierre saint pierre il a la
l'nez     la clé fourrée dans

le cornet à dés le laboratoire central m'ont appris l'imprévu l'imprévu c'est une vieille femme coupée en quatre après un duo d'amour mais max jacob doit préférer l'imprévu d'un baiser d'enfant après un autodafé

il doit détester les imprévus prévus l'imprévu prévu c'est l'imprévu expliqué une chose expliquée après est expliquée d'avance seul les imprévus qu'on n'explique jamais restent imprévus

à max jacob encore cette tentative d'imprévu

à la lumière de vers luisants ou d'étoiles tombantes ou de

gouttes brûlantes de suif de chandelles

sur du bitume et des pierres

[p. 63]

kukeleku     de haan die riep
kuleku     die riep kukele
kwast     maar hij zei nee die rare
dedju     die ken ik niet
lu     tuture
droog     ze spijkerden hem hoog en
klop     tik tik tik tik klop klop klop
omhoog     zijn pootjes naar
op     daar nemen we een glaasje
piet     die goeie piet die goeie
pier     is dood gelijk een
lier     van tiere
niet     hij was beslist de kwaadste
klier     hij was beslist geen
sier     hij hield van goede
verzaakt     als hij de heer niet had
pierewiet     van pierewiet van
afgemaakt     was hij niet
laag     bij hoog en
vandaag     sint piet sint piet zit nog
maag     met die sleutel in zijn

Le cornet à dés en le laboratoire central hebben me het onvoorziene geleerd het onvoorziene is een oude vrouw die in vieren wordt gehakt na een liefdesduet maar ik denk dat max jacob de voorkeur geeft aan een kinderzoentje na een ketterverbranding

hij moet een hekel hebben aan het voorziene onvoorziene het voorziene onvoorziene is het uitgelegde onvoorziene iets dat achteraf wordt uitgelegd wordt van te voren uitgelegd alleen onvoorziene zaken die nooit worden uitgelegd blijven onvoorzien

voor max jacob ook deze poging tot het onvoorziene

bij het licht van glimwormen of van vallende sterren of van

brandende druppels kaarsvet

op asfalt en stenen

[p. 64]

 

à côté de l'hymne de camions clabaudants

 

dans une nuit mouchetée

 

un homme marchait

 

et un autre homme

 

et une femme

 

et le premier homme portait une auréole de débris de

 

verres qui chantaient

 

comme des moustiques follement amoureux

 

cet homme est moche et sa femme

 

est moche mais mon âme

 

veut être cet homme et sa femme

 

ce moche et sa bidoche

 

l'autre homme et la femme ne savaient pas

 

leurs dents grinçaient comme un frein sur des roues rou-

 

lants sur des rails

 

et dans la nuit mouchetée

 

à la lumière de vers luisants ou d'étoiles tombantes ou de

 

gouttes brûlantes de suif de chandelles

 

l'homme avec femme demandait à l'homme sans femme

 

y a-t-il de la pluie dans l'air

et était devenu irréparablement fou^*

lui le diable avait parcouru toute ma collection de modernes porte ensuite je ramassai les livres qu'il avait semés autour de mer je me vis obligé d'appeler le patron pour le mettre à la ses jambes de le rendre originalement méchant je ne pus le calbataille de livres hurlant affreusement il me supplia entre faisant le poirier sur ses cornes au milieu d'un champ de époque quand je suis rentré tôt le matin j'ai trouvé le diable bibliothèque essaie donc de te mettre à la hauteur de ton ordonnai-je je pense que j'irai moi-même voici la clef de ma diable lettré mais rends-mois mon chapeau et mon costume

* remarque. - Afin de reposer le lecteur qui doit être à bon droit découragé pour avoir lu X pages écrites de façon tellement ‘classique’, j'ai voulu donner à ce conte diabolique le charme inattendu d'un homme qui marche sur sa tête.

[p. 65]

 

naast de lofzang van blaffende vrachtwagens

 

in een gespikkelde nacht

 

liep een man

 

en nog een man

 

en een vrouw

 

en de eerste man droeg een aureool van scherven van

 

glazen die zongen

 

als waanzinnig verliefde muggen

 

deze man is lelijk en zijn vrouw

 

is lelijk maar mijn ziel

 

wil die man en zijn vrouw zijn

 

die lelijkerd en zijn wijf

 

de andere man en de vrouw wisten het niet

 

hun tanden knarsten als een rem op draaiende wielen op

 

een rails

 

en in de gespikkelde nacht

 

bij het licht van glimwormen of van vallende sterren of van

 

brandende druppels kaarsvet

 

vroeg de man met de vrouw aan de man zonder vrouw

 

zouden we het droog houden

gek geworden^*

verzameling modernen doorgenomen en was ongeneeslijk die hij om zich heen had gestrooid de duivel had mijn hele roepen om hem eruit te zetten daarna vergaarde ik de boeken kon hem niet kalmeren ik zag me genoodzaakt de huisbaas te door hem weer net zo slecht te maken als hij geweest was ik boeken onder hevig gebrul smeekte hij me tussen zijn benen stand op zijn horens aan te midden van een slagveld van volgende morgen vroeg terugkwam trof ik de duivel in handtheek probeer maar een beetje bij de tijd te raken toen ik de dat ik er zelf maar heen ga hier is de sleutel van mijn biblio-

* opmerking. - Ter ontspanning van de lezer die terecht ontmoedigd moet zijn na het lezen van pagina's die op zo'n ‘klassieke’ manier geschreven zijn, wilde ik dit duivelse sprookje de onvoorziene bekoring geven van een man die op zijn kop loopt.

