Brieven. Deel 7. 2 juli 1937-30 november 1938

3456. Aan H. Mayer: Sitoe Goenoeng, 30 april 1938

Sitoe Goenoeng, 30 april '38.

Beste Henri,

Heel veel dank - bij voorbaat - voor die Historiën van Hooft; waar je me werkelijk een groot plezier mee doet. Dat was ècht aardig

[p. 356]

van je, om me dat zoo maar te zenden! Ik had de hoop al opgegeven om er nog eens een behoorlijk ex. van te zien, met dien afstand.

Ik schrijf je uit de Soekaboemische bergen, want ik was in Batavia gewoon onklaar geraakt door de warmte en ben nu dus ‘buiten bezwaar van den lande’ - ik ben daggelder! - hier van hoofdpijnen en andere weeën genezende. Vandaar dit rare papier; het echte luchtpostpapier dat ik meegenomen had is op, en hier heerschen nog sympathieke ouderwetsche toestanden als één pasoeratan = postlooper per dag; dus als ik nieuw laat koopen verlies ik tijd, aangenomen nog dat de man inderdaad luchtpost- en niet bijv. sigarettenpapier meebrengt. Neem dit dus voor lief.

Ik ben tegenwoordig weg van Querido. Zonder ruzie, maar onze belangen liepen te zeer uiteen. Hij wilde eerst wèl alles van mij in één hand (de zijne) hebben, maar na eenig gecorrespondeer bleek al gauw dat alles niet alles was. Ik zette een streep door deze illuzie (dat hij ook oudere dingen herdrukken zou, zooals hij met Marsman heeft gedaan)^1. en bood hem nieuwe dingen. Maar ook daarvan wou hij lang niet alles. Wèl de voorkeur. Ik vond voor mijn geweigerde boeken hier in Indië uitgevers, maar vroeg Q. toen mij nu ook van zijn recht op primeur te ontslaan, omdat ik 't billijk vond om af en toe ook iets ‘aantrekkelijkers’ (vanuit uitgeversstandpunt) te geven aan de uitgevers die wèl drukken wilden wat hij versmaadde. Hij schreef mij dat ik niet moest denken dat hij schrijvers uitgaf die links en rechts publiceerden. Ik antwoordde dat ik dan de keus niet had, want dat ik met alle middelen die mij ten dienste staan, gedrukt wil krijgen wat ik schrijf. Op deze wederzijdsche logica hebben we elkaar ‘losgelaten’.

In Indië liggen nu 2 boeken van me ter perse (beide klein). Het eene is: 3 dialogen over het detective-verhaal, genaamd Het Sprookje van de Misdaad; dat komt bij Kolff uit. Kolff heeft een vertegenwoordiger of zaak in Holland. Het andere is een soort supplement op De Man van Lebak, waarvan ik den juisten titel nog niet weet; er staan o.a. nieuwe dokumenten in over Multatuli die ik op 't Archief vond. Dit boek komt uit bij Nix in Bandoeng. Dat is een èrg aardige man, maar hij heeft geen agent of soortgelijke relatie in Holland. Toch meen ik dat hij mij sprak van Nijhoff; hebben jullie weleens iets samen met hem uitgegeven of in Holland iets voor hem beheerd? Het zou dwaasheid zijn als hij voor dit nieuwe Mult.-boekje

1. H. Marsman, Verzameld werk. Amsterdam etc.: Querido etc. 1938. 3 dln.

[p. 357]

van me niet iemand had die behoorlijk een zeker aantal exx. trachtte te plaatsen in Holland. Ik heb zoo'n idee dat hij zelf een beetje raar ertegenover staat. Kan jij raad geven? Is dit iets voor Nijhoff zelf, of raad je een ander aan?

Geeft Nijhoff zèlf nog uit? Op het omslag van Colenbrander's Kol. Geschiedenis zie ik boeken staan als een biografie van Storm van Gravesande voor f 12,50 of zooiets.¹ Ik denk erover om, later, een complete Multatuli-biografie te maken; met De Man van Lebak + het supplement dat nu bij Nix komt, omgewerkt tot een eerste deel.^2. Zou dat iets voor Nijhoff kunnen zijn? Of meer iets voor Tjeenk Willink? Echt dan een soort ‘wetenschappelijke uitgave’; maar dan ook zoonoodig 1100 blzn. en met foto's - in één groot deel of in 2 of 3 dln., dat is mij om het even. Er bestaan toch zulke uitgaven in Holland; waarom zou er niet eens een complete uitvoerige Multatuli-biografie worden geschreven? Als je denkt aan de schrikbarende prijzen van de Hist. Bibl. van Meulenhoff, Colenbrander's Willem I bijv. En Huizinga's Erasmus, 3 × gedrukt.^3. Ik hoop met de jaren kans te maken met mijn Mult.-biografie, die zoo ‘wetenschappelijk’ zal zijn dat Jan Greshoff er nog meer hoofdpijn van krijgt dan hij nu al heeft met De Man van Lebak. Wat denk je ervan?

Nog iets: kan je me goedkoop helpen aan de Verz. Werken van Bakhuizen van den Brink? Cartons, Studiën en Schetsen, enz. Wat is 't bij elkaar? 5 dln? Kan je me dit opgeven, met den prijs ook?^4.

Het Archief koopt zelden of nooit en zoo ja, dan via 't Bat. Genootschap, meen ik. Maar ik kan informeeren of ze 't niet via jou willen doen voortaan.

Bep maakt 't tegenwoordig heel wat beter dan ik. Ook zij doet je beste groeten. Een hand van je

E.

P.S. Ik ben over 4 dagen weer in Batavia terug, dus gewone adres: Molenvliet, West 9^a, Bat. C.

2. Zie 3264 n 2.

3. J. Huizinga, Erasmus (Haarlem 1924) werd in 1925 en 1936 herdrukt.

4. R.C. Bakhuizen van den Brink, Studiën en schetsen over vaderlandsche geschiedenis en letteren. Amsterdam 1863, 's-Gravenhage 1870-1913. 5 dln.; en R.C. Bakhuizen van den Brink, Cartons voor de geschiedenis van den Nederlandschen vrijheidsoorlog. 3^e dr. 's-Gravenhage 1891-1898. 2 dln.