Brieven. Deel 6. 1 november 1935-30 juni 1937

2905. Aan J. Greshoff: Parijs, 15 en 16 april 1936

Woensdagavond.

Beste Jan,

Ik maak ook weer rotdagen door: het gevoel dat ik niet doe wat ik zou moeten, dat ik eig. desnoods bij de Utrecht^1. zou moeten sol-

1. Zie 2236 n 3.

[p. 175]

liciteeren, enz. Mijn zwager Bob zond mij een uitknipsel over Henrik Scholte, wiens plaats als kunstverslaggever van de N.R.C. nu vrijkomt (in Amsterdam). Natuurlijk maak ik geen schijn van kans, maar ik zeg tot mezelf dat ik het erop had moeten wagen, - aan den anderen kant zou het uitgerekend het vernederendste baantje voor me zijn dat ik me denken kan (althans in dit soort). En zoo gaat het keer op keer. Als er éénige kans is, eventueel, op dat secretariaat van Gr. Ned., zelfs voor minder dan fl. 1oo.-, doe dan wat je kan ervoor.

Ik zal nu, wat Gille betreft, me geheel verlaten op de uitspraak van Vermeylen. Die directrice (niet dokter) van Monada^2. hoeft geen gelijk te hebben en ziet de zaak misschien ongewild zooals het voor hùn inrichting het beste uitkomt. Liefst had ik Gille daar toch weg.

Alain vermoordt zijn ouders met noeste vlijt. Het gaat langzaam, maar onmiskenbaar.

Ik las het boek van Donker,^3. althans voor een groot deel, en vergeleek nauwkeurig de beide lezingen. Zijn herziening is voortreffelijk, daar is geen oogenblik over te twijfelen. De I^e lezing was bavard au souhait; maar er staat zóó weinig in, dat de krachtige bekorting nog net zoo'n ouwehoerige indruk achterlaat. De stijl is wat ‘modern’ - vereenvoudigde syntaxis en voortdurend tegenw. tijd - maar vol aardige kleine vondstjes, en ongetwijfeld van iemand die schrijven kan en smaak heeft. Maar nu kan je eens zien wat de ongehoorde oppervlakkigheid is van een welmeenend, ernstig hollandsch doorzicht: de brave Donker is kinderachtig van leegte, al deze menschen die hij dan objectief gezien heeft zijn clichés van een griezelig brooze dunheid; het is één transparantheid tegen een achtergrond van Vicky Baum-Feuchtwanger-kitsch. En Vicky Baum is hierbij vergeleken nog een sterk psycholoog.

Overigens aandoenlijk zooals Donker zichzelf in den heer Römer verheerlijkt. Tot de konijnentanden toe, die zoo grondig de psychologie bepaalden van het portret dat je me zond, worden poëtisch gerechtvaardigd als ‘een ivoren vlinder’. (Niet te verwarren met de ijzeren vlinders van Blijstra).^4.

Enfin, ik geef Kees de 2 boeken weer mee. Geërgerd hebben ze me heelemaal niet, dat zou het laatste zijn in dit geval. - Ik doe er een teekening bij, zijnde het portret van Barnabooth door Creixams.

2. Mevrouw E. Héris, de stichtster van de school.

3. Zie 2894 n 1.

4. Zie 91 n 1.

[p. 176]

Misschien vind je het aardig dat te hebben; ik ben erop uitgekeken.

Ik las verder, aangemoedigd door die notities van Boylesve, de roman die volgens Ch. Du Bos zijn beste is, en ‘misschien het eenige meesterwerk qua roman-journal’, zegt het rund: Mon Amour^5. Zóóiets zieligs van banale pooverheid, daar maak je je niet gauw een voorstelling van. Iedere roman door een auteur van de fransche bourgeoisie gemaakt voor lezeressen van een bepaalde ‘monde’ evenaart dit! Daarbij is Donker weer een man van zwaarte, zooniet van penetrantie. Het is totaliter niets.

Ik hoop eerstdaags te kunnen werken aan wat serieuzers, als Alain het mij veroorlooft. Deze zaagt nl. nacht en dag het heele huis door.

Ik geloof dat dit vooreerst alles is. Het beste met van Rantwijk^6. - om jouwentwille! - en houd je taai. Veel hartelijks onder ons allen, een hand van je

E.

P.S.

Dat portret van Stendhal (no 933) is er nog steeds niet. Heb je die Epi-Devolder opgebeld en heb je die 30 frans verstuurd? De kwestie is dat ze mij één afdruk naar hier gezonden hebben (die nu bij jou is), waarvoor ze 15 frs. moeten hebben, en dat ik een andere afdruk gevraagd heb, op dunner papier nog, als het kan, en zwarter afgedrukt, waarvoor nogmaals 15 frs. = samen 30 frs.

Het eerste portret, dat jij besteld hebt en betaald, en dat overigens goedkooper was, is iets anders. Als je dat meetelt zijn er nl. 3 portretten: 1 voor Martineau.^7. 1 voor jou, 1 voor mij (dat er nog niet is).

_*^*_*

Het is nu Donderdagavond; nog geen bericht van Kees. Hij zal toch wel morgenavond hier zijn. Hoogstwschl. gaat hij dan Zaterdag terug met de trein die om 9.23 van hier gaat, 's morgens. Tenzij hij zelf anders beslist. Dit gaat nu weg.

Zend mij dat bio-bibliografische lijstje terug, zoo maar. Ik copieer het dan zelf wel (op de machine) en zend jou een doorslag.

5. Zie ‘Blocnote klein formaat’. In GN 35 (1937) 6 (juni), p. 610-611 (Vw 5, p. 234-235).

6. Zie 2391 n 3.

7. De Franse criticus en Stendhalkenner Henri Martineau (1882-1958).