Brieven. Deel 9. 26 september 1920-9 mei 1940

4157 (1147a). Aan E. Bouws: Lugano,^1. 3 juni 1932

Cassarate, Vrijdag.

Beste Bouws,

We snakken naar de Forum-exemplaren van Juni! Kan je ook een exemplaar zenden aan Gaston Burssens, 57 Albertstraat, Wilryck-Antwerpen (voor de bespreking door Greshoff van De Bende van de Stronk) en hem meteen vragen om een recensie-exemplaar van P.v.O.'s Brieven? Vraag hem mij direct een exemplaar te zenden - waar ik trouwens recht op heb, want verscheidene van die brieven waren aan mij gericht - en geef hem dan dit adres op, maar zeg er bij dat ik hier maar zit tot ± 20 juni, dus dat hij niet wacht met verzenden. Als die brieven de moeite waard zijn, schrijf ik er dan een stukje over, van ook een blz. Of 3, maar misschien gaat dit niet, gegeven de rol die ik er zelf in speel. In dat geval kunnen we een stukje vragen aan Maurice, die toch, als je zoo'n halve jaargang nu doorkijkt, bliksems weinig gedaan heeft, vind je niet?^2. (Eén novelle die niet van de allerbeste was en 2 slappe Panopticum-stukjes.^3.) Anders aan Engelman. Of zou Menno ervoor voelen?

1. Briefhoofd: Hotel Du Midi, Lugano - Cassarate, met voorgedrukte plaatsnaam.

2. Geen bespreking in Forum verschenen.

3. ‘Het negerbeeld’ in Forum 1 (1932) 1 (januari), p. 44-51, en de panopticums ‘Gerard Walschap en de dokters’ in Forum 1 (1932) 2 (februari), p. 139, en ‘Specialisten gevraagd’ in Forum 1 (1932) 5 (mei), p. 334

[p. 78]

Iets anders. Ik heb hier mijn ‘kritisch proza’ weer eens geschikt en gemerkt dat ik bijna een nieuwe bundel heb. Deze zal heeten: Panoptikum en Forum. Alle Forum-artikelen (dus ook Lawrence, wschl. met onuitgegeven bijvoegsel) en alle Panoptikum-stukjes, inbegrepen de geweigerde, komen erin; dus de titel kan niet beter en geeft ook precies de twee hoofdnuances van de bundel aan! - Voorin komt een gesprek over de poëzie, dat ik in 1920 schreef en dat heet: Alle de Rozen of het Gesprek bij Maanlicht. Verder de Brieven van een Zwaarmoedig Auteur (1930), dat chronologisch erop volgt; dan alle stukken over revolutionaire lectuur: de brief aan Malraux die we telkens hebben uitgesteld tot Coster eroverheen schoof, de stukken in D.G.W. over revolutionaire poëzie, over Lenin en over Vera Figner. - Dan, in het tweede cahier: de inleiding voor Menno's Démasqué, gevolgd door al mijn panoptikumpjes, waarbij dan ook nog het Scenario te geef en Koek, Zand en Grind; het ensemble wordt besloten door een groote polemiek^4. die ik gisteren schreef, waarin ik het geweigerde stukje tegen De Vries en Donker opnam, en het uitbreidde door een volledige afrekening met die beide heeren èn met Anton van Duinkerken, zoodat deze tweede afdeeling een bijna doorloopend - alleen af en toe genuanceerd - polemisch karakter vertoont. - In het derde cahier komt dan het stuk over Lawrence, dat gevolgd zal worden door 4 of 5 stukken van een soortgelijk kritisch karakter: ik wil nog iets schrijven over de poëzie, over Sawinkov, en zoomeer. Dit derde cahier wordt wschl. het beste. In ieder geval is het een curieus ensemble, dunkt mij, en ik heb er je zoolang over geschreven omdat ik jou dit wou opdragen. Tegenonderzoek wijd ik dan aan Marsman, die er toch zoo ongeveer de ‘held’ van is. Ik vind deze nieuwe bundel tusschen jou en mij van veel meer ‘beteekenis’, omdat hij onze samenwerking in Forum bevat. Ik had er eerst over gedacht het aan Maurice op te dragen, maar jij vertegenwoordigt voor mij - nu reeds, maar zeker later, in de herinnering - véél meer de Forum-tijd; dus moet jij dit paketje ontvangen en niet hij. Komt er eventueel een 5^e bundel, en blijft Maurice op dezelfde manier als nu onze ‘medeforummer’, dan komt hij, ook logischerwijs, aan de beurt. Ik vind dat deze opdrachten een andere beteekenis moeten hebben, dan alleen die van: getuigenis-van-waardeering of hoe dat heet.

4. Niet gepubliceerd; zie Ter Braaks commentaar van 14 juni 1932, Bw TB DP 1, p. 227-228.

[p. 79]

Ik hoop dus dat je hiermee accoord gaat. Schrijf ons eens wat langer hierheen. Het weer was hier de laatste dagen niet al te best, maar we gaan toch veel uit (d.w.z. wandelen) en maken het opperbest. Met hartelijke groeten, ook van Bep, je

E.

(O ja, ik ben vóór het vers Opdracht^5. van Jan Greshoff.)

P.S. - Ik hoor dat Alexis naar de Côte d'Azur is afgereisd. Schrijf ook eens hoe Slau en Darja het maken, en vraag ze ons te schrijven. We zonden 2 briefkaarten!^6.

P.P.S. - Morgen komt Jany hier, uit Ascona, en blijft bij ons lunchen. Hij neemt een oude Engelschman^7. mee, die ik ook wel ken, maar ik hoop dat hij hem hier zal zien kwijt te raken zoolang.

5. ‘Opdracht’ in Forum 1 (1932) 7 (juli), p. 450; zie ook bijlage 15;

6. Niet teruggevonden.

7. Mogelijk de Engelse diplomaat Whitbrooke.