[p. 66]

chabib ibn chabib alors j'éclatai de rire tu es sans doute un de vieilles demoiselles en leur lisant la vie de harem de scheik parler non tu as vraiment raison dit-il je vais enrager un asile vraiment un diable trop peu cultivé pour que je continue à te cile dis-je si tu u' as pas encore lu les chants de maldoror tu es fois toute la vie dans l'oreille je me fâchais tout à fait imbé dit-il je vais corrompre un petit garçon en lui coulant d'ue original lui dis-je je n'aime pas le faust de goethe tu as raison tu veux faire le mal sous mon masque tâche au moins d'être extraordinairement convenable je sentis que je me fâchais si sous ton masque annonça-t-il je vais séduire une jeune fille ressemblait comme deux moustiques maigres ce soir je sors ments assis sur la chaise il avait mis mon chapeau et me quand je me suis retourné j'ai vu le diable dans mes vêtements sur une chaise et m'étais endormi la face vers le mur petit conte en prose pour moi-même j'avais déposé mes vête-

blaise cendrars c'est l'homme qui m'a appris le mot merde c'est l'homme qui m'a donné du courage je lui suis profondément reconnaissant sans cendrars sans moi tandis que j'écris son portrait me regarde et me dit merde tu n'y arriveras pas nous sommes tout seuls dans ma chambre le portrait de cendrars et moi souvent depuis des jours le matin il me dit merde tu es laid et le soir merde je m'emmerde

je l'imite

je prends le bouquin de monsieur neuhuys sur les poètes d'aujourd'hui avec tous ses noms et ses précis imprécis trop de noms et trop peu de mots autour des noms chapitre troisième jules romains georges duhamel charles vildrac léon-paul fargue luc durtain andré spire pierre drieu la rochelle rené arcos pierre-jean jouve nom d'un citron

je n'en sais rien et j'en ai marre

je prends le bouquin et je regarde cendrars il me dicte il

me vient à l'aide

[p. 67]

maar geef me mijn hoed en mijn pak terug beval ik ik denk toen barstte ik in lachen uit je bent vast een belezen duivel ze het haremleven van sjeik chabib ibn chabib voor te lezen een oudejongejuffrouwenhuis in opschudding brengen door verder mee te converseren nee je hebt echt gelijk zei hij ik ga je bent toch bepaald een te onontwikkelde duivel om nog niet zo stom zei ik je hebt de chants de maldoror niet gelezen in één keer het hele leven in te fluisteren ik werd kwaad doe hebt gelijk zei hij ik zal en jongetje gaan bederven door hem origineel te zijn zei ik ik houd niet van de faust van goethe je kwaad wilt doen met mijn masker op probeer dan althans soenlijk meisje verleiden ik voelde me kwaad worden als je jouw masker op stap kondigde hij aan ik ga een uiterst fatleken op elkaar als twee magere muggen vanavond ga ik met aan op de stoel zien zitten hij had mijn hoed opgezet en we muur toen ik me omdraaide heb ik de duivel met mijn kleren een stoel gelegd en was ingeslapen met mijn gezicht naar de klein verhaaltje in proza voor mezelf ik had mijn kleren op

biaise cendrars is de man die me het woord verdomme geleerd heeft hij is de man die me moed heeft gegeven ik ben hem diep erkentelijk zonder cendrars was ik er niet geweest terwijl ik schrijf kijkt zijn portret me aan en zegt tegen me verdomme het lukt je niet wij zijn helemaal alleen in mijn kamer het portret van cendrars en ik al dagenlang zegt hij vaak 's morgens tegen me verdomme wat ben jij lelijk en 's avonds ik heb er schijt aan

ik imiteer hem

ik pak het boek van meneer neuhuys over de dichters van vandaag met al die namen en al die onnauwkeurige nauwkeurigheden teveel namen te weinig woorden om die namen heen derde hoofdstuk jules romains georges duhamel charles vildrac léon-paul fargue luc durtain andré spire pierre drieu de la rochelle rené arcos pierre-jean jouve gadverdamme

ik weet er niks van en ik heb er genoeg van

ik pak het boek en ik kijk cendrars aan hij dicteert me hij

komt me te hulp

[p. 68]

 

je dis au diable tu me rases

 

tu m'ennuies

 

tu m'embêtes

 

tu m'emmerdes

 

rien de plus varié que la folie rien de plus ligotant que la

 

logique il me semble que c'est, par cendrars qui je sais cela

 

ceci au silencieux rêveur dans ma solitude^*

 

 

 

je suis le poète de la folie

 

fo

 

folie verte libertine souillée

 

qui saute entre les murs des chambres

 

et tourne dans la rue danse entre les cheminées

 

crie coucou dans la fu     chevauche dans l'air

 

et ricane sur la ville

 

qu'y a-t-il de pareil à la fo

 

folie qui ressemble à une arba     et à une presqu'île et

 

à un citron et à un nouveau-né et à un chancelier et

 

à un canari et à toi et moi et à un hochet et à du thé de

 

camo     et à la musique chloroformée et aux cannes

 

à sucre et aux étoiles et aux crottins de che

 

tout est folie

 

où est la règle je ne vois pas de règle

 

folie illimitée originale

* remarque. - Tout le monde sait maintenant - après qu'on a parlé de pensée-phrase et de pensée-association - que non seulement les auteurs ‘modernes’ ne sont pas des imbéciles mais quils n'écrivent même pas pour des imbéciles. Le lecteur doit avoir la pensée-suppléante. Dans la poésie que j'ai faite pour M. Cendrars, j'invite mes lecteurs à boucher quelques trous et à jusitifier ainsi ma pensée-complimentante.

[p. 69]

 

ik zeg loop naar de hel ik baal van jou

 

je verveelt me

 

je zit me tot hier

 

je hangt me de strot uit

 

niets afwisselender dan de waanzin niets beklemmender dan

 

de logica ik geloof dat ik dat van cendrars heb geleerd

 

dit is voor de zwijgzame dromer in mijn eenzaamheid^*

 

 

 

ik ben de dichter van de waanzin

 

wa

 

groene libertijnse bezoedelde waanzin

 

die tussen de muren van de kamers springt

 

en op straat ronddraait danst tussen de schoorstenen

 

kiekeboe roept in de ro     door de lucht rost

 

en grinnikt boven de stad

 

wat kan zich meten met de wa

 

waanzin die lijk op een kruisbo     en op een schiereiland

 

en op een ciroen en op een pasgeborene en op een

 

kanselier en op een kanarie en op jou en mij en op een

 

rammelaar en op kamilleth     en op de

 

gechloroformeerde muziek en op suikerriet en op de

 

sterren en op paardevij

 

alles is waanzin

 

waar regels zijn zie ik geen regel

 

onbegrensde oorspronkelijke waanzin

* opmerking. - Iedereen weet inmiddels - nu er sprake is geweest van gedachtenzin en gedachtenassociaties - dat de ‘moderne’ schrijvers niet alleen niet idioot zijn maar dat ze zelfs niet schrijven voor idioten. De lezer moet aan gedachtenwaarneming doen. In het gedicht dat ik voor dhr. Cendrars heb gemaakt nodig ik mijn lezers uit enkele gaten te dichten en zo recht te doen aan mijn gedachtelof prijzing.

