Brieven. Deel 7. 2 juli 1937-30 november 1938

3533. Aan F.R.J. Verhoeven: Bandoeng, 17 september 1938

Bandoeng, 17 Sept.

Beste Bob,

Gisteravond kreeg ik de betere afdrukken en het briefje. Vanmorgen was Ellen hier - die je laat zeggen dat je haar schrijven moet. Deze boodschap overgebracht zijnde, kom ik op de kaarten terug.

± 1835 als datum is natuurlijk best mogelijk; dat is dan altijd nog ruim 20 jaar vóór de ‘Lebak-zaak’ (1856). Maar wat je nu schrijft, is toch wel aardig. Ik kan de kaart niet meer gebruiken omdat Nix nu klaar is met afdrukken; maar zou je er wat voor voelen om de 2 kaarten te publiceeren (dwz. deze en die teekening waar je van spreekt) en dan wel als appendix bij de documenten over het onderzoek in Lebak na Mult.'s vertrek, die Van Leur gaat bekend maken?^1. (Van de Algem. Secretarie.) Je zou dan die kwestie van het ravijn kunnen behandelen, aan de hand van deze kaarten, de opmerking van De Haan corrigeeren, iets vertellen van dien sapeur misschien, etc.^2. Wat Mult. zelf zegt van dat ravijn, vind je in mijn boek compleet aangehaald^* of in de Havelaar (maar ik citeerde de 1^e druk, dat is beter - die kan je natuurlijk ook gauw genoeg van 't B.G. krijgen). Voel je daar niet voor, geef de kaarten en verdere aanwijzingen dan aan Van Leur, of laat mij dat appendix schrijven. Kortom, laat hooren wat je ervan vindt. Aangezien jij deze kaarten gevonden hebt en dat kleine onderzoek even goed doet als V.L. of ik het zou doen - en er bovendien al mee bezig bent - vind ik het 't aardigste als jij het stukje ook in elkaar zet. Het geeft een aardig getuigenis dan van je werkzaamheid als Landsarchivaris, juist omdat het ‘en passant’ is, en als een kleine medewerking jouwerzijds voor lieden die zich min of meer in deze historie ‘specialiseerden’. Wat je noemt: d'un homme

1. Niet gebeurd. Zie 3395 n 8 e.v. brieven.

2. De sapeur is de soldaat die de kaart in kwestie getekend heeft.

* (dwz. in het nieuwe, dat ik je eerstdaags zenden zal).^3.

3. Zie ‘Het malle ravijn’. In DP, Multatuli, Tweede pleidooi, p. 59-63 (grotendeels niet in Vw).

[p. 479]

du monde et dun érudit à la fois - hulp aan een kameraad, zonder nadruk, tot verdere diensten bereid...

Voel je er toch niet voor, schrijf jij dan aan Van Leur over deze kaartjes, dat is aardiger dan wanneer ik het doe. Ik stuur hem dan wel de afdrukken van hieruit. Overigens zal het er wel op neerkomen dat het een boekje bij Nix wordt.^4. Dus ‘Naspel van Lebak’ plus een appendix over dat ravijn in verband met den loop van de Tjisiment (of (?) Tjioedjoeng). Goed?

Hartelijk gegroet.

E.

4. Niet gebeurd.

3. Zie ‘Het malle ravijn’. In DP, Multatuli, Tweede pleidooi, p. 59-63 (grotendeels niet in Vw).