Brieven (herziene editie)

E. du Perron
aan
G.M.G. Douwes Dekker

Batavia, 9 mei 1938

Batavia, 9 Mei '38

Molenvliet West 9^a

Waarde Heer Douwes Dekker,

Sinds ik u de Multatuli-correspondentie terug zond, mocht ik niets meer van u vernemen. Bent u nooit meer in Batavia geweest? Zoo niet, waarom mij niet opgezocht? Ik maak mij een beetje ongerust over uw physieken toestand. Hoe gaat het nu? Bent u tevreden met uw nieuwe vrijheid, of baart die u nieuwe lasten en plichten en zorgen?^2.

Ik zelf ben uiterst gedeprimeerd, fysiek en moreel. Maar daarmee wil ik u niet vervelen. Ik zoek naar een uitweg om hier vandaan te komen, Dit klimaat van Batavia geeft mij het gevoel 60 jaar en ouder te zijn, en bezorgt mij dagelijks hoofdpijnen.

Ik schrijf u om de volgende reden. Er is een nieuwe kist archivalia uit Menado gekomen, waarin (volgens de jaartallen) wel 10 bundels liggen waarin dingen kunnen staan betreffende Multatuli. Of de vangst groot of klein zal zijn moet nog blijken, maar met wat ik reeds heb is 't in ieder geval aardig en de moeite waard.

Met Querido heb ik gebroken. Hij weigerde het boek uit te geven dat ik op De Man van Lebak wilde laten volgen, en dat nu bij Nix verschijnen zal, zooveel mogelijk in dezelfde uitvoering. Over den titel ben ik nog niet zeker, maar het boek zal bestaan uit 2 deel en: het 1^e het polemische waar ik u al zooveel van sprak (Saks - mevr. Romein - Noordenbos - Van Lennep - Huet enz. enz.), het 2^e bevattende de nieuwe dokumenten. Dat u er een ex. van krijgt, spreekt vanzelf, maar ik kom u eig. vragen: zou u het aardig vinden als ik dit boek aan u opdroeg?^4. Zoo ja, dan is 't een ‘voorlopige’ opdracht, want wat ik werkelijk zou willen en wat ik zal zien gedaan te krijgen als ik in Europa terug ben, is een volledige Multatuli-biografie in 2 deelen, geïllustreerd met foto's, facsimile's enz. Het 1^e deel wordt dan een herdruk van De Man van Lebak, uitgebreid met alles wat de indische periode van Mult. betreft, dus ook de nieuwe documenten; kortom, compleet Multatuli tot 1857. Dat deel blijft uw broer natuurlijk opgedragen. Het 2^e deel zal dan heeten: Multatuli de Schrijver en 1857-1887 behandelen. Dit deel kan nòg poignanter worden dan het 1^e; en een groot deel van wat ik nu in het boek bij Nix gezet heb: bv. de heele episode met Van Lennep en Huet komt dààr dan in. Kortom, dit boek bij Nix wordt dan gesplitst. En dat 2^e deel van de complete biografie wou ik u dan ‘definitief’ opdragen.

Maar omdat we nog niet zoo ver zijn en omdat daar wschl. nog ferm voor zal moeten worden gevochten, geloof ik dat het ‘voorloopige vervolg’ bij Nix niet te versmaden is. Bovendien, de polemiek daarin neem ik niet geheel over, later; dat zou in een biografie rijkelijk te veel zijn van 't goede! Terwijl het nu zijn uitwerking kan hebben op die brave lieden in Holland die Multatuli in 1937 zoo pret-tig herdacht hebben. Niet dat ik ook maar de illuzie heb ze te kunnen overtuigen, maar ik wil ze behoorlijk het leven zuur maken.

In deze Nix-editie komen een paar portretten: die 2 ongepubliceerde van Multatuli die ik u bezorgde, een ongepubliceerd portret van den regent van Lebak (zeer goed!) en een dito naar een schilderij voorstellende den controleur Langeveldt van Hemert.

Schrijft u mij eens, en laat vooral ook hooren hoe u het maakt. Zijn de jonggetrouwden terug en wonen zij nu in Bandoeng? Met beste groeten, ook van mijn vrouw en aan de uwe, steeds gaarne uw

EduPerron

2. Guido Douwes Dekker was met ingang van 1 januari 1938 met pensioen gegaan.

4. Multatuli, Tweede pleidooi is inderdaad opgedragen aan G.M.G. Douwes Dekker.