Brieven. Deel 5. 2 mei 1934-31 oktober 1935

2605. Aan H. Marsman: Parijs, 11 juli 1935

Parijs, 11 Juli.

Beste Henny,

Vandaag las ik Eva Raedt. Internaat is eig. een ‘roman’; in Huwelijk - meestal burgerlijk en vervelender dan Hollandsch Binnenhuisje - vind ik één ding dat ik best hebben wil: die operatiehistorie, De Droom. Ik zend het je gelijk hiermee, samen met mijn herziene tekst van Het Drama van H. aan Z. Ik heb het adres van Eva Raedt niet. Wil je haar om dat verhaal schrijven, als je het ook goed vindt (Bep las het na mij en vond het zéér bruikbaar, ook zeer juist, getoetst aan eigen operatiegevoelens!), en wil je het haar dan even terugzenden om, als zij wil, een paar dingen te veranderen, die onduidelijk zijn; ik heb er streepen bij gezet. Ik vind dit verhaal ook technisch, dus als literair soort, heel sympathiek, d.w.z. ‘van het goede soort’.

Mijn jaargangen Forum gaf ik vandaag aan de bibliotheek van de Cité Universitaire hier: een nuttige en uitnemende bestemming, lijkt me; en dan is het bij mij wèg. De rotzooi waarin het avontuur verloopen is vergalt me het plezier om ook de eerste jaargangen te houden; voor mij - en voor Menno vroeger - was Forum méér dan alleen literatuur. Ik neem nu alles terug wat ik later gezegd heb over dat Menno toch gelijk had om het compromis met die vlaamsche kloenen te aanvaarden; Greshoff had gelijk, en ik, toen ik Menno er destijds met kracht tegen waarschuwde^*1. En het groote argument

* Toèn hadden we er al een alleronaangenaamste correspondentie over - ik zat toen in Bretagne.

1. Bw TB-DP 2, p. 216 e.v.

[p. 390]

van Menno: dat de holl. redactie volstrekt onafhankelijk zou zijn, dat hij er anders ook niet over gedàcht zou hebben, enz. - een opvatting die hij tot laatst hier in Parijs nog met kracht verdedigde - blijkt achteraf een pispraatje te zijn geweest, en de vlaamsche roomschen hèbben het gewonnen, en de holl. redactie hèèft zich karakterloos laten schoppen. Ik heb Menno gezegd dat ‘wij’ zonder verder gepraat Virginia moesten plaatsen, en dat hij dan zien zou dat ‘zij’, - die Forum 10 × meer noodig hebben voor hun prestige en hun literaire behoeftes, - bakzeil zouden halen; maar de holl. redactie blijkt zelf zoo godvergetensch gesteld op het behoud van dit tijdschrift, zelfs hypocriet en karakterloos, dat ‘wij’ voor de bedreiging van de roomsche troep maar meteen zijn gezwicht. Ik zou het Menno misschien toch minder kwalijk genomen hebben als hij tegenover Greshoff en mij niet tot het laatste toe gesproken had alsof hij op dit punt onwrikbaar zou staan; ik heb hem bij herhaling gezegd dat ik niet meer mee zou werken als het vlaamsche episcopaat zegevierde, maar òf dit was voor hem van geen belang meer, òf hij heeft gedacht dat het van mij een pispraatje was. Ik zou Menno nooit zoo in de steek gelaten hebben als hij mij, daar komt het voor mij op aan. En al dat gepraat om een infaam Forum te behouden, coûte que coûte, ja, daar ben ik dan blijkbaar te bot voor. Qu'y faire?

Schrijf mij even een kaart om me te melden of je de 2 brieven en het envelop met de 2 stukken erin, die ik je vandaag zond, ontvangen hebt, want het adres van Van Leeuwen had ik niet opgeschreven en ik weet het niet goed uit het hoofd meer.

Het beste met de vacantie, ook (of vooral) voor Rien; hartelijke groeten van je

E.