[p. 70]

 

au diable la logique

 

logique qui ligote baillonne limite et nous fait petits et

 

nous fait ressembler les uns aux autres

 

comme de grosses femmes dans des corsets étroits

 

comme de grosses femmes dans une polonaise

 

dansons

 

pêle-mêle l'un à côté de l'au     l'un contre l'au     l'un

 

sur l'au     chacun seul et tous nos-mêmes

 

différents en fo

 

originaux en folie

 

folie multiface richissime variante

 

au vieux diable suranné qui deviendra corrompu par contact avec les fous

 

au vieux diable anodin la logique

 

je suis le poète de ma fo

 

 

 

en haut la folie

 

folie de l'ivrogne du sadiste de l'ona

 

du maso     du féti     du pédé     du sodo

 

du poète mo     de l'imbé     et des nulli

 

folie fo     fo     fo

 

en haut les fous

 

à bas les penseurs les rêveurs les méditateurs les analystes

 

les investiga

 

pas d'admiration pour eux

 

beaucoup d'admiration pour eux

 

abondante toute admira

 

qu'ils étouffent dans notre admira

 

admira     bon marché journalière dégoûtante

 

admiration de compréhension

 

ce qui est petit est compris

 

les petits comprennent les petits

 

admiration glaire des égoûts

 

 

 

je méprise l'admira     toute compréhen

 

je méprise le journalier

 

la mère admire son produit gélatineux

[p. 71]

 

naar de hel met de logica

 

logica die knevelt ketent inperkt en ons klein maakt en op

 

elkaar doet lijken

 

als dikke vrouwen in nauwe corsetten

 

als dikke vrouwen in een polonaise

 

laten wij dansen

 

kris kras de een naast de an     de een tegen de an     de een

 

op de an     iedereen alleen en allemaal onszelf

 

verschillend in de wa

 

oorspronkelijk in de wa

 

veelzijdige schatrijke afwisselende waanzin

 

naar de oude overjarige duivel die bedorven zal worden

 

door het contact met de gekken

 

naar de oude onschadelijke duivel met de logica

 

ik ben de dichter van mijn wa

 

 

 

de waanzin leve hoog

 

waanzin van de dronkaard de sadist de ona

 

de maso     de feti     de pedo     de sodo

 

de mo     dichter de imbe     en de onbenu

 

waanzin wa     wa     wa

 

de gekken leven hoog

 

weg met de denkers de dromers de mediterenden

 

de analytici de onderzoe

 

geen bewondering voor hen

 

veel bewondering voor hen

 

overvloedig alle bewon

 

laat ze stikken in onze bewon

 

goedkope alledaagse rottige bewon

 

bewondering in begrip

 

wat klein is wordt begrepen

 

de kleintjes begrijpen de kleintjes

 

slijmerige rioolbewondering

 

 

 

ik veracht alle bewon     alle begri

 

ik veracht het alledaagse

 

de moeder bewondert haar kleverige produkt

[p. 72]

 

les hommes d'aujourd'hui admirent leurs ancêtres puants

 

que les sans-valeurs étouffent dans le fumier de l'admira

 

 

 

pour moi la fo

 

et les injures de la multi

 

et après cela les injures de la minori

 

je laisse rouler mes yeux et ricane

 

comme un fou

 

je laisse tomber sur eux une pluie de crachat

 

comme un fou

 

j'ouvre mon panta     et je montre mes fe

 

comme un fou

 

 

 

je suis le poète de ma propre fo

preuve de ma folie j'ai pris un bouquin pour me guider l'orientation actuelle de la conscience lyrique pour m'orienter l'orientation d'un autre

comme la terre était dégoûté de deux aveugles la pesanteur les abandonna et ils tombèrent dans l'espace et arrivés là l'un cherchait à suivre le chemin qu'avait pris l'autre

s'orienter est s'orienter dans un ensemble de détails orientés dans le chaos on se forme un chaos le fou raisonnant est le fou ridicule s'orienter pour prouver un chaos c'est la folie ridicule le fou sublime se crée un chaos dans le chaos et dans son chaos il est chaos

la folie sublime est la folie amusante

je me réveille
le ciel est un marin assis sur les maisons
où diable ai-je lu cela c'est rudement intelligent et si peu
banale quel esprit spécial qui a trouvé cela ce n'est pas du
compositeur d'un livre de cuisine
le ciel est un marin
et le marin est assis sur les maisons
sur les toits des maisons probablement oui probablement
c'est une intelligence tout à fait spéciale qui a pondu cet

[p. 73]

 

de mensen van nu bewonderen hun stinkende voorouders

 

laat de waardelozen stikken in de mesthoop der bewon

 

 

 

voor mij de waa

 

en de beledigingen van de mas

 

en daarna de belediging van de minderh

 

ik rol met mijn ogen en grijnslach

 

als een gek

 

ik laat een regen van speeksel op ze dalen

 

als een gek

 

ik doe mijn broe     open en toon ze mijn re

 

als een gek

 

 

 

ik ben de dichter van mijn eigen waa

als bewijs van mijn waanzin nam ik een boek om me te oriënteren in het lyrisch bewustzijn om me te oriënteren in de oriëntatie van een ander

omdat de aarde walgde van twee blinden liet de zwaartekracht hen los en ze vielen de ruimte in en eenmaal daar probeerde de een de weg te volgen die de ander was ingeslagen je oriënteren is je oriënteren in een geheel van georiënteerde details in de chaos je vormt jezelf een chaos de redelijk denkende gek is een belachelijke gek je oriënteren om een chaos te bewijzen is belachelijke waanzin de verheven gek schept zich een chaos in de chaos en in zijn chaos is hij chaos.

de verheven waanzin is de vermakelijke waanzin

ik ontwaak
de hemel is een zeeman die op de huizen zit
waar voor de duivel heb ik dat gelezen dat is verdomde
intelligent en zo weinig banaal welke bijzondere geest heeft
dat gevonden dat komt echt niet bij een kookboekenschrijver
vandaan
de hemel is een zeeman
en die zeeman zit op de huizen
op de daken van de huizen waarschijnlijk ja waarschijnlijk

[p. 74]

 

oeuf

 

on aurait pu dire

 

le ciel est une corbeille de concombres qui se rue dans la

 

rue

 

le ciel est un moutard assis sur le pot non cela ressemble

 

déjà trop au marin

 

le ciel est le cadre d'une montre qui indique onze heures

 

et quart

 

le ciel est un bol de mauvais café au lait

 

le ciel est un appareil photographique démoli

 

le ciel est le sourire de douglas fairbanks

 

le ciel est une poule mouillée

 

le ciel est le caleçon d'un membre de l'institut et encore

 

plus

 

mais on n'aurait jamais pu dire le ciel est un marin assis

 

sur les maisons

 

cette association d'idées marin bleu bleu-marin bleu de

 

ciel bleu bleu marin ciel ciel marin

 

c'est pas pissé

 

c'est surprenant

 

il faut une rare intelligence pour cela l'intelligence qui se

 

promène à grandes enjambées dans certains bâtiments

 

l'intelligence des yeux intenses

j'ouvre les yeux je baille je dis merde bonjour à biaise je me tire de mon lit je vais sur le boulevard écrire une poésie je dédie ceci à l'intelligence du bon poète jean cocteau^*

* remarque. - Dans la poésie pour M. Cocteau j'ai fourré toutes les syllables arrachées à la poésie pour M. Cendrars. Qu'on prenne le lecteur pour un homme intelligent, ce n'est pas une raison pour le voler; surtout quand, en ne le volant pas, on peut lui prouver qu'on le croit capable, non seulement d'une addition, mais aussi d'une soustraction.

[p. 75]

 

het is een heel bijzondere intelligentie geweest die dat ei

 

gelegd heeft

 

je zou hebben kunnen zeggen

 

de hemel is een mand met komkommers die de straten in

 

stormt

 

de hemel is een kleuter die op de pot zit nee dat lijkt al

 

teveel op die zeeman

 

de hemel is de rand van een horloge dat op kwart over elf

 

staat

 

de hemel is een kom slechte koffie met melk

 

de hemel is een kapot fototoestel

 

de hemel is de glimlach van douglas fairbanks

 

de hemel is een verzopen kip

 

de hemel is de onderbroek van een lid van het instituut en

 

nog meer

 

maar je zou nooit hebben kunnen zeggen de hemel is een

 

zeeman die op de huizen zit

 

die gedachtenassociaties zeeman blauw marineblauw

 

hemelsblauw zeeblauw hemel hemel zee

 

dat is geen kattepis

 

dat is verbijsterend

 

daarvoor is een zeldzame intelligentie nodig de

 

intelligentie die met ferme stappen door bepaalde

 

gebouwen beent de intelligentie van de doordringende

 

blik

ik doe mijn ogen open ik gaap ik zeg verdomme goeiemorgen tegen biaise ik hijs me uit mijn bed ik loop de boulevard op om een gedicht te schrijven dat ik opdraag aan de intelligentie van de goede dichter jean cocteau^*

* opmerking - In het gedicht voor dhr. Cocteau heb ik alle lettergrepen gestop die ik uit het gedicht voor dhr. Cendrars heb gehaald. Dat je de lezer als een intelligent mens beschouwt is nog geen reden om hem te bestelen; temeer daar je, door hem niet te bestelen, kunt bewijzen dat je niet alleen in staat bent tot een optelling maar ook tot een aftrekking.

[p. 76]

 

mes yeux sont pleins comme l'armoire à provision d'un

 

épicier

 

mon âme est comme un couple en rutlie qui s'embrasse

 

dans la ruemée

 

le soleil brûlelie comme l'eau de mer sur une plaie pourris-

 

santelète

 

je joue avec mes doigts

 

pourquoi     que veux-je dire

 

la vie sur les boulevards est comme des affiches bario-

 

léesmilles sur une pissottièreval

 

c'est     je ne veux m'exprimer davantage

 

l'autobustre ronronne comme un scarabéetre enragétre

 

l'esprit d'oscar wilde a fait banqueroutelie

 

je     je ne puis m'exprimer davantagelie

 

au fond c'est bêteniste

 

du café vient le sabbath du jazzchiste

 

 

 

tjrsst

 

crang

 

dreng-dreng

 

bou bou bou bou bou bac bac

 

riiiiiiiiiiiiiiiit

 

-.-.---..--.. .-.-. ..- .-..

 

lou lou lou lou lou lou lou

 

djoutt quic quic

 

j'suis un gosse qui cherche son papa tatatata

 

crang

 

dreng

 

je suis un gramophone cassé

 

voilà une fille en robe noirechiste

 

grandes lèvres maquilléesraste

 

et     je ne sais quoi

 

mon amour est comme un fromagemiste de hollande

 

rond de forme

 

et rouge de couleur comme un amourderne vieillotcile

 

et jaune et farineux à l'intérieurtés

 

et salélie comme les larmeslie d'un danseuselie

[p. 77]

 

mijn ogen zijn vol als de provisiekast van een kruidenier

 

mijn ziel is als een bronstiganzin paar in omhelzing op

 

straatok

 

de zon brandtanzin als het zeewater in een rottende

 

wondog

 

ik speel met mijn vingers

 

waarom     wat wil ik zeggen

 

het leven op de boulevards is als kakelbonte

 

aanplakbiljettenee op een pisbakgen

 

het is     ik wil me niet verder uitdrukken

 

de autobusder ronkt als een woedendeder mestkeverder

 

de geest van oscar wilde is bankroetanzin gegaan

 

ik     ik kan me niet verderanzin uitdrukken

 

het is eigenlijk stomnist

 

uit het café komt de sabbath van de jazzchist

 

 

 

tjrsst

 

krang

 

dreng-dreng

 

boe boe boe boe boe bak bak

 

riiiiiiiiiiiiiiit

 

-.-.---..--...-.-...-.-..

 

loe loe loe loe loe loe loe

 

dsjoett kik kik

 

'k ben een jochie op zoek naar zijn pa tatatata

 

krang

 

dreng

 

ik ben een stukke gramofoon

 

daar staat een meisje in een zwarte jurkchist

 

grote geverfde lippenrast

 

en     ik weet niet wat

 

mijn liefde is als een hollandse kaasmiet

 

rond van vorm

 

en rood van kleur als een ouwelijkederne liefdeciel

 

en geel en melig van binnenllen

 

en zoutanzin als de tranenanzin van een danseresanzin

[p. 78]

 

mon amour est pour la fille en robe noireteurs elle rit

 

elle grimace comme un cheval qu'on chatouille

 

elle vient elle vient elle vient elle vient

 

elle marche sur mes piedstion

 

c'est la demoiselle du bartion

 

je reprend mon amourtion qui ressemble à un fromage de

 

hollande

 

un fromage de hollande ne doit pas aller à une demoiselle

 

de bartion

 

putainsion pompadourtion de comptoirlie

 

 

 

tjrsst

 

crang

 

j'suis un gossetude qui cherche-té son papalon tatatataaa

 

trarara boum

 

boum, cacaca

 

tiquetong tiquetong tiquetong clic clic

 

cliquesses

 

je mange mon amour au soleil

c'est insuffisant cul-de-jatte d'une intelligence au poteau lisons les visions de jean epstein la poésie d'aujourd'hui un nouvel état d'intelligence lettre de biaise cendrars la psychose générale tracée et un tas d'autres choses nouvelles qui ne sont pas psy-choses

non va j'en ai soupé

la nouvelle intelligence d'un autre aura une barbe blanche chez moi je ne lis plus rien c'est l'arrivée de la vraie intelligence cherchons tout seul le nouveau et si je ne trouve pas ma nouvelle intelligence à moi je me contenterai d'une bêtise tout battant neuve d'ailleurs pour trouver la bêtise on a besoin d'une titanesque intelligence

si tu es nul cultive ta nullité comme les fleurs sur un vase de chine car si ta nullité n'était pas rien elle serait probablement toi

[p. 79]

 

mijn liefde is voor het meisje in de zwarte jurkkers ze lacht

 

ze grijnst als een paard dat gekieteld wordt

 

ze komt ze komt ze komt ze komt

 

ze loopt op mijn voetendering

 

het is de barjuffrouwdering

 

ik ga verder met mijn liefdedering die op een hollandse

 

kaas lijkt

 

een hollandse kaas komt niet toe aan een

 

barjuffrouwdering

 

hoerp kantoordering-pompadournzin

 

 

 

tjrsst

 

krang

 

'k ben een jochiesa op zoekheid naar zijn pak tatatataaa

 

trararaboem

 

boem kakaka

 

tikketong tikketong tikketong klik klik

 

kliket

 

ik verorber mijn liefde in de zon

het is ontoereikend de intelligentie verminkt weg ermee laten we de visioenen van jean epstein lezen la poésie d'aujourd'hui un nouvel état d'intelligence lettre de biaise cendrars la psychose général tracée en een hoop andere ‘choses nouvelles’ die geen ‘psy-choses’ zijn

nee ik heb er mijn buik van vol

de nieuwe intelligentie van een ander kan van mij de pot op ik lees niets meer de ware intelligentie is gekomen laten we enkel het nieuwe zoeken en als ik mijn eigen nieuwe intelligentie niet vind dan hou ik het wel bij een splinternieuwe stompzinnigheid trouwens om de stompzinnigheid te vinden heb je een gigantische intelligentie nodig

ben je een onbenul koester dan je onbenulligheid als een boeket in een chinese vaas want als je onbenulligheid niet niets was zou ze waarschijnlijk jou zijn

[p. 80]

je me réveille encore

devant le soleil qui m'éclaire dans mon lit je constate froidement que je suis un génie il faut commencer par ceci le reste viendra à temps je suis c'est bien sûr bien décidé poète moderne et génie que d'autres déclarent tout cela et plus peut-être entre les lignes en lâches hypocrites je veux écrire ouvertement et bien sur les lignes je jure la main étendu vers ma table de nuit où dort le pot de chambre rassasié que je ne suis rien qu'un génie on n'est que ce que l'on se sent que d'autres constatent qu'ils sont débutants petit-talents humbles travailleurs pauvres artistes ou même arbitres suprêmes si cela leur suffit je ne puis m'en contenter et commence par me proclamer génie

vous dites que tout le monde en jugera autrement mes pauvres amis mais tout le monde c'est des imbéciles mais tout le monde sait cela et les génies ne sont jamais acceptés qu'après leur décomposition or je suis encore bien vivant lorsque le bouddha aboghasida commencera son règne qui sera celui de la cinquième phase de ce monde lorsque le sauveur maitreya sera là personne ne pourra plus nier le génie que je fus gobez ceci

je suis un génie ai-je dit je le sais je le sens faut-il le prouver allons donc comme ce grand bêta de nietzsche peut-être pourquoi je suis si sage pourquoi je suis si malin pourquoi j'écris de si bons livres mais c'est ridicule il a éprouvé le besoin de se convaincre puis d'expliquer aux autres ce coco fichtre non regardez plutôt le fin jean cocteau alors qui se fait si souvent un nietzsche d'eau sucrée accomodé pour les salons des petites dames du monde sait-il expliquer lui sait-il s'expliquer mais non il se sent surhomme tout bonnement seulement il ne le dit pas encore c'est une faute il le fait entendre sans le dire le modeste eh bien moi je le dis je n'ai pas besoin de me prouver quelques chose et quant aux autres la première qualité du génie est de s'en ficher je proclame froidement mais à tue-tête et sans la moindre preuve mes enfants puisque je suis génie que je suis génie

et pourquoi ce génial monsieur birot n'est-il pas un génie

[p. 81]

ik word weer wakker

tegenover de zon die mij beschijnt in mijn bed constateer ik koel dat ik een genie ben daar moet ik mee beginnen de rest komt later ik ben dat staat als een paal boven water modern dichter en genie laat anderen dat allemaal misschien maar laf en hypocriet tussen de regels door laten blijken ik wil openlijk schrijven welaan bovenop de regels zweer ik met de hand gestrekt naar mijn nachtkastje waar de gevulde pispot rust dat ik niets anders dan een genie ben men is slechts wat men zich voelt laat anderen maar constateren dat ze beginnelingen zijn kleine talenten bescheiden werkers armzalige artiesten of zelfs opperste scheidsrechters als ze dat voldoende is ik kan me daarmee niet tevreden stellen en begin met mezelf tot genie uit te roepen

jullie mogen dan zeggen dan iedereen er wel anders over zal oordelen mijn arme vrienden maar iedereen is imbeciel en iedereen weet dat en genieën worden pas aanvaard na hun ontbinding wel ik ben nog springlevend als de boeddha aboghasida zijn regering zal aanvaarden en de vijfde fase van deze wereld dus begint als de redder maitreya gekomen zal zijn zal niemand het genie dat ik was meer kunnen ontkennen zo die zit

ik ben een genie zei ik ik weet het ik voel het moet ik het bewijzen kom nou zeker zoals die grote sukkel van een nietzsche waarom ik zo verstandig ben waarom ik zo uitgeslapen ben waarom ik van die goede boeken schrijf dat is toch belachelijk hij had het nodig zichzelf te overtuigen en het daarna aan anderen uit te leggen die rare kwast nee kijk dan liever naar de verfijnde jean cocteau die zichzelf zo vaak vermomt als fondanten nietzsche aangepast aan het theekransje van de beau monde kan hij het soms verklaren kan hij zichzelf verklaren welnee hij voelt zich gewoon übermensch alleen zegt hij het nog niet dat is een fout hij laat het horen zonder het te zeggen bescheiden als hij is nou ik zeg het wel ik hoef mezelf niets te bewijzen en wat de anderen betreft de voornaamste eigenschap van het genie is er lak aan te hebben ik verklaar hier koel maar luidkeels en zonder het geringste

[p. 82]

parce qu'il écrit une poésie ouaouaouaoua hihihi hihihi etc pour expliquer ensuite ses sons géniaux par un titre bourgeois avion parce qu'il écrit tout un roman sans le moindre signe de ponctuation pour reculer devant la suppression des majuscules mais ne nous-occupons plus des géniaux débutants en ce jour où nous nous sentons sûr de notre propre génie bien cuit

je cherche l'intelligence

en poète

d'aujourd'hui

sur du papier blanc

que je veux remplir d'intelligence
mes recherches feront un long poème

poème unité

d'unité abracadabrante

d'ordre bouleversé

chercher l'intelligence chercher la rue
dans ma chambrette mon intelligence au berceau

est étranglée par les murs

et le portrait chuchote toujours

tout bas

merde tu n'y arriveras pas

l'arme la plus puissante de notre siècle

est le stylo

puis la bouche d'une femme

armée de fausses dents

la bouche parfumée d'une femme

femmes parfumées

au commencement

comme certaines cigarettes

je vois une bouche qui prononce

qu' l' diab' brûl' ben les coureu

rien que ça

[p. 83]

bewijs jongelui dat ik een genie ben omdat ik een genie ben en waarom is die geniale meneer birot geen genie omdat hij wawawawa-hihihi-hihihi-enz-poëzie schrijft en daarna zijn geniale klanken verklaart met een burgerlijke titel als avion omdat hij een hele roman schrijft zonder één leesteken maar terugschrikt voor het weglaten van de hoofdletters maar laten we ons niet meer bemoeien met de geniale beginnelingen op deze dag dat we ons zo zeker voelen van ons eigen weldoorbakken genie

ik zoek de intelligentie

als dichter

van vandaag

op wit papier

dat ik wil vullen met intelligentie
mijn onderzoek zal een lang gedicht opleveren

een gedicht als eenheid

overdonderende eenheid

van omvergeworpen orde

op zoek naar intelligentie op zoek op straat
in mijn kamertje wordt mijn intelligentie

in de wieg gesmoord door de muren

en het portret fluistert maar steeds

heel zachtjes

verdomme het lukt je nooit

het machtigste wapen van onze eeuw

is de vulpen

daarna de mond van een vrouw

leger van valse tanden

de geparfumeerde mond van een vrouw

geparfumeerde vrouwen

in het begin

als sommige sigaretten

ik zie een mond die articuleert

gofferdommese teringhoe

verder niets

[p. 84]

 

la rue le trottoir

 

le pavé est une peinture cubiste

 

les chapeaux de paille flottent

 

orinoco hudson

 

mestizes fumants

 

métèques

 

comme moi

 

barbiches yeux malades seins égarés

 

je m'asseois devant un bistro

 

voici mesdames et messieurs de quoi se distraire le sourire

 

trois numéros différents cinquante centimes au lieu de

 

trois francs

 

bronqueron queron queron pott pott

 

claaaan claaaan

 

le journal

 

monsieur take jonesco est mort

 

une dépêche de rome annonce

 

de rhum

 

sans blague

 

paule jacques est laide

 

elle va tuer un film

 

il n'y a pas de secret

 

qui pleure le mieux

 

landru est le barbe-bleue moderne

 

et madame bessarabo aime à faire les malles

 

l'épilogue touchant

 

contes drolatiques

 

pêche au brochet de marcel capy

 

qui n'est pas cami

 

l'amie d'un financier anglais

 

arrêtée après un krach de 200 millions

 

qu'en dit l'auteur de panama

 

il n'aime pas le docteur caligari

 

divers

 

et le passeport sur les yeux

 

nouveau code de la route

 

donne-moi un trimoteur caudron

[p. 85]

 

de straat het troittoir

 

het plaveisel is een kubistisch schilderij

 

de strohoeden stromen

 

Orinoco hudson

 

rokende mestiezen

 

buitenlanders

 

net als ik

 

baardjes zieke ogen verdwaalde borsten

 

ik ga zitten voor een kroeg

 

en hier dames en heren amusement glimlachen drie

 

verschillende nummers geen drie francs maar vijftig cen-

 

times

 

bronkeron keron keron pott pott

 

klaaaan klaaaan

 

de krant

 

meneer take jonesco is dood

 

een bericht uit rome meldt

 

van rum

 

verdomd waar

 

paule jacques is lelijk

 

ze gaat een film vermoorden

 

het is geen geheim

 

wie het beste huilt

 

landru is de moderne blauwbaard

 

en madame bessarabo pakt graag haar koffers

 

de roerende epiloog

 

guitige vertelsels

 

snoekvissen door marcel capy

 

dat is niet snappie

 

de amie van een engelse geldschieter

 

gearresteerd na een krach van 200 miljoen

 

wat zegt de schrijver van panama ervan

 

hij houdt niet van dokter caligari

 

divers

 

en het paspoort tot zijn ogen

 

nieuwe verkeersregels

 

geef me een driemotorig vliegtuig

[p. 86]

 

le lait parfait est gloria

 

abonnement un an 48 francs

 

sans la dépense de certains francs inutiles

 

inutile de vivre

 

rapport éventuel

 

orican 144 ’ 91

 

faunus 67 50 30

 

decurion 85 ’ 41 ’

 

mousse de glycerine trésor pour la peau

 

monsieur arditi

 

fauché le pré

 

mais la roue tourne au milieu du der- graisses en savons

 

solubles la choléristine qui en d'autres fermes il est dès

 

troisième devant pendennis patrie ouverture bizet vous

 

trouverez la crème tokalon dans tous les bons magasins

 

vitelli parut légèrement surpris

 

et que fait rocambole

 

la bourse pour plaire à paul morand

 

la physionomie paraît satisfaisante

 

l'attention se concentre

 

sur le groupe ottoman

 

où le turc unifié

 

enregistre

 

enregistre

 

les sud-africaines font bonne contenance

 

de beers soutenue

 

espagne 180 25 180 50

 

pedro rira-t-il

 

londres 51 5 51 18

 

jeff sourira

 

hollande 445 25... ...

 

j'ai horreur des points

 

 

 

donnez un bock

 

des femmes qui passent

 

caoutchouc en coton

 

il y a les lèvres de caoutchouc

[p. 87]

 

en melk is goed voor elk

 

jaarabonnement 48 francs

 

zonder uitgave van bepaalde zinloze francs

 

zinloos is het leven

 

eventueel verband

 

orican 144 ’ 91

 

faunus 67 50 30

 

decurion 85’ 41’

 

glycerineschuim een weelde voor de huid

 

meneer arditi

 

geen cent te makke

 

maar het wiel draait te midden der la-oplossende vetten en

 

zepen cholesterine die op andere boerderijen vanaf de

 

derde al voor verhangen vaderland ouverture bizet

 

tokalon-crème vindt u in alle goede warenhuizen

 

vitelli leek lichtelijk verrast

 

en wat doet de beurs

 

bizar om paul morand te behagen

 

de gelaatsuitdrukking leek bevredigend

 

de aandacht richt zich

 

op de ottomaanse groep

 

waar de vereende turk

 

waarneemt

 

waarneemt

 

de zuidafrikanen houden zich haaks

 

de beers prijshoudend

 

spanje 180 25 180 50

 

zal pedro lachen

 

londen 51 5 51 18

 

zal jeff grijzen

 

holland 445 25... ...

 

ik heb de pest aan puntjes

 

 

 

geef een pint

 

vrouwen die langslopen

 

katoenen rubber

 

er zijn rubberen lippen

[p. 88]

 

et les lèvres de velours

 

rouge     bleu     violet     beige

 

un ami me dit des voix de velours jaune

 

être amoureux d'un homme et de sa soeur à la fois

 

c'est bizarre

 

une délicieuse brunette

 

un appétissant blondin

 

des lèvres de velours graissé

 

quelle horreur que le velours poilu

 

mais quelle chute

 

galilée quelle chute newton

 

que penser à des lèvres de velours carmin

 

et voir tout d'un coup à trois centimètres

 

en pleine réalité

 

des lèvres de coton

 

de coton rayé

 

et le sourire divin

 

exécuté par 44 crocs jaunes

 

44 morceaux de fromage     gruyère

 

 

 

je veux les poèmes d'amour

 

on a tourné le dos à l'amour

 

mais on regarde avec les

 

judas

 

je me méfie

 

 

 

le premier homme disait à la première femme

 

ugh ugh ugh

 

ugglo ugglo ugglo

 

glou glou glou

 

gluc

 

comme un anglais dit luck

 

voix sortant des orteils

 

la première femme

 

ngwouc ngwouc ngwouc

 

ngwouc ngwouc guhguh

 

désir

[p. 89]

 

en fluwelen lippen

 

rood     blauw     paars     beige

 

een vriend vertelt me stemmen van geel fluweel

 

verliefd zijn op een man en tegelijk op zijn zus

 

dat is raar

 

een verrukkelijke brunette

 

een smakelijke blonde jongen

 

lippen van vettig fluweel

 

wat afschuwelijk is harig fluweel

 

maar wat een dreun

 

galileï wat een dreun newton

 

om te denken aan lippen van karmijnrood fluweel

 

en dan opeens op drie centimeter afstand

 

zo werkelijk als wat

 

lippen van katoen te zien

 

van gestreept katoen

 

en de goddelijke glimlach

 

ontplooid door 44 gele tanden

 

44 stukken gruyère     kaas

 

 

 

ik wil liefdesgedichten

 

ze hebben de liefde de rug toegekeerd

 

maar ze houden rekening met de

 

judassen

 

ik vertrouw het niet

 

 

 

de eerste man zei tegen de eerste vrouw

 

ugh ugh ugh

 

ugglo ugglo ugglo

 

gloe gloe gloe

 

gluk

 

zoals een engelsman luck zegt

 

met een stem vanuit de tenen

 

de eerste vrouw

 

ngwoek ngwoek ngwoek

 

ngwoek ngwoek ngwoek

 

verlangen

[p. 90]

 

trrlie trrlie

 

trrrlie ie ie ie

 

recul

 

ngwou ou ou h

 

rage

 

ugh rrr ugh rrr ugh rrr rrrugh

 

rrgh

 

corps bras poils abondance de poils

 

crocs griffes

 

peurragedésir

 

rrugh ngwouc wuuuh wuuuh rrrgh ugh

 

wuuuh ugh wic wic rrrgh grrr qwi qwi

 

ughrrr

 

ébats

 

le premier homme et la première femme

 

ne connaissaient pas le féminisme

 

homme force

 

femme soumission câline

 

ngouc wic wic ngouc ngououh mh mh mh

 

wic wic bien bien sois tranquille

 

rrrgh

 

grogner est contentement

 

fin de poésie primitive

 

 

 

je suis fatigué

 

mais je veux l'amour

 

toujours l'amour

 

le livre le plus moderne de l'amour est le kama soutra

 

à montmartre près du sacré-coeur

 

l'amour a changé de caractère

 

carte postale colorée

 

par du fard bon marché

 

près du sacré-coeur l'amour est un petit souvenir

 

que les touristes emportent pour vingt sous

 

les séraphins étonnés

 

chantaient en jouant de la flûte

 

oh sacré coeur de jésus de jésus de jésus

[p. 91]

 

trrlie trrlie

 

trrrlie ie ie ie

 

terugtrekken

 

ngnoe oe oe h

 

woede

 

ugh rrr ugh rrr ugh rrr rrrugh

 

rrrgh

 

lijf armen haren overvloed aan haren

 

slagtanden

 

angstwoedeverlangen

 

rrrugh ngwoek wuuuh wuuuh rrrgh ugh

 

wuuuh ugh wik wik rrrgh grrr kwi kwi

 

ughrrr

 

gestoei

 

de eerste man en de eerste vrouw

 

kenden het feminisme niet

 

man kracht

 

vrouw aanhalig onderworpen

 

ngoek wik wik ngoek ngoeoeh mh mh mh

 

wik wik kom kom kalm nou maar

 

rrrgh

 

knorren is tevredenheid

 

einde van primitieve poëzie

 

 

 

ik ben moe

 

maar ik verlang naar liefde

 

altijd maar liefde

 

het modernste boek over de liefde is de kama soetra

 

in montmartre vlakbij de sacré-coeur

 

is de liefde van karakter veranderd

 

een prentbriefkaart gekleurd

 

met goedkope makeup

 

vlakbij de sacré-coeur is de liefde een souveniertje

 

dat toeristen meenemen voor twintig sou

 

de verbaasde serafijnen

 

zongen al blazend op hun fluit

 

o heilig hart van jezus van jezus van jezus

[p. 92]

 

oh sacré coeur de jésus

 

qui t'a donc foutu là-dessus

 

la chanson n'est pas nouvelle

 

amour du kama soutra

 

un poème d'amour s'il vous plaît

 

composé sans fatigue

 

un poème en prose joli comme une vierge qui a la rougeole

 

et

 

autre chose

(Les manuscrit s'arrête tout à coup sur ces mots:)

Mélanger le Kama Soutra avec les théories d'Einstein, les propos bolchevistes de Lénine et Trotsky, ensuite avec le ‘nouvel état d'intelligence’ selon Jean Epstein.

Apres ceci:

Le poème des jurons;
la danse de l'algèbre;
la macédoine de syllabes;
la poésie en cryptographie;
le poème en alphabet morse;
la poésie internationale;
et encore plus qu'on trouvera...

(Note du Trouveur. - J'ai encore trouvé ceci, écrit au crayon, et soit preuve de l'amnésie cérébrale dont parle le docteur Grattefesces, soit un hors-d'oeuvre de la macédoine de syllabes annoncée. Ou bien: est-ce tout simplement la langue de Poulo-Djawa? Les quelques mots apparemment français comme je, un, qui, est, etc. feraient croire que non; on a même pot et sent, tandis que le dernier mot: sesro, évoque irrésistiblement roses. Quoi que ce soit, j'ai cru devoir publier quand même ce charabia, pour respecter le manuscrit du pauvre Bodor, et pour le cas où d'autres sauraient le déchiffrer. Paris est philologue et polyglotte.)

[p. 93]

 

o heilig hart van jezus

 

zeg ons of 't vis of vlees is

 

een nieuw liedje is het niet

 

liefde in de kama soetra

 

een liefdesgedicht astublieft

 

vervaardigd zonder vermoeidheid

 

een prozagedicht zo mooi als een maagd met de mazelen

 

en

 

iets anders

(Het manuscript breek plotseling af met deze woorden:)

De Kama Soetra vermengen met de theorieën van Einstein, de bolsjewistische praat van Lenin en Trotski en vervolgens met de ‘nieuwe intelligentiestaat’ volgens Jean Epstein.

Hierna:

Het vloekgedicht;
de algebradans;
het lettergrepenratjetoe;
het gedicht in geheimschrift;
het gedicht in morse;
het internationale gedicht;
en wat we nog meer vinden...

(Noot van de vinder. - Ik heb nog het hiervolgende gevonden, met potlood geschreven en ofwel een bewijs van het geheugenverlies waarvan dokter Billencratz rept, ofwel een voorproefje van het aangekondigde lettergrepenratjetoe. Of is het gewoon de taal van Poulo-Djawa? Enkele leesbare woorden als ik, een, wie, is, enz. doen denken van niet; we treffen zelfs pot en bied aan, terwijl het laatste woord, zenro, onweerstaanbaar aan rozen doet denken. Hoe het zij, ik heb toch gemeend dit koeterwaals te moeten publiceren, uit eerbied voor het manuscript van de arme Bodor, en voor het geval anderen het weten te ontcijferen. Parijs is tenslotte een filologische en polyglotte stad.)

[p. 94]

Ai je crité un quinbou qui est ne ni à erlou, ni à merbla.

On que ait ne pas la setisot de loirvou ver prou que est ce un pot de demer, car je le freof mecom tel à tous les deuxmer qui ont me désmerem.

Et on que ait ne non plus le cegenlitelin de loirvou verprou que ma demer sent les sesro.

(Signé) bodor guîla

[p. 95]

Ik heb een jeboek gevenschre dat le zenprij noch le kenla is.

Laat mandnie zo schiftge zijn te lenwil bezenwij dat hel een pot met lendrol is, want ik bied het als danzonig aan aan leal lendrol die voor mij de pot op nenkun.

En laat ook mandnie zo gentlitelin zijn te lenwil bezenwij dat mijn lendrol kenrui naar zenro.

(Getekend) bodor guila.

‘Quireouit’

Sanatorium van Dr. Julius Billencratz

voor geestelijke aandoeningen

Strond-aan-de-Knicker (NB)

Tel. nr. 3

Medische Verklaring

Ondergetekende, doctor in de medicijnen, bevestigt persoonlijk te hebben gezien, onderzocht en ondervraagd Bodor, Guíla, geboren te Betawi (Poulo-Djawa), wonende Rue Tholozé, Parijs (18e arr.), vrijgezel, en verklaart dat zijn toestand een opname eist van tenminste een jaar in een gespecialiseerde inrichting, daar genoemde persoon lijdt aan geheugenverlies als gevolg van een onvoldoende begeleide poging om een opperste graad van verstandsverbijstering te bereiken.

Gedaan te Strond-aan-de-Knicker, de 17e augustus 1922.

NB. In mijn hoedanigheid van medicus heb ik geen enkel bezwaar tegen de publikatie van het manuscript, dat in zijn jaszak werd aangetroffen, daar het het beste bewijs vormt van de juistheid van mijn verklaring en tegelijk uitstekend kan dienen als waarschuwing voor andere roekelozen.

[p. 